1920 Ж. Туєан , Алтай тілдері бойынша јмбебап єалымдарыныѕ бірі.Ол тўѕєыш- манчжўр тілдері бойынша кїрделі зерттеулер жасап, «Єўндар тілі туралы» еѕбегініѕ авторы?

Г. Дерфер

И. Бенцинг

А.фон Габен

Жд.Клосон

Вопрос №307

Негізінен грамматик-єалым болєан, тїркі тілдері грамматикасыныѕ ќўрлысын, заѕдылыќтаоын ќарастырып , «Краткая грамматика киргиз-казахского язык» , « Сказания о пророках Рабгузи» , т.б еѕбектерініѕ авторы?

Мелиоранский

Катанов

Радлов

Малов

Вопрос №308

Бўл ескерткіш ґте кґлемді јрі жаќсы саќтаоєан. Шамамен 732 жылы жазылєан. Ескерткіш белгілі Сібір ґлкетанушысы Н.М. Ядринцев 1889 жылы тапќан?

Кїлтегін мен Могилян ханєа арн.ескерткіш

Суджи тасы

Селенга тасы

Тоныкґкке арн.ескерткіш

Вопрос №309

XI є Ќарахандыќтар дјуірінде жазылєан тарихи мўра. Автор : « Кітапты 464 жылы жўмада јл јуел айыныѕ басында жазуєа кіріскен едім. Тґрт мјрте кґшіріп жазып, 466 жылы жўмада јл јуел айыныѕ онында, дїйсенбі кїні аяќтадым». Бізге еѕбектіѕ 1266ж 1 тамызда жазылєан кґшірмесі келіп жетті.

М. Ќашќари «Диуани лўєат ит- тїркік»

Жїсіп Баласўєын « Ќўдатєу білік»

Ј.Науай «Мухакамат уи- лўєатайин»

Вопрос №310

В.А Богородскийдіѕ классификациясы бойыша солтїстік-шыєыс группасына кірген тілдер?

якут, тува, ќарєас тілдері

тїркімен, азербайжан

татар. башќўрт.

татар. башќўрт

Вопрос №311

Бўл топ Батыс Єўн тармаєынан, ґзіндік ерекшеліктері: 6-9 дауысты дыбысы бар, п, т, к, ќ дауыссыз дыбыстарында їн болмайды, к,ќ,г,є,д,з, дыбыстары сґздіѕ соѕында саќталып отырады.

ќарлўќ тобы

ўйєыр оєыз

ќврєыз-ќыпшаќ

оєыз тобы

Вопрос №312

Моѕєол тілдеріне жататындар:

ойрат-калмак, халкас

кґне бўлєантілі

бўлєар, оєыз

ќыпшаќ, ўйєыр-оєыз

Вопрос №313

Ќырєыз-ќыпшаќ тобына жататын тілдер:

кґне ќырєыз тілі, алтай, ќазіргі ќырєыз тілі

шор, ќамасин, шўлыш, татар тілі

алтай, тува тілі

шор, кґне ќырєыз тілі

Вопрос №314

Бўл тілдердіѕ негізгі ерекшеліктері: й дыбысыныѕ орнына з-д-т дыбыстары ќолданылып, х, в, ќ д-з фонемалар кездеспейді, моѕєол лексикасы мол кездеседі, шылаулар саны аз, есімдер мен етістіктердіѕ ќысќарєан формасы ерекше дамыєан.

Шыєыс Єўн

Батыс Єўн

Моѕєол тілд.

Тїрік тілдері

Вопрос №315

Бўл єўлама аќын « Екі тілдіѕ таласы» атты еѕбегі парсы-тјжік тілі мен тїркі тілдерін салыстыра зерттеуге арнаєан. Тїркітанушылар «Классикалыќ кґне ґзбек тілініѕ негізін салушы» деп баєалаєан?

Ј. Науаи

Ж. Баласўєын

Хорезми

М.Ќашќари

Вопрос №316

Бўл кітап- парсы философиялыќ поэзиясы дјстїрімен жазылєан, 1300 жолдан ќўралєан дидактикалыќ дастан. Жазылу уаќыты 1069-1070 ж. бізге бір данасы кґне ўйєыр алфавитімен жјне екі данасы араб алфавитімен жазылєан 3 кґшірмесі жетті.

«Ќўдатєу білік»

«Диуани лўєат ит-турік»

«Диуани Хикмет»

«Мухакамат ул -лўєатайин»

Вопрос №317

А.Н. Смайловичтіѕ классификациясы бойынша III топќа ќандай группа кіреді?

ќыпшаќ немесе солттїстік батыс

шаєатай немесе оѕтїстік батыс

тїркімен жјне оѕтїстік батыс

ќыпшаќ-тїркімен орталыќ

Вопрос №318

Бўл топтыѕ тілдеріне мынадай негізгі ерекшеліктер тјн: 8-9 дауысты дыбыстар,еріндік дауыстылар јлсіз келеді, созылыѕќы дауысты болмаса, сґз басында ќатаѕ п дыбысыныѕ орнына б дыбыс келіп отырады.

ќыпшаќ тобы

ќарлўќ тобы

бўлєар тобы

ўйєыр-оєыз

Вопрос №319

Бўл подгруппа тілдеріне мынадай ерекшеліктер тјн:сґз ортасында т-з-й дыбыстары д фонемасымен алмастырып беріледі. Лт, рт дыбыс тіркестері сґз ортасында ґзгеррісіз беріледі, сґз соѕы є,г дауыссызына аяќталып беріледі, мўрын жолды ѕ дауыссызы болады.

ўйєыр-тїркію подгр

якут подгр

хакас подгр

ќалўќ-ўйєыр подгр

Вопрос №320 Батыс Єўн тармаєы тілдері:

ќарлўќ тобы, оєыз тобы

ќарлўќ тобы, оєыз тобы

бурят-моѕєол,ўйєыр-оєыз

якут, ўйєыр- оєыз

бўлєар, якут, ќырєыз-ќыпшаќ

Вопрос №321

Оєыздардыѕ тарихи ескеркіштеріне ќандй еѕбектер тјн:

«Оєызнаме»

« Ќўтаю білік»

«Диуани Хикмет»

) «Диуани лўєат ит-тїрік»

Вопрос №322

Бўл подгруппа тілдерініѕ ерекшеліктері:сґз ортасында й-д-з дыбыстарыныѕ орнына ќатаѕ т фонемасы ќолданыылып, ж,д,ч дыбыстарыныѕ орнына с дауыссызы ќолданылады, кейбір сґздердіѕ басында ќолданылатын с жоєалып отырады, сґз ортасындєы с дауыссызы х дыбысымен ауыстырылады.

якут подг

хакас подгр

ќарлўќ-ўйєыр подгр.

ўйєыр-тїркиію подгр

ўйєыр-тїркиію подгр

Вопрос №323

Ґте кґне жазумен жазылєан, Гудулу ханныѕ ќўрметіне ќойылєан ескерткіш.

Онгин

Орхон -Енесей

Селенга

Суджи тасы

Вопрос №324 Єўн мемлекетініѕ аќсїйектері неше топќа бґлінді?

5

3

6

4