
2.4 Таза пайданы есептеу және бөлу
Салықтар мен басқа да төлемдерден кейінгі қалған пайда таза пайда деп аталады. Таза пайда төмендегідей анықталады:
Пт = Пб – Шсал.т. - Эс - Қрқ . ( 11 )
Пт =5941709000000-1188342000000 -59417090000 – 297085400000 = =4396865000000
Таза пайда кәсіпорында келесідегідей бағытқа жұмсалады:
- банк несиелерінің пайыздарын қайтаруға (Пб –дан 0,2 - 0,3 %) ;
- техникалық дамуға (жинақтау қоры);
- тұтыну қорын құруға (коллективтің әлеуметтік дамуына, персоналға материалдық көмек көрсетуге және т.б.) ;
- қайырымдылық, экологиялық мақсаттарға;
- дивидендтерді төлеуге;
- басқа да мақсаттарға (нормативтен асатын басқармалық және жарнамалық шығындарға және т.б.).
Нақты пайданың мөлшерін студент өзі бетінше бөліп анықтайды. Есептелген табыс пен пайда 12-кестеге жазылады.
12 кесте - Түскен түсім мен пайданы құрау және пайдалану
Көрсеткіштер атауы |
Белгіленуі |
Мөлшері (теңге) |
Нарық бағасы бойынша өнімді өткізуден (алып сатушының бағасынсыз) түскен барлық түсімдер |
ТТбp
|
1485435000 |
Қосымша құнға салық |
Шққс |
75769600 |
Кәсіпорын бағасы бойынша сатылған өнімнен түскен түсім |
ТТн |
1326275000 |
Барлық өнімді шығарудың толық өзіндік құны |
ӨҚтол |
77147 |
Өнімді өткізуден түскен пайда |
Пөтк |
5357721000000 |
Басқа да өткізулерден түскен пайда |
Пб.ө. |
535772100000 |
Өткізуден тыс жұмыстардан түскен кірістер |
Vт |
37500470000 |
Өткізуден тыс жұмыстардан болған шығындар |
Vш |
107154400000 |
Баланстық пайда |
Пб |
5941709000000 |
Табыс салығы |
Шсал.т. |
1188342000000 |
Экономикалық санкциялар |
Эс |
59417090000 |
Резервтік қор |
Қpқ |
297085400000 |
Таза пайда Жұмсалу бағыттары: техникалық даму, тұтыну қоры, дивиденттерді төлеу, қайырымдылық, қоршаған ортаны қорғау және басқада мақсаттарға |
Пт |
4396865000000 |
Қорытынды
№1 есептік-сызбалық жұмыстың мақсатына сай біз кәсіпорында пайдаланатын өндірісті және еңбекті ұйымдастыру әдісін және оның ұйымдастырмалық, өндірістік құрылымын негіздеп, кәсіпорын персоналының санын анықтап және еңбекке төлемді ұйымдастырғандыз. №2 есептік–сызба жұмыста өнімнің толық құнын есептеп, шығарылатын өнімнің есептік бағасын анықтап, баланстық пайданы, таза пайданы есептедік және оларды бөлік.
Әдебиеттер тізімі
Экономика электронной промышленности. Под ред. П.М.Стуколова.- М.: Высшая школа,1976.-338 с.
Камепицер С. Е. "Организация и планирование промышленного предприятия". - М., 1987.
Зайцев Н.Л. Экономика промышленного предприятия. - М., 2001.
Экономика предприятия. / Под ред. Горфинкеля В.Я., Швандара В.А. - М.: Юнити, 2003.-742 с.
Волков О.И. Экономика предприятия. Курс лекций.- М.: Инфра-М, 2003.
Новицкий Н.И. Организация производства на предприятиях. - М.: Финансы и статистика, 2004.-392 с.
Закиров Ш.М., Савруков В.Г. Организация и планирование производства. Практическое пособие.- М.: ФУАинформ, 2000.
Түзелбаев Б.И. Сала экономикасы: Оқу құралы, АЭжБИ. Алматы, 2007.
Ефимова Е.Г. Экономика: учебник для студентов неэкономических специальностей. – М.:Флинта; МПСИ, 2008. – 392 с.