
- •Комплекси таълимию методb аз фанни Нархгузорb (барои донишxeёни ихтисос[ои иrтисодb)
- •{Афтаи якeм Мавзeи 1. Мо{ият, маrсад ва вазифа{ои фан
- •1.1. Маънои нарх ва нархгузорb
- •1.2. Мо[ияти нарх
- •1.3. Маrсад, наrш ва вазифа[ои нархгузорb
- •1.4. Мазмун (предмет)-и фан, мавзeи омeзиш ва алоrамандии он
- •5. Мо[ияти нарх:
- •{Афтаи дуюм Мавзeи 2. Асос{ои методологии нархгузорb
- •2.1. Мо[ияти rонуни арзиш ва амали он
- •2.2. Маф[ум[ои иrтисодии арзиши бозорb ва нархи бозорb
- •2.3. Арзиши бозорb, нархи бозорb ва талаботу пешни[од
- •{Афтаи сеюм Мавзeи 3. Инкишофи назарияи нархгузорb
- •3.1. Алфред Маршалл ва аrидаи илмии он оид ба нарх
- •3.3. Мавrеи нарх дар давраи иrтисоди бозоргонb
- •3.4. Асоси омeзиш ва пешбинии вазъи бозорb
- •Мавзeи 4. Принсип{ои асосии нархгузорb
- •4.1. Мавrеи принсип[ои нархгузорb дар шароити иrтисоди бозоргонb
- •4.2. Мо[ияти принсип[ои нархгузорb
- •{Афтаи ча{орум Мавзeи 5. Сиёсати давлатии нарх
- •5.1. Маrсад ва вазифа[ои сиёсати давлатии нарх
- •5.2. Ро[[ои иrтисодии танзимшавии нарх[о
- •5.3. Равия[ои инкишофёбии танзими давлатии нарх
- •{Афтаи панxум Мавзeи 6. Зина{ои ташаккули сиёсати нархгузории озод
- •6.1. Гузариш ба нарх[ои озод
- •6.2. Бунёдшавии нархгузории озод
- •6.3. Инкишофёбии нархгузории озод
- •{Афтаи шашум Мавзeи 7. Усул{ои ба хароxот асосёфтаи нархгузорb
- •7.1. Зарурати истифодабарии усулу услуб[о дар xараёни нархгузорb
- •7.2. Таъиноти усул[ои хароxот, xамъбастb ва меъёрb
- •Санxиши мар{илавии якум {афтаи {афтум Мавзeи 8. Нархгузорb тибrи хосият{ои истеъмолии ма{сулот
- •8.1. Тавсиф ва намуд[ои усул[о
- •8.2. Хосият[ои усул[ои ба[оди[ии баллb, нишионди[анда[ои rиёсb ва та[лили регрессионb
- •{Афтаи {аштум Мафзeи 9. Ро{у услуб{ои нархгузории вазъи бозориро баэътиборгиранда
- •9.1. Ро[[ои муrаррарии нархгузории бозоргонb
- •9.2. Услуб[ои махсуси нархгузории бозоргонb
- •{Афтаи нe{ум Мавзeи 10. Тавсиф ва таснифоти системаи нархи иrтисоди бозоргонb
- •10.1. Тавсифи умумии системаи нарх
- •10.2. Таснифоти системаи нарх
- •{Афтаи да{ум Мавзeи 11. Мо{ияти амали нарх{ои иrтисоди бозоргонb
- •11.1. Наrш ва мавrеи нарх[ои гардиши исте[солотро таъминкунанда, амалашон аз ваrт, минтаrа ва хароxоти наrлиёт вобаста
- •11.2. Мо[ияти нарх[ои дар фаъолияти дохилию беруниrтисодb истифодашаванда ва озодамалкунанда
- •11.3. Вазифа[ои мукаммалгардонии системаи нарх
- •12.2. Мавrеи нарх дар омeзиш ва та[лили талабу пешни[од
- •12.3. Та[лили мувозинати бозор ва механизми танзими давлатии нарх
- •{Афтаи двозда{ум Мавзeи 13. Стратегия{ои нархгузории бозоргонb
- •13.1. Равия[ои умумии бунёдшавии стратегия[ои нархгузорb
- •13.2. Намуд[ои асоси стратегия[ои нархгузорb
- •14.2. Намуд[ои хизматрасони[ои истеъмолb ва мо[ияти он[о
- •14.3. Услуб[ои умумии муайян кардани тариф[о ба хизматрасони[ои истеъмолb
- •Мавзeи 15. Имконият{ои истифодабарии тариф{ои хизматрасони{ои исте{солb
- •15.1. Таъиноти тариф[ои боркашонb бо наrлиёти автомобилb
- •15.2. Мо[ияти тариф[ои боркашонb бо ро[и о[ан
- •15.3. Афзалият ва ма[дудият[ои тариф[ои бокашонb бо ро[и обb
- •Мавзeи 16. Тариф{ои хизматрасони{ои а{олb ва гумрукb
- •16.1. А[амият ва таснифоти тариф[ои хизматрасонии маишb
- •16.2. Наrш ва гурe[банди[ои тариф[о ба хизматрасонии алоrавb
- •16.3. Сиёсати гумрукb ва тавсифи хислат[ои тариф[ои он
- •{Афтаи ча{орда{ум Мавзeи 17. Тарзу хусусият{ои асосии нархгузорb дар саноат ва кишоварзb
- •17.1. Тарзи нархгузорb дар саноат
- •17.2. {Усусият[ои нархгузорb дар со[аи кишоварзb
- •Мавзeи 18. Тартибу услуб{ои нархгузорb дар сохтмон, комплекси сeзишворb-барrb ва тадrиrот{ои илмb
- •18.1. Тартиби нархгузорb ба ма[сулоти сохтмон
- •18.2. Xаб[а[ои асосии нархгузорb дар комплекси сeзишворию барrb
- •18.3. Услуби нархгузорb ба ма[сули илмию техникb
- •{Афтаи понзда{ум Мавзeи 19. Нархгузорb дар бозори xа{онb
- •19.1. Мо[ияти нарх[ои савдои бозори xа[онb
- •19.2. Намуд[ои нарх[ои савдои xа[онb
- •{Афтаи шонзда{ум Мавзeи 20. Шарт, омил{о ва танзими нарх{ои xа{онb
- •20.1. Мавrеъ ва инкишофи фаъолияти беруниrтисодb
- •20. 2. Омил[ои нарх[ои xа[онb ва мо[ияти он[о
- •20.3. Шарт[ои амали нарх[ои савдои бозори xа[онb
- •20.4. Та[лили таxрибаи танзими давлатии нарх[ои xа[онb
- •Имти{они ни{оb адабиёт
{Афтаи {аштум Мафзeи 9. Ро{у услуб{ои нархгузории вазъи бозориро баэътиборгиранда
НАRША:
9.1. Ро[[ои муrаррарии нархгузории бозоргонb
9.2. Услуб[ои махсуси нархгузории бозоргонb
9.1. Ро[[ои муrаррарии нархгузории бозоргонb
Дар xараёни нархгузории иrтисоди бозоргонb ро[[ои муайяне истифода мешавад, ки асоси онро вазъи бозорb ва таносуби талаботу пешни[оди дар он амалкунанда ташкил меди[ад. Он[о мешаванд муrаррарb (ауксионb, тиxоратb) ва махсус (лаuжанда, [удудb, безарарb, сегона, марженалb).
Бо усули ауксионb нархи ма[сулот (На) ба таври зерин муайян мегардад:
На = НИ + НИ
Нархи ауксионb, [амчун [осили xамъи нархи ибтидоb (НИ) ва болонархии ба он ( Ни) муrаррар гардида, муайян карда мешавад.
Дар бозор харидуфурeши мол бисёр ваrт бо усули нархгузории тиxоратb xараён мегирад, ки шакли соддатарини он амалро бо таври зерин ифода кардан мункин аст:
Hт=Hи+Бф
дар он xо: Нт-нархи тиxоратb;
Ни-нархи ибтидоb;
Бф-болонархии фурeшанда.
9.2. Услуб[ои махсуси нархгузории бозоргонb
Услуб[ои махсуси бозоргонb аз намуд[ои зерин иборат мебошад: [удудb, лаuжанда, безарарb, сегона ва маржиналb.
Дар таxрибаи нархгузорb ду тарзи [исоби нархи [удудb (лимитb) (Н{УД) маълум аст. Тарзи якум бо формулаи зерин
Н{УД = Нб + Нб
ифода мегардад. Асоси онро нархи базавb (Нб) ва болонархии он (sНб) ташкил менамояд. Тарзи дуюми нархгузории [удудb мураккабтар буда, формулаи онро [амчун
Н{УД = Нб + СИ х КС
ифода кардан мумкин аст. Нархи ма[сулот [амчун нархи базавb ва [осили зарби самараи иrтисодии ма[сулот (СИ) ба зариби самаранокb (КС) муайян мешавад.
Тарзи [исоби нархи лаuжандаи ма[сулот (НЛАF) хеле мураккаб аст. Зеро, формулаи он таuйирёбии нархи восита[ои асосb, rувваи корb, ашё ва масоле[ро вобаста ба вазъияти иrтисодии баамаломада ва мувофиrи шартномаи басташуда тасвир мекунад:
НЛАF = Нб х (С + V + М) /100
ё
НЛАF = Нб /100 (С + V + М)
дар ин xо: С-нишонди[андаи нисбии rимати таuйирнаёбанда - арзиши
фонд[ои асосb, %;
V - нишонди[андаи нисбии rимати таuйирёбанда – арзиши
ашё ва масоле[, %;
М - нишонди[андаи нисбии rимати таuйирёбанда - арзиши
rувваи корb, %.
АДАБИЁТ: 8, 10, 14, 15, 20, 48, 58, 66, 71, 80, 83.
Савол[ои тести оид ба санxиши дониши донишxeён:
Оид ба мавзeи «Ро[у услуб[ои нархгузории вазъи бозориро
баэътиборгиранда»
1. Гурe[бандии ро[у услуб[ои нархгузории бозоргонb:
а) муrаррарb ва махсус
б) муrаррарb ва бозоргонb
в) бозоргонb ва муrаррарb
г) махсус ва бозоргонb
u) дар нуrта[ои а, б, в ва г овардашуда
2. Намуд[ои ро[[ои муrаррарии нархгузории бозоргонb
а) ауксионb
б) ауксионb ва тиxоратb
в) тиxоратb
г) махсус
u) дар нуrта[ои а, б, в ва г овардашуда
3. Намуд[ои услуб[ои махсуси нархгузории бозоргонb:
а) маржиналb ва лаuжанда
б) лаuжанда ва махсус
в) лаuжанда, [удудb, безарарb, сегона ва маржиналb
г) [удудb ва безарарb
u) безарарb ва сегона
4. Нишонди[анда[ои нархи лаuжандаро муайянкунанда:
а) нархи базавb ва арзиши rувваи корb
б) арзиши rувваи корb ва ашё
в) арзиши ашё ва нархи базавb
г) нархи базавb, арзиши фонд[ои асосb, ашё ва rувваи корb
u) арзиши фонд[ои асосb ва rувваи корb
5. Нишонди[анда[ои нархи безарариро муайянкунанда:
а) хароxоти доимb ва таuйирёбанда
б) зариби [олати безарарb
в) [аxми фурeши безарарb
г) хароxоти таuйирёбанда ва [аxми фурeши безарарb
u) дар нуrта[ои а, б, в ва г овардашуда