- •Әңгіме жанрының қиындығы неде?
- •Очерк жанрының әңгіме жанрынан ең басты ерекшелігі неде?
- •Повесть жанрының ерекшелігі.
- •Проза тілі мен поэзия тілінің айырмашылығы неде?
- •Поэма жанрының ерекшелігі.
- •Образдың түрлерін белгілеудің (әдістік, тектік, тәсілдік) факторлары неге байланысты?
- •Роман жанрын а.Байтұрсынұлы қалай атаған? Бұл жанрдың ерекшелігі неде?
- •Кең көлемді эпикалық тек, түрлері, ерекшелігі.
- •Құбылту түрлеріне нақты бір шығармадан мысал келтір, олардың көркем шығармадағы ролі анықтаңыз.
- •Классицизм ағымының ерекшелігі мен кемшілігі неде? Өкілдері кімдер?
- •Реалистік образға бүгінгі өмірден мысал келтіріңіз
- •Романтикалық образдың негізгі ерекшелігін талдап көрсетіңіз.
- •Әдеби стиль. Стиль тек әдебиетке ғана қатысты ұғым ба? Дәлелдеңіз.
- •Натурализм ағымының негізін салушы кім болды, қай шығармасымен?
- •Қара өлең ұйқасына мысал келтіре отырып, анықтамасын шығарыңыз.
- •Әдебиет теориясы ғылым ретінде зерттейтін мәселелерінің аумағын анықтаңыз.
- •Сөз, сурет, сәулет, мүсін өнерінің бірлігіне өмірден, табиғаттан мысалдар келтіріп дәлелдеу.
- •Лирикалық тек түрлеріне талдау жасаңыз.
- •Драмалық тек түрлеріне талдау жасаңыз.
- •Образ түрлерін анықтау қаншалықты дәрежеде шартты. Бір образдың бойынан түрлі қырлар көрінуі мүмкін бе? Нақты бір шығарма негізінде салыстырыңыз.
- •Әдебиеттегі айшықтаудың (фигура) түрлері, мысал келтіріңіз.
- •Қайталау:
- •Орта көлемді эпикалық тек түрлеріне сипаттама жасаңыз.
- •«Әдебиет танытқыш» бойынша троп түрлерінің «Сөз өнеріндегі» троп түрлерінен айырмашылығы мен ұқсастығын талдаңыз.
- •Өлең өлшемі. Ұйқас түрлері.
- •Әдебиет теориясында мінездеудің түрлері нешеу, не себепті бұлай бөлінген?
- •Образдың жасалу жолдары.
- •Әдебиеттану ғылымының салалары арасындағы өзіндік ұқсастықтар мен айырмашылықтар қандай? Талдаңыз.
- •Әдебиеттің негізгі салаларының өзіндік зерттейтін обьектілеріне жан-жақты тоқталып, анализ жасаңыз.
- •Кең көлемді эпикалық тек түрлеріне сипаттама беріңіз.
- •Әдебиеттану ғылымының салалары арасындағы өзіндік ұқсастықтар мен айырмашылықтар қандай? Талдаңыз.
- •Геройлық образға бүгінгі өмірден мысал келтіріңіз
- •Фантастикалық образдың ерекшелігі
- •Сатиралық образдың ерекшелігі
- •Юморлық образдың ерекшелігі
- •Эпигон жазушылар деп қазіргі әдебиеттен кімді атар едіңіз. Дәлелдеңіз
- •"Эпикалық образ - кең тынысты образ" дегенмен келісесіз бе?
- •Лирикалық образ - ақынның өз бейнесі дегенді қалай түсінесіз?
- •А.Байтұрсыновтың әдебиеттану ғылымына енгізген терминдері мен з.Қабдоловтың енгізген терминдері арасында қандай ұқсастықтар мен айырмашылықтар бар, салыстырып, талдаңыз.
- •Юморлық образ бен сатиралық образдың ұқсастығы мен айырмашылығы неде? Мысал келтіре отырып дәлелдеңіз.
- •Драмалық образдың қиындығы мен күрделігі, көрерменге тигізер әсері
- •Көркемдеуіш құралдар троп және фигура түрлерінің бірін-бірі толықтыратын немесе дара сипаттары неде?
- •Драмалық образдың ғұмыры - бір күндік деген ұғыммен келісесіз бе?
Әдебиет теориясы ғылым ретінде зерттейтін мәселелерінің аумағын анықтаңыз.
Әдебиет теориясы көркем шығарманың табиғатын зерттейді: тақырыбы мен идеясы, мазмұны мен пішіні, композициясы мен сюжеті, образдар әлемі, көркемдегіш тәсілдер, әдебиеттәң тектері мен түрлері, өлең құрылысы, стиль мәселесі, әдеби ағымдар.
Сөз, сурет, сәулет, мүсін өнерінің бірлігіне өмірден, табиғаттан мысалдар келтіріп дәлелдеу.
Лирикалық тек түрлеріне талдау жасаңыз.
Лирика – әдебиеттің Аристотель заманынан бері келе жатқан дәстүрлі үш тегінің бірі, шындықты адамның ішкі көңіл күйіне бөлеп, ойы мен сезіміне астастыра суреттейтін терең психологиялық шығармалардың түрі. Көбіне өлеңмен жазылады.
Оған:
Баллада – шағын сюжетті өлең.
Ода ( мадақ жыр) – есімі елге тарағанжеке адамдарды мадақтаған немесе ел ішіндегі елеулі оқиғаларды ерекше дәріптеген аса көтеріңкі жыр.
Идиллия – уайым-қайғысыз, ешқандай әрекетсіз қызықты өмір туралы жыр.
Сонет – арнаулы өлшеммен әр түрлі тақырыпқа жазылатын сыршыл өлең. Сонеттің өлшемі:
14 жолдан тұрады
Алғашқы 8 жолы – І-бөлім – катрен
Соңғы 6 жолы – ІІ-бөлім – терцет
Арнау – кейде көлемді шығармаға беташар түрінде, кейде жеке адамдарға бағыштау түрінде жазылған.
Ой – әр тақырыпта туған әр алуан философиялық толғау.
Романс – сүюді жырлау
Пастораль – малшы сазы.
Эклога – ауылдағы сауық жырдың бір түрі
Эпитолама – жас жұбайлардың жарасымдылығын мадақтайтын өлең (жар-жар)
Эпитафия – дүниеден өткен әлдебір кісі жайлы жоқтау, қабір басындағы жоқтау өлең.
Эпиграмма – жеке біреулерді мінеп, мысқылдайтын сықақ өлең
Элегия – бір мұң, бір сарын аралас назды өлең, адам басында болған күйініш-сүйініштерді суреттейтін шығарма. Элегияда адамның жабырқаған сәттерін, көңілдің қайғысын суреттеу жиі кездесетіндіктен «элегия – қайғылы өлең» деген түсінік қалыптасқан.
және тағы да басқа түрлері жатады.
Драмалық тек түрлеріне талдау жасаңыз.
Драма (грекше «drama – қимыл, әрекет») - әдебиеттің үшінші тегі, шындықты айрықша тәсілдермен синтез қалпына келтіріп, шиеленіскен тартыстар үстінде жинақтап, оқиғаға қатысатын аамдардың сөзі мен ісі арқылы көрерменнің көз алдында қолма-қол көрсететін күрделі жанр – «әдебиеттің ең қиын түрі»(Горький). Драмадағы ең шешуші нәрсе – тартыс.Эпос пен лирика сияқты, драманың да бірнеше жанрлық түрлері бар. Драмалық тек трагедия, комедия және сатиралық драмадан тұрады.
Трагедия (грекше «tragoidia – текенің әні») – құдіретті күш иесі, ғаламат қайсар, ақиық, ер де өр тұлғалардың жаратылыстағы, жалпы өмір-тіршіліктегі адам жеңіп болмас асыңқы, асқақ кедергілермен кескілесіне, оның жан дүниесіндегі терең тебіреністерге, өзімен-өзінің іштей арпалыстарына құрылған күрделі сахналық шығарма. Трагедиядағы оқиғалар әдетте қатерлі, қайғылы қалден туындап тұтасады да, бас қаһарманның қазасымен – мұңмен, зармен бітіп отырады.
Драматургияның бір түрі – комедия (грекше «komodia – күлкілі қызық, ән») - өмірдегі келеңсіз, керексіз құбылыстарды, адам бойындағы қасиетсіздікті, оспадарлықты, мінездегі мінді сықақпен сынап, келекеге айналдыратын күлдіргі пьеса.