Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ekon_shpor.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
24.01.2020
Размер:
84.25 Кб
Скачать
  1. Олигиполиялық нарық үлгісі. Олигополиялық нарықта бағаның қалыптасуы.

  2. Өндіріс шағындары. Айқын және айқын емес шығындар.

Өндіріс шығыны – бұл өндірістің сатып алынған факторларының төлемі. Айқын шығындар деп өндіріс факторлары мен жабдықтаушыларға айқын ақша формасындағы төлем түрін алатын балама шығындар аталады. Бұлардың болуы ресурстарды тыстан алумен байланысты. Мысалы, жұмысшыларға жалақы төлеу, көлік шығындарын өтеу т.б. Айқын емес шығындар деп өндірісте пайдаланылған фирманың өз иелігіндегі (сырттан сатып алынған) ресурстардың құнын айтады. Мысалы, ғимараттарды жалға бермегендіктен түспеген пайда. Бухгалтерлік статистикада айқын емес шығындар көрсетілмейді.

  1. Өндірістік функция. Өндіріс факторларының (жер, еңбек, капитал, кәсіпкерлік қабілет) өнімділік кему шегінің заңдылығы.

Экономика ғылымындағы әртүрлі мектептің өкілдері шығындарды зерттеуге қомақты үлес қосты.Шығынның маркстік тұжырымдамасы екі нәрседен басталады:өндіріс шығыны және айналым шығыны.Өндіріс шығыны өзіне шикізат,материал,жанармай,электроэнергия және жұмыс күшін сатып алуға кететін шығынды енгізеді. Айналым шығыны тауап\рдың өлшем орауын,сорттауын,тасымалдануын және сақталуын еңгізеді.

Тұрақты шығын-сыртқы өндіріс факторын тікелей қолданумен байланысты шығын.Өндіріс көлеміне байланысты емес.

Өзгермелі шығын-бұл ішкі ресурстарды қолданумен байланысты шығындар.өндіріс көлеміне байланысты.Екеуінің қосындысы жалпы шығынға тең.

Өндіріс бұл қоғамның дамуы мен өмір сүруі үшін қажетті материалдық және рухани игіліктерді құру процесі.Өнеркәсіп өндірісі жұмыс күшін,шикізат пен иатериалды тұтына отырып,материалдық игілікткрді ұдайы өндіріді.Маржинализ теориясының топтауынша 4 өндіріс факторы бар:жер,капитал,енбек,кәсіпкерлік қабілеттілік.

  1. Пайда мазмұны. Пайданың негізгі түсініктемелері.

Пайданын кайнар козін тусіндіру талпынысынын алгашкылары болып 15- 17 ғғ мерканталистер жасаган.олардын ойлауынша пайда сырткы саудада туындаган. Тауарды шет елде жогары багамен сату аркылы адамдар пайда табады. Пайда теориясына экономикалык теорияя классиктері А.Смит пен Д.Рикардо субелі улес косты. Пайданын кайнар козін олар ондірістен таба білді. А.смит озінін басты енбегі «табигатты зерттеу жане халыктар байлыгынын себептері» деген енбекткрінде былай деген: «жумысшылардын материалга коскан кунынын озі екі болшекке болінеді: біреуі олардын жалакысын толеуде, екіншісі кәсіпкердін пайдасын толеуде кетеді». А.Смит пайданы кәсіпкердін жалдамалы жумысшы енбегі оніммен шегеру ретінде карастырган. А.Смит ойын былай корытындылаган: пайда бул жумысшышын толенбеген енгбегі, алайда онын корытындылары карама кайшылыкта болды. Д.Рикордо озінін пайдага коз карасын «саяси экономия және салык салуды бастау» деген енбегінде баяндаган, онда ол жалакы молшері мен пайда бір біріне кері катынаста болатындыгын дәлелдеуге тырыскан, «пайданын жогарлауы немесе томендеуі, жалакынын томен немесе жогары болуымен байланыстыгын айткан. Демек Д.Рикардонын айтуынша пайда бул жумысшылар ондірген косымша кун.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]