Кемнәрнең догасы кабул була?

Бу искәрмәләрдән кемнәрнең догасы кабул булачагы турында бер фикергә килдек. Шулай булса да, без тагын бер-ике мәсьәләгә туктап үтүне файдалы булыр дип исәплибез.

Пәйгамбәребез (с.г.в.) бу турыда бер хәдисендә болай дигән:

"Өч төрле кешенең догасы кабул булыр: мәзлумның (җәбер-золым күргәннәрнең), мөсафирның һәм ата-ананың балаларына карата кылган догала­ры". Догасы кабул булганнар­дан берсенә Пәйгамбәребез (с.г.в.) болай дип мөрәҗәгать иткән:

"Әй, Мөгаз! Мәзлумның догасыннан саклан, чөнки аның белән Аллаһ арасында догасының кабул булуына киртә булырлык пәрдә юктыр".

"Өч кешенең догасы кире кайтарылмас: авыз ачуга кадәр ураза тотучының, гадел хөкем итүче дәүләт башлыгының, золымга очраган кешенең. Аллаһ боларның догаларын болытлар өстенә чыгарыр, күк капусларын ачыр һәм шулай дияр: "Дан вә гыйззәтем белән ант итәмен ки, бер заман соң булса да сиңа ярдәм итәрмен".

Бу хәдисләрнең, һәрберсендә мәзлумнарның догалары кабул булачагы турында әйтелә.

Золым ислам диненең һичбер шартына туры килмәгән һәм бер вакытта да хупланмаган, киресенчә, зур гөнаһлардан саналган. Шул сәбәпле булса кирәк, хәдисләрдә мәзлум догасының кабул булуы хакында күп сөйләнә.

Аллаһы Тәгалә бер кудси хәдистә шулай дигән:

"Әй, колларым! Белегез ки, Мин Үземә золым-җәберне хәрам иттем. Аны сезгә дә хәрам кылдым, шулай булгач, бер-берегезгә золым итмәгез".

Аллаһы Тәгаләнең золым хакында әйтелгән фәрманыннан соң моннан да начаррак нәрсә була аламы? Мәзлум догасыннан башка тагын кемнең догасы кабул булыр?

Биредә шуны да әйтеп китәргә тиешбез: бүген дөньяның төрле почмакларында золымга очраган, азан тавышына сусаган азатлык һәм мөстәкыйльлекләре кулларын­нан алынган миллионнарча кеше яши. Аллаһы Тәгаләдән бу мәзлум кардәшләребезнең догалары кабул булсын дип ялварабыз. Ләкин биредә догадан да әүвәл үтәлергә тиеш булган кайбер эшләр бар, иң элек аларны җиренә җиткереп башкарырга тиешбез. Динебез дога белән генә чикләнүне бер­нинди сурәттә дә хупламаган.

Догалары кабул булган кайбер кешеләр дә үз вакытларында тәүбә иткәннәр. Коръәни Кәримдә алар хакында түбәндәгечә әйтелә: "Алар берәр начар эш эшләгәч, яки үзләренә золым иткәч, Аллаһыны искә төшерерләр һәм гөнаһларын кичерүне теләрләр. Гөнаһларны Аллаһыдан башка тагын кем ярлыкар? Алар элек эшләгән хаталарын аңлаганнан соң, бүтән алай эшләмәсләр. Аларның эшләгән эшләрен Аллаһы Тәгалә гафу итәр һәм асларыннан елгалар аккан мәңгелек җәннәткә кертер. Яхшы мөгамәләдә булганнарга яхшы әҗер бардыр." ("Әли Гыймран" сүрәсе, аять 135-136.)

Бу аятьләрдә гөнаһ эшләвен дәвам итмичә, шунда ук тәүбә итүчеләрнең тәүбәләре кабул булуы һәм, һичбер гөнаһ эшләмәгән кешеләр кебек, җәннәткә керәчәкләре турында сөйләнә. Аллаһы Тәгалә колларын җәһәннәмдә яндырырга теләми, чөнки Ул — залим түгел, Ул — Мәрхәмәтле.

Догасы кабул булачак икенче бер төркем — ата-аналар. Алар Аллаһының тәртип-кануны буенча өйләнешкәннәр, гаилә корганнар. Аллаһ юлында хезмәт итәчәк балалар тудырып үстергәннәр. Мондый ата-аналарның балалары турында изге догалары Аллаһ тарафыннан кабул ителәчәк. Пәйгамбәребез (с.г.в.): "Ата-ананың баласына карата кылган догасы Пәйгамбәрнең өммәтенә карап кылган догасы кебек булыр", — дигән.

Һәр бала бер көнне үзе дә хәер-дога кылачак ата-ана булачак. Шуңа күрә алар бу юлда тырышлык һәм көч сарыф итәргә тиешләр.

Кайбер кешегә чит кеше тарафыннан кылынган дога да кабул була. Шуның өчен кешеләр бер-берләре белән яхшы мөнәсәбәттә булырга тиешләр. Яхшы эшләре өчен чит кешеләр дә аңа дога кыла торган булсыннар. Пәйгамбәребез (с.г.в.) мондый догаларны иң тиз кабул була торган догалардан исәпләгән.

Тәүбә һәм догалары кабул булачак кешеләрнең кайберләре газилар (изге сугышта катнашучылар), хаҗ һәм гомрә (кече хаҗ) кылучылар.

Пәйгамбәребез (с.г.в.) бер хәдисендә: "Газилар, хаҗилар һәм гомрә кылучыларның догалары кабул булыр", — дип белдергән.

Догасы кабул булачак башка кешеләр арасында хасталар да бар. Динебез, авыруны борчымау шарты белән хаста зиярәтенә дә бик әһәмият бирә. Пәйгамбәребез (с.г.в.) бер хәдисендә авыруны зиярәт иткән кешегә хаста кеше тарафын­нан кылынган догасы хакында: "Аның догасы фәрештәләрнең догасы кебектер", — дигән.

Авыру кешенең догасы фәрештәләр догасына охшавы бик гыйбрәтле. Гөнаһ эшләмәгән фәрештәләрнең догалары, Аллаһ тарафыннан кабул ителгән кебек, авыруның хәлен белергә килгән кеше өчен хаста тарафыннан кылынган дога да кабул булыр.