1-билет

1. Мейрамхана мен мейманхананың атқаратын қызметтері

Қоғамдық тамақтандыру қызметтері - бұл кез келген адамның нақты, әрі күнделікті тамақтануға деген қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған қызмет түрі. Меншікті өнімдерді дайындау бойынша және олардың өткізілуіне жағдайлар туғызу үшін ұйымдастырылған қызметтер. Қоғамдық тамақтандыру түрлеріне жататындар: мейрамхана, дәмхана, асхана, сырахана, бар, шайхана, тез (бистро), пиццерия және т.б. орындар.

Бұл қызмет көрсету салалары экономикада тез дамитын, сатудан бастап көліктік, қаржылық, сауықтыру және басқа да қызмет түрлерінің ауқымды деңгейін қамтиды.

Қоғамдық тамақтандыру қызметімен айналысатын кәсіпорындардың басты мақсаты-пайда табу.

Сервистің мақсаты – сатып алушыларға бар тауарды ұсыну және сатып алған тауардан барынша көп пайда алуда оларға көмек көрсету.

Сатып алушылардың сервистік қызмет көрсетудің өсіп жатқан маңызы келесі себептермен шартталған:

- барлық неғұрлым қанығатын тауарлық нарықтарда бәсекелестің өсуімен;

- сервистік орталықтарды құрумен және бейімдеумен;

- сатып алған тауарды пайдалану барысында болған мәселелерді сатып алушылардың шешу мүмкіндіктерге ие болу қалауының өсуімен;

- тауарды пайдалану үдерісінің күрделіленуімен.

Маркетинг құралы ретінде сервистің негізгі әрекеттері келесі болып табылады:

- Сатып алушыларды тарту.

- Тауардың сатуын қолдау және дамыту.

- Сатып алушыны ақпараттандыру.

Сервис – сатып алушының (тұтынушының) өзіне техникалық күрделі бұйымды сатып алудың және тұтынудың оңтайлы нұсқасын таңдауға, сондай-ақ тұтынушының мүддесімен ойдағыдай шартталған мерзім бойы экономикалық түрде қолайлы пайдалануға мүмкіндік беретін қамтамасыз ету жүйесі.

Сервис қажеттілігі өндірушінің өз тауары үшін тұрақты нарық құруға ең алдымен пейілденуден болады. Жоғары сапалы тауардың сервисі міндетті түрде оған сұранысты кеңейтеді, кәсіпорынның коммерциялық табысына қолдау жасайды, оның беделін жоғарлатады. Мықты сервистік қызмет ұйымдастыру және оның тиімді әрекет етуі – сыртқы нарықта табысты айналатын барлық фирмалардың қам ету мәні.

Сервиске енгізілген қаражаттар техниканың өндірісіне енгізілген қаражаттан шамамен екі есе көп табыс әкеледі деп есептеледі. Өйткені қосалқы бөлшектерге және тораптарға бағаны, машинаны жасағанда қойылған дәл осы бөлшектер мен тораптарға қарағанда, екі есе жоғары қоюға болады. Енді бұндай әдіс алдын ойламайтын деп есептеледі.

Өнеркәсіпкерлер сервис пен қосалқы бөлшектерге төмен баға қоюды қалайды, машиналар мен жабдық сатып алушалырды тарту үшін, өйткені олардың бағасы үзіліссіз өсіп жатыр. Пайда айқын. Конвейерден машина бір рет шығады, ал сервис оның қызмет ету ұзақ жылдар бойы сансыз рет жасалады, сондықтан ұстамды бағада (ал ұстамдылық бұл – бәсекелеске қабілеттіліктің элементі) табыс өте маңызды болады

Жалпы қабылданған бір қатар нормалар бар, оларды сақтау қателерден қорғайды:

Ұсыныстың міндеттілігі. Жоғары сапалы тауарлар шығаратын, бірақ оларды ілеспелі қызметтермен нашар қамтамасыз ететін компаниялар жаһанды ауқымда өздерін тиімсіз жағдайға қояды.

Пайдаланудың қажетсіздігі. Фирма клиентке сервисті байландыруға тиісті емес.

Сервистің икемділігі. Фирманың сервистік іс-шаралар пакеті жеткілікті кең бола алады: ең аз шамада қажеттілерден барынша көп мақсаттыларға дейін.

Сервис ыңғайлылығы. Сервис сатып алушыны қанағаттандыратын жерде, уақытта және түрде ұсынылуға тиіс.

Сервистің техникалық баламалылығы. Қазіргі кәсіпорындар жаңа техникамен одан сайын зор жабдықталады, бұл бұйым жасаудың технологиясын айқын күрделендіреді. Және жабдықтың техникалық деңгейі мен сервистің технологиясы өндірістікке баламалы болмаса сервистің қажетті сапасына сүйенуге қиын болады.

Сервистің ақпараттық қайтарымы. Фирма басшылығы тауарды пайдалануға қатысты, бағалау және клиенттердің пікірлері туралы, бәсекелестердің сервисін өткізу және тәсілдері туралы сервис қызметі беретін ақпаратты тыңдауға тиіс.

Сервис саласындағы қисынды бағалық саясат. Сервис қосымшы табыстың көзі ғана емес, фирманың тауар сатып алу үшін ынталандырма және сатып алушылардың сенімін бекіту құралы болу тиіс.

Өндірістің сервиске кепілденген сәйкестігі. Тұтынушыға адалдықпен қарайтын ондіруші өзінің өндірістік қуаттылығын сервис мүмкіндіктерімен қатал өлшейді және клиентті «өзіне өзің қызмет көрсет» шарттарына ешқашан қоймайды.

Сервистің негізгі міндеттеріне келесілер жатады:

Осы кәсіпорынның бұйымдарын сатып алар алдында әлеуетті сатып алушыларға, саналы таңдау жасауға мүмкіндік беретін, кеңес беру.

Сатып алушының жеке құрамын (немесе өзін) сатып алатын техниканың неғұрлым тиімді және қауіпсіз пайдалануға дайындау.

Сатып алушының мамандарына өз қызметтерін тиісті түрде орындауға мүмкіндік беретін, қажетті техникалық құжаттаманы тапсыру.

Әлеуетті сатып алушыға көрсеткенде бұйымның әрекет етуден бас тарту мүмкіндігін болдырмау мақсатында сату алдындағы дайындық өткізу.

Бұйымды пайдаланатын жерге жеткізу.