40.Халықаралық мемлекеттік кредиттің қажеттігі, олардың нысандары

Халықаралық мем\к кредит-халықаралық экон-қ қатынастар сферасында елдердін материалдық ресурстарының қозғалысы, мемлекет дүниежүзілік қаржы рыногында борышкер немесе кредитор ретінде болатын қатынастардың жиынтығы. Мем\р өзіне қажетті қаржы ресурстарын жұмылдыру үшін ұлттық шекарадан тыс жерлердегі бос ақша көздерін барған сайын белсенді пайдалануда. Халықаралық мем\к кредит ұлғаймалы ұдайы өндірісті қамтамасыз ету құралдарының бірі, дамушы елдерге эк\қ көмек көрсетудің құралы б.т. Хал\қ кредиттің негізгі нысаны сыртқы қарыздар б.т. Қарыз қаражаттары сыртқы сауда мәмілелерін жүзеге асыру н\е экспорт пен импортқа жәрдемдесу-сыртқы сауданы несиелендіру үшін пайдаланады. Сыртқы мемлекеттік борыш – шетелдік несиегерлер турасында белгілі бір күнге, белгіленген мерзімде өтеуге жататын елдің қаржылық міндеттемелерінің сомасы. Елдің сыртқы қарызының болуы орынды дүниежүзілік практика болып саналады. Алайда, оның шегінен мемлекеттік қарыздың артуы қауіпті бола бастайды. Мемлекеттік сыртқы қарыз алу б/ша тартылатын қаражаттардың көлемі елдің ҰБ-інің таза алтын-валюта резервтерінің 50%-нан аспауы тиіс. Сыртқы қарыздарды көптен-көп ауқымда тарту несиегер елдерді экономикалық және саяси тәуелділікке ұрындыруы мүмкін. Халықаралық мем\к кредитті елдің эк/қ секторлары(банктер, ақша-кредит реттеу орг/ы, мем/к басқару секторы, т.б.) б/ша және мем/к кепілдік берген ж/е бермеген сыртқы қарыз деп жіктеуге болады.

41.Мемлекеттік кредиттің сыныптамасы

Мем\к кредит- жалпымем\к қаржының басты буындарының бірі ж\е кредиттік қат\ң жиынтығы,бұл қат\да мемлекет кредитордың да,қарыз алушының да,гаранттың рөлінде көрінуі мүмкін. Мем\к кред\ң жекеше кред\н айырмашылығы: Жекеше кред: өндр\к мұқтаждар үшін жұмылдырылады,несие капиталы жұмыл\ды,өтеу қосымша өнім н\се өндр үдерісінде п.б. құннан жүргізіледі,капиталдың қолдану сферасын кеңейтеді. Мем\к кред : өндр ж\е өндр емес мұқтаждар үшін жұм\ды,төлем ж\е сатып алу қараж\ы жұм\ды,төлем ж\е сатып алу қараж\ы жұм\ды,өтеу б.кірістерінен жүргізіледі,капиталды қолдану сферасын тарылтады.Мем\к кред\ң көздері – кәсіпор\да,банк\де,зейнетақы қорл\да,сақтық қорл\да,халықта п.б. уақытша бос қараж\р.Мем\к кредит ресурстарын: б.тапшылығын қарж\у,ұлттанды\н ж\е аралас кәсіпор\ға жұмсалатын күрделі жұмсалымд\ды қарж\у,биліктің жерг орг\ң шаруа\қ орг\н қарж\у,елдің ақша айналысын реттеу үшін пайд\ды.Мем\к кред\ң көмегімен жұмылд\н қараж\р көбінесе эк. қарж\ға бағыт\н оның өндр сипаты б.тиіс.Мем\к кред жөніндегі қат\р мына негіздеме\де қарж\қ қат\ға кіреді: мем\к кред жолымен жұмылд\н қараж\р әр түрлі қажеттіліктерді -өндр\к,өндр\к емес,сол сияқты стратегиялық,оперативтік қажет\ді қарж\ға бағытталатын мем\ң қ.рес\ры ретінде қаралады; алынған ж\е берілген кред үшін есеп айырысулар,олар үшін пайыздар төлеу бюдж\ң-үкіметтің қарыз алулары кезінде орт\қ н\се биліктің жерг орг\ң қарыз алулары кезінде жерг бюдж\ң қараж\р есебінен жүргізіледі.Бюдж кіріс\ң негізгі ж\не тұрақты бөлігін салықтық түсімдер құрайтындықтан қарыздар арқ жұмылдырылатын қараж\р антиципацияландырылған салықтар,яғни мерзімнен бұрын өндіріп алған салықтар деп саналады.