8.5.Функция жəне формуланы қолдану.

Кестелерді өңдеуге жататын іс әрекеттер:Функциялар мен формулаларды пайдалана отырып әртүрлі есептеулеп жүргізу.Excel програмысының кестесіндегі есептеулер формулалардың көмегімен жүзеге асырылады. Формулалар тұрақты сандардан, ұяшықтарға сілтеме мен Excel функцияларынан тұрады. Егер ұяшықтарға формулалар енгізілген болса, онда жұмыс парағында осы формуланың есептеу нәтижесі белгіленіп тұрады. Ұяшықтағы сандық нәтижені емес, оған енгізілген формуланы көру үшін сол ұяшықты ерекшеп алып, формулалар жолында бейнеленген жазуға көзсалу керек.

Функция шеберін қолдану. Функция шеберінің Категория тізімінен қажетті функцияны категориясы бойынша таңдап алуға болады. Функциялар тізімінен берілген категория бойынша нақты функция алынады. ОК пернесін шерткеннен кейін, қажеттіфункцияның аты формулалар жолына енгізіледі. Ал мәтіндік меңзер сол функцияның параметрлері көрсетілген жақшалардың арасына орналасады.

Excel програмысында қолданылатын стандарт функциялар тізімі:

• SIN, COS, TAN – тригонометриялық функциялар;

• ASIN, ACOS, ATAN – кері тригонометриялық функциялар;

• МАКС, МИН, СРЗНАЧ – массивтерге қолданылатын функция;

• LN, LOG, LOG10 – натурал, жай ондық логарифмдер;

• КОРЕНЬ – кватрад он түбірді анықтайтын функция;

• ЕСЛИ, И, НЕ, ИЛИ, ЛОЖЬ – логикалық функциялар;

• ЗАМЕНИТЬ, НАЙТИ, КОДСИМВ, ЛЕВСИМВ, ПОВТОР- мәтіндік функциялар.

Бұл тізімді әрі қарай жалғастыра беруге болады, өйткені олардың саны өте көп.

Функциялардың бірнеше түрі бар. Олар: математикалық, статистикалық, мерзімдік, қаржылық т.б.

9 сұрақ

9.1.Есептулер. Формулалар.

MS Excel-де кез келген формуланың "=" белгісінен басталатынын білеміз. Ол үшін Е3 ұяшығына =В3+С3+D3 формуласын енгіземіз, әйтпесе Excel-дегі дайын формуланы қолданса да болады. Мұндай ұзын формуланың орнына =СУММ (В3:D3)формуласын енгізсе болғаны. Электронды кестеде қосу (СУММ) функциясы жиі қолданылады, сондықтан Стандартты аспаптар тақтасында  батырмасы қарастырылады. Жалпы қосындыны білу үшін қосылатын ұяшықтардың аумағын (мыслаы, В4:D4) белгілеп, Автоқысынды (Автосумма) Е батырмасын шертіңіз.

      Қорытылып шығатын формулаларды енгізу үшін Функция шебері (мастер функции) диалогтік терезесін қолдануға болады. Ол функцияны енгізп қана қоймай, күрделі есептеулердіде орындайды.

      Microsoft Excel функциялары бір немесе бірнеше аргумент бар формулалардан тұрады.

9.2. Функциялар. Тізімді құру.

Функция енгізілген ұяшық мысалы ретінде: =А5+ sin (С7) формуласы келтіруге болады, мұндағы А5- ұяшық адрес , sin ()- функция аты, жақша ішінде оның аргументі тұрады, С7 аргумент (сан, мәтін және т.б), бұл сәтте С7 ұяшығында сан болуы тиіс.

Excel  программасының кейбір функциялары:

-SQRT (x)- х санының оң мәнді квадрат түбірін анықтайды, мысалы, sqrt (25) = 5.

-SIN (x)- радианмен берілген х бұрышының синусын  анықтайды. Мысалы: sin(0.883) =0.772646.

-MAX (т з м)- бер лген тізіміш інен ең үлкен (максимум) мәнді анықтайды, мысалы: MAX (55, 39, 50, 28, 67, 43)=67.

 - SUM (т з м) - бер лген тізімнің (блоктың) сандарының қосындысын айтады. Мысалы: Sum (А1: ФЗОО) - Ф1:АЗОО блогының 300 ұяшығындағы сандардың қосындысын табады.

    Жиі пайдаланылатын қосынды табу функциясы үшін аспаптар тақтасында аранйы батырма бар.

   Функция атын формулаға кірістіру үшін Функцияның шеберін  пайдалануға болады, ол  Кірістіру           Функция   (Всавка         Функция)  командасымен немесе  F     бейнеленген батырма арқылы іске қосылады.