
- •1. Фальклор як вусна- паэтычная твоорчасць народа. Жанравая сістэма беларускага фальклору. Вывучэнне фальклору ў школе.
- •2. Беларуская каляндарна-абрадавая і сямейна-абрадавая паэзія.
- •3. Беларускі казкавы эпас: вытокі, жанравая разнастайнасць, матывы. Казка ў мастацкай літаратуры.
- •4. Мастацкі вобраз як своеасаблівая форма і спосаб пазнання і адлюстравання рэчаіснасці.
- •5. Літаратурныя кірункі, плыні і стылі.
- •6. Сюжет і кампзіцыя мастацкага твора.
- •7. Вершаванае і празаічнае выказванне: прынцыпы арганізацыі і размежавання.
- •8. “Слова пра паход Ігаравы”: Ідэйна-тэматычны змест. “Слова” і Беларусь.
- •Белар.Князі ў “Слове…”.
- •Пераклады “Слова..”на бел.М.
- •9. Беларуска-літоўскае летапісанне 16-17 ст. Гісторыя вкл у хроніцы Быхаўца.
- •10. Францыск Скарына беларускі і славянскі першадрукар, асветнік і гуманіст.
- •11. Асноўныя этапы творчай дзейнасці с. Полацкага.
- •12. Беларуская драматургія 17-18 ст. Школьны тэатр. Інтэрмедыі. “Камедыя” к. Марашэўскага.
- •13. Беларускі фактар у творчасці Адама Міцкевіча. Вывучэнне біяграфіі пісьменніка ў школе.
- •14. Паэма “Энеіда навыварат” і паэма “Тарас на Парнасе”: праблема аўтарства, гісторыя даследавання, бурлеск і травесція ў творы.
- •15. Творчасць Яна Чачота. Роля пісьменніка ў збіранні беларускага фальклору.
- •16. “Шляхціц Завальня” Яна Баршчэўскага. Будова твора. Маральна-рэлігійная праблематыка кнігі.
- •17. Творчасць в.І.Дуніна-Марцінкевіча: “Ідылія” як літаратурны дэбюд. Асветніцкія тэндэнцыі ў творы.
- •18. Эвалюцыя драматургіі в.І. Дуніна-Марцінкевіча: светапогляд, тыпаж, паэтыка (“Пінская шляхта”, “Залеты”).
- •19. Матывы і вобразы паэзіі і прозы ф.Багушэвіча. Роля пісьменніка ў развіцці беларускай літаратуры.
- •20. Кастусь Каліноўскі: грамадская і літаратутная дзейнасць.
- •21. Палітра творчасці Элізы Ажэшкі (апавяданне “Зімовым вечарам”, аповесці “Нізіны”, “Дзюрдзі”, “Хам”).
- •22. Грамадска-культурны рух у Беларусі пачатку 20 ст. Нашаніўская літаратура як эстэтычны і культурны феномен. Вывучэнне аглядных тэм у школе.
- •23. Жанрава-стылевыя асаблівасці прозы Ядвігіна ш.
- •24. Асноўныя матывы і вобразы паэзіі і прозы Цёткі. Асаблівасці стылю.
- •25. Традыцыі нацыянальнай камедыяграфіі і наватарства я.Купалы ў камедыі “Паўлінка”.
- •26. Драма я.Купалы “Раскіданае гняздо” як сімволіка-рамантычны твор. Вывучэнне драматычных твораў у школе.
- •27. Асаблівасці сілаба-танічнай сітэмы вершаскладання. Рытмастваральныя функцыі рыфмы ў вершы.
- •28. Жанрава-мастацкія асаблівасці п’есы я.Купалы “Тутэйшыя”. Праблема “тутэйшасці” ў п’есе. Лёс твора.
- •29. Матывы і вобразы лірыкі я.Коласа.
- •30. Жанравая разнастайнасць эпічнай творчасці я.Купалы (сімвалічныя, фальклорна-рамантычныя і драматычныя паэмы). Сімвалічныя паэмы я. Купалы "На куццю", "Чараўнік".
- •Драматычная паэма я. Купалы "Сон на кургане".
- •Філас. Ж-ця ў драм. Паэме я. К. "Адвеч. П.".
- •Вобраз мастака ў фальклорна-рамант. Паэме я. Купалы "Курган".
- •31. Жанрава-стылёвыя асаблівасці малой прозы Змітрака Бядулі.
- •32. Сцвярджэнне народнай сілы і нацыянальнага духу ў паэме я.Коласа “Новая зямля”. Паэма як нацыянальны эпас.
- •33. Паэма я.Коласа “Сымон-музыка” як філасофска-рамантычны твор. Мастацкая функцыя алегорыі.
- •34. Праблема станаўлення нацыянальнай інтэлігеннцыіі ў трылогі я.Коласа “На ростанях”. Духоўны свет героя ў трылогіі.
- •35. Жанрава-стылёвыя асаблівасці апавяданняў Якуба Коласа. Філасофска-алегарычны змест “Казак жыцця”.
- •36. М.Багдановіч як крытык. Эстэтычныя густы і погляды пісьменніка.
- •37. Творчая індывідуальнасць м.Гарэцкага. Жанр мастацка-дакументальнай прозы ў яго творчасці.
- •38. Праблема “родных каранёў і інтэлігенцыі, інтэлігенцыі і гісторыі ў творчасці м.Гарэцкага.
- •39. Творчая індывідуальнасць Алеся Гаруна. Грамадска-патрыятычныя і філасофскія матывы яго лірыкі. Адметнасць стылю.
- •40. Жанрава-структурныя асаблівасці паэзіі Максіма Багдановіча. “Вянок” м.Багдановіча: гісторыя стварэння, кампазіцыя, ідэйны змест і паэтычнае майстэрства.
- •41. Ідэйная барацьба ў беларускай літаратуры 20-х гадоў (арганізацыі, аб’яднанні). Разбурэнне эстэтычных асноў літаратуры ў 30-я гады.
- •42. “Узвышаўская” проза і паэзія Беларусі (творчасць а.Мрыя, л.Калюгі, Ул. Дубоўкі, я.Пушчы)
- •43. Ідэйна-мастацкая і жанравая адметнасць аповесці з.Бядулі “Салавей”. Прыёмы стварэння вобразаў.
- •44. Я.Маўр—адзін з пачынальнікаў беларускай дзіцячай літаратуры, прадаўжальнік сусветных літаратурных традыцый.
- •45. Маральна-філасофскі змест творчасці м.Зарэцкага.
- •46. Эвалюцыя мастацкага мысленя Кузьмы Чорнага 20-30-х гадоў.
- •47. Кандрат Крапіва—байкапісец. Асаблівасці вывучэння баек у школе.
- •48. Філасофска-інтэлектуальная проза к.Чорнага перыяду вав (“Млечны шлях”, “Пошукі будучыні”).
- •49. Этапы творчасці п.Панчанкі. Грамадска-публіцыстычны пафас паэзіі.
- •50. Жанр камедыі к.Крапівы. Вывучэнне драматычных твораў у школе.
- •51. Паэтычная творчасць Ул. Караткевіча. Адметнасць збоорнікаў “Матчына душа”, “Мая Іліяда”, “Быў. Ёсць. Буду.”
- •52. Традыцыі і наватарства драматургіі а.Макаёнка.
- •53. Паэмы а.Куляшова: праблематыка, разнастайнасць мастацкіх формаў.
- •54. Паэзія Максіма Танка 30-х гадоў 20 ст.
- •55. Мастацкая адметнасць лірыкі а.Куляшова. Эстэтычнаае абнаўленне яго паэзіі ў 60-я гады.
- •56. Праблемна-тэматычны змест і жанрава-стылявая палітра паэзіі м.Танка 60-90-х гадоў. Верлібр у паэзіі.
- •57. Літаратура Заходняй Беларусі развіццё паэзіі, публіцыстыкі, крытычнай і літаратуразнаўчай думкі. Творчасць Уладзіміра Жылкі.
- •58. Тэматыка і жанрава-стылявыя асаблівасці паэзіі Петруся Броўкі.
- •59. Жанрава-стылёвая разнастайнасць прозы я.Брыля.
- •60. Драматургія а.Дударава: духоўна-этэтычны змест.
- •61. Беларускія літаратуразнаўчыя школы: асноўныя напрамкі і прадстаўнікі.
- •62. Тэндэнцыя ў развіцці сучаснай беларукай драматургіі.
- •63. Беларуская паэзія на сучасным этапе. Эстэтычна-стылёвыя накірункі. Тэматычная і жанравая разнастайнасць.
- •64. “Палеская хроніка” і.Мележа: традыцыя і наватарства.
- •65. Раман я.Брыля “Птушкі і гнёзды”. Асаблівасці стылю твора.
- •66. Стыль прозы і.Шамякіна (на прыкладзе раманаў “Сэрца на далоні”, аповесці “Гандлярка і паэт” і інш.)
- •71. Творчасць а.Разанава як з’ява беларускага мадэрнізму.
- •72. Літаратура беларускага замежжа. Творчасць пісьменнікаў-эмінрантаў (н.Арсеннева, м.Сяднёў, а. Салавей і інш.)
- •74. Метады і прыёмы вывучэння літаратуры ў школе.
- •75. Пазакласная праца па беларускай літаратуры ў школе.
11. Асноўныя этапы творчай дзейнасці с. Полацкага.
Самуіл Гаўрылавіч Пятроўскі-Сітняновіч нарадзіўся у Полацку.Яго бацька-заможны палачанін,але выхоўвау хлопчыка айчым Пятроўскі.Скончыў Кіева-Магілянскую Акадэмію,якую называлі Кіеўскімі Афінамі.С. Полацкі – заснавальнік паэзіі барока ,стваральнік сілабічнай сістэмы вершаскладання,заснавальнік школьнай драматургіі і школьнага тэатра ,заснав.жанру байкі,кнігавыдавец.Свае першыя вершы нап. У 1648г.”Акафіст” ,” Канон”.Шчырасцю дыхаюць і радкі малітвы да св.Еўфрасінні Полацкай у вершы “ Прілог к преподобной матері Ефросіньі”.Паэт звяртаецца да яеі просіць хутчэй дапамагчы прывезці вывезены у Маскву вобраз Багародзіцы.Творчасць Полацкага падзяляецца на два перыяды: беларускі і маскоўскі. Творч.бел.перыяду вельмі багатая жанрава і тэматычна.Гэта дэкламацыі,алегорыі,элегіі,сатырыч.і гумарыстыч.вершы,эпітафіі,малітвы і інш.У гэтых творах ен аператыўнаадгукаўся на тыя або іншыя падзеі часу і выказваў да іх свае адносіны.Дэкларацыі-гал.тэма-тэма радзімы.(“Метры”-заклікаў Багародзіцу ахоўваць гарады). Алегорыі- пакінуў іх больш за 40.Тэматыка вельмі шырокая :звязваў сучаснасць з антычнай міфалогіяй,уздымае пытанні мастацтва,быту ,маралі,навукі і нш.Гэта сведчыць не толькі пра адукаванасць і шырыню кругагляду паэта ,але і пра ўзровень развіцця навукі і культ.Беларусі у 16 ст.Амаль у кожным такім творы паэт уздымае пыт.сэнсу чалавеч.жыцця.( “Рэдкая знатнасць”-знатны той,хто заслугоўвае гэта сваімі учынкамі; “Пазбягай рабіць дрэннае з дробязяў” ,” РАСКОША”- сірэны-багацце ; Арыгін вершы “Чатыры стыхіі і ііх дзеянні” і “Самыя моцныя рэчы” . У алегорыі “ Перайманне “ закранае тэму мастацтва .Цікава,што ужо ў той час ен усведамляў знач. Мастацкага абагульнення. Астранам.звесткі у вершах “4 часткі года”,”4 часкі дня”,”12 месяцаў наступаюць” пададзены ў сувязі з чалавекам.Полацкі паэтызуе працу і паказвае як яна узвышае .Тут ен-наватар.Да яго тэмы працы ў паэзіі ўсх.славян не было.У вершы “Карціна чалавечага жыцця”-схема падзелу чалавечага жыцця на 5 16-гадовых перыядаў і па кожнаму перыяду даюцца практычныя настаўленні чым трэба займацца,пра што думаць,да чаго імкнуццаПраблемы маралі і этыкі паводзін маладых людзей раскр.у вершах” Бацькам роўнай любоўю плаці,нягоднік”,”На гультая”, “На п’яніцу”.У в. “Запавет”,” Праца”,”Згода”-падкр.,што кожнае дзіця трэба займаць карыснай працай. Верш “Цікаўнасць”- разумеем яго разгубленасць перад сусветам.Веліч Сусвету і месца чалавека у ім.Над Полацкім яшчэ віселі сярэдневяковыя ўяўленні аб велічы Сусвету. Паказаў сябе паэтам-сатырыкам:” Кароль швецкі афіцэраў сваіх шукае.”,”Адчай швецкага караля”-прысвеч.падзеям руска-швецкай вайны.Дайшлі і два гумарытычных верша”Стіхі утешные к ліцу едіному”,”Цяжка ўсім дагадзіць”.Аўтар шматлікіх элегій: “Молітва во скорбі”,” Малітва ў адчаі”.( Іронію адчуў Каліст-данос-вясной 1664 ад’язджае у Маскву.Маскоўскі пер. Стан . выхаванцам дзяцей караляАлякс.Міх. Верш у форме крыжа.Стан . першым у Расіі прадстаўніком барока.Пачын.ствараць вершы ў форме геаметрычных фігур.Выдае два рукапісных зборніка.:”Рыфмалагіён” -800 вершаў хвалебнага х-ру(правобраз хвалебных одаў.У АСНОЎНЫМ дзейнасць Полацкага насіла АСВЕТНІЦКІ хар-тар.” Вертаград(сад) шматкаляровы”-2957 вершаў.(“ Купецтва”, “Манах”)Паэзія прасякнута павагай да чал.розуму і навукі.У вершы “ Чарадзейства “ выст.супр.”баб” і “шаптуноў”у абарону медыцыны.Прапагандуе навуку на тэмы гіст.,геагр.,заалогіі,прыродазн.