- •4. Палітычны лад дзяржаў-княстваў
- •5. Станаўленне права старажытнай беларусіi яго характарыстыка
- •6. Утварэнне вялікага княства літоўскага
- •8 7. Грамадскі лад вялікага княства літоўскага ў XIV - першай палове XVI ст. (да 1569 г.)
- •9 8. Палітычны лад вкл
- •11 9. Люблінскі сойм I ўмовы аб'яднання вкл 3 польшчай
- •12 10. Заканадаўчае замацаванне самастойнасці вялікага княства літоўскага пасля люблінскай уніі
- •13 11. Крыніцы права феадальнай беларусі
- •19 12. Судзебнік казіміра 1468 г.
- •13. Статуты вялікага княства літоўскага
- •14. Канстытуцыйнае права ў статутах вкл
- •20 25 15. Грамадзянскае права ў статутах вкл
- •24 16. Крымінальнае права беларусі
- •17. Вышэйшыя судовыя органы вялікага княства літоўскага
- •22 18. Мясцовыя судовыя органы вкл
- •23 19. Працэсуальнае права вялікага княства літоўскага
- •26 20. Дзяржаўны лад рэчы паспалітай
- •21. Акт «ураўнаванне правоў вялікага княства I кароны» 1697 г. I «літоўская пастанова» 1700 г.
- •29 22. Спробы ажыццяўлення рэформ у галіне дзяржаўнага кіравання рэчы паспалітай у другой панове XVIII ст.
- •27 23. Кароткі агляд права беларусі ў другой палове XVI - XVIII ст.
- •31 24. Судовыя ўстановы I права беларусі ў канцы XVIII-
- •34 25. Рэформа 1861 г. Мясцовыя органы дзяржаўнага кіравання I самакіравання пасля адмены прыгоннага права
- •45 28. Абвяшчэнне ссрб. Утварэнне літоўска-беларускай сср
- •46 29. Другое абвяшчэнне ссрб
- •30. Узаемаадносіны ссрб I рсфср. Уваходжанне беларусі ў склад ссср
- •31. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне бсср. Пашырэнне тэрыторыі рэспублікі
- •32. Развіццё права ў беларускай сср у 20-30-я гг. XX ст.
- •33. Канстытуцыі беларускай сср 1927 11937 гг.
- •34. Судовыя органы беларусі 9 20-30-я гг. XX ст.
- •35. Землі заходняй беларусі ў складзе полыіічы. Уз'яднанне заходняй беларусі 3 бсср
- •36. Прававыя меры павышэння абараназдольнасці краіны напярэдадніi ў час вялікай айчыннай вайны
- •37. Вышэйшыя органы дзяржаўнай улады I кіравання бсср у гады вялікай айчыннай вайны
- •39. Вышэишыя органы дзяржаўнай улады I кіравання бсср у другой палове 40-х - 80-я гг. XX ст.
- •40. Беларуская сср на м1жнар0днай арэне
- •41. Развщцё права беларускай сср у другой палове 40-х - 80-я гг. XX ст.
- •42. Канстытуцыя бсср 1978 г.
- •44. Кадыфікацыя заканадаўства суверэннай рэспублікі беларусь (90-я гг. XX ст. - пачатак XXI ст.)
- •45. Асноўныя этапы беларуска-расійскай інтэграцыі
31. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне бсср. Пашырэнне тэрыторыі рэспублікі
Кіраўніцтвам рэспублікі ўзнімалася пытанне аб урэза-насці тэрыторыі Беларусі, якая складалася фактычна з шасці паветаў (плошча 52,3 тыс. кв. км, насельніцтва 1544 тыс. чала-век): Бабруйскага, Барысаўскага, Ігуменскага (з 1923 г. Чэр-веньскага), Мазырскага, Мінскага і Слуцкага. 3 16 студзе-ня 1919 г. Віцебская, Магілёўская і заходнія паветы Сма-ленскай губерні, як ужо адзначалася, былі далучаны да РСФСР. Тэрыторыя ж Заходняй Беларусі на аснове Рыж-скага мірнага дагавора адышла да Польшчы.
Летам 1921 г. ва ўрадзе РСФСР абмяркоўвалася пытанне аб стварэнні адзінага эканамічнага раёна ў складзе Віцебскай, Гомельскай, Смаленскай, Бранскай губерняў і ССРБ з цэнтрам у Смаленску. Урад Беларусі прапанаваў свой праект стварэння адзінага эканамічнага раёна шляхам пашырэння тэрыторыі рэспублікі за кошт уключэння ў яе склад земляў з пераважна беларускім насельніцтвам.
У снежні 1923 г. Прэзідыум ЦВК СССР зацвердзіў склад спецыяльнай камісіі, якая разглядала матэрыялы па кож-наму павету аб мэтазгоднасці іх уваходжання ў склад Беларуси Пры вырашэнні пытання кіраваліся менавіта прын-цыпам перавагі беларускага насельніцтва. 4 лютага 1924 г. Прэзідыум УЦВК РСФСР зацвердзіў рашэнне камісіі аб змяненні граніц, а 7 сакавіка 1924 г. Прэзідыум ЦВК СССР прыняў пастанову аб аб'яднанні ў складзе БССР усіх тэ-рыторый з большасцю беларускага насельніцтва.
У выніку першага ўзбуйнення БССР у яе склад былі вернуты: Віцебскі, Полацкі, Сенненскі, Суражскі, Гара-доцкі, Дрысенскі, Лепельскі і Аршанскі паветы Віцебскай губерні, у складзе РСФСР засталіся Себежскі, Невельскі, Веліжскі паветы; Клімавіцкі, Рагачоўскі, Быхаўскі, Магілёўскі, Чэрыкаўскі, Чавускі паветы Гомельскай гу-берні (у красавіку 1919 г. Магілёўская губерня была пера-творана ў Гомельскую), у складзе РСФСР засталіся Го-мельскі і Рэчыцкі паветы; 18 валасцей Горацкага і Мсці-слаўскага паветаў Смаленскай губерні. VI Усебеларускі з'езд Саветаў, які адбыўся 13—16 сакавіка 1924 г. і ўвайшоў у гісторыю як з'езд першага ўзбуйнення БССР, замацаваў пашырэнне рэспублікі.
Тэрыторыя Беларускай ССР павялічылася больш чым у 2 разы (110,5 тыс. кв. км), а колькасць насельніцтва ўзрасла да 4,2 млн чалавек. Віцебская губерня была ліквідавана. Другая сесія ЦВК БССР 6-га склікання (17 ліпеня 1924 г.) адмяніла ранейшае і ўвяла новае адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне на акругі, равны, сельсоветы. Было створана 10 ак-руг (Аршанская, Бабруйская, Барысаўская, Віцебская, Калінінская, Магілёўская, Мазырская, Мінская, Полацкая, Слуцкая), якія аб'ядноўвалі 100 раёнаў і 202 сельсаветы.
Са снежня 1926 г. Прэзідыум УЦВК выдаў пастанову аб перадачы БССР Гомельскага і Рэчыцкага паветаў, якія былі перайменаваны ў акругі. Гомельская губерня была ліквідавана. Тэрыторыя БССР складала цяпер 125,8 тыс. кв. км, а насель-ніцтва — 5 млн чалавек.
9 чэрвеня 1927 г. былі ліквідаваны Барысаўская, Калінін-ская, Рэчыцкая і Слуцкія акругі, а 26 ліпеня 1930 г. — апош-нія восем акруг. На тэрыторыі БССР засталося толькі раённае дзяленне.
15 студзеня 1938 г. у рэспубліцы было ўведзена абласное дзяленне: Віцебская вобласць уключала ў сябе 20 раёнаў, Гомельская — 14, Магілёўская — 21, Мінская — 20, Па-леская — 15 раёнаў.