10. Жорық барысындағы туристердің қоғамға пайда болатын жұмысы

Кейбір жорықтар зерттеу мақсатында өткізіледі. Зерттеудің түрін жазу. Гидрологиялық, экологиялық әдістерін анықтау. Жорықтардағы жолдарды, соқпақтарды реттеу. Мысалға алатын болсақ, жол жөнекей кездесетін қоқыстарды жинау арқылы қоғамға кішкене болса да пайда келтіру.

11. Туристік экспедицияларды ұйымдастыру

12. Іздеу-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру

Іздеу/ құтқару жұмыстары дег/з маршруттағы төтенше жағдайларда туристерге, әр түрлі апат кезінде жергілікті халыққа жәрдем беру. Туристік ұйымдарда тәжірибелі адамдардан тұратын бақылау құтқару жасағы (КСО) болу керек. Белсенді тур/мен айналысатын ұйымда бақылау/құтқару отряды болу қажет(КСО). КСО міндеттері:1. Осы ұйымның маршруттары өтетін аудандарды жете зерттеу және білу 2.Іздеу/құтқару жұмыстарын өткізуге арналған барлық жабдықтау мәңгі дайын болу керек. 3. Көмекші отряд мүшел-н үнемі даярлау. 4. Алдын алу шаралары (Кеңес, инструктаж, нұсқаулар, маршруттарды белгілеу, топтарды тексеру, т/б)5. . Іздеу/құтқару жұмстар-н өткізу, зардап шеккендерге жәрдем беру 6. Қажетті ақпаатты мемл/к аөпаратты құтқару қызметіне беру.Контрольдік пунктер мен мерзімдер.Алдын алу шаралары: 1. Медициналық байқау2. Тур/дің біліктілігін бақылау3. Әр бір турист қауіпсіздік нұсқауларын тыңдағанына қол қойғаннан кейін топты маршрутқа шығару

13. Туристік маршруттардың классификациясы Қиындық дәрежесі б/ша. Қиындық дәрежелерін анық/н критеийі кедергі болып табылады. Қиындық дәрежесі алтау:

1. Қиындық дәрежесі (қиын емес, жеңіл) қозғалу үнем ж/е бірқалыпты ұстап тұру үшін қолдың көмегі қажет болады. Өту үшін ең бастысы сенімсіздік сонымен қатар қорқыныш сезімі болмау керек.2. Орташа. Бірқалыпты сылту ж/е жүріп өту үшін міндетті түрде қолдың көмегі керек. Кейбір альпенистер өзін өзі сақтандырып, көбінесе жіппен жүреді, әсіресе өте үлкен жорықтарда.3. Қиынырақ бұл кезде тіпті дайындығы жақсы өрмелеушілерге де қиын болып келеді. Тек қолмен мүмкін емес, кезек/кезек сақ/у керек. Өзімен бірге карабин, закладки алу керек.4. Қиын. Қиын жартастармен шығу. Ең бірінші жетекшінің тәж/сі болу керек. Міндетті түрде сақтандыру болу керек. Ең жақсы сақтандыру жіппен болу керек деп мамандар санайды. Түсу жіптің көмегімен.

5. Өте қиын. Дайындығы жақсы артық күш жіппен жұмыс секілді болу керек.

6. Ең қиын. Маршрут ұз/ғы саяхат күнделігінің белгілі дәрежесінің ең кіші мөлшерін, ұз/ғын тек қана асқан тех/лық қиындығы болса ғана азайтуға болады, оның өзінде азайту мөлшері он бес проценттен аспайды.

14. Туристік маршруттардың тактикалық схемалары

Маршрутт ұзақтығы деген\з маршрутқа сәйкес дайындығы бар топқа,демалыс күндері мен ауа райы әсеріне қалдырылған қосымша күндерін есептемегенде ең кемінде алынғын уақыт.Демалыс күндері(дневки)нормативті уақытқа кірмейді және олардың саны жорықтың жалпы ұзақтығынан 20% аспайды.Күрделілік ддәрежені анықтағанда белгілі нүктелерден өтетін жол есептеледі,кейбір объектілерге радиалдық шығулар арқылы жетуге болады.Маршруттың негізі бөлігі сызықтық не айналма,және нұсқауланған қашықтықтың75% кем болмауы тиіс,тау маршруты болса,осы күрделілікке нұсқауланған ең қиын екі асудан кем асулар саны болмауы тиіс.Радиалдық шығу дегеніміз маршруттық кітапшада белгіленген,жолдың бастапқы нүктеге қайтатын кесіндісі. Айналмалы(бас0а жолмен кайту)радиалдық шығулардан өткен қашықтықтар мен кедергілер толығымен,сызықтық,радиалдық шығулардікі-жартылай есептеледі.Кедергілер қиындығы өзгермесе,мар\т қашықтылығының ұзартылуы мар\т күрделілігін көбейтпейді.

Күрделілігі 3-6 дәрежедегі саяхаттар үзіліссіз өткізілуі тиісті.Марш\ң үзілуі төтеше жағдай болмаған кезде елді мекенде екі тәуліктен артық болуы ж\е маршрут ішінде механикалық көлік қолдану.

Тау туризм жорықтарының күрделілігін асулар жиынтығы қолданады.