26.Қазақстанның қара металлургиясы, оның орналасуы және дамуы

Қазақстандағы қара металлургия. Қара металлургияға темір және оның қорытпаларын өндіретін өндірістер жатады. Бұл өнеркәсіп 5 саладан тұрады: тау-кен, металлургия, ферросплав, отқа төзімді және металл сынақтарын өңдейтін. Қазақстанда қара металлургия саласында жұмыс істеп жатқан темір (Соколов-Сарыбай, Ашаков, Кошаркен байыту комбинаты), марганец (Жезді кен басқармасы) рудаларын өңдейтін өндірістерді, екі фекррасплав (Ақсу мен Ақтөбе) және «Казогнеупор» (Рудный қаласы) зауыттарымен «Казфторчермет» (Алматы қаласы) өндірістік қоғамын атауға болады. АҚ «Испат-Кармет», Ақтөбе, Ақсу (Павлодар облысы) зауыттарының өнімдері көптеген шетелдерге экспортқа шығарылып отырады.  Қазақстанның қара металлургия өндірісі Қазақстанның өнеркәсіп өндірісінің көлемінің  12,5 % өндіреді. Республиканың индустрия флагманы болып

 "Испат-Кармет" Қарағанды металлургия комбинаты табылады. Кәсіпорынның толық металлургиялық циклы бар және қара металл қақтамасының бірнеше түрлері-қаңылтыр, сортты ақ қалайы мен құбырларды жасауға мамандандырылған. Бұл комбинаттың металы ТМД елдеріне және алыс шет елдеріне экспортталады. Қазақстанда хромиттік кеннің үлкен қоры бар ,оның негізінде республиканың ферроқорытпа зауыттары жұмыс жасайды.

Қара метал.я - өзінің негізгі өнім.н екінші рет қайта өңдеудің аяқталған кезеңін қамтамасыз ететін ғаламат сала және, сонымен бірге басқа салалар мен өндіріс.ң қалдық.н кәдеге жаратуға қабілетті бт.Қаз.да шойын, болат, бұйым.ды илемдеу және ферроқорытпа өндіріледі.Қара металлургия – Қаз.ң маңызды экспорттық саласы.Темір кенін 50%, ферроқорытпаның ¾, прокаттың 90% шет елдерге жіберіледі. Негізгі сатып алушылар – Ресей, Қытай, Еуропа елдері. Қаз. қара металлур.ң байлығы мен болашағы – темір кендері.Оның негізгі қор.ы Қостанай, Қарағанды және Жезқазған облыс.да шоғыр.н. Қара металл шикізатының базасы Соколов-Сарыбай тау-кен байыту комбинаты мен Лисаковск комб.да өндір.ді (ж.на 36 млн тонна)Қара метал.ң ірі кәсіпор.ы ішкі технол.қ байл.ң түрі б.ша метал.я-энергохими.қ комбинат.н ұсынады. Электро энергиялық өндіруш.і мен жеткізуш.ді, сондай-ақ темір жол және автокөлік жол.ң жүктемесін есепке ала отырып, Қарағанды көмір шахтасының, руда кенін және Қостанай, Қарағанды, Ақмола және Қаз.ң басқа облыс.ң флюстық қосынды.ң қызметін үйлестіруді талап етеді.Бірақ, «Миттал Стил Теміртау» АҚ-ң барлық өнімдері түржиыны бойынша бір типті - табақты болып табылады. Біршама көлемде және шектелген түржиынында сұрыптап прокаттауды Павлодар қала.ғы трактор зауыт.ң базасында құрылған «Кастинг» фирмасы жүргізеді. Қаз.да болат құбыр.н импорттау көлемі соңғы 4 жылда 200 мың т. көтерілді және 459 мың т. жетті, сонымен бірге 2002-2004 жылы мұнай газ түржиыны құбыр.н импорттау 260 мы т. деңгейіне тұрақтанды.Осылай көмірсутекті жеткізуге қатыссыз, салаларда болат құбыр.на сұраным.ң өсуін құрастыру айқын көрінеді. Респуб.ғы қайта жаңғырған тау-металлургиялық және энергетикалық кешені және сақталған ғылыми-техникалық әлеуеті қазіргі уақытта болатты балқытып өзгертудің қазіргі кездегі технол.н меңгеруге қабілетті.Қара металлургияда қазіргі кездегі материал.ды алудың жаңа технологиясын құру көмірсутекті төмен легірленген, легірленген, таттанбайтын және болаттың басқа маркаларынан жоғары төзімді және икемді сұрыптап қақтауды алудың технологиясын әзірлеуге жағдай жасайды. «Қаз.ң Инвестиц.қ қоры» АҚ болатты қақтауды – тік жікті құбырларды, орта сортты қақтау, металды конструкциялау, метиздер, жабынды бұйымдар, машина жасау мен құрылыс үшін жартылай өнімдер, сондай-ақ жоғары дейгей дайындығындағы өнімнің басқа түрлерін шығару және қайта өндіру кластерлерін дамыту бойынша жобаларды қолдайды.