3.3. Мавrеи нарх дар давраи иrтисоди бозоргонb

Xараёни имрўзаи тараrrиёти иxтимоb ва иrтисодb дар Xум[урии Тоxикистон хусусият[ои ба худ хос дошта ба бунёд ва инкишофи муносибат[ои иrтисоди бозоргонb равона шудааст. Вобаста ба зинаи тараrrиёт омўзиши xараёни амали нарх дар иrтисодиёт а[амияти хоса пайдо мекунад. Бо [алли масъала[ои нархгузорb мавrеи мутобиrшавии равияи тараrrиёт ба иrтисоди бозоргонb муайян мегардад. Муносибат[ои бозоргониро [амчун амали якxояи мол, нарх, тиxорат, [авасмандгардонии истеъмол ва фурeши ма[сулот ифода карда, бо воситаи он ба мавrеи нарх ба[о додан мумкин аст. {оло наrши нарх дар иrтисодиёти бозоргонии Xум[урии Тоxикистон пурзўртар ва [алкунанда шуда, тавассути нархи озод стратегияи тараrrиёти корхона муайян мегардад ва нарх ба омили асосии мустаrилияти иrтисодии корхона табдил ёфтааст.

Иrтисоди бозоргонb масъала[ои зиёди иrтисодии ба [ам вобастаро дарбар мегирад. Дар доираи он масъала[ои нархгузории озод мавrеи [алкунандаро ишuол карда, xараёни ни[оят мураккаб ва ихтилофнок ба шумор меравад. Нархи озод унсури асосb ё xав[ари иrтисоди бозоргонb мебошад. Зеро хоxагидории бозоргонb бе нарх[ои озод xой надорад ва амал [ам карда наметавонад.

3.4. Асоси омeзиш ва пешбинии вазъи бозорb

Яке аз шарт[ои му[ими иrтисоди бозоргонb аз бунёд кардани системаи комплексии ташкили исте[солот ва фурўши ма[сулот иборат аст, ки асоси онро омўзиш ва пешбинии вазъи бозорb ташкил менамояд. Системаи мазкур ба вуxуд овардани маркетингро талаб мекунад, ки rисми му[ими иrтисодиёти бозоргонb мебошад. Асоси онро барномаи маркетингb ташкил меди[ад. Дар барномаи маркетингb вазъи бозорb ва раrобати дар он мавxуд бударо муайян мегардад, ки аз чорабини[ои иrтисодb оид ба [авасмандгардонии исте[сол ва фурўши ма[сулот иборат аст.

Вазифаи му[ими маркетинг аз тартиб додани сиёсати нарх иборат мебошад. Ба воситаи омўхтани вазъи бозорb ва раrобати дар он мавxудбуда, нархи ма[сулоти исте[солкунанда муайян мегардад. Сиёсати нарх дар корхона ин маxмўи чорабини[ои иrтисодb ва ташкилb мебошад, ки ба[ри ба натиxа[ои бе[тарини молиявb ноил шудани он тартиб дода ва дар амал xорb карда мешавад.

АДАБИЁТ: 9, 10, 12, 15, 17, 18, 22, 23, 36, 65, 67, 69, 81.

Савол[ои тести оид ба санxиши дониши донишxeён:

Оид ба мавзeи «Инкишофи назарияи нархгузорb»

1. Аrидаи илмии Алфред Маршалл:

а) асосгузори назарияи нархии иrтисоди бозоргонb

б) асосгузори аrидаи ба[амдигар новобастагии нарх, талабот ва

пешни[од

в) асосгузори нархи талабот ва нархи пешни[од дар бозор

г) асосгузори назарияи иrтисодии неоклассикb

u) асосгузорb назарияи нархи иrтисодиёти банаrшагузорb

2. Нархи озод ё бозорb:

а) муайян мегардад аз тарафи корхона[ои молисте[солкунанда

б) муайян мегардад аз тарафи муассиса[ои савдои яклухт ва чакана

в) бо таносуби оrилонаи талабу пешни[од дар бозор муайян

мегардад

г) муайян мегардад аз рeйи пешни[од

u) муайян мегардад аз рeйи талабот

3. Нархи мувозинат:

а) талаботи иrтисодии исте[солкунандаи ма[сулотро rонеъ

мегардонад

б) талаботи иrтисодии истеъмолкунандаро rонеъ мегардонад

в) талаботи иrтисодии фурeшандаро rонеъ мегардонад

г) талаботи иrтисодии фурeшанда ва харидорро rонеъ мегардонад

u) ба[амдигар вобастагии талабот ва пешни[одро нишон меди[ад

4.Табиати иrтисодии нархро зо[ир менамояд:

а) бо амали функсия[ои нарх зо[ир мегардад

б) бо амали нарх[ои озод ошкор мегардад

в) амали нарх[ои танзимшавандаи давлатиро муайян менамояд

г) амали нарх[ои танзимшаванда ва озодро муайян менамояд

u) амали нарх[ои чаканаи озод ва яклухтро муайян менамояд

5. Функсия[ои нарх:

а) ба[исобгирb ва ченаки хароxот

б) дар нуrтаи а, в, г ва u оварда шуда

в) азнавтаrсимшавb

г) [авасмандгардонb

u) баробаргардонии таносуби талабот ва пешни[од