Правапіс галосных Літары о, ё

Правілы-1959

Правілы-2008

З а ў в а г а 2. Слова радыё, стаўшы першай часткай склада-ных слоў, не мяняе свайго напі-сання, напрыклад: радыёхваля, радыёпрыёмнік, радыёкропка, радыёантэна, радыёперадача, радыёграма, радыёзонд, радыёкамітэт.

Літара ё пішацца ў складаных словах з першай часткай радыё: радыёстанцыя, радыёграма, радыёантэна.

Калі першая частка складанага слова ўтворана з назвы хімічнага элемента радый, то пішацца літара е, якая з’яўляецца злучаль-най галоснай: радыебіялогія, радыеактыўнасць, радыеметрыч-ны, радыеізатоп і інш. У першым складзе перад націскам у гэтым выпадку пішацца я: радыямет-рыя, радыяхімія, радыялогія, радыяграфія.

Правілы-1959

Правілы-2008

Правіла напісання літар э, е на канцы іншамоўных слоў не было сфармулявана.

Адзначалася, што пасля шыпячых, р, ц (не з т мяккага) і д, т галосныя э, е перадаюцца праз э, напрыклад: Сарэнта, канцэрт, Улан-Удэ, тэхніка.

Пасля астатніх зычных звычай-на пішацца е. Літара э ўжываецца ў невялікай групе слоў, пераважна пасля губных зычных і з, н, с, напрыклад: бэлька, бэз, сурвэтка, галіфэ, кафэ, маянэз, турнэпс, пенснэ, турнэ, асэсар і інш.

На канцы запазычаных нязменных слоў, а таксама ўласных імён і геаграфічных назваў пасля зычных, акрамя л, к, пішацца э: купэ, рэзюмэ, рэнамэ, кафэ, галіфэ, кашнэ, кабернэ, фрыкасэ, плісэ, каратэ, дэкальтэ; Струвэ, Мерымэ, Эйвэ, Хасэ, Морзэ, Табідзэ, Брыгвадзэ, Каба-Вердэ, Душанбэ, Сан-Тамэ; але: сальта-мартале, філе, камюніке, піке.

Літара э ў запазычаных словах пасля губных зычных, а таксама пасля з, с, н пішацца згодна з літаратурным вымаўленнем. Так словы капэла, сурвэтка, экзэмп-ляр, маянэз, тунэль, сэрвіс, ін-тэрнэт пішуцца з э, а словы медаль, менеджмент, нервы, парламент, перспектыва, газета, сервіз – з літарай е.

Правілы-1959

Правілы-2008

У канцавым адкрытым складзе злучэнні іо, йо абазначаюцца літарамі іо (ыо): адажыо, ажыо, імпэсарыо, какао, радэо; Анто-ніо, Токіо, Бакачыо, Більбао, Ватэрлоо, Мінданао, Рыо-Негра.

Незалежна ад паходжання слова гук [о] у ненаціскных складах вымаўляецца як [а], што пера-даецца на пісьме: адажыа, імпэсарыа, какава, радэа; Анто-ніа, Більбаа, Бакачыа, Ватэрлоа, Мінданаа, Токіа.

Асобнага правіла адносна напісання фіналяў -эль, -эр не было.

Адзначалася: пасля шыпячых, р, ц (не з т мяккага) і д, т галос-ныя е, э абазначаюцца на пісьме літарай э: жэтон, рэформа, карцэр, гардэроб, грэйдэр, лідэр, ордэн, тэлефон, катэт, катэр.

Ненаціскныя фіналі -эль, -эр у запазычаных словах перадаюцца як -аль, -ар: грэйдар, камп’ютар, лідар, пэйджар, фарватар, фламастар, шніцаль.

Ненаціскныя фіналі -эль, -эр ва ўласных імёнах іншамоўнага паходжання перадаюцца нязмен-на: Гендэль, Гюнтэр, Ландэр, Одэр, Манчэстэр, Пітэр, Шапенгаўэр, Юпітэр.

Мужчынскія імёны

Жаночыя імёны

Атавіа

Аўрэліа

Базіліа

Лючыа

Марыа

Маўрыцыа

Разарыа

Сільвіа

Эміліа

Эўгеніа

Фабрыцыа

Хуліа

Атавія

Аўрэлія

Базілія

Лючыя

Марыя

Маўрыцыя

Разарыя

Сільвія

Эмілія

Эўгенія

Фабрыцыя

Хулія