100.«Қр Даму институттарының қаржылық қызметтері»

Қор қызметінің негізгі мақсаты әлемдік нарықтарда олардың ұзақ мерзімді құндылығы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін ұлттық даму институттарының, ұлттық компаниялардың және басқа да заңды тұлғалардың (бұдан әрі - компаниялар) өзіне меншік құқығындағы тиесілі акциялар пакеттерін (қатысу үлестерін) басқару болып табылады.

ҚР Президенті Н.Назарбаевтың Қазақстан Халқына арнаған «Жаңа онжылдық-жаңа экономикалық өрлеу-Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» Жолдауында «жеделдетілген индустриализация мен инфрақұрылымды дамыту есебінен орнықты экономикалық өсімге қол жеткізуге» тапсырма берілген.

Қазақстандағы даму институттары инвестициялық ресурстарды жеке капиталдың оңай жете қоймайтын («нарық олқылығының орнын толтыру үшін) салаларына бөліп беру үшін құрылған.

Әлемдік тәжірибе көрсеткеніндей, Германия, Жапония, Қытай, Оңтүстік Корея секілді елдер банк, агенттік, корпорация, даму қорлары кейпінде даму институттарын құрған.

Ескеретін дүние, даму институттарының негізгі мақсаты пайда табу емес, бірақ, сонымен қатар, оларға шығынға да жұмыс істемейді.

Даму институттарының мақсаты – қоғамға пайдалы, экономикалық өсімге әсер ететін жобаларды ұзақ мерзім аралығында қаржыландырып, жаңа салалардың дамуына жағдай жасап, әлеуметтік экономикалық мәселелерді шешу.

Қазақстанда елдің 2001-2015 жылдар аралығындағы индустриалды инновациялық даму Стратегиясына сай 2006 жылы осы институттар жүйесі құрылымдалған. 2006 жылы даму институттарын «Қазына» орнықты Даму Қоры» АҚ құрамына біріктіру жөнінде шешім қабылданды. (2008 жылы «Қазына» «Самұрық» холдингімен бірігіп, «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл Ауқат Қоры болып құрылды).

Қазір елде сегіз даму институты болса, соның бесеуі «Самұрық-Қазына» Қоры құрамында:

1) «Даму» кәсіпкерлікті дамыту Қоры – 1997жылы құрылған,

2) Қазақстан Даму банкі (ҚДБ) – 2001 жылы құрылған,

3) Қазақстан Инвестициялық Қоры – 2003 жылы құрылған,

4) Kazyna Capital Managment ( КСМ ) – 2007 жылы құрылған 5) Экспортты сақтандырудың Мемлекетік корпорациясы – 2003 жылы құрылған .

Даму институттарының басқарылуын орталықтандыру туралы шешім сол кезде мына мәселелерді шешу үшін қабылданған:

• Мемлекет акционер ретінде өз құқықтарын толық жүзеге асыра алмағандықтан;

• Даму институттары тиімсіз жұмыс істеген;

• Жұмысы ашық болмаған;

• Даму институтары арасында қажетінше координация болмаған және бәсекелестік орын алған;

• Бизнеспен арадағы ынтымақтастық өз деңгйеінде болмаған;