- •1.“Сот шешендігі» оқу пәнінің ұғымы мен мәселелері туралы
- •2.Көпшілік алдындағы сөздің ерекшеліктері, шешендіктің негізгі типтері.
- •3. Ежелгі Шығыстың құқықтық мәдениетіндегі сот сөзінің негізгі көздері.
- •4.Ежелгі Египетте сот сөзінің пайда болуы, ежелгі египеттік көзқарастарда шешндік өнерінің құқықтық және эстетикалық көтерілуінің негіздері.
- •5. Ежелгі Индия және Қытайдағы шешендік трактаттардың сотта сөйлеу мен сот сөзінің жоспарын құруға негіз болуы.
- •6.Антиктік цивилизацияларда сот сөзінің гүлдену кезеңдері.
- •7.Ежелгі Грециядағы соттағы шешендік сөз өнері.
- •8.Афиныдағы шешендік өнері туралы ілім.
- •9.Логографтар мектебінің адвокатура институтының негізі болуы. Ежелгі Грециядағы сот шешендері Горгий, Исократ, Демосфен т.Б.
- •10. Ежелгі Римдегі соттағы шешендік өнері.
- •11. Ежелгі Римдегі сот процессінің процедурасы.
- •12. Цицеронның жұмыстарындағы оның шешендік өнеріне деген көзқарасы. Римнің сот шешендері - Цезарь, кіші Плиний, Цицерон және т. Б
- •13. Орта ғасырлардағы Европа мәдениетінің христиан ілімімен тығыз байланыстығымен ерекшеленуі.
- •14. Орта ғасырларда диалектика мен шешендіктің /риторика/ дамуы. Византияның атақты шешендері - Фома Аквинский, Иоанн Златоуст т.Б.
- •15. Орта ғасырлардағы соттар типтері, олардың ерекшеліктері -
- •16. Шығыс мәдениетінің типтері. Қәдіс - мұсылман шешендігінің негізі ретінде. Мұхаммед қағидаларындағы шешендік сөз жөніндегі ілімдер. Шығыс шешендері - Ғазали, Дәри т.Б.
- •17. Билер сотының ерекшеліктері. Билердің сөздері – халық сөзінің бір жанры ретінде. Қазақтың ұлы би-шешендері - Қазыбек-би, Төле-би, Айтеке-би, Сырым-би т.Б. Абай Құнанбаев
- •18. Франциядағы соттағы шешендік сөздің көздері. Француздық сот
- •19. Ғасырдың екінші жартысындағы Ресей заңгерлерінің соттағы жарыссөздерінің жалпы мінездемесі. Ф.Н.Плевако, н.П.Карабчев-
- •20. Аннтық сот шешендерінің риторикалық тәсілдері. А.Ф.Кони,
- •2 2. Идеологемдік басшылықтың негізіндегі а.Я.Вышинский мен н.В.Крыленконың сот жарыссөздеріндегі-“тоталитаризмң.
- •25. Адвокат-құқыққорғаушылар - р.А.Руденко, я.С.Киселев,
- •27. В.И.Царев, д.П.Ватман с.Л. Ария, и.М.Ксешинскийлердің соттагы жарыссөзі.
- •28. Қазақстаннның прокурорлары мен адвокаттардың соттағы сөздері п.И.Кудрявцев, и.В.Кацай, у.С.Сеиітов, е.Г.Пономаренко,
- •29. Сот ісін жүргізу қағидасының қазіргі сот жарыссөзі талабымен
- •30. Американың оқу жүйесіндегі шешендік /риторика/.
- •31. Американың сот шешендері- т.Джеферсон, п.Генри, р.Ингерсол.
- •32. Американың анттық соты мен соттағы жарыссөз. Сот жарыссөзінің тәртібі.
- •33. Соттағы жарыссөздің адам тәртібінің моделі ретінде теориясы.
- •34. Қәзіргі замандағы сот жарыссөзі - ұғым мен түрлері, жалпы түсіні Сот жарыссөзінің мағынасы.
- •35. Сот жарыссөзінің композиция-логикалық құрылымы.
- •36. Сот жарыссөзіндегі кіріспе, негізгі бөлімі мен аяқтамасы. Осы
- •37. Айыптау сөз - ерекшелігі мен құрылымы, оның мазмұны мен
- •38. Айыптаудың мәнісі, оның заңдылық тұжырымы мен құқықтық
- •39. Айыптау сөздің композициялық құрылымы.
- •40. Қорғау сөз - құқрылымының жалпы ерекшеліктері. Жалпы ұғым.
- •41. Қорғау сөздегі дәлелдеу шектері.
- •42. Қорғау сөздің негізгі процессуалдық мазмұны мен оның жалпы
- •43. Жарыссөздің риторикалық мүсіндері, олардың түрлерін бөлу, сөздер мен тұжырымдар түрлері. Оларды заңгердің тәжірибесінде дұрыс пайдалану.
- •44. Жарыссөздің тілдік түрлерін даярлау. Құжаттарды дайындау.
- •45.Қосымша дәлелдемелер
- •47.Сот жарыссөзіндегі тіл құралдары, онда тіл байлықтың стилистикасын пайдалану.
- •48. Сот жарыссөзінде тілді дұрыс және заңды пайдалану.
- •49. Қәзіргі замандағы сот жарыссөзінің лингво-герменетивтік мазмұны.
- •50. Сот жарыссөзі тілдің тарихи және мәдени кереметі ретінде.
- •51. Философиялық және құқықтық герменивитиканың қарым-қатынасы,
5. Ежелгі Индия және Қытайдағы шешендік трактаттардың сотта сөйлеу мен сот сөзінің жоспарын құруға негіз болуы.
ҚХР қазіргі заманғы құқықтық жүйесі «қытай спецификасы» соцализмінің құрылу жалпы концепциясы бойынша дамиды. Оның құрылуы қытайлық қоғамның дамуын ескергенде және халықтың құқық санасына сәйкес келетін дәстүрлі нормативтік реттеуді пайдаланғанда, елдің құқықтық жүйесіне ұлттық тұрпатты беретін қытай мемлекетінің мәнін көрсетеді. Қытайдың социалисттік дамуының жылдары қоғамның түрлі модельдерінің практикалық қолдану белгісі негізінде өтті. Қытай құқығының дамуын үш кезеңмен көрсетуге болады. Бірінші (1949– 1956 жж.) –қытай құқығының социалистік орнау кезеңі. Қабылданған уақытша конституциялық актілер мемлекеттің құқықтық негізін анықтады. Сонымен қатар 50 жылдарда Қытайда бірегей құқықтық жүйе болмаған. Құқықтың жүйенің қалыптасуына қоғамның сол кезде болған саяи және құқықтық мәдениеті және елдегі әскери – басқарма әдістері әсер етті. Екінші кезең (1957–1976 жж.) – «мәдени революция» кезеңі– қоғамдық қатынастарды реттеудегі заңнаманың рөлінің төмендеуі, құқықтық нигилизмнің дамуымен сипатталады. Бұл кезеңге өкілеттік органдардың рөлінің төмендеуі, кейіннен олардың әрекеттерінің жойылуы, заңнаманы ұстануға мүлдем қарсылық біліру тән болып табылады. «Мәдени революция» кезеңінде мемлекеттің қалыптаса бастаған құқықтық негіздері жойыла бастады.
Қытайдың құқықтық дамуының үшінші кезеңінің ерекшеленетін қасиеті (70-ж соңынан) бастап заңнамалық қызметтің кең ашылуы болып табылады. 1982 ж. ҚХР Конституциясының құрылуы маңызды рөл атқарды, ол ҚХР (1954 ж.) бірінші Конституциясының орнын басты. Белсенді жүргізілген шаруашылық реформа: көр қабатты экономиканың жандануы, азаматтық айналымның жаңаруы, кәсіпорындардың өзін – өзі басқарушылығының артуы, шетелдік капиталдың кең тартылуы - – көптеген норматитік актілерді қабылдауға алғышарт болды. Осылай, тек сыртқы экономикалық сұрақтар бойынша ғана 50 шақты нормативтік актілер қабылданған. Сонымен қатар, азаматтық құқықтың, азаматтық іс жүргізу кодексінің, шетелдік фирмалар капиталдарына негізделген кәсіорынар туралы заң, шаруашылық шарт туралы заң, халықаралық шаруашылық шарт туралы заң, бірлескен кәсіпорындар туралы көптеген заңдар қабылданды. Қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу құқығы толығымен жаңартылды. Жазасыздық презумпциясы принципін болдыртпау, кәсіби адвокаттар немесе басқа да айыпталушының жақтаушыларының іс жүргізу жағдайларының теңсіздігі, қылмыстық жауаптылықтан босату үшін негіздемеге жеткіліксіздікті, сот процестерінде тәжірибенің сақталмауы қытайлық қылмыстық заңнаманың спцификасына жатады. Істерді соттан тыс қарау, бір жағынан, бұл салады дәстүрді сақтаумен, екіншіден – заңгерлік кадрлардың аздығымен байланысты.
6.Антиктік цивилизацияларда сот сөзінің гүлдену кезеңдері.
Өзiнiң бастау көзiн сонау антикалық дүниеден алатын сот шешендігі көне жiктеме бойынша, айыптаушылық (немесе прокурорлық), қорғаушылық (немесе адвокаттық), айыпталушының өзiн өзi қорғайтын сөзi болып үлкен үш түрге бөлiнедi. Айыптаушыға да, қорғаушыға да керегi — қылмыстық сот жүргiзу iсiнде қажеттi деңгейде ұтымды сөйлей алу.
Қазiргi сот төрелiгi тiлмарлығының негiзгi желiсi — сонау антикалық заманнан берi келе жатқан көне грек-рим шешендiк дәстүрiнiң амал-тәсiлдерi және ұлттық төл шешендiк тәжiрибесi негiзiнде құралады.
Дарынды, белгiлi заңгерлердiң төрелiк сөздерi (судебные речи) терең психологиялы болып келедi, өйткенi шешендер сот алқасы мен сотқа қатысушылардың ой-сана, сезiмдерiне әсер етуге тырысқан. Осы күнгi төрелiк сөздердiң өзегiнде психологиялық жағынан гөрi құрғақ дәлелдемелер жағы басымырақ. С. Негимов «Шешендiк өнер» атты кiтабында: «Қазiргi айыптаушылар мен қорғаушыларлар сөзiнде ойдан гөрi айтыс-тартыс басым. Түйiндi сөз айтуға ұмтылмайды. Әр күн сайын тiлдi дамытып отыруға, әңгiмелесу үстiнде естiген соны сөздердi жазып, көңiлге тоқуға машықтану дұрыс. Шешеннiң сөзi күн айнаға қалай түсiп жататыны секiлдi, сондай дәл, апанық болғаны жөн»3 — деп ескертедi.
Шешендiк өнердiң теориясы және философиялық негiздемесiн қадым замандардың өзiнде–ақ антикалық дәуірде ғұмыр кешкен Платон, Аристотельдер сынды ежелгі грек философтары айқындап кеткен.