Упражнения

1. Просклоняйте:

Alacer, cri, cre бодрый; utĭlis, e полезный; facĭles, e легкий, нетрудный; difficĭles, e трудный; omnis, e весь, вся, все; gravis, e тяжелый, тяжкий; communis, e общий; naturālis, e естественный; levis, e легкий (по весу), незначительный; dulcis e сладкий; par, paris равный, ая, ое; audax, ācis смелый

2. Просклоняйте словосочетания:

Proelium acre, amicus fidelis, vir sapiens

3. Распределите прилагательные 3 склонения пр подгруппам:

Alăcer, alăcris, alăcre; amabĭlis, e; audax; brevis, e; celĕber, celĕbris, celĕbre; celer, celĕris, celĕre; commūnis, e; crudēlis, e; debĭlis, e; difficĭlis, e; dulcis, e; efficax; enormis, e; facĭlis, e; felix; fidēlis, e; fortis, e; grandis, e; gravis, e; humĭlis, e; incolŭmnis, e; ingens; innumerabilis, e; inspiciens; licens; mobilĭs, e; praesens; prudens; rationalis, e; salutāris, e; sapiens; simĭlis, e; talis, e; vulgaris, e.

Тексты для перевода

1. Labores gignunt honōres. 2. Non est bonus is, qui labōrem fugit. 3. Homo sum, homĭnes sumus. 4. Dura lex, sed lex. 5. Legĭbus servīre debēmus. 6. Salus popŭli summa lex est. 7. In pace littĕrae florent. 8. Pugnā pro pace! 9. Fur furem, lupus lupum cognoscit. 10. Cicĕro orātor clarus erat. 11. Orātor bonus oratiōne suā anĭmos homĭnum movet. 12. Caesăris milĭtes oppĭdum capiunt. 13. Magna est linguārum inter homĭnes variĕtas. 14. Mores homĭnum diversi sunt. 15. Flumĭna campos irrigābant. 16. Tempus tibi consilium dabit. 17. Verĭtas — tempŏris filia. 18. Corpŏra juvĕnum labōre firmantur. 19. Et longum erat iter, et non tutum. 20. Aër undĭque terram cingit; sine aĕre nulla vita est. 21. Luna lucet non suā propriā, sed a sole acceptā luce. 22. Dolōres patienter ferēmus. 23. Apud Germānos dotem non uxor marīto, sed uxōri marītus offerēbat. 24. Germāni, ut Caesar narrat, multum a Gallis diffĕrunt. 25. Oportet privātis utilitatĭbus publĭcas anteferre. 26. Soror ejus homĭnis virgo formōsa est. 27. Haurit aquam cribro, qui discĕre vult sine libro. 28. Barba crescit, caput nescit. 29. O tempŏra, о mores! (Cic.) 30. No- mīna sunt odiōsa. 31. Cum grano salis. 32. Pater familiae Romānae caput erat. 33. Opus citātum. 34. Alma mater. 35. Contra bonos mores. 36. Arma in armātos capĕre jura sinunt.

Дополнительные тексты

De militĭbus Romanōrum

Magnus erat numĕrus milĭtum Romanōrum. Milĭtes Romāni aut pedĭtes erant, aut equĭtes. Arma utrorumque varia erant. Terrā marīque copiae hostium a militĭbus Romānis superabantur. Clades Romanōrum rarae erant. Nam magnus numĕrus civium Romanōrum in armis erat. Multi milĭtes in classe militābant. Romānis non solum naves longae cum turrĭbus, sed etiam naves onerariae erant. Omnes naves Romanōrum et per Tibĕrim, et trans ma­ria currĕbant. In puppi navis gubernātor sedēbat et eam gubernābat. Naves Romānae in portu prope Romam, qui Ostia nominabātur, statiōnem habēbant.

Крылатые выражения.

Переведите и дайте русский эквивалент латинских пословиц.

1. Ignem formīdat adusta manus.

2. Mala herba cito crescit.

3. Nihil agenti dies est longus.

Занятие № 7