10. Кули – плантацияларда жұмыс істейтін Қытай, Үндістан жұмысшылары.

11. Көші-қонда маятникті, маусымды, ерікті, еріксіз, ішкі, сыртқы түрлері кездеседі.

12.  Бұлшық-ет, ақыл-ойдың сытылуы Ресей, Украина, ТМД елдерінде.

13. Хх ғасыр халықтардың ұлы қоныс аударуы, 150 млн. Адамға жетті.

14. Алғашқы отырықшы қоныстар Оңтүстік Батыс Азиядағы б.з.д. VІІ мың жылдықта пайда болған Джармо тұрағын атайды.

15. Қоныстанудың 2 түрі: қалалық және ауылдық (кейде көшпенді түрі).

16. Ауылдық қоныстардың 90%-тен астамы дамушы елдерде.

Қытайда – 838 млн.адам

Үндістанда – 720 млн. адам

Индонезияда – 127 млн. адам.

10. Жер шары халқының 53 % ауылда, 47% қалада тұрады.

11. Адамзат тарихында қалалардың пайда болуы – еңбекті бөлу нәтижесі және өнім алмасуының дамуы. Қалаларды зерттеген – Н.Баранский.

12. ХХғ. басында дүние жүзі бойынша 360 қала, ал 80-ші жылдары 2,5 мың қала болды.

13. Тұңғыш млн. қала Рим, Юлий Цезарь тұсында. Миллионер қала ХХғ. басында 10, ал 2000 жылы 372 млн. қала болды. Мұнда жер шары халқының 18%, қала халқының 37% і тұрады. Ресейде 1992 жылы 13 млн. қала болды. ҚР-да Алматы миллионер қала.

14. Урбандалу – қала ролінің артып, халықтың қалаға шоғырлануы.

 ХХғ. соңында урбандалу деңгейі мен ауқымы артты. Жер шары халқының 47%, яғни 2млрд.852млн. адам қалада тұрады.

 Урбандалу жоғары елдер Солтүстік Америка, Еуропа, Аустралияда

 Кувейтте халықтың 90% астамы, БАЭ 80%, Аустралияда 86%, Жапония,

Корея, Тайванда 77-79%, Қытайда 30% болса, ал ең төменгі урбандалу – Бурунди мен Руандада 5%. ҚР-да 56%.

Урбандалудың 3 белгісі:

1) қала халқының өсуі.

2) халық пен шаруашылық бірдей дамып шоғырлануы.

3) агломерация.

10. Урбандалудың ең жоғарғы көрсеткіші – мегалополис. Дүние жүзінде 4 мегалополис бар: Босваш (Бостон-Вашингтон), Чипитс (Чикаго-Питсбург),

Сан-Сан (Сан-Франциско-Сан-Диего), Токайдо(Токио,Иокогама,Осака,Нагоя).

10. Урбандалудың 3 кезеңі:

1) Қалыптасып жатқан урбандалу. Сипаты: қала санының артуы, ірі қалалардың өсуі. Қала халқы 50%-ке дейін.

2) Дамыған урбандалу. Сипаты: қала агломерациялары мен мегалополистер, миллионер қалалардың жедел өсуі. Қала халқының үлесі 50-75%.

3) Кемелденген урбандалу. Сипаты: субурбандалу, урбандалу, қазіргі заманғы урбандалу. Қала халқының үлесі 75%-тен жоғары.

10. Субурбандалу – кемелденген урбандалу тән елдерде халық қала маңына қоныс аударуынан қалалық өмір салты пайда болуы.

11. Рурбандалу – агломерация аумағынан тыс жерлердегі ауылдық елді мекендерді қамтуы.

12. Контрурбандалу – АҚШ пен Канадада қалада жұмыс істейтіндер қала агломерациясынан тыс елді мекендерге қоныс аударуы.

13. Агломерация – ірі қалалар маңына шағын қалалардың шоғырланып, қалалар жүйесінің қалыптасуы.

14. Әлемде аса ірі 10 агломерация, Солтүстік Америкадан Нью-Йорк пен Лос-Анджелес (Еуропадан жоқ).

15.  Ірі қалаларда 1 тұрғын 1 тәулікте 700л су пайдаланады.