53.Компьютерлік вирустардан сақтанудың негізгі тәсілдері.

Компьютердің вирус жұқтырғаны белгілі болған ЛЗ жағдада мынадай іс шараларды жүзеге асыру керек.

Компьютермен жұмыс істеу барысында күдік тудыратын жағымсыз белгілер алғаш пайда болғанда мыналарды істеу қажет:

1. Компьютерді сөндіру;

2. Дискеттің икемді жүйесіндегі жазбадан қорғалып, таза екендігіне кепілдігі бар машинаны қайта жүктеу;

3. Тиімділігі жоғары антивирустық программаларды іске қосу;

4. Вирустан құтыла алмаған жағдайда білікті арнайы маманның көмегіне жүгініңіз, яғни оны көмекке шақырыңыз.

Антивирустық программалар:

Вирустардан қорғайтын программалар мыналарға бөлінеді: детектор-програмасы вирустарды табады; иммуназатор-программасы вирустар оны бүлдірдік деп санайтындай етіп программаны өзгертеді. Көптеген вирустар екінші мəрте файлды бүлдіре алмайды, өйткені имунитеттеу вирустардың мұндай “бір жолғы” əркетінен қорғауға мүмкіндік береді

54.Вирусқа қарсы программалар Оларды қолдану

Антивирустық программалар:

Вирустардан қорғайтын программалар мыналарға бөлінеді: детектор-програмасы вирустарды табады; иммуназатор-программасы вирустар оны бүлдірдік деп санайтындай етіп программаны өзгертеді. Көптеген вирустар екінші мəрте файлды бүлдіре алмайды, өйткені имунитеттеу вирустардың мұндай “бір жолғы” əркетінен қорғауға мүмкіндік береді;

Фаги-программасы вирустарды тауып қана қоймай, олардың көзін құртады, яғни оларды жояды. Егер программа əр түрлі вирустарды құрта алатын болса, онда оны əдетте помифаг деп атайды.Кейде вирустардан жойғаннан кейін бүлінген файлды бұрынғы қалпына келтіруге болады.Ал, бастапқы қалпына келмеген файлды емделмейтін, яғни жөнделмейтін файл деп атайды. Мұндай жағдайда емделмейтін файлды жойып, жоқ қылу керек. Сонымен қатар, мұнда жағдайда дискетке жазып алатындай қорғалатын етіп орналастырылған программаның таза резервтік көшірмесі қажет болады;

Сүзгі-программасы (программа фильтрі), (күзетші қарауыл, монитор) компьютер қосылғаннан кейін ұдайы жұмыс “жағдайында болады жəн қалыпты жұмыс істеп тұрған компьютерге сəл ауытқу пайда болса қатер төнгенін білдіріп, бірден дабыл шығады(белгі береді). Бұл компьютрге, яғни программаға еніп кеткен вирусты ерте тауып, сол кірген сəттегі алғашқы кезінде-ақ оның бүлдіргішілік əрекеттерін асқындырмай, алдын алып, неғұрлым залалсыздыруға ұмтылады.

Бүгінгі таңда ең танымал ( əйгілі) антивирустық құралдарға Norton AntiVirus, AVP, Aidstest, Adinf, DoctorWeb жəне DSAV. DoctorWeb дестелерін жатқызуға болады. DoctorWeb анти-вирустық программа құралы компьютердң жадында сақтау программадағы белгл вирустарды іздестіріп, табылға вирустарды дискден алып тастауды орындайды. Сондай-ақ компьютер дисклеріндегі жүйелі аймақтың жəне файлдардың эвристикалық талдауын жүзеге асырады. Эвристикалық талдауыш дестенің маңызы айрықша элементі болып табылады. Ол программадан белгісіз болып келген бұрығы же жаңадан пацда болған компьютерлік вирустарды табуға ( оның таба алаты мүмкіндігі зор) мүмкіндік береді. DoctorWeb антивирустық программасы 1994 жылы шығарылған. Дəл қазіргі уақытта бұл программаның нұсқалары көптеп шығарылған.

Компьютерлік вирустарды тауып, жою үшін программа дестесін қолдау тəртібі

1. Негізгі мəзірдің немесе жұмыс орнының тиісті таңбашасының басу немесе Программ – DoctorWeb – DoctorWeb командасымен DoctorWeb программасын іске қосу.

2. Баптау – Орпатуды өзгерту командасының, Орнату таңбашасын немесе F9 фукциялық пернесіің оперативті түрде жадында сақтауын тестілегеннен кейі параметрлер терезесін шақырып, қарау керек əрі қажет болған жағдацда вируртарды іздестіруді орындайтын режимді қалпыа келтіру;

3. Программаның негізгі терезесінде текскрілуі тиіс дискіні көрсету.

4. Тексеруді бастау/аяқтау командасын орындау үшін Файл –Тексеруді бастау немесе Ctrl+F5 пернесін бірге басумен тексеру процесін іске қосу.

5. Файл – Шығу комадасымен, Шығу таңбашасымен немесе тақта пернесін ұштастырумен дестінің жұмысын аяқтау.

Norton AntiVirus 2000. Windows үшін осы заманғы Synaptic Corporation фирмасының вирустарды тауып, залалсыздандыру бойынша үлкен мүмкіндіктеріне ие, сондай-ақ аса қолайлы пайдалану интерфейсі бар Nortoin AntiVirus программасы кеңінен танымал.

Вирустардың бар – жоғын тексерудің ең қарапайым түріе Іздеу кнопкасын басудан кейін іздеу процессі орындалатын дискдегі NAV бас терезесіндегі мүмкіндік беретін барлық параметрлердің мəні дыбыс шығармауы (по умолчанию) бойынша белгіленеді.

Тексеруді пайдалануға қажетті қапшықты немесе файлды тапсыру үшін командалардың біреуін пайдалану керек. Іздеу – Папкалар –Файлдар жəне ашылған диалог терезесіен қажетті атауды таңдау керек.

Əр түрлі іздеу параметрлерінің тапсырмасы үшін құрал- саймадар панеліндегі Параметрлер кнопкасын пайдалануға болады немесе Құралы – Параметрлер командасын орыдау керек. AntiViral Toolkit Pro (AVP). Соңғы уақытта Касперлік AVP антивирустық дестесі өте əйгілі деп саналады. Бұл программа вирустарды іздестіріп, жоюға арналған. Ас қолайлы пайдалану интерфейсіне, көптеген ртүрлі баптауларға, сондай-ақ антивирустық деректердің көлемді базасына ие AVP пакетінің қолтанбалары бүгінгі күні белгілі болып отырған барлық вирустарды дер уақытында залалсыздандыру арқылы пайдаланушының еш алаңсыз тапжылмай отырып жұмыс істеуіне мүмкіндік береді. AVP-тың ең басты артықшылығы – соңғы уақытта пайда болған вирустардан қорғауды қамтамасыз ететін антивирустық программаны уақытылы əзірлей алады. Антивирустық деректер базасын жаңарту процесі автоматтандырылған жəне пайдаланушыға Интернет арқылы осы базаға енгізілген өзгертулердің барлығынан аттап өтуіне мүмкіндік береді. Бестенің негізгі құрастырушылыры ретінде Монитор AVP жəне сканер AVP программалары қызмет етеді. Монитор AVP қолданбасының негізгі міндеті – компьютердің жағдайын ұдайы бақылап отыру. Басқаша айтқанда, жадта ұдайы болуы арқылы бұл программа болып қалуы ықтимал барлық күдікті рекеттердің ізін бағып отырады, ал мұндай əрекеттің үстнен жай басып түсетін болса( тауып алса), тисті хабар береді.

Сканер AVP қолданбасы өз кезегінде дискіде вирустың бар- жоғын бір ақ рет тексеріп білуге, яғни бір жолғы тексеруге арналған.бүлінген файлды тауып əрекет етудің əр түрлі ықтимал нұсқаларын ұсына отырып ескерту жасайды, я болмаса бүлінген файлды бірден жөндеуге кіріседі (немесе баптауға қарай алып тастайды).