- •Комплекси таълимию методb аз фанни Нархгузорb (барои донишxeёни ихтисос[ои иrтисодb)
- •{Афтаи якeм Мавзeи 1. Мо{ият, маrсад ва вазифа{ои фан
- •1.1. Маънои нарх ва нархгузорb
- •1.2. Мо[ияти нарх
- •1.3. Маrсад, наrш ва вазифа[ои нархгузорb
- •1.4. Мазмун (предмет)-и фан, мавзeи омeзиш ва алоrамандии он
- •5. Мо[ияти нарх:
- •{Афтаи дуюм Мавзeи 2. Асос{ои методологии нархгузорb
- •2.1. Мо[ияти rонуни арзиш ва амали он
- •2.2. Маф[ум[ои иrтисодии арзиши бозорb ва нархи бозорb
- •2.3. Арзиши бозорb, нархи бозорb ва талаботу пешни[од
- •{Афтаи сеюм Мавзeи 3. Инкишофи назарияи нархгузорb
- •3.1. Алфред Маршалл ва аrидаи илмии он оид ба нарх
- •3.3. Мавrеи нарх дар давраи иrтисоди бозоргонb
- •3.4. Асоси омeзиш ва пешбинии вазъи бозорb
- •Мавзeи 4. Принсип{ои асосии нархгузорb
- •4.1. Мавrеи принсип[ои нархгузорb дар шароити иrтисоди бозоргонb
- •4.2. Мо[ияти принсип[ои нархгузорb
- •{Афтаи ча{орум Мавзeи 5. Сиёсати давлатии нарх
- •5.1. Маrсад ва вазифа[ои сиёсати давлатии нарх
- •5.2. Ро[[ои иrтисодии танзимшавии нарх[о
- •5.3. Равия[ои инкишофёбии танзими давлатии нарх
- •{Афтаи панxум Мавзeи 6. Зина{ои ташаккули сиёсати нархгузории озод
- •6.1. Гузариш ба нарх[ои озод
- •6.2. Бунёдшавии нархгузории озод
- •6.3. Инкишофёбии нархгузории озод
- •{Афтаи шашум Мавзeи 7. Усул{ои ба хароxот асосёфтаи нархгузорb
- •7.1. Зарурати истифодабарии усулу услуб[о дар xараёни нархгузорb
- •7.2. Таъиноти усул[ои хароxот, xамъбастb ва меъёрb
- •Санxиши мар{илавии якум {афтаи {афтум Мавзeи 8. Нархгузорb тибrи хосият{ои истеъмолии ма{сулот
- •8.1. Тавсиф ва намуд[ои усул[о
- •8.2. Хосият[ои усул[ои ба[оди[ии баллb, нишионди[анда[ои rиёсb ва та[лили регрессионb
- •{Афтаи {аштум Мафзeи 9. Ро{у услуб{ои нархгузории вазъи бозориро баэътиборгиранда
- •9.1. Ро[[ои муrаррарии нархгузории бозоргонb
- •9.2. Услуб[ои махсуси нархгузории бозоргонb
- •{Афтаи нe{ум Мавзeи 10. Тавсиф ва таснифоти системаи нархи иrтисоди бозоргонb
- •10.1. Тавсифи умумии системаи нарх
- •10.2. Таснифоти системаи нарх
- •{Афтаи да{ум Мавзeи 11. Мо{ияти амали нарх{ои иrтисоди бозоргонb
- •11.1. Наrш ва мавrеи нарх[ои гардиши исте[солотро таъминкунанда, амалашон аз ваrт, минтаrа ва хароxоти наrлиёт вобаста
- •11.2. Мо[ияти нарх[ои дар фаъолияти дохилию беруниrтисодb истифодашаванда ва озодамалкунанда
- •11.3. Вазифа[ои мукаммалгардонии системаи нарх
- •12.2. Мавrеи нарх дар омeзиш ва та[лили талабу пешни[од
- •12.3. Та[лили мувозинати бозор ва механизми танзими давлатии нарх
- •{Афтаи двозда{ум Мавзeи 13. Стратегия{ои нархгузории бозоргонb
- •13.1. Равия[ои умумии бунёдшавии стратегия[ои нархгузорb
- •13.2. Намуд[ои асоси стратегия[ои нархгузорb
- •14.2. Намуд[ои хизматрасони[ои истеъмолb ва мо[ияти он[о
- •14.3. Услуб[ои умумии муайян кардани тариф[о ба хизматрасони[ои истеъмолb
- •Мавзeи 15. Имконият{ои истифодабарии тариф{ои хизматрасони{ои исте{солb
- •15.1. Таъиноти тариф[ои боркашонb бо наrлиёти автомобилb
- •15.2. Мо[ияти тариф[ои боркашонb бо ро[и о[ан
- •15.3. Афзалият ва ма[дудият[ои тариф[ои бокашонb бо ро[и обb
- •Мавзeи 16. Тариф{ои хизматрасони{ои а{олb ва гумрукb
- •16.1. А[амият ва таснифоти тариф[ои хизматрасонии маишb
- •16.2. Наrш ва гурe[банди[ои тариф[о ба хизматрасонии алоrавb
- •16.3. Сиёсати гумрукb ва тавсифи хислат[ои тариф[ои он
- •{Афтаи ча{орда{ум Мавзeи 17. Тарзу хусусият{ои асосии нархгузорb дар саноат ва кишоварзb
- •17.1. Тарзи нархгузорb дар саноат
- •17.2. {Усусият[ои нархгузорb дар со[аи кишоварзb
- •Мавзeи 18. Тартибу услуб{ои нархгузорb дар сохтмон, комплекси сeзишворb-барrb ва тадrиrот{ои илмb
- •18.1. Тартиби нархгузорb ба ма[сулоти сохтмон
- •18.2. Xаб[а[ои асосии нархгузорb дар комплекси сeзишворию барrb
- •18.3. Услуби нархгузорb ба ма[сули илмию техникb
- •{Афтаи понзда{ум Мавзeи 19. Нархгузорb дар бозори xа{онb
- •19.1. Мо[ияти нарх[ои савдои бозори xа[онb
- •19.2. Намуд[ои нарх[ои савдои xа[онb
- •{Афтаи шонзда{ум Мавзeи 20. Шарт, омил{о ва танзими нарх{ои xа{онb
- •20.1. Мавrеъ ва инкишофи фаъолияти беруниrтисодb
- •20. 2. Омил[ои нарх[ои xа[онb ва мо[ияти он[о
- •20.3. Шарт[ои амали нарх[ои савдои бозори xа[онb
- •20.4. Та[лили таxрибаи танзими давлатии нарх[ои xа[онb
- •Имти{они ни{оb адабиёт
Мавзeи 15. Имконият{ои истифодабарии тариф{ои хизматрасони{ои исте{солb
НАRША:
15.1. Таъиноти тариф[ои боркашонb бо наrлиёти автомобилb
15.2. Мо[ияти тариф[ои боркашонb бо ро[и о[ан
15.3. Афзалият ва ма[дудият[ои тариф[ои боркашонb бо ро[и обb
15.1. Таъиноти тариф[ои боркашонb бо наrлиёти автомобилb
Наrлиёти автомобилb омили асосии фаъолияти самараноки иrтисодb [исобида мешавад. Фаъолияти самаранокии наrлиёти автомобилb ва сифати ро[[ои автомобилb суръати тези афзоиши ма[сулоти умумии миллииро таъмин менамояд.
Инро ба эътибор гирифта, {укумати Xум[урии Тоxикистон сохтмон ва таъмири ро[[ои автомобилгарди мамлакатро со[а[ои афзалиятнок [исобида, барои тараrrиёти он а[амияти аввалиндараxа додааст. Наrлиёти автомобилb зернизоми му[ими со[а[ои наrлиёт [исобида шуда, дар вобастагb бо наrлиёт[ои ро[[ои о[ану обb фаъолият мекунад.
Со[аи наrлиёти автомобилb якчанд хусусият[ои му[им доранд, ки ба xараёни нархгузорb таъсири муайян мерасонад. Наrлиёти автомобилb хислати зуд[аракатию чапuалатb дошта, бо сурати тез борро то истеъмолкунанда мерасад.
Афзалияти асосии наrлиёти автомобилb дар он аст, ки бо воситаи он бор мустаrиман аз анбори исте[солкунанда то xойи зарурb бе аз нав бор кардану фаровардан бурда расонида мешавад. Вале сат[и хароxотb боркашонb ба [ар во[иди бор дар наrлиёти автомобилb нисбат ба дигар наrлиётро баланд мебошад.
Донистан зарур аст, ки арзиши аслии боркашонии автомобилb нисбат ба дигар намуди наrлиёт[о (масалан, ро[и о[ан, обb) баланд буда, аз омил[ои зерини иrтисодb вобаста аст, аз он xумла:
1) иrтидори боркашонии автомобил[о;
2) музди ме[нати коргарон;
3) намуд ва сарфаи сeзишворb;
4) шароит[ои ро[ию табий.
Дар Xум[урии Тоxикистон арзиши аслии боркашонb аз шароит[ои ро[ию табиb вобастагии зиёд дорад, зеро 93% масо[ати онро кe[истон ишuол кардааст.
Тариф[ои боркашонии наrлиёти автомобилb ба намуд[ои зерин xудо мешаванд: а) корбайъ, б) ваrтбайъ ва в) ба тариф[ои боркашонии байниша[рb ва байналхаrb.
15.2. Мо[ияти тариф[ои боркашонb бо ро[и о[ан
Ро[и о[ан со[аи махсуси низоми наrлиётb [исобида мешавад. Фаъолияти самаранокии ро[и о[ан рушди мунтазами тараrrиёти иrтисодиро таъмин менамояд.
Ду самти асосии фаъолияти наrлиёти ро[и о[ан нархгузорb карда мешавад, аз он xумла: а) боркашонb ва б) мусофиркашонb. Дар иrтисодиёт [ар дуи он мавrеи му[имро ишuол менамояд.
Вале боркашони самти самараноктарини фаъолияти наrлиёти ро[и о[ан ба шумор рафта, хусусият[ои муайяни нархгузориро дорост, ки дар асоси он[о сат[и хароxот[ои боркашонb [исоб мегардад.
Афзалияти асосии наrлиёти ро[и о[ан аз rобилияти зиёд боргузаронb иборат аст. Бо [амин сабаб арзиши аслии боркашонb ба як во[иди бор бо наrлиёти ро[и о[ан нисбат ба автомобилb паст аст. Фоидаи меъёрии барои таъмин намудани самаранокии фаъолияти наrлиёти ро[и о[ан, ки нисбат ба як rатора – шабонарeзb [айати якшаклаи [аракаткунанда, вобаста ба масофаи боркашонb муайян мегардад.
Наrлиёти ро[и о[ан асосан дар боргардишии беруниrтисодии Xум[урии Тоxикистон истифода шуда, дар он [иссаи зиёдро ишuол менамояд. Барои [исоби арзиши боркашонb нархномаи «Тариф[ои боркашонb бо ро[и о[ан» истифода бурда мешавад.
Тариф[ои наrлиёти ро[и о[ан мусофиркашонb ва боркашонb ду хел мешаванд: а) танзимшаванда ва б) озодамалкунанда. Дар фаъолияти беруниrтисодb бошад, асосан, тариф[ои озодамалкунанда истифода ёфтаанд.