Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ist_bel_voprosi_i_otveti-KKR.1k.EUPz-11-12.doc
Скачиваний:
1
Добавлен:
01.04.2025
Размер:
542.72 Кб
Скачать

4. Тураўскае княства

Асноўныя даты:

980 г. — першая ўзгадка Турава

Тэрміныі і імёны:

Тур — першы летапісны князь Тураўскай зямлі

Дрыгавічы — усходнеславянскае племя, якое рассялілася ў Паўднёвай і часткова Цэнтральнай Беларусі.

"Шлях з варагаў у грэкі" — водны шлях, які злучаў Чрнае і Балтыйскае моры. Меў важнае эканамічнае, палітычнае і ваеннае значэнне ў ІХ — ХІІІ стст.

Тураўскае княства ўтварылася ў межах рассялення дрыгавічоў — у паўднёвай Беларусі, басейне р.Прыпяць. Сталіца княства горад Тураў упершыню ўзгадваецца ў 980 г. Гістарычныя крыніцы дазваляюць меркаваць, што да канца X ст. у Тураве кіравала ўласная дынастыя князёў, чый радавод быў спынены падчас утварэння "імперыі Уладзіміра Святаславіча".

У 988 г. Уладзімір выдзеліў Тураўскую зямлю свайму трэцяму сыну Святаполку. Гэта сведчыць аб вялікай значнасці і ролі Тураўскага княства. У далейшым Святаполк спрабаваў атрымаць незалежнасць Тураўшчыны ад Кіева. Ён зрабіў гэту спробу яшчэ у 1012 г. пры жыцці Уладзіміра, узяўшы напярэдадні шлюб з дачкой польскага караля Баляслава Харобрага і запрасіўшы да сябе каталіцкага епіскапа. Аднак у барацьбе Святаполка за самостойнасць Тураўскай зямлі былі падставы геапалітычнага плана. Тураўшчына знаходзілася у выгадным геаграфічным становішчы на шляху з Польшчы у Кіеў, акрамя таго, праз Тураў праходзіла адно з адгалінаванняў шляху "з вараг у грэкі".

Пасля смерці Уладзіміра Святаславіча у 1015 г. менавіта Святаполк тураўскі становіцца кіеўскім князем, але пакідае за сабой і Тураўскую зямлю. Пасля яго смерці Тураўскае княства было ўключана ў склад Кіеўскай Русі.

У XI—XII стст. Тураў меў цесныя палітычныя і культурныя сувязі з Кіевам. Тураўскія князі неаднаразова станавіліся вялікімі князямі кіеўскімі. Важнае паведамленне пра Тураў ёсць у летапісе пад 1158 г. Войска шасці князёў на чале з Ізяславам Кіеўскім 10 тыдняў беспаспяхова трымалі ў аблозе гэты горад, што сведчыць аб магутнасці яго абарончых збудаванняў і мужнасці жыхароў. Пасля 1158 г. Тураў становіцца фактычна незалежныім ад Кіева.

Аднак Тураўская зямля не набыла і той палітычнай кансалідацыі, якую здабыла Полаччына. У гэты час Тураўская зямля падзялілася на ўдзельныя княствы: Тураўскае, Пінскае, Клецкае, Слуцкае, Дубровіцкае. Сярод гарадоў Тураўскага княства найбуйнейшымі былі Пінск і Бярэсце, меншымі — Кобрын, Камянец, Драгічын, Вельск, Мельнік, Мазыр, Рагачоў, Брагін.

У другой палове XII ст. адбываецца узвышэнне Пінска. Ён быў не проста ўдзелам, а паступова станавіўся сапернікам Турава. З пачатку XIII ст. стала яўна вылучацца вядучае месца Пінска ў жыцці Тураўскай зямлі. Ён бярэ на сябе ўвесь цяжар барацьбы з галіцка-валынскімі князямі, якія імкнуліся падпарадкаваць сабе гэту зямлю пасля яе выхаду з залежнасці ад Кіева.

Раздробленая на ўдзельныя княствы і аддаленая ад буйных палітычных цэнтраў, Тураўская зямля не магла адыгрываць важнай ролі ў грамадска- палітычным жыцці Русі. У XIII ст. яны знаходзяцца ў рэчышчы палітыкі больш магутных суседніх княстваў – спачатку Кіеўскага, а потым – Уладзіміра- Валынскага, удзельнічаюць у барацьбе супраць Літвы.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]