1.Прадмет і задачы гістарычнай навукі. Фармацыйны, цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі.Прадмет гісторыі – мінулае ад старажытных часоў да сучаснасці. Задачы гістарычнай наукі – даць навуковае, аб’ектыўнае асэнсаванне з’яў, падзей, працэсаў.Фармацыйны падыход склауся паводле канцэпцыі матырыялістычнага тлумачэння гісторыы Маркса: прагрэс чалавецтва адбываецца у заканамерных зменах пяці асноуных фармацый(першабытнаабшчынная,рабауладальніцкая,феадальная,капіталістычная, камуністычная). Пераход да новай фармацыы ажыцяулецца цераз сацыяльныя рэвалюцыі. Фармацыіны падыход не вытрыбавау праверкі часам і уступіу месца цывілізацыйнаму падыходу. У аснову цывілізацыйнага падыходу кладзецца чалавек у сукупнасці яго запатрабаванняу і ведау. Ён пачау складвацца задоуга да фармацыйнага у 18ст. яго заснавальнікі:Русо,Вальтэр і інш. Канчатковае фарміраванне адбылося у канцы 19-пачатку20ст. Цывілізацыя-узровень грамадскага развіцця, уладкаванасць чалавечага жыцця. Гісторыя аналізуецца па вертыкалі і па гарызанталі. Сусветная гісторыя разглядаецца як сукупнасць цывілізацый (А.Тойнбі(13)).

2.Асноўныя крыніцы па гісторыі Беларусі. Этапы развіцця айчыннай гістарыяграфіі. Перыядызацыя гісторыі Беларусі.

В своем развитии исторический процесс прошел 3 стадии:

1)Историческая мысль древнего мира

2)Средневековье и возраждение

3)Нового и новейшего времени

На первом этапе исторический процесс представлялся как результат воли божеств или деятельности отдельных героев. Представлен следующими известными историками: Герадот, Полибий, Тит Ливий.На этапе средневековья история представлялась с позиции идеализма. На этапе возраждения влияют экономические процессы. На этапе новейшего времени был выработан цивилизационный подход. (Авторы: Н.Я.Данилевский; Осфальт Шпенглер; Арнольд Тойнби) Они отрицали наличие всемирной истории, утверждая, что это выдумки ученых. Они говорили, что есть история отдельно взятых локальных цивилизаций, каждая из которых проходит определенные этапы в своем развитии. Периодизация истории - это выделение хронологично последовательных этапов в общем развитии человечества.Система класссификации исторических этапов называется критерием периодизации истории. Критерии бывают: 1. Археологический; 2.Марксистский; 3. Цевилизационный.1.Археологи выделяют исторические эпохи по основным материалам для изготовления приспособлений труда. Каменный век делится на: палеолит, мезалит, неалит. Потом идут бронзовый и железный век.2.К.Маркс и его последователи отличают исторические эпохи по формам частной собственности, связанных в развитием классов и государства. К.Маркс назвал эти эпохи общественно-экономическими формациями. К ним относятся: Первобытная; Рабовладельческая; Феодальная; Капиталистическая; Социалистическая общественно-экономическая формация (возвращение к общей собственности); Коммунистическая 3.Цивилизационный подход - это современный подход, который оспаривает марксистскую логику развития исторического процесса, при котором общественная собственность отстраняет человека от условий и итогов труда, подрывает инициативу, делает человека винтиком государственно-бюрократической машины.С 90-х годов XX ст. на постсоветском пространстве начался процесс приватизации частной собственности, мелкого бизнеса рыночной экономики, приватизация государственной собственности.Главной производственной силой является сам человек, с его потребностями, способностями, знаниями и навыками, желанием и волей.

3. Першабытнае грамадства на тэрыторыі Беларусі

Каменны век на Беларусі займаў каля 90 тыс. гадоў. Ён дзеліцца на старажытны каменны век — палеаліт, сярэдні каменны век — мезаліт і новы каменны век — неаліт. Першае пранікненне чалавека на тэрыторыю Беларусі адбылося у палеаліце, супала з рэзкім пахаладаннембкалі на гарах Скандынавіі пачалі ўтварацца ледавікі. У тэты час Еўропу засялялі людзі даволі прымітыўнага тыпу — неандэртальцы. Аднак яны ужо маглі вырабляць з крэмню прылады працы, валодалі членападзельнай мовай, пастаянна карысталіся агнём. 27 — 24 тысячагоддзі назад з’явіліся людзі сучаснага тыпу — краманьёнцы. Асноўным заняткам краманьёнцаў было загоннае паляванне, асабліва на мамантаў. Тагачасныя людзі выраблялі разнастайныя прылады працы і зброю — драўляныя дзіды, крамянёвыя наканечнікі, крамянёвыя скрабкі для апрацоўкі скур. 3 канцом ледавіковай эпохі(каля 10 тысячагоддзяў назад) завяршыўся старажытнакаменны век. Пачаўся сярэднекаменны век — мезаліт. У сярэдзіне мезаліту на землі Беларусі пачало перасяляцца новае насельніцтва, якое карысталася прыладамі працы, састаўленымі з дробных рэтушаваных крамнёў. Ужывалі і буйныя крамнёвыя вырабы, найбольш сякеры. У 4-м тысячагоддзі да н.э. пачынаецца заключны этап каменнага веку — неаліт. Жыхары Беларусі навучыліся ляпіць гліняны посуд. Але галоўнае — у краі пачалі распаўсюджвацца прынцыпова новыя формы гаспадарання — земляробства і жывёлагадоўля. У пачатку 2-га тысячагоддзя да н.э. наступіў бронзавы век, які працягваўся амаль паўтара тысячагоддзя. Аднак цэнтры старажытнай металургіі знаходзіліся далека, таму медных і бронзавых вырабаў у край трапляла мала і цаніліся яны вельмі высока. Гэта былі пераважна упрыгажэнні, сусгракаліся таксама сякеры, наканечнікі дзідаў, далоты і цяслы, тылы, зрэдку нават мячы. Пераважная ж большасць прылад працы і зброі па-ранейшаму выраблялася з крэмню. Адной з самых характерных адзнак бронзавага веку на Беларусі стала паўсюднае з’яўленне пласкадоннага глінянага посуду. Посуд стаў разнастайны. Вядомы гаршкі, збаны, міскі, кубкі, цадзілкі. Земляробства і жывёлагадоўля сталі вядучымі заняткамі. Больш распаўсюджанымі сталі прадзенне і ткацтва. Першабытная металургія і крэмнездабыча спрыялі зараджэнню маёмаснай няроўнасці, вылучалі мужчышу перад жанчынай. Жалезны век звязаны с асваеннем спосабау дабычы жалеза і вырабкай з яго разнастайных прылад працы.На змену падсечнаму земляробству прыхлзіць пашаннае. Глауным заняткам стала земляробства і скатаводства. Развіваліся абработка дрэва, ганчарства, праденіе. Радавыя связі распаліся, паяуляюцца малые семьі.