- •7.Лекция. Комбинациялық типті цифрлық құрылғылар. Екілік сумматорлар (қосқыштар). Бір разрядты сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1Екілік сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1.1 Бір разрядты сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1.2 Көпразрядты сумматорлар. Көпразрядты сумматорлар жасау әдістері:
- •Параллель тасмалдауы бар параллель сумматорлар
- •8. Кодтайтын және декодтайтын құрылғылар. Шифраторлар. Дешифраторлар (декодерлер).
- •8.1 Шифраторылар
- •4.2.2 Дешифраторлар (декодерлар)
- •. Цифрлық сигналдардың коммуторлары. Мультиплексорлар. Дешифраторлар-демультиплексорлар.
- •9.1Мультиплексорлар
- •9.2Дешифраторлар-демультиплексорлар
- •10.Кодтарды салыстыру құрылғысы.Цифрлік компараторлар.Кодтарды түрлендіргіштер.ИндикаторларПреобразователикодов. Индикаторы.
- •10.1 Кодтарды түрлендіргіштер. Индикаторлар
- •11.Тізбекті(реттілік) типті цифрлық құрылғы. Триггерлер. Rs-триггерлер. D-триггерлер (кідіріс триггерлері). Jk-триггерлер. Симметриялы емес триггерлер.
- •11.2 Rs-триггерлері
- •Логикалық элементерлі rs-триггерлері
- •Синхроннды rs-триггерлер
- •S,r и e-типті rs-триггерлер
- •11.2.1D-триггерлері (кешеуілдетін триггерлер)
- •Тактылатын d-триггерлер. Dv-триггерлер
- •11.2.2 Т-типті триггер (Санауыш триггер)
- •11.2.3 Jk-триггерлер
- •11.2.4Симетриялыеместригерлер
- •13. Импульсті санағыштары.Қосатын санағыштар. Алатын және реверсивті санауштар. Еркін санау коэффициентті санауштар. Интегралдық түрде орындалған әмбебап санауыштар(мысалдар)
- •13.1 Санауыштарға қойылатын талаптар
- •13.2 Қосқыш санауыштар
- •13.3 Алатын және реверсивті санауыштар
- •13.4 Санауының еркін коэффициенті бар санауыштар
- •13.5 Тізбектеп-параллель ауыстыруы бар санауыштар.
- •13.6 Интегралдық түрде істелген (мысалдар) әмбебап санауыштар к155ие2, к155ие4 и к155ие5,санауыштардың микросхемалары.
- •Реверсивті санауыштар к155ие6 және к155ие7 (65сурет)
- •Айнымалы бөлу коэффициенті бар жиілік бөлгіш-санауыш к155ие8 (66сурет).
- •14. Еске сақтайтын құрылғылар.ЭеМеске сақтау құрылғыларның иерархиясы. Еске сақтайтын құрылғылардың құрлым сұлбасы. Оперативные запоминающие устройства. Типы оперативных запоминающих устройств.
- •14.1 Эем еске сақтау құрылғыларның иерархиясы.
- •14.2Еске сақтайтын құрылғының құрлымдық сұлбасы
- •2D құрлымы
- •3D құрлымы
- •Үш өлшемді сипаттамасы бар түрде 3d құрылымы тек қана көп разрядты ұйымдастырылған есқ қолданылады.Бұл жағдайда бірнеше матрицаға байланысты параллель қосылған екі дешифратормен басқарылады
- •2Dм құрлымы(67 сурет)
- •14.3Оперативті еске сақтайтын құрылғы
- •14.3.1 3Оперативті еске сақтайтын құрылғы типтері
- •15. Жқ негізгі параметрлері. Статикалық оесқ сыртқы ұйымдастыруыжәне уақыт диаграммалары. ОесҚмикросхемалары.
- •6.3.3 Статикалық оперативті сақтау құрылысының сыртқы ұйымдастыруы және уқыт диаграммалары.
- •15.1 Оесқ микросхемалары
- •Список использованных источников
Логикалық элементерлі rs-триггерлері
Тізбекті типті логикалық құрылғылардың жұмысістеуі өту кестесімен бейнеленіледі.Олардың ақиқат кестесінен айырмашылығы, бұл кестелерде тек қана результативті өтулер есепке алынады, яғни сигналдардың комбинациясы өзгеруі құрылғының шығысындағы жағдайының өзгеруіне әсер етеді. өту кестесінің ақиқат кестесіне келтірлуі мүмкін болады,егер ішкі жады элементерінің жағдайын (күйі) кіріс сигналдар деп санаса. 42,а суретте келтірілген толық функционалдау кестесінде, кіріс сигналдары берілмей тұрғанда,триггердің бастапқы күйі Qnкіріс сигналдардыі бірі болып саналады. Кіріс сигналдары берілгеннен кейін, тригердің шығу күйі Qn+1символымен белгіленген.Тригердің өту кестесі 42,бсуреттте келтірілген.
Qn |
S |
R |
Qn+1 |
Жұмыс істеу режимі |
0 |
0 |
0 |
0 |
«0»сақтау |
0 |
0 |
1 |
0 |
(Подтверждение) «0»растау |
0 |
1 |
0 |
1 |
«1»ге орнату |
0 |
1 |
1 |
ф |
Рұқсат етілмеген күй |
1 |
0 |
0 |
1 |
«1»сақтау |
1 |
0 |
1 |
0 |
Сброс в «0» |
1 |
1 |
0 |
1 |
(Подтверждение) «1»растау |
1 |
1 |
1 |
ф |
Рұқсат етілмеген күй |
а)
S |
R |
Qn+1 |
0 |
0 |
Qn |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
ф |
б)
42 сурет ақиқат кестесіа)жәнеRS-триггердің ауыстырып қосу кестесіб)
Ақиқат кетесі жоғарғыда қарастырылған комбинация типті логикалық құрылғылардың синтездеу әдістемесін, тізбекті типті, және соның ішінде RS-триггерлерді синтездеуге қолдануға мүмкіндік береді.RS-триггерінің құрлымдық формуласын минимальдау үшін 43,а суретте келтірілген Карно картасын толтырайық
43суретRS-триггерін құрлымдық формуласын минимальдау үшін арналған Карно картасы
Анықталмаған логикалық функциаларды минимальдау теориясына сәйкес,функцияның Qn+1 тура мәнін анықтау үшін Карно картасындағы «ф» анықталмаған мәнін( 43,а сурет) «1» ауыстырайық, ал инверсті мәнін анықтау үшін «0» ауыстырайық.функциясын алу үшін минимальдау ноль арқылы жүргізіледі.Негізгі базис элементерінде Qn+1 және функциясының минимальданған мәні мына түрде жазылады:
44сурет.RS-триггерлер: а), б) —НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементерінде,
в), г) —ЖӘНЕ-ЕМЕС логикалық элементерінде.
Тригерді НЕМЕСЕ-ЕМЕС элементерімен іске асыру функциясын инвертейміз:.Осы өрнекке сәйкес алынған,тригердің құрылғы сұлбасы 44,а суретте келтірілген.Құрымдық формуласында SжәнеR(орнатқыш)сигналдар тура кодпен берілген, сондықтан лог. «1» деңгейі орындағыш сигналдардың мәні болады, сондықтан «НЕМЕСЕ ЕМЕС» элементеріндегі тригердің тура статикалық кірістері бар
ЖӘНЕ-ЕМЕС элементеріндегі тригерді іске асыру үшін Qn+1функциясын екі рет инвертейік:
Алынған өрнектен сигналдарды орындағыш мәні лог. «0» екені шығады, сондықтан ЖӘНЕ-ЕМЕС, элементеріндегі RS-триггер инверсті статикалық кірісі бар.Бұл тригердің құрлымдық сұлбасы және ШГБ 44,в,гсуретте келтірілген.
RS-триггер кіретін, цифрлық сұлбаларды жасағанда, НЕМЕСЕ-ЕМЕС элементеріндегі RS-триггерлерінің S=R=1 тең болғандағы, ЖӘНЕ-ЕМЕС элементеріндегі RS-триггерлерінің S=R=0 тең кіріс сигналдарына тиым салынған күйлері бар екенін ескеру керек. RS-триггердің екі түрі қалыпты жұмыс істеу (функционалдау) шартын мына түрде жазуға болады: SR ≠ 1.
Егерде істеліп атқан сұлбада кіріс сигналдардың мұндай терімділігі мүмкін болса,онда бұл жағдайды кіріс тізбекке қосымша логикалық элементерді қосып жоюға болады, немесе тиым салынған күйі жоқ тригерлерді қолдану болады.Басқару сигналдары тригерге өзінің кірісінде пайда болуынан бастап тікелей әсер ететіндігінен, қарастырылған RS-триггерлер асихронды болып табылады,