3. Аналитик иярченле кушма җөмләләрдә бәйләүче чараларны аңлатыгыз, мисаллар китерегез.

8Нче билет

1. Буш вакыт һәм яраткан шөгыльләрегез турында сөйләгез.

2. Тәрҗемә итегез. Нинди һөнәр сайларга?

Безнең сыйныфта 23 укучы укый. “Нинди һөнәр сайларга?” дигән кичә үткәрдек. Кичәгә әтиләр һәм әниләр килде, һәм алар үзләренең һөнәрләре турында сөйләделәр.

Ленаның әтисе – инженер, әнисе – укытучы, ул инглиз теле укыта.

Сашаның әнисе компьютерда эшли, ә әтисе – поездда машинист.

Маринаның әнисе – хат ташучы. Әтисе – трамвай йөртүче.

Коляның әтисе заводта тимерче булып эшләгәнлектән, хезмәте бик авыр. Әнисе – шәфкать туташы.

Валяның әнисе ашханәдә официант булып эшли. Бу ашханәдә татар халкының милли ашларын бик тәмле пешерәләр икән. Әтисе – елга портында эшли, ул – капитан.

Костяның әнисе балалар бакчасында тәрбияче булып эшли. Әтисе – спортчы.

Раяның әнисе генә бар. Ул институтта химия фәнен укыта.

Катяның әтисе – профессор. Ул университетта биология укыта.

Безгә әтиләр, әниләр үз һөнәрләре турында сөйләделәр. Һөнәрне дөрес сайлау бик җаваплы, бик әһәмиятле икән. Һөнәр сайлаганда, һәр кеше үз мөмкинлекләрен яхшы белергә тиеш.

3. Синтетик иярченле кушма җөмләләрнең бәйләүче чараларын аңлатыгыз, мисаллар китерегез.

9Нчы билет

1. Спорт. Яраткан спорт төрләре турында сөйләгез.

2. Тәрҗемә итегез.

Җир йөзендә нинди генә һөнәрләр юк: укытучы, табиб, эшче, сатучы, официант, юрист, бухгалтер, очучы һәм башкалар. Хәзер яңа һөнәрләр барлыкка килде: брокер, эшмәкәр, банкир, секретарь-референт, менеджер...

Һөнәр сайлау – бик җаваплы эш, шуңа күрә мин бу турыда күп уйлыйм.

Минем әти-әниләрнең дә һөнәрләре начар түгел. Әнием балалар бакчасында тәрбияче булып эшли. Ул балаларны ярата. Аңа эше бик ошый, ләкин тәрбиячеләргә акчаны бик әз түлиләр. Ә хәзерге заманда акчасыз яшәү бик авыр. Әтием – инженер. Ул Кама политехника институтын тәмамлаган. Хәзер КамАЗда эшли. Ул үз эшен ярата.

Һөнәрләрнең барысы да яхшы. Ләкин һәр кеше үзе яраткан һөнәрне сайлый.

.

3. Кушма җөмләләрне тәрҗемә итегез, төрен билгеләгез:

- Когда я пришел домой, мама сидела у окна.

- Имтиханнар беткәч, безгә аттестатлар тапшырдылар.

10нчы билет

1. Татарстан шәһәрләре турында сөйләгез.

2. Тәрҗемә итегез.

Школьный сад

В этом году мы перешли в новую школу. Возле школы мы разбили сад. Чтобы все правильно расположить, мы сначала составили план сада. Обозначили место под плодово-ягодные деревья, под овощи, под цветы. Чтобы было красиво, цветник мы расположили прямо у школы. У бордюров решили посадить цветы.

3. Кушма җөмләләрне тәрҗемә итегез, төрен билгеләгез:

- Чтобы не слышать эти слова, он вышел на улицу.

- Югары уку йортына керү өчен, бердәм дәүләт имтиханнарын яхшы тапшырырга кирәк.

11Нче билет

1. “Мин һәм минем гаиләм” темасына сөйләгез.

2. Тәрҗемә итегез.

Күңелләрдә гөл үсә

Янәшә күршебез ул безнең. Көр күңелле, таза карчык. Аның беркайчан да авырганын, хәлсезләнгәнен күргәнебез юк, җир җимертеп эшләп йөри. Яңа йортка күчкәч, көрәк-тырма тотып, ишегалдына иң беренче ул чыкты. Бер көн эчендә тәрәзә турысында җир казылган, түтәлләр ясалган, чәчәкләр утыртылган иде.

Матур булып үсте бакча. Бигрәк тә чәчәкләре. Бакчасына карап, карчык сөенә, аннан да бигрәк без, минем улларым. Үзебез эшкә киткәч, малайлар әби белән гел шул бакча тирәсендә чуалалар иде.