10.Германияның банк жүйесі

Германия-ң бүгінгі банк жүйесі-ң құрылымы бірден қалыптасқан жоқ.1875ж наурызда Прусск банкісі-ң негізінде Райхсбанк құрылып,оған Райхканслер,банк президенті ж/е банк басқармасы жетекшілік жасаған.2д.ж.соғыстан кейін кеңес басқыншылығы-ң аймағында Райхсбанк қызметі тоқтатылды,ал батыс аумақ-да 2сатылы банк жүйесі енгізілді.1957ж қабылданған Неміс федералды банкі(Бундесбанк) тур.заң негізінде орталық банк-р Бундесбанк-ң бас басқарма-ры бола отырып,бірқатар ұйымдастырылу дербестігіне қол жеткізді.Неміс Федералды банкі Бундесбанк-Германия-ң орталық банкі.Ол Франкфурт-на-Майнедегі орталық басқармасы мен 9жергілікті орталық банк-ден ж/е 200бас бөлімше-рі мен филиал-нан тұрады.Шетелдің басқа да орталық банктері сияқты неміс федералды банкі банкнот шығаруға монополиялық құқыққа ие болумен қатар,валюта-ң тұрақтылығын қамт етуге міндетті.Осы мақсатта федералды банк-ң ақша айналымын реттеу ж/е эк-ны несиелеу мүмкіндігі бар.Германия банк жүйесі-ң басты буынын ком банк-р құрайды.Оларды ең бастысы үлкен әмбебаптық дәреже-рі бөліп тұрады.Іс жүзінде олар айналыспайтын банк-к опер-р жоқтың қасы.Олардың үлесіне Германия-ң несиелік институт-ры ж.а-тын опер-ң жалпы көлемі-ң бөлігі тиеді.Германия банк жүйесі-ң ерекшелігі-әмбебап несие-к мекеме-ң басым болуы.Германия-ғы 4000-ға жуық жұмыс жасайтын несие-к мекеме-р,олар-ң қызметі-ң түр-не қарай әмбебап ж/е мамандандырылған банк-ге н/се олар-ң құқықтық форма-на байланысты жеке ж/е қоғамдық-құқықтық несие-к мекеме-ге бөлінеді.Жеке ком бан-р секторы 350-ге жуық н/се олар-ң 7000нан астам филиалдарын ж/е 200мыңдай қызметкерлерін қамтиды.Бұл секторға 3ірі банк,200дей аймақтық банк-р,80жеке,60қа жуық шетел банк-ң филиалдары кіреді.Әсіресе сыртқы сауданы қаржыландыруда,эмиссия-қ келісім істерде ж/е клиент-ң б.қ-ын басқару саласында бұл банк-ң маңызы жоғары.2ші топтағы мамандандырылған банк-ң негізгі тобын жер бөлімше-не несие беру ж/е коммуналдық несие беру б/ша 30ға жуық ипотекалық ж/е мамандандырылған банк-р құрайды.Ол тұрғын үй құрылысын қаржыландыру үшін ж/е тұрғын үй ғимарат-н қайта жаңғырту барысында жер бөлімше-н пайдалану құқығын кепілдікке ала отырып,ұзақ мерзімге несие береді.Бұл несие-ң 2ші бір басты қызметі коммуналдық несие-р бері б.т.Мұндай несие-р жергілікті үкімет н/се муниципалит-ге,басқа да корпорация-ға ж/е қоғамдық-құқықтық мекеме-не беріледі.

11.Герман экономикалық ғажайыбы

II дүниежүзілік соғыстан кейін Германия жұртшылығының, жалпы халықтың жағдайы, экономикалық дәрежесі, әлеуметтік ахуалы, барлығы қиын кезеңді бастан кешірді. Елдің экономикасы мен ауыл шаруашылығы 30 жылға артта қалып қойды. Айналымдағы ақша көлемі тауар көлемінен әлдеқайда көп болды. Осындай қиын жағдайды басынан кешіре отырып, мемлекет еркін нарық шаруашылығын кұрудың кажеттігін сезіне бастады. Соның арқасында түрлі реформалар, әсіресе ақша-валюта саласындағы реформалар қолга алына бастады. Нәтижесінде 10 жылдан кейін «Неміс ғажабы» деген құбылыс дүркін орын алып, Германияны күшті, дамыған мемлекет қатарына қосып, Германия «Еуропа локомотиві» деген атты иеленді. «Неміс ғажабы» атты кұбылыстың авторы - продюсер Людвиг Эрхард болды. Л. Эрхард түсінігіндегі неміс ғажабының негізгі көріністері мыналар еді:төменгі салықтар;еркін бағалар;еркін, жеке инвестициялау шараларына түрлі жеңілдіктер туғызу жағдайы;сыртқы бәсекеден ішкі нарықты қорғау.Бұл жетістіктерге, АҚШ көмегімен жеткендігін есептемегенде және неміс мамандарының мықтылығын қоспағанда не әсер етті деген күрделі сұрақ туындайтыны рас. Біріншіден, өз елінің бұрынғы ұлтшылдыгынан көңілі калған кауымның қолдары. Екіншіден, фашистік қылмыстық режимді сынға алу, экономиканы. нарықтык дамыту жолындағы көптеген немістердің бірлесуі, неміс халқының жағдайының оңала бастауы. Үшіншіден, барлық неміс халқының қажымас еңбегі мен патриотизмі, әлемдік қауымдастықка ену құлшынысы ұлттык ішкі күштерді жұмылдыра түсті. Сондай-ак үлттык валюта - дойч марктердің бағамын төмендете ұстау Халықтың өмір сүру деңгейі жоғарылады, экспорт өсе түсті, 50-жылдың ортасында ГФР әлемде алатын коры көлемінен АҚШ-тан кейінгі екінші орынға шықты.Жүргізілетін реформага АҚШ-та өз кезегінде ықпалын тигізді. Бұл реформа ақша реформасы, еркін баға және еркін кәсіпкерлікке негізделді.Осылайша ақша, баға мэселесі бойынша реформа 1948 жылы басталып кетті. Реформаның мақсаты айналымдағы құнсызданып кеткен ақшалардан арылып, орнына мықты, тұрақты валюта шығару. Сөйтіп, 21 маусымда жаңа ақшалар - дойчмаркалар пайда болды. Ақша реформасынан кейін 3 күннен соң 24 маусымда баға реформасы басталды. Баға төмендетілді. Эрхард жүздеген белгілеулер мен бағаны бақылауды алып тастады. Нәтижесінде барлық немістердің көз алдында «кара нарық» жоғалды. Бағалар жалақының көтерілуіне байланысты өсті, ал ол сәйкесінше еңбек өнімділігінің өсуіне байланысты болды. Сол себепті де инфляция онша байқалмайды.Кәсіпкерлік еркіндігі өзінің мәнін толық мөлшерде көрсетті. Нақты еркін кәсіпкерлікке жету үшін ол несиелік, салықтық саясат түрінде бағытталды. Ал, 1952 жылы баға өсуі тоқтады. 1952 жылдан бастап экспорт импорттан аса түсті, ал сауда балансының оңды-солдысы жоғарылай берді.