Қорытынды білім деңгейін бағалау.
Радиациялық қауіпсіздік нормасы. 76/87 бойынша.
- бір
- екі
+ үш
-төрт
-бес
Жабық иондық сәулелену көзі дегеніміз:
-қолдану кезінде РБЗ қоршаған ортаға түсінуі мүмкін болатын кез – келген иондаушы сәулелену көздері
+құрылысы РБЗ қоршаған ортаға түсуін болдырмайтын иондаушы сәулелену көздері
-контейнерге салынған кез – келген иондаушы сәулелену көздері
-жеке адамдардың қолдануына шек қойылған кез – келген иондаушы сәулелену көздері
-сан. эпид.қызметінің ерекше бақылауындағы иондаушы сәулелену көздері
Қатты радий белсенді заттарды зиянсыздандыру.
Химиялық элементтердің атомдық номері қалай аталады:
+атом ядросындағы протондар санымен
-атом ядросындағы нейтрондар санымен
-атом ядросындағы протон және нейтрондардың жиынтығымен
-атом ядросындағы электр мен протондардың жиынтығы
-атом ядросындағы позитрондар санымен
5. Ашық иондық сәулелену көздері:
-изотоптың радиобелсенді айналу түрімен
-изотоптың иондаушы сәулелену түрімен
-сәулеленудің енгіш және иондаушы қабілетімен
-радинуклидтің физ. – химиялық қасиеттерімен
+радинуклидтің радиациялық қауіптілік тобымен
6. Жұтылған доза бірлігі:
-кулон/ кг
-кюри
+дж/кг
-мЗв/сағ
-гр/ сағ
7.Иондық сәулелену көздерін көрсет:
+ашық
- толық
+жабық
-жергілікті
-кешенді
8. Қатерлі мүшелердің бірінші тобына жатады:
-бауыр
-жыныс бездері
-бұлшықет
-қанқа
-тері
9. Иондық сәулелену көздері дегеніміз:
+өзінің бойынан иондық сәулеенуді бөлу немесе шығару мүмкінділігі бар заттар немесе құралдар
-РН заттарды өзінің бойында сақтайтын құралдар
-РБ заттарды бойынша жинақтайтын, белгілі бір жағдайларда қоршаған ортаға бөлетін құралдар
-бойында қолданылған және қозған атомдар мен молекулалардың түзілуі
-қоршаған ортаны ластаушы көз бола алмайтын құрал
8.Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиет
Радиационная гигиена. Ильин А.А., Кириллов В.Ф., Коренков И.П..М., 1999- 3841
2. «Нормы радиационной безопасности (НРБ-99), СП 2.6.1.758-99» - Агентство РК г делам Здравоохранения, 1999 - 79 с.
3.Закон РК «О радиационной безопасности населения». - Ақмола, 23.04.1998г.
4.Указ Президента Казахской ССР «О закрытии Семипалатинского испытатвльноі ядерного полигона». - Алма-Ата, 29 августа 1991г.
Радиационная гигиена. Кириллов В.Ф., Книжников В.А., Коренков И.П. М.,"Медицина",1988. - 335 с.
Голиков В.Я., Кириллов В.Ф., Коренков И.П. Руководство к лабораторны занятиям по радиационной гигиене / Под ред. Кроткова Ф.Г. - М.: Медицина, 1980. - 173 с.
Қосымша әдебиет
7. «Санитарно-гигиенические требования по обеспечению радиационной безопасности». СанПиН. - Астана, 2003.
«Гигиенические требования по безопасности и пищевой ценности пищевых продуктов» І-П т. СанПиН. - Астана, 2003. - 210 с.
«Пациентгерге медициналық рентгенологиялық тексеріс жүргізу барысывда алынатын сөуле соққысының тиімді дозасына жүргізілетін бақылау» Бақылау әдістері бойынша әдістемелік нүсқау №5.05.012.03. - Асгана қаласы, 2003. -28 б.
10. «Дозаның аумаққа көбейтіндісін өлшейтін құралдарды қолдана отырып пациенттерді рентгенологиялық тексерістен өткізу барысында қабылдаған жеке тиімді
сәуле соққысының дозасын анықтау» Бақылау әдісі бойынша әдістемелік нұсқаулар
№ 5. 05. 011.03. Ән - Астана қаласы, 2003.-14 б.
11.Муминов Т.А., Кенесариев У.И., Бекмагамбетова Ж.Д.. Туберкулез в регионе влияния ракетао-ядерного полигона. - Алматы, 2002. - 328 с.
12. Бекмагамбетова Ж.Д. Радиационно-экологические аспекты безопасности населения. Учебное пособие. - Алматы, 2002. - 304 с.
13. Пивоваров Ю.П. и соавт. Гигиена и основы экологии человека. Ростов н/Д: «Феникс», 2002.-512 с.
14. Гигиена. Под общ.ред. Г.И. Румянцева. - М.: ГЭОТАР-МЕД, 2001. - 608 с.
15. Кенесариев У.И., Жакашов Н.Ж., Бекмагамбетова Ж.Д., Снытин И.А.. Методические рекомендации по комплексной оценке загрязнения окружающей среды в регионах испытательных ракетно-ядерных полигонов Казахстана (на примере региона испытательного ракетно-ядерного полигона «Капустин Яр»). - Астана, 2000. - 20 с.
Рыскулов С.Т. Экология и радиация. Алматы, 2000. - 40 с.
Указ Президента Республики Казахстан № 3956 «О первоочередных мерах по улучшению состояния здоровья граждан Республики Казахстан». - 18.05.1998 г. .
Часников И.Я. Эхо ядерных взрывов. - Алматы, 1998. - 172 с.
Контроль радиационной безопасности. Под ред. Е.И. Воробьева. - М.,"Медицина",1989. -169 с.
Радиация и жизнь. Э.Дж. Холл (перевод с англ. М.И. Харченко). - М.,"Медицина",1989. - 284 с.
4. Авторлар
Ү.И. Кенесариев - С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медициналық университетінің жалпы гигиена және экология кафедрасының меңгерушісі, м.ғ.д., профессор;
Ж.Д. Бекмағамбетова - С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медициналық университетінің жалпы гигиена және экология кафедрасының м.ғ.д., профессоры;
М.Е. Жоламанов - С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медициналық университетінің жалпы гигиена және экология кафедрасының м.ғ.к. доценті;
Г.Т. Рузуддинова - С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медициналық университетінің жалпы гигиена және экология кафедрасының ассистенті;