
- •Пытанні для заліку па курсу
- •5.11. Айчынная мадэлі ўліку матэрыялаў, іх недахопы і прапановы дасканалення
- •Прызнанне і першапачатковая ацэнка асноўных сродкаў
- •Амартызацыя асноўных сродкаў: падыход Савета па міжнародных стандартах фінансавай справаздачнасці
- •Патрабаванні стандарту
- •Ў фінансавай справаздачнасці
- •Абясцэньванне запасаў і іх адлюстраванне ў рахункаводстве
- •Магчымыя фарматы справаздачы аб фінансавым стане пры пераходзе на міжнародныя стандарты фінансавай справаздачнасці
- •Карэкціроўка ў першапачатковым балансе, распрацаваным па міжнародных стандартах, складу і ацэнкі асноўных сродкаў
- •3. Карэкціроўка ў першапачатковым балансе, складзеным па міжнародных стандартах, ацэнкі запасаў
- •Канцэптуальныя асновы раскрыцця інфармацыі аб уласным капітале ў фінансавай справаздачнасці
- •Стандартны і альтэрнатыўны варыянты справаздачы аб змяненні капіталу
- •Малюнак 1 — Мадэль распрацоўкі нацыянальнай канцэпцыі раскрыцця інфармацыі аб уласным капітале
- •Плацяжы, заснаваныя на акцыях з выкарыстаннем долевых інструментаў
- •Асаблівасці плацяжоў, заснаваных на акцыях, з выкарыстаннем грашовых сродкаў або пры выбары кантрагентам спосабу разліку
- •Прамежкавая фінансавая справаздачнасць: рэкамендацыі міжнароднага стандарту, прыняты ў Рэспубліцы Беларусь падыход
Патрабаванні стандарту
IAS-16 “Асноўныя сродкі” да раскрыцця інфармацыі
Ў фінансавай справаздачнасці
У сусветнай практыцы патрабаванні да раскрыцця інфармацыі аб пазаабаротных актывах рэгулююцца наступнымі міжнароднымі стандартамі фінансавай справаздачнасці: IAS-16 “Асноўныя сродкі”, IAS-38 “Нематэрыяльныя актывы” і IAS-40 “Інвестыцыйная ўласнасць”. У адпаведнасці са стандартам IAS-16 “Асноўныя сродкі”, у фінансавай справаздачнасці павінна раскрывацца інфармацыя аб спосабах вызначэння балансавай вартасці асноўных сродкаў і налічэння амартызацыі, балансавая вартасць асноўных сродкаў і накопленай амартызацыі на пачатак і канец справаздачнага перыяду, вартасць аб’яднання кампаній, змяненні вартасці асноўных сродкаў у выніку пера-ацэнак або абясцэньвання.
Інфармацыя павінна раскрывацца па кожнай значымай групе асноўных сродкаў, у якасці якіх могуць выступаць зямельныя ўчасткі, будынкі, абсталяванне, транспартныя сродкі і іншыя аб'екты. Па кожнай групе асноўных сродкаў неабходна ўказаць першапачатковую або рэшткавую вартасць, метад налічэнне амартызацыі, гадавую норму або вызначаны тэрмін службы, налічаную суму амартызацыі за справаздачны перыяд і назапашаную суму за ўвесь перыяд эксплуатацыі. Інфармацыю аб асноўных сродках, падлеглую раскрыццю ў фінансавай справаздачнасці, можна абагуліць у выглядзе зверкі балансавай вартасці асноўных сродкаў на пачатак і канец справаздачнага перыяду (reconciliation of the carrying amount at the beginning and end of the period), што паказана ў табліцы 1
Вынікі пераацэнкі патрабуецца раскрыць зыходзячы з наступных паказчыкаў:
1) дата, на якую ажыццяўлялася пераацэнка;
2) удзел незалежнага ацэншчыка;
3) метады і значныя дапушчэнні, якія прымяняліся пры выкананні разліковай ацэнкі справядлівай вартасці аб’ектаў;
4) ступень, у якой справядлівая вартасць аб’ектаў вызначылася не-пасрэдна на аснове дзеючых цэн актыўнага рынку, або нядаўніх рыначных
Табліца 1 — Зверка балансавай вартасці асноўных сродкаў
на пачатак і канец справаздачнага перыяду
Паказчыкі |
Групы асноўных сродкаў |
Усяго асноўных сродкаў |
|||
Зямельныя ўчасткі |
Будынкі |
Абсталя-ванне |
і г. д. |
||
1. Балансавая вартасць на пачатак года |
|
|
|
|
|
2. Паступіла за год |
|
|
|
|
|
3. Маёмасць, прыдбаная шляхам аб’яд-нання арганізацый |
|
|
|
|
|
4. Павелічэнне вартасці шляхам пераацэнкі |
|
|
|
|
|
5. Узноўленыя сумы, спісаныя раней на страты ад абясцэньвання |
|
|
|
|
|
6. Іншае павелічэнне вартасці |
|
|
|
|
|
7. Падрахунак павелічэння вартасці асноў-ных сродкаў (рад. 2 + рад. 3 + рад. 4 рад. 5 + рад. 6) |
|
|
|
|
|
8. Выбыла за год |
|
|
|
|
|
9. Пераведзена ў склад абаротных актываў |
|
|
|
|
|
10. Памяншэнне вартасці шляхам пера-0ацэнкі |
|
|
|
|
|
11. Амартызацыйныя адлічэнні |
|
|
|
|
|
12. Чыстыя курсавыя рознасці, якія ўзнікаюць пры пераразліку фінансавай справаздачнасці з функцыянальнай валюты ў валюту падачы |
|
|
|
|
|
13. Іншае памяншэнне вартасці |
|
|
|
|
|
14. Падрахунак памяншэння вартасці ас-ноўных сродкаў (рад. 8 + рад. 9 + рад. 10 + рад. 11 + рад. 12 + рад. 13) |
|
|
|
|
|
15. Балансавая вартасць на канец года (рад. 1 + рад. 7 – рад. 14) |
|
|
|
|
|
здзелак паміж незалежнымі бакамі, або была атрымана з выкарыстаннем іншых методык ацэнак;
5) па кожным класе асноўных сродкаў балансавую вартасць, якая падлягала б прызнанню, калі б актывы не ўлічваліся з выкарыстаннем мадэлі ўліку па фактычных выдатках;
6) прырост вартасці ад пераацэнкі з указаннем змянення за справаздачны перыяд і абмежаванняў па размеркаванні ўказанай сумы паміж акцыянерамі.
Дадаткова арганізацыя павінна ў адпаведнасці са стандартам IAS-36 “Абясцэньванне актываў”, раскрыць інфармацыю аб асноўных сродках, якія сталі прадметам абясцэньвання. Важная інфармацыя аб асноўных сродках прадугледжваецца ў заўвагах да фінансавай справаздачнасці. Да такой інфармацыі адносяцца звесткі аб абмежаванні правоў уласнасці на асноўныя сродкі якія знаходзяцца ў закладзе ў якасці забеспячэння абавязацельстваў.
Акрамя таго, у заўвагах да фінансавай справаздачнасці неабходна ўказаць абавязацельствы па аперацыях набыцця асноўных сродкаў, балансавую вартасць тых аб'ектаў, якія не выкарыстоўваюцца, прызначаны для спісання або продажу. Балансавая вартасць асноўных сродкаў, па якіх падлеглая амартызацыі вартасць поўнасцю пагашана, аднак яны выкарыстоўваюцца ў гаспадарчай дзейнасці, у заўвагах да фінансавай справаздачнасці павінна прыводзіцца без выліку амартызацыйных адлічэнняў. Неабходна ўказаць таксама парадак уліку выдаткаў на ўзнаўленне прыродных рэсурсаў (natural resources) і навакольнага асяроддзя (environ-mental requirement), парушанага ў працэсе выкарыстання асноўных сродкаў.
Выбар метаду налічэння амартызацыі і разліковая ацэнка тэрміну карыснага выкарыстання асноўных актываў ажыццяўляюцца на аснове прафесійнага меркавання (judgement) менеджэраў арганізацыі. Па гэтай прычыне раскрыццё прынятых метадаў і разліковых тэрмінаў карыснага выкарыстання або нормаў амартызацыі забяспечвае карыстальнікаў фінансавай справаздачнасцю інфармацыяй, якая дазваляе ім аналізаваць выбраную кіраўніцтвам палітыку і рабіць параўнанні з іншымі арганізацыямі.
У адпаведнасці з патрабаваннямі стандарту IAS-8 “Уліковая палітыка, змяненні ў разліковых ацэнках і памылкі” арганізацыя павінна раскрыць характар і наступствы змяненняў уліковых ацэнак, якія будуць аказваць уплыў на бягучы перыяд або на наступныя перыяды. Адносна асноўных сродкаў такое раскрыццё можа спатрэбіцца ў сувязі са змяненнямі ў разліковых ацэнках, якія адносяцца да рэшткавай вартасці, прагнозных разліковых выдаткаў на дэмантаж, выдаленне або ўзнаўленне аб'ектаў, тэрміну карыснага выкарыстання і метадаў амартызацыі.
Для карыстальнікаў істотнае значэнне можа мець раздзельнае раскрыццё ў фінансавай справаздачнасці інфармацыі аб аб'ектах доўгатэрміновага выкарыстання, якія не ўдзельнічаюць у працэсе ўзнаўлення і не прыносяць даход. Зыходзячы з трактоўкі актываў міжнароднымі стандартамі фінансавай справаздачнасці, да асноўных актываў адносяцца вырабленыя аб'екты доўгатэрміновага выкарыстання, якія знаходзяцца ва ўласнасці арганізацыі, выкарыстоў-ваюцца ў камерцыйнай дзейнасці і прынясуць ёй у будучыні даход. Таму пэўная частка матэрыяльных аб'ектаў доўгатэрміновага выкарыстання адпавядае патрабаванням, якія прад'яўляюцца да асноўных сродкаў, аднак не адпавядае крытэрыям, якія дазваляюць прызнаць іх актывамі. Гэта асноўныя сродкі некамерцыйнага прызначэння.
Для карыстальнікаў можа быць таксама карыснай інфармацыя аб справядлівай вартасці асноўных сродкаў у тым выпадку, калі выкарыстоўваецца мадэль уліку па фактычных выдатках, а справядлівая вартасць істотна адрозніваецца ад балансавай вартасці.