- •1 Әлеуметтанудың әлеуметтік білім жүйесінде алатын орны
- •2 Әлеуметтік ғылымның басқа ғылым салаларымен байланысы
- •4. Социология ұғымы нені білдіреді және нені зерттейді
- •5 Қоғамды танудың тарихи даму кезеңінің ерекшеліктері
- •7 Әлеуметтанудың басқа қоғамдық ғылымдар тұрғысынан түсінудің ерекшеліктері
- •9 П.Сорокиннің әлеуметтік көзқарасы
- •11 Әлеуметтік стратификация ұғымына анықтама беріңіз
- •12 Әлеуметтанудың заңдары мен категориялары
- •13 М.Вебердің әлеуметтік ілімдері
- •14 Әлеуметтану пәні
- •15 Әлеуметтанудың деңгейі, құрылым категориясы және қызметі
- •16 Мәдениет әлеуметтануы
- •17 О.Конт –әлеуметтанудың негізін қалаушы
- •18 К.Маркстің әлеуметтік ілімі
- •22Қоғам әлеуметтік жүйе ретінде
- •26 Қазіргі Қазақстан қоғамындағы әлеуметтік стратификация мен әлеуметтік мобильдеу
- •28Қазіргі отбасының мәні мен құрылымы
- •30 Әлеуметтік құрылым және әлеуметтік стратификация
- •34)Әлеуметтік жүйедегі мәдениет түсінігі
- •35)Әлеуметтану зерттеулердің әдіс тәсілдері.Құжаттарды талдау.
- •36)Тұлғаның рөлі және мәртебелік тұжырымдамалары
- •37)Әлеуметтану пәні және объектісі
- •38)Әлеуметтанудың қоғамдағы орны
- •39)Әлеуметтану ғылымының дамуы мен негізгі тарихи кезеңдері
- •40)Қоғам әлеуметтік жүйе ретінде
- •41)Қазіргі заман қоғамының жүйесі.Тенденциялары мен перспективалары.
- •42)Әлеуметтік басқарудың заңдары мен принциптері
- •43)Әлеуметтік ақпараттардың тәсілдері мен алғашқы жиыны
- •44)Тұлғаның әлеуметтануы
- •45)Жеке тұлғаның әлеуметтанулық зерттеу әдістері
- •46) Әлеуметтік құрылым және әлеуметтік стратификация
- •47)Әлеуметтанудың деңгейлері, құрылым категориясы және қызметі
- •48)Герберт Спенсердің әлеуметтану жөніндегі ілімдері
- •49)Карл Маркстың әлеуметтік көзқарастары
- •50)Әлеуметтанудағы психиологиялық бағыт
- •52)Қоғамның таптық теориясы
- •53)Қоғамдық прогресс өлшемдері және қарама-қайшылықтар. Қоғамның қызметі
- •54)Қоғамды дамытудың қозғаушы күштері
- •55)Дюркгеймнің ауытқаған мінез-құлық әлеуметтануы
- •56)Макроәлеуметтану және микроәлеуметтану
- •57)Әлеуметтану ұғымы нені білдіреді және нені зерттейді?
- •58)Ұлт ұғымы.Қазақстандағы ұлттық саясат
- •59)Отбасы-қоғамның алғашқы ұяшығы
- •60)Рулық топтар.Халықтық топтасу
- •62) Сорокиннің әлеуметтік стратификация теориясы
- •64)Дін социологиясы
- •65)Макросоциологиялық парадигмалар
- •66)Микросоциологиялық парадигмалар
- •1Дүниежүзілік әлеуметтанудың дамуындағы классикалык кезеңдері.
- •8Конфуцийдің этико-саясаттық ілімінің әлеуметтік маңызын түсіндіріңіз.
- •10.Парсонстың әлеуметтік жүйесіне сипаттама.
- •12Әлеуметтік топ және жалпылық ұғымы.
- •15Класс және страт түсініктеріне тоқталыңыз.
- •16Әлеуметтік стратификацияға сипаттама
- •26) Тұлға түсінігі мен оның әлеуметтенуі
- •28) Жеке тұлғаның еркіндігі.
- •30) Әлеуметтік стратификация мен әлеуметтік мобильдену түсінігі.
- •31)Қазіргі Қазақстан қоғамындағы әлеуметтік стратификация мен әлеуметтік мобильдену.
- •33) Г. Спенсердің әлеуметтік ілімдері.
- •34)Абайдың әлеуметтік ой-пікірлері.
- •35)Ы.Алтынсаринның әлеуметтік көзқарастары
- •36)А.Байтурсынов пен а.Бокейхановтың әлеуметтік көзқарастары
- •43)Функционалдық парадигмалар
- •48) Әлеуметтік рөл және әлеуметтік бедел
- •45)Парсонстың әлеуметтік жүйесіне сипаттама беріңіз.
- •44) А. Құнанбаевтың адам және қоғам жөніндегі көзқарастары.
- •49)Шоқан Уалихановтың әлеуметтану ғылымына қосқан көзқарасы
- •22.Cән өнерінің әлеуметтік мәнін ашыңыз
- •26.Бүгінгі киноөнерінің әлеуметтік қуатына талдама жасаңыз.
- •27.Бүгінгі театрдың әлеуметтік бағдарына өз пікіріңізді білдіріңіз.
- •28.Бүгінгі педагогика ғылымының әлеуметтік тиімділігіне баға беріңіз.
- •30.Адам сату үрдісінің әлеуметтік табиғатына өз пікіріңіз
- •34.Жастардың әлеуметтік мәселелері.
- •35.Қазіргі таңдағы оралмандардың әлеуметтік мәселелері.
- •36.Қазақ тілінің әлеуметтік беделін көтеру мәселелері.
- •39.Айтыс өнерінің әлеуметтік мазмұнына сипаттама беріңіз.
- •40.Ислам дінінің әлеуметтік нормалық болмысын ашыңыз.
- •41.Конфуийдің этико саясаттық ілімінің әлеуметтік маңызын ашыңыз.
Социология Теор.сұрақтар
1 Әлеуметтанудың әлеуметтік білім жүйесінде алатын орны
Әлеуметтану ғылыми білімнің дара саласы ретінде біршама кеш қалыптасты. Оның негізін 19 ғасырдың екінші жартысында Огюст Конт пен Герберт Спенсер қалады. «Әлеуметтану» түсінігі алғаш рет француз философы әрі социологы О.Контпен қолданылды. Қоғам мен әлеуметтік өмір жөнінде ғылым ретінде түсіндірілді. Әлеуметтану пәнінің қалыптасауы мен дамуы әлеуметтік қатынастардың өз аспектісінде қарастыратын, көптеген жаңа әлеуметтік концепциялардың пайда болуы арқылы жүзеге асты. Жалпы бұл теориялар өзінің теоретикалық-әдістемелік мағынасы бойынша бір-біріне қайшы келді, бірақ әлеуметтанудың ғылым ретінде тарихи қалыптасуына әр теориялардың ролі айрықша келеді. Әлеуметтануды қоғамдағы әлеметтік қауымдар, қатынас, құрылым, жүйе мен ұйымдардың дамуы жөнінде зерттейтін ғылымы деп белгілейді. Әлеуметтану біржарым ғасыр аралығында өмір сүріп жатыр. Осы аралықта әртүрлі социологиялық ағымдар, бағыттар, мектептер қалыптасты. Олардың әрқайсысы өз пән саласын айқындады және оны белгілі танымдық нәтижилер шектеулерінде жетті. Қазіргі уақытта әлеуметтанудың ғылым ретінде пәнін белгілеу, жетілдіру, білімді тереңдету үрдісі жүріп жатыр. Бұл әлеуметтік ғылымдардың жіктелуімен, бірігуімен, гуманизациясымен байланысты. Біздің елімізде әлеуметтік зерттеулерді экономикалық, саяси, құқық ғылымдарына, философияға жақындату талпыныстары жүргізілді. Әлеуметтануға идеологиялық апологетикалық роль берілді
2 Әлеуметтік ғылымның басқа ғылым салаларымен байланысы
Әлеуметтанудың басқа ғылымдармен байланыстыратын негізгі нәрсе — ол қоғам туралы жалпы ғылым бола отырып, оның жалпы даму заңдарын ашып, тұжырымдайды. Ал, қоғамның жалпы даму заңдарына әрбір нақтылы қозғамдық және гуманитарлық ғылымдар сүйенеді. Сондықтан әлеуметтанудың жалпы қоғам даму заңдары бұл ғылымдардың әдістемесі мен теориясы ретінде саналады
3 Әлеуметтанудың объектісі мен пәніОбъект дегеніміз – бізді қоршап тұрған объективтік нақтылы өмір, ол қоғам, адамдар, оның алуан түрлі бірліктері (отбасы, топ, тап, әлеуметтік мекемелер, институттар, мемлекет, т.б.), тіпті адамның өзі, оның барлық іс-әрекеті, қызметі, санасы, тәртібі, т.б. Бұлар зерттелетін объекті болғаннан кейін субъектіден тәуелсіз, тыс өмір сүреді. Оларды адам өзінің теориялық немесе практикалық мәселелерін шешу арқылы алға қойған мақсатына жету үшін пайдаланады. Осыдан әлеуметтанудың пәні шығады. Әрбір ғылымның пәні зерттеушінің қалауы мен таңдауының негізінде алынған кез келген қоғамдағы құбылыс. Процесс немесе көкейкесті мәселесінің артықшылығын, қасиеттерін, сапасын, логикалық тұрғыдан жан-жақты талдау негізінде адамдардың немесе әлеуметтік ұйымдардың бірігіп, ұйымдасып еңбек етуін, қызмет атқаруын, жұмыс істеуін, жалпы материалдық, рухани іс-әрекеттердің, олардың арасындағы алуан түрлі қатынастардың бір-біріне әрекетін, түрлерін жан-жақты терең танып, білуді әлеуметтанудың пәні деп айтады. Бұл зерттеулердің басты мақсаты – объект, құбылыс, процесс және мәселелер арасындағы басты, қажетті, тұрақты, қайталанатын, мәнді, маңызды байланыс, қатынастарды логикалық тұрғыдан зерттеу. Бұл байланыс-қатынастардың сапалық жағынан өзгешелігін көрсету. Әлеуметтану пәнінің байланыс, қатынастар жиынтығы «әлеуметтік» қоғамның біртұтас жүйесін құрайтын нақтылы ұғымдарға кіреді. Олар әрбір объектіде, құбылыста, процесте ерекше ұйымдастырылған белгілі бір әлеуметтік жүйе ретінде болады. Ал, әлеуметтану пәнінің қалыптасуы объектінің қасиеті мен зерттеушінің алдына қойған мәселелерінің мақсаты мен сипатына, оның ғылыми білімінің деңгейіне және өз дүние – танымында қолданатын құрал-тәсілдеріне байланысты. Зерттеу пәні әр уақытта зерттеу объектісін қажет етеді, бірақ, оған кірмейді, онымен тең емес,өйткені бір ғана әлеуметтік объект өмірдің алуан түрлі мәселелерін шешу үшін зерттелуі мүмкін. Осыған орай әлеуметтанудың пәні зерттелетін объектінің шекарасын белгілейді. Сондықтан әлеумттану пәнінің басты міндеті - әлеуметтік жүйелерді типологизациялау (яғни, ортақ белгілеріне қарай жіктеу, топтау – А.И.), әрбір әлеуметтік объектінің байланысы мен қатынастарын заңдар деңгейінде зерттеу – бұл заңдылықтардың әрбір әлеуметтік жүйесін басқару, оның тәртібін реттеу, оның іс-әрекет, қызмет ету тетіктерін анықтау болып табылады. Сонымен, әлеуметтік - әлеуметтік байланыс пен қатынастарды ұйымдастырудың негізгі бастамасы ретінде болса, ал, әлеуметтік заңдылықтар бұлардың мәні мен мазмұнын түсінудің негізі болып есептеледі.