Тэма іі. Каменны век усходняй еўропы

1. Сутнасць і храналагічныя рамкі антрапагена.

2. Перыядызацыя каменнага веку:

— гіпотэза трох вякоў;

— перыядызацыя А. Брэйля-Мартылье;

— сучасная перыядызацыя каменнага веку.

3. Ніжні палеаліт:

— Алдувайская эпоха, тэхніка апрацоўкі камяню. Старажытнейшыя помнікі палеаліту ў Еўропе;

— Ашэльская эпоха і этапы яе развіцця. Тэхніка леваллуа.

4. Мусцье:

— асноўныя рысы эпохі;

— мусцье Крыма і Каўказа;

— мусцьерскія культуры Рускай раўніны.

5. Верхні палеаліт Усходняй Еўропы:

— касцёнкаўска-боршаўскі верхнепалеалітычны раён;

— помнікі басейну р. Дзясны (Пушкары, Ціманаўка, Мезін);

— Малодаўская культура;

— стаянкі басейну Дняпра (Елісеевічы, Юдзінава, Аўдзеева).

6. Мезаліт Усходняй Еўропы:

— асноўныя рысы эпохі;

— культурныя зоны мезаліту і іх характарыстыка;

— мікралітычныя культуры стэпавай зоны;

— макралітычныя культуры лясной паласы Усходняй Еўропы;

— дзяснінскі мезаліт і культуры прамежкавай зоны.

7. Асноўныя дасягненні неалітычнай эпохі.

8. Культуры вытворчага неаліту:

— лінейна-лентачнай керамікі;

— днепра-данецкая культура.

9. Неаліт сярэднерускай раўніны і поўначы Усходняй Еўропы:

— верхневолжская і льялаўская культуры;

— верхнедняпроўская культура;

— культура сперынгс;

— нарвенская культура;

10. Мастацтва каменнага веку:

— палеалітычнае мастацтва;

— мастацтва мезаліту;

— новыя рысы ў мастацтве ў неалітычную эпоху.

11. Грамадскі лад, духоўная культура, пахаванні.

Літаратура

1. Абрамова З.А. Палеолитическое искусство на территории СССР. –М. Л., 1962.

2. Брюсов А.Я. Очерки по истории племен европейской части СССР в неолитическую эпоху. – М., 1952.

3. Борисковский П.И. Древнейшее прошлое человечества. – Л., 1979.

4. Гурина Н.Н. Древние кремнедобывающие шахты на территории СССР. – Л., 1976.

5. Гурина Н.Н. Древняя история северо-запада европейской части СССР. – М.: - Л., 1961.

6. Изыскания по мезолиту и неолиту СССР. – М.-Л., 1983.

7. Кларк Г.Д. Доисторическая Европа. – М., 1953.

8. Каменный век на территории СССР. – М., 1970.

9. Матюшин Г.Н. У колыбели истории. – М., 1972.

10. Мезолит СССР. – М., 1989.

11. Палеолит и неолит. – Л., 1986.

12. Палеолит СССР. – М., 1984.

13. Природа и древний человек. – Л., 1981.

14. Рапов В.А. Древшейшие страницы истории человечества. – М., 1988.

15. Семенов С.А. Развитие техники в каменном веке. – Л., 1968.

16. Формозов А.А. Памятники первобытного искусства. – М., 1980.

17. У истоков древних культур (эпоха мезолита). – М., 1966.

Тэма ііі. Каменны век беларусі

1. Засяленне тэрыторыі Беларусі ў палеаліце:

— знаходкі мусцерскага часу на Беларусі;

— старажытнейшыя стаянкі Бердыж і Юравічы;

— фінальнапалеалітычныя культуры на Беларусі (свідэрская, грэнская, лінгбі);

2. Вызначальныя рысы і датыроўка эпохі мезаліта на Беларусі.

3. Культуры макралітычнага выгляду на Беларусі:

— грэнская культура;

— свідэрская культура;

— культура кунда;

— дняпроўска-дзяснінская (сожская).

4. Мікралітычныя культуры на Беларусі:

— яніславіцкая культура;

— неманская мезалітычная і кудлаеўская;

— помнікі нарачанскага тыпу.

5. Агульная характарыстыка неаліту Беларусі:

— вызначальныя рысы і асаблівасці неалітычнай эпохі ў Беларусі;

— перыадызацыя беларускага неаліту;

— этнічная прыналежнасць неалітычных плямен;

— грамадскі лад, духоўная культура.

6. Характарыстыка неалітычных культур:

— верхнедняпроўская культура;

— днепра-данецкая культура;

— неманская культура;

— нарвенская культура і яе крывінскі варыянт;

— культура тыповай грабеньчата-ямкавай керамікі і помнікі тыпу Бабінавічаў;

— міграцыі культур лейкападобных кубкаў і шарападобных амфар з Цэнтральнай Еўропы.