
- •Бібліятэчна-бібліяграфічнае краязнаўства
- •Лекцыя 7. Краязнаўчы даведачна-бібліяграфічны апарат бібліятэкі , 4 гадз. 52
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Краязнаўства. Аб’ект, прадмет, формы арганізацыі
- •2. Бібліятэчнае краязнаўства — самастойная галіна бібліятэчнай дзейнасці і комплексная тэарэтыка-прыкладная дысцыпліна
- •Пытанне 3. Краязнаўчае бібліятэказнаўства — тэарэтычнае ядро бібліятэчнага краязнаўства
- •4. Краязнаўчая дзейнасць бібліятэкі як базавая падсістэма бібліятэчнага кразнаўства
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Арганізацыя краязнаўчай дзейнасці бібліятэк паводле "Палажэння аб краязнаўчай рабоце бібліятэк Рэспублікі Беларусь" (1993г.)
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Вызначэнне паняццяў "краязнаўчы дакумент", "мясцовы дакумент", "краязнаўчы фонд", "фонд мясцовых дакументаў", "падфонд краязнаўчых дакументаў".
- •Пытанне 2. Структура, асаблівасці, уласцівасці краязнаўчага фонда бібліятэкі
- •Пытанне 3. Спецыфіка краязнаўчых фондаў бібліятэк розных тыпаў і відаў.
- •Пытанне 4. Сукупны краязнаўчы фонд краю. Умовы фарміравання.
- •Такім чынам, існуе пэўная спецыфіка фарміравання краязнаўчых фондаў бібліятэк розных тыпаў і відаў, што з’яўляецца ўмовай стварэння сукупнага краязнаўчага фонду рэгіёна.
- •Пытанні:
- •Краязнаўчы фонд з’яўляецца структурнай адзінкай агульнага фонда бібліятэкі. Таму фарміраванне кф ажыццяўляецца на аснове агульнафондавых прынцыпаў і агульнапрынятай тэхналогіі.
- •Пытанне 3. Агульныя і дапаможныя прыметы вызначэння краязнаўчай каштоўнасці дакумента. Крыніцы папаўнення фондаў краязнаўчых і мясцовых дакументаў
- •Пытанне 4. Улік і апрацоўка краязнаўчых дакументаў
- •Пытанне 5. Размяшчэнне і захаванне краязнаўчага фонда
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Індывідуальныя, групавыя і калектыўныя карыстальнікі краязнаўчых фондаў і паслуг бібліятэк па краязнаўстве
- •Пытанне 2. Віды краязнаўчых патрэбнасцей спажыўцоў інфармацыі
- •3. Формы ўдзелу мясцовага насельніцтва ў рэалізацыі мэт краязнаўчай дзейнасці бібліятэк
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Сістэма бібліятэчнага абслугоўвання па краязнаўстве: састаўныя часткі
- •Пытанне 2. Асаблівасці арганізацыі абслугоўвання па краязнаўстве ва універсальных абласных, публічных (масавых) і спецыяльных бібліятэках
- •Пытанне 3. Фактары, якія ўплываюць на ўзровень бібліятэчнага абслугоўвання па краязнаўстве
- •Пытанні:
- •Пытанне 2. Структура кдба
- •Пытанне 3. Краязнаўчыя каталогі: агульныя пытанні
- •3.3. Зводны краязнаўчы каталог (ЗвКк)
- •Пытанне 4. Краязнаўчыя картатэкі і базы даных
- •Пытанне 5. Краязнаўчы даведачна-бібліяграфічны фонд (кдбф) бібліятэкі
- •Пытанне 6. Фонд неапублікаваных бібліяграфічных дапаможнікаў (фнбд)
- •Пытанне 7. Краязнаўчыя бібліяграфічныя рэсурсы на сайтах бібліятэк
- •Пытанні:
- •Пытанне1. Паняцце “сістэма краязнаўчых бібліяграфічных дапаможнікаў” (скбд)
- •Пытанне 2. Характарыстыка мадэляў сістэмы.
- •Пытанне 3. Стан і тэндэнцыі развіццця сістэмы краязнаўчых дапаможнікаў ў бібліятэках Беларусі
- •Вывады:
- •Падрыхтоўкі краязнаўчых бібліяграфічных дапаможнікаў
- •Пытанні 1. Віды, тыпы і жанры краязнаўчых дапаможнікаў
- •Пытанне 2. Асаблівасці працэсаў падрыхтоўчага этапу.
- •Пытанне 3. Асаблівасці працэсаў і аперацый аналітычнага этапу
- •Пытанне 4. Асаблівасці працэсаў і аперацый сінтэтычнага этапу.
- •Пытанне 5. Асаблівасці працэсаў і аперацый заключнага этапу.
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Метадычныя асаблівасці падрыхтоўкі асобных тыпаў і жанраў папулярных краязнаўчых дапаможнікаў
- •Пытанне 2. Метадычныя асаблівасці падрыхтоўкі асобных тыпаў і жанраў навукова-дапаможных краязнаўчых дапаможнікаў
Пытанне 3. Краязнаўчае бібліятэказнаўства — тэарэтычнае ядро бібліятэчнага краязнаўства
Зараз ідзе працэс актыўнага назапашвання навуковых ведаў аб краязнаўчай сферы бібліятэчнай дзейнасці, якія фарміруюцца ў комплексную тэарэтыка-прыкладную дысцыпліну — бібліятэчна-бібліяграфічнае краязнаўства.
Прадметам гэтай навуковай дысцыпліны выступае краязнаўчая бібліятэчна-інфармацыйная дзейнасць як спецыфічная сістэма.
Структура бібліятэчна-бібліяграфічнага краязнаўства складаецца з такіх навуковых дысцыплін: тэорыя, гісторыя, методыка і арганізацыя бібліятэчна-бібліяграфічнага краязнаўства; галіновае бібліятэчна-бібліяграфічнае краязнаўства (экалагічнае, літаратурнае, эканамічнае і інш.) Але структура гэтая прыкладная, ідзе працэс фарміравання ўнутранай структуры і знешніх контураў бібліятэчна-бібліяграфічага краязнаўства. Друкаваныя матэрыялы вынікаў даследаванняў бібліятэчна-бібліяграфічнага краязнаўства можна знайсці на старонках часопісаў базісных дысцыплін.
Яшчэ толькі пачаўся працэс назапашвання спецыяльных ведаў па бібліятэчным краязнаўстве; рыхтуюцца кадры для новай навукі. Тэарэтычным ядром бібліятэчнага краязнаўства вызначаны: краязнаўчае бібліятэказнаўства і краязнаўчае бібліяграфазнаўства. Яны ствараюць сістэматызаваныя веды аб законах і заканамернасцях шматграннай практычнай дзейнасці бібліятэк з першаснымі і другаснымі краязнаўчымі і мясцовымі дакументамі.
Краязнаўчае бібліятэказнаўства, як тэарэтычнае ядро бібліятэчнага краязнаўства, прадстаўляе сабой сістэму ведаў аб мясцовай публічнай бібліятэцы, аб прынцыпах, законах і законамернасцях практычнай краязнаўчай дзейнасці бібліятэк, накіраванай на збор, захаванне і прадстаўленне ў грамадскае карыстанне краязнаўчых дакументаў, а таксама інфармацыі аб іх. Прадмет краязнаўчага бібліятэказнаўства – бібліятэка як суб’ект і аб’ект краязнаўчай дзейнасці.
Краязнаўчае бібліяграфазнаўства адна са складаючых бібліятэчна-бібліяграфічнага краязнаўства. Прадметам гэтай навукі з'яўляецца краязнаўчая бібліяграфія як від, яе функцыянальныя, тэарэтычныя, арганізацыйныя і метадычныя асаблівасці. У межах бібліятэчнага сацыяльнага інстытута краязнаўчая бібліяграфічная дзейнасць непарыўна звязана з задачамі, функцыямі, кірункамі дзейнасці бібліятэк і спрыяе іх эфектыўнай рэалізацыі. Бібліяграфічнымі сродкамі ў бібліятэках ствараюцца інфармацыйна-пошукавыя сістэмы па краязнаўстве, якія забяспечваюць карыстальнікам зручны доступ да краязнаўчых дакументаў і ведаў. Краязнаўчыя бібліяграфічныя рэсурсы бібліятэкі і метады, са свайго боку, актыўна ўплываюць на бібліятэчныя формы краязнаўчай работы і спажыўцоў інфармацыі.
Бібліятэчнае краязнаўства як навуковая дысцыпліна цесна звязана з такімі навукамі як бібліяграфія, бібліятэчная педагогіка, бібліятэчная статыстыка.
Бібліятэчнае краязнаўства паступова пачынае распрацоўваць уласныя прынцыпы і правілы і становіцца прыярытэтнай вобласцю дзейнасці бібліятэк рэгіянальнага ўзроўню.
Узнікае патрэбнасць у абагульненні практычнага вопыту, распрацоўцы яго тэарэтычных асноў, гісторыі, методыкі, арганізацыі, падрыхтоўцы кадраў для сферы краязнаўства, арганізацыі кіравання, развіцця прафесійнага друку. Бібліятэчнае краязнаўства яшчэ не стала цэласнай сістэмай, канчаткова не сфарміравалася яго сутнасна-функцыянальная структура, у якой найбольшае развіццё атрымала практычная падсістэма – краязнаўчая дзейнасць бібліятэк (КДБ), а падструктуры навукі, адукацыі, кіравання і друку яшчэ знаходзяцца ў стадыі самавызначэння.