5) Гаж жобалау кезеңдері және ережелері

ГАЖ ды түрлі мәселелерді шешу үшін түрлі ұйымдаст.сұлбаларда түрлі талаптарды қанағаттандыру мақсатында қолдану.ГАЖ ды жобалау процесіндегі түрлі тәсілдер арқылы жүзеге асыру.ГАЖ жобалау тәсілдерінің 5 кезеңін бөліп қарастыруға болады.

1)Шешім қабылдау жүйесін талдау бұл процесс қабылдануына ақпарат қажетті барлық типтерін анықтаудан басталады.

2)ақпараттық талаптарды талдау- әрбір шешімді қабылдау үшін қажетті ақпараттипі анықталады.

3)шешімдерді біріктіру-шешимдерді қабылдау үшін 1 немесе бирнеше ұқсас ақпараттарды қажет ететин мәселелерді талду.

4)Ақпаратты өңдеу процесін жобалау –бұл кезеңде,ақпаратты жинау,сақтау,жіберу,өзгертудің нақты жүйесі жасалады.

5)Жобалау және жүйені қадағалау-бұл ең маңызды кезең болып табылады.Жүйенің түрлі позицияға жұмыс истеу қабілетине бағаланады,қажет болғанда түзетулер енгізіледі.Кез келген жүйенің кемшіліктері болғандықтан,оны кейингі уақытта түзетулер енгізуге бейимделген етіп жасау керек.

6) Гаж түрлері

ГАЖ географиялық мәліметтермен жұмыс жасауға қажетті аспаптық құралдар жиынтығынан тұрады.ГАЖ дың географиялық ақпараттармен жұмыс жасауға қажетті бірнеше түрі бар

1)Географиялық мәліметтер базасы.ГАЖ географиялық ақпаратты ГАЖ мәліметтерінің (векторлық обьектілер ,растлар ,топология,жнлілер т,б)Жалпы модельінде көрсете алатын мәліметтер жиынынан тұратын кеңістіктік мәліметтер базасы.

2)Геовизуализация ГАЖ-кеңістіктік обьектіде ,жер бетіндегі обьектілер арасындағы қатынасты көрсете алатын мәліметтер интеллектуалды карталар мен тағы басқалар жиынтығы.Әр алуан түрдегі карталар жасалып,олар ақпараттарды өңдеу,талдау,сұранымдар жасау үшін ,»мәліметтер базасына терезе» ретінде пайдалануы мүмкін.

3)Геоөңдеу ГАЖ-қолда бар мәліметтер жиынынан жаңа географиялық мәліметтер жиынынан алуға арналған аспаптар жиыны.Кеңістіктік мәліметтерді өңдеу функциясы қолда бар мәліметтер жиынынан ақпаратты алып,оларға аналитикалық функцияларды қолдана отырып,алынған мәліметтерді жаңа туынды мәліметтер жиынына жазады.

ESRT компаниясының бағдарлық өнімі ARC GIS бағдарламасында ГАЖ-дың бұл 3 түрі каталог(ГАЖ-геомәліметтер коллекциясы ретінде)арқылы ,карта (ГАЖ интеллектуалды картографиялық түр ретінде)арқылы және аспаптар жиыны(ГАЖ кеңістіктік мәліметтерді өңдеуге арналған аспаптар жиыны ретінде)арқылы көрініс береді.Бұлардың бәрі толыққанды ГАЖ дың ажырамас құраушысы,қандай да бір дәрежеде барлық ГАЖ қосымшаларында қолданылады.

7 ) Кеңістіктік қатынастар ; топология және желілер.

Топология ,желі сияқты кеңістіктік қатынастар,ГАЖ мәліметтер базасының маңызды бөліктері болып табылады.Топология-кеңістіктік обьектілер арасындағы жалпы шекараларды қадағалау.Мәліметтердің тұтастық ережелерін анықтау ,орындау мақсатында,топологиялық сұранымдар мен навигацияны ұстау үшін қолданылады.Топология құрылымдық емес,геометриялық элементтер негізінде кеңістіктік обьектілер құру,кеңейтілген өңдеу үшін қолданылады.

Желілер-ГАЖ обьектілердің орын ауыстыруға болатын байланысқан графын сипаттайды.Бұл транспорт,құбыр,инженерлік коммуникация ,гидрология сияқты сфералардағы маршруттар мен новигацияларды модельдеу кезінде,желілермен байланысты көптеген басқа қолданбалы мәселе де маңызды.