Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
История шпоры.docx
Скачиваний:
2
Добавлен:
01.04.2025
Размер:
84.11 Кб
Скачать

Вопрос 1. Первобытное общество на территории Беларуси.

Перыядызацыя гісторыі першабытyага грамадства. У адпаведнасці з агульнагістарычнай перыядызацыяй гісторыя першабытнага грамадства прайшла наступныя стадыі станаўлення і развіцця: 1) першабытны чалавечы статак, або праабшчына; 2) ранняяродавая абшчына; 3) позняя родавая абшчына; 4) разлажэнне першабытнага грамадства і пачатак утварэння класаў.

Акрамя агульнагістарычнай шырока распаўсюджана археалагічная перыядызацыя. У адпаведнасці з тым, які матэрыял выкарыстоўвалі старажытныя людзі, ранняя гісторыя чалавецтва падзяляецца на наступныя перыяды.

1. Каменны век. Гэта самая старажытная эпоха ў развіцці чалавецтва. Каменны век пачаўся 3—2,5 млн гадоў назад і закончыўся 2,5—1,8 тыс. гадоў да н.э. У сваю чаргу камен-ны век падзяляецца на шэраг этапаў: а) палеаліт (старажыт-ны каменны век) — 3—2,5 млн — 10 тыс. гадоў да н.э. Палеаліт з-за вялікай яго працягласці падзяляюць на ніжні (ранні — 2,5 млн — 150 тыс. гадоў да н.э., сярэдні (мусцьер-ская эпоха) — 150 — 35 тыс. гадоў да н.э. і верхні (позні) — 35 — 10 тыс гадоў да н.э.; б) мезаліт (сярэдні каменны век) — 9 — 5 тыс. гадоў да н.э.; в) неаліт (новы каменны век) — 4 — 2 тыс. гадоў да н.э. Многія вучоныя апошні перыяд каменнага веку вылучаюць у асобны — энеаліт (медна-ка-менны век), калі разам з каменнымі выкарыстоўваліся так-сама медныя прылады працы, упрыгожанні, зброя. На тэры-торыі Беларусі ў сярэдзіне 4-га — сярэдзіне 3-га тысячагод-Дзя да н.э. існавала некалькі энеалітычных культур.

2. Бронзавы век. Перыяд у гісторыі чалавецтва, калі па-шырылася металургія з бронзы, з якой выраблялі прылады працы, зброю, упрыгожанні. У некаторых рэгіёнах свету (Пя-Рэдняй Азіі, Егіпце, Індыі, Кітаі) бронзавы век пачаўся ўжо У 4-м — 3-м тысячагоддзі да н.э., у Еўропе ён прыпадае на 2-е — пачатак 1-га тысячагоддзя да н.э. На тэрыторыі Беларусі бронзавы век пачаўся на мяжы 3-га — 2-га тысячагоддзя да н.э.

3. Жалезны век. Завяршальны перыяд у гісторыі першабытнага грамадства, які характарызуецца з'яўленнем і шы-рокім распаўсюджваннем металургіі жалеза і вырабаў з яго прылад працы і зброі. Шырокае распаўсюджванне жалезных вырабаў пачалося ў канцы 2-га тысячагоддзя да н.э. у Малой Азіі. На тэрыторыі Беларусі жалезны век прыпадае на VII -VI ст. да н.э. — VIII ст. н.э.

Вопрос 2. Полоцкое княжество в iх –хiii вв.

Полацк i яго воласць упершыню упамiнаецца у леташсе пад 862 г. Летапiсец адзначау, што Полацк заснавалi крывiчы. На працягу Х стагоддзя Полацк рос, мацнеу, i ператварыуся у буйнейшы цэнтр усходнiх славян. У летапiсе пад 907 г. Полацк названы аднiм з гарадоу, дзе сядзелi "князi",. якiя прымалi удзел у паходзе Апега на Канстанцiнопаль. Старажытнi горад быу многалюдны, займау плошчу да 100 га. Першым гiстарычна вядомым князем полацкiм з'яуляецца Рагволд. якi стау княжыць у Полацку у 60-70 гады Х стагоддзя. Полацк i Ноугарад размяшчалюя на скрыжаваннi важных шляхоу i спаборнiчалi памiж сабой. Перамога была за Полацкам.

3 1001 да 1044 года ў Полацку валадарыў Брачыслаў, а пасля ягонае смерці, да 1101-га,— найславуцейшы з полацкіх князёў Усяслаў Брачыславіч, празваны Чарадзеем. Празваны, заўважым, нездарма. У 1068 годзе на кіеўскую зямлю ўварваліся полаўцы. Яраславічы выйшлі насустрач і былі ўпічэнт разбітыя.

У XII ст уладаннi полацкiх князеу прасцiралiся ад Падзвiння, Падняпроу'я i да Рыжскага залiва. У Хii-Хiii ст. развярнулася барацьба Полацка з Кiевам. Полацкi князь быу галавой адмiнiстрацыi, вышэйшым ваенаначальнiкам i судзёй. Апорай княжскай улады была дружiна. Вялiкую ролю адыгрывала веча - агульны сход палачан для вырашэння важных дзяржауных спрау. У IX - XIII ст. леташсы называюць на тэрыторыi полацкай зямлi 12 гарадоу: Полацк (862), Бщебск (974), Усвяты (102i), Копыль (1059), Браслау (1065), Менск (1067), Орша (1067). Лагойск (1078), Лукомль (1078), Барысау (i102). Старажытнi горад складауся з некалькi частак. Умацаваным цэнтрам з'яулялася унутраная крэпасць "дзяцiнец". У ХII-ХIII ст княства распадаецца на дробныя: Мiнскае, Друцкае, iзяслаускае. Латойскае.