Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Скачиваний:
40
Добавлен:
20.02.2017
Размер:
427.52 Кб
Скачать

Қазақтардың Пугачев басқарған 1773-1775 жылғы шаруалар соғысына қатысуы

Көтеріліске қатысқан Кіші және Орта жүз шаруалары

Көтеріліске қатысуға себеп болған – жер мәселесі

Патша үкіметі Жайық бойында қазақтарға мал жаюға тыйым салды – 1742 жылы

Пугачевқа Нұралының сыйлық тапсырған өкілі, Усиха өзені маңында жолыққан – Зәбір молда

Қазақтар Жайық бекінісін алуға қатысты

Кулагин бекінісін алуда басты күш қазақтардан құралған топ болды

Қазақтар 1773 жылы қазанда Пресногорьковск бекінісі маңында топтасты

Орынборды қоршауға қатысқан қазақтар саны – 200-ге жуық

Пугачевқа көмек жіберген сұлтан – Сұлтан Досалы

Пугачев үндеуімен танысқан соң, соғысты қолдауға шешім қабылдаған би – Дәуітбай

Пугачев көтерілісі кезінде Сібір шебіне орналасқан тұрақты әскер саны – 3500

Нұралының қазақтардың шаруалар соғысына қатысуын маған бағынбай кетуінде деп түсіндірді

Пугачев көтерілісіне қатысқан Байбақты руының батыры – Сырым Датұлы

Пугачев көтерілісінің басты орталықтарын талқандаған – Суворов

Сырым Датұлы басқарған 1783-1797 жылдардағы Кіші жүз қазақтарының көтерілісі

Орал казактарымен алғашқы қақтығысы – 1783 жылы күзде

1785 жылы Сахарная бекінісін алуда сұлтан айшуақ Назаровтың қолына түсті

Кіші жүз старшындарының Нұралыны хандықтан тайдыру жөнінде шешім қабылдаған съезі –1785 жылғы 20-ға жуық ру өкілдері

1791 жылы Нұралының өліміне байланысты Кіші жүз ханы болып сайланған – Ералы

Көтерілістің жандануына түрткі болған – 1796-1797 жылғы қысқы жұт

Көтеріліс кезінде Есім хан өлтірілді

Игельстром ұсынысы бойынша патша үкіметі кәрі Айшуақты хан етіп бекітті (1797 жылы)

1797 жылғы наурыздың 17-де Сырым тобы хан сарайына шабуыл жасады

Патша үкіметінің Кіші жүзде хандық кеңесті құру себебі –Сырымды өзіне жақындатуға тырысты

Сырым Датұлы 1797 жылы Хиуаға өтіп кетіп, 1802 жылы қайтыс юолды

Датұлы көтерілісінің тарихи маңызы – Патша үкіметі Жайықтың оң жағына өтуге, мал жаюға рұқсат етті – 1801 жылы, 11 наурыз

Мәдениет

“Орынбор тарихы” аттты еңбек жазған – П.Рычков

Қазақстан туралы еңбегі үшін ресей ҒА-ның бірінші корреспондент мүшесі болған тарихшы – П.Рычков

Жоңғар тұтқынынан Абылайды босатуға қатысқан зерттеуші – К.Миллер

ХVІІІ ғасырда халық ауыз әдебиетінің көрнекті өкілдерінің бірі – Ақтамберді жырау

Соңғы шығармалары Абылай кезіндегі қазақ қоғамының ішкі өмірі туралы мәлімет беретін – Үмбетай жырау

ХVІІІ ғасырда қазақ әдебиетінің алдыңғы қатардағы өкілдерінің бірі – Бұқар жырау

ХVІІІ ғасырда қазақ поэзиясының жарқын өкілдерінің бірі – Жанақ ақын

Жанақ шығармашылығының ең басты жетістігі, сақталған поэма – “Қозы Көрпеш – Баян сұлу”

ХІХ ғасырдың бірінші жартысында қалыптасты–жергілікті өнеркәсіп пен кәсіпшіліктің салалары

ХІХ ғасырда Қазақстан жерінде І жәрмеңке ашылған өңір – Ішкі Орда

Қазақстанда хандық биліктің жойылуы

Ресей үкіметі 1803 жылы көпестерге өздерін қорғап жүретін қарулы отрядтар ұстап жүруіне рұқсат берді

1815 жылы патша үкіметі Уәлиге қосарлап екінші хан Бөкейді тағайындады

1822 жылы “Сібір қазақтарының жарғысын дайындаған” – Сперанский

Жарғының мақсаты – сот, саяси жағынан басқаруды өзгерту

“Сібір қазақтарының” облысы Батыс Сібір генерал-губернаторлығына кірді

Орта жүз әкімшілік жағынан үшке бөлінді

Болыс 10-12 ауылдан құралды

Аға сұлтандарды тек сұлтандар ғана сайлап, оларға ресейлік майор шені 10 жылдан кейін дворяндық атақ берілді

Аға сұлтандар 3 жылға сайланды

Мұрагерлікпен берілген билік – болыстық

Ресейдегі 12-ші класқа жататын шенеуніктерге теңелген – болыстық сұлтандар

Қылмыстық істер округтік приказда қаралды

Шет елдермен келіссөз жүргізу құқығына ие болған – шекаралық басқарма төрағасы

Кіші жүзде хандық билік 1824 жылы жойылды

“Орынбор қазақтарын басқару жөніндегі жарғыны” дайындаған – Эссен

Кіші жүздің соңғы ханы – Шерғазы

Хандық билік Бөкей ордасында 1845 жылға дейін сақталды.

Қаз-ң 1812 ж-ы соғысқа қатысуы

...Орынбор губерниясында 40 кавалериялық полк құрылды.

Ресей мемлекетіне қауіп төніп келе жатқандығы туралы үндеу қабылданды 1812 жылы 6 шілде.

Орынбор губерниясының соғыс басталғандығы туралы хабары жетті – 1812 жылы қазан, қараша айларында.

Ел достығы рухын көтеруге ат салысқан Байсақал Тілекұлы.

Тұз өндіруші қазақтар орыс әскері пайдасына 22 000 сом ақша жинады (1 млн. пұт).

“Қасиетті Анна” орденіне ие болған – Сағит Хамитұлы.

Күміс медальмен марапатталған – Майлыбайұлы.

Көгілдір ленталы медальмен марапатталған – Қ. Зындағұлұлы.

Георгий орденінің толық кавалері болған – Н. Жанжігітұлы.

Лейпциг, Глогау қалаларына шабуыл жасауға қатысқан – Жанжігітұлы, Байбатырұлы.

Қазақтар Башқұрт полкі құрамында шайқасты.

Кутузовтың қолынан награда алған Якоб Вельяков.

Халық арасында әрі батыр, әрі ақын ретінде танылған - Ә. Байбатырұлы.

1837 жылы Александр патша қабылдауында болған Н. Жанжігітұлы.

Қазақтар Отан соғысына ерікті түрде қатысты.

Соседние файлы в папке Махлуматтар