88. Бяззлучнікавыя сказы

Бязлучникавыя – складаныя сказы, састауныя частки яких звязваюцца тольки пры інтанацыі, у іх няма злучнікау. Калі у такіх сказах паведамляецца пра адначасовыя або паслядоуныя з’явы, падзеі,тады паміж састаунымі часткамі ставіцца коска, а калі гэтыя часткі маюць свае знакі прыпынку і менш цесную сувязь – кропка з коскай.

Двухкроп’е ставіцца:-калі др.часткабязл.сказа абазначае прычыну таго, пра што гаворыцца у першай;-калі др.частка бязл.сказа раскрывае змест першага;-калі др.ч.дапауняе у першай выказнік,выражаны дзеясловам бачыць,глядзець, чуць, зауважаць і...

Працяжнік ставіцца:-калі паміж часткамі выражаюцца адносіны часу або умовы;-калі у сказе др.ч.мае зн-нне выніку, вываду з таго, пра што гаворыцца у першай;-калі паміж часткамі супастауляльныя або параунальныя адносіны;-калі апошняя частка абагульняе змест папярэдніх частак.

89,90. Скл сказы камбін будовы. Сінт разбор склад сказа.

У суч.бел.мове , асабліва мове мастацкай літ.ужыв.склад.сказы у склад якіх увах.3 і больш прэдыкат.ч..аб”яднаных злучальнай,падпарадкавальн і бязлучнікавай сувяззю,т/я сказы наз.сказы камбінаванай будовы або склад.сказы з рознымі відамі сувязі.Выдзяляюць 3 тыпы магчымых аб”яд.ч. у склад.сінтакс.канструкцыях(у склад уваходзяць 3 прэдыкат.ч). У залежнасці ад розных камбінацый тыпау сувязі п/ж прэдыкат.ч. магчымы наступныя разнав. Склад.сінтакс.канструкцый: 1.склад.сказы са злучальнай і падпарадкавальнай сувяззю(падпаракк. І злучальн.);2.склад.сказы са спалучальнай і бязлучн. Сувяззю(бязлучн. І спалучальн.);3.склад.сказы з падпарадкавальн. І бязлучнікавай сув.(бязлучн. І падпарадкав.)-напрыкл.: На маладых бярозах,што раслі на адным баку паляны блішчалі дажджавыя короплі,ад лесу ішла пара

У склад склад.сінтаксічных канструкцый могуць уваходзіць 4 і больш прэдакат.ч,аб”яд. - злучальнай, падпарак. і бязлучн. Сувяззю(бязл.,злуч. і падпарак.;падпарадк,злуч. І бязлуч) .У большасці такіх сказах выдзяляюць 2 асн. структурн. ч.,якія утвараюць асобнага віду складаназал,бязлучн. або складаназлучн. сказы. Кожная частка у сваю чаргу мае форму тпго ці іншага склад.сказа або простага.

У камбінаван. склад.сказахмагчыма самая разнастайная камбінацыя саст.ч. У залежнасці ад спосабу і ха-ру сувязі частак.яны падзял. На 3 гр.:1. Сказы камбінав.будовы,у якіх склад.саст.ч. або арганізаваны па мадэлі складэзал. або бязл. сказ. І аб”ядн. пры дапамозе злуч.злучнікау.;2.у якіх склад.ч.арганізаваны па мадэлі склад.залежн або склад.злучн і аб”ядн. пры дапам. бязлучн.сувяззю.;3.у якіх саст.ч аб”яд па мадэлі складаназлучн або бязлучн ск,а п/ж сабой звязаны падпарадкавальнай сувяззю.

Схема:1.вызначыць тып склад сказа паводле ст-ры і сродкау сувязі прэдыкат ч; 2.вызначыць колькасть прздык. ч, з л/х склад сказу; 3. Назвать стр-на сэнсавыя ч. склад камбін. скз., якія хар-ца больш цеснай сэнсавай сувязю; 4. Вызначыть від сувязі п/жасн. стр-ай ч.; 5. Ахар-ць стр-ру ч. ; 6. Растлум. знакі прып. ; 7. Падаць схему.

Пры поуным сінтакс разборы ч. разб. па схеме прост. скз.