2. 2.Pochodzenie nazwisk. Ogólna charakterystyka.

Atamaniuk – od ataman 'dowódca wojsk kozackich'.

Babecki – od nazwy miejscowości Babc.

Bałucka–bałuk, bałyk'wiedzona ryba'. Wyraz zapożyczony z języka tureckiego.

Baran - od baran 'samec owcy'.

Błyźniak - od błyźniak.

Bobyk– od podstawybob, bób'roślina z rodziny motylkowatych, jej owoc, ziarno'.

Bojko - od Bojko 'grupa etniczna', górali mieszanego pochodzenia'.

Bojczuk– odBojko.

Bohuslawec– od nazwy miejscowościBogusławice.

Bohuslawow– od nazwy miejscowościBogusławice.

Bohusławski – od nazwy miejscowości Bogusławice.

Bohrowska

Brunczak, Bruncžak, Bruncz͠ak – od imienia Bruno. Imię notowane w Polsce od XIII wieku, pochodzi od staro-wysoko-niemieckiego brun 'Iśniącobrunatny'; od nowszej postaci wyrazu podstawowego braun 'brązowy' 1393.

Cachnow, Cachnów- odCzach; od imion złożonych typuCzabor,Czasław.

Chermaniuk – od imieniaHerman. Imię pochodzenia germańskiego, od heri 'wojsko' +mann 'mąż'.

Chwaryczuk

Czarów– od nazwy miejscowej Czahrów, też Czehrów.

Daszkiewicz– od imion naDa-typuDalebor, Daniel, Dawid.

Debluk– oddybać, dawniej teżdebać'czatować, skradać się'.

Dedykow– od podstawyDed-ta od niemieckiej nazwy osobowejDedo, na Ukrainie też odDetko, niekiedy też od prasłowiańskiego*dědъ 'dziadek'.

21

Demków – od imion Demitr (= Dymitr), Demian (= Damian).

Demkowycz – od imion Demitr , Demian.

Demianek – od imion Demitr , Demian.

Dereń– od dereń, z prasłowiańskiego*dernъ, przez ukraińskie deren 'gatunek rośliny'.

Diakunów– oddiak, staropołskiedyjak'śpiewak cerkiewny'.

Dmytrasz- od imienia Dmytro.

Dmytryszyn- od imienia Dmytro.

Dobluk– od imion złożonych typuDobiemir, Dobiesław,prasłowiańskie*dobъ 'sprawny, waleczny, dzielny'.

Dudykowych– odduda, dziśdudy'instrument muzychny; lichy grajek'.

Dutczak– od niemieckiej nazwy osobowejDut(t), ta od imion naTheud-; też oddudek'gatunek ptaka'.

Dronewych– od imieniaAndronik, notowanego na tyrenach Europy Wschodniej od XV wieku. Imię pochodzenia greckiego odAndrónikos, to odanér, genetycznieandrós'mąż' +níke 'zwycięstwo'.

Drohobycki- od nazwy miejscowejDrohobycz.

Dutkowska- od niemieckiej nazwy osobowejDut(t), ta od imion naTheud-; też oddudek'gatunek ptaka'.

Dziszkiewicz– od imion naDzi-typuDzirżysław, Dzisław, Zdzisław.

Fedakiw– od imieniaToedor (ukraińskie Fedir). Pochodzi od greckiego Theódõros, to od teós 'Bóg' + dõron 'dar'.

Filipowski– od imienia Filip. Imię pochodzenia greckiego Phílippos, od phílos 'kochany, drogi; pryyjaciel' oraz híppos 'koń'.

Firtas, Firtaš– od dawnich czasownikówfertać, fyrtać, wartać 'obracać się, wiercić, szatać'.

Firtaszów, Fertasiów- od dawnich czasownikówfertać, fyrtać, wartać 'obracać się, wiercić, szatać'.

Geryn– od niemieckiej nazwy osobowejGern, ta od imion naGern-.

22

Gurecki-Ohłabow

Gurecki– od nazwy miejscowości typuGórka, Górki.

Ohłabow

Grisztor – od niemieckie nazwy osobowejGrieß, ta od średnio-wysoko-niemieckiego grieʒ.

Haurylkow, Hauryłkow – od imienia Hawryło ( Habryło, Auryło).

Hladysz, Hładysz – od podstawy gład-, gładki 'równy, układany', gładzić.

Hlebów – od imiena Gleb. Występuje w kościele wschodnim. Jest pochodzenia normańskiego.

Hłodan– odchłodny.

Hnatiuk, Ihnatiuk– od Ignat (Ignac, Inac, Inat,Ihnat, Ignat, Hihnat, Hinat, Hinac, Huhnat). Etymologia popularna łączy imię Ignatus z łacińskim ignis 'ogień'

Hnativ– od Ignat (Ignac, Inac, Inat,Ihnat, Ignat, Hihnat, Hinat, Hinac, Huhnat). Etymologia popularna łączy imię Ignatus z łacińskim ignis 'ogień'

Hnicki– od gnić, (z)gniły.

Humeniak, Humeniuk, Humeniek - od gumenny 'dozorca gumna, karbowy'.

Hrybowycz– od ukraińskiegohryb'grzyb'.

Hrynyszak– od imienia Hrehory (Hryhory, Gryhory). Pochodzenia greckiego, odgregórios'gorliwy, czuwający'.

Iwancow– od imieniaIwan. Imię pochodzenia hebrailskiego, odJehõhãnãn 'Jahwe jest łaskawy'.

Iwanków, Iwankiw– od imienia Iwan.

Iwanyczuk – od imienia Iwan.

Ivanus– od imieniaIwan.

Iwasiutyn– od imieniaIwan.

Janczyk, Janczak – od imienia Jan.

23

Jačko– od imion naJacz-, Jak- typu Jakub, Jaczemir, także od Hyacinthus.

Jačkow – od imion na Jacz-, Jak- typu Jakub, Jaczemir, także od Hyacinthus.

Jacurak, Jacuryk– od imion naJacz-, Jak- typu Jakub, Jaczemir, także od Hyacinthus.

Jaryczkowska – od nazwy miejscowościJarzyce, dziś Jarki.

Jukǒwlek, Jakowluk - od imienia Jakób (Jakow). Pochodzi z hebrailskiego Jaaqob 'niech Bóg strzeże.

Jwankowycz – od imienia Iwan. Imię pochodzenia hebrailskiego, od Jehõhãnãn 'Jahwe jest łaskawy'.

Kałyniak, Kałyniuk– odkalina'gatunek drzewa o czerwonych owocach'.

Kaniuk– odkania 'ptak drapieżny z rodziny sokołów'; ukraińskie kaniuk 'pisklę kanię'; lub od staropolskiego imienia Kanimir.

Karabanowicz, Karabinowicz– odkarawan, karaban'pojazd do przewozienia zwłok', dawniej 'wóz łozdowany', przenośnie też gwarowekaraban'wielki brzuch'.

Kicmen, Kecmen– od niemieckiej nazwy osobowejKitzmann, ta od średnio-wysoko-niemieckiego kiz, kitz 'koźlątko'.

Kitz-od średnio-wysoko-niemieckiego kitz 'koźlątko'.

Kojmacz– od gwarowegokojma pogardliwie 'chłop'.

Kostyszyn – od imienia Kostanty.

Kowaluk – od nazwy zawodu kowal.

Kowych – od podstawy kow- (staropolskie kować 'kuć metal', kowal).

Krechowska, Krychowska – od staropolskiego krechy, krechki 'kruchny'.

Kurytan – od staropolskiego kur 'kogut'.

Kuryluk– odKyryl(wschodniosłowiańskieKuryl, Kyryl).

24

Kuźiw — od podstawy kuz-; gwarowe kuza 'stara krowa', gwarowe kuzia 'przekleństwo', może też od koza.

Lenow– od podstawylen-; len 'roślina woloknista', leń, staropolskie leniek 'człowiek leniwy'; imienie Leonardo.

Lewicki – od lew, lub od tłumaczenia imienia Leon.

Luciów, Luciw – od imion osobowych na Luc- typu Lucjan, Lucja, może od niemieckiej nazwy osobowej Lutz.

Lukaszowicz - od imienia Łukasz; łscińskie Lucas, greckie Laukas,adaptiwane jako Łukasz, Łuka.

Luniw – od podstawy lun-: lunąć 'chlusnąć', staropolskie luna 'księżyc', niemiecka nazwa osobowa Lune.

Łemczak– od Łemko 'ukraińska grupa etnaczna'.

Łeśko - od imion złożonych typu Lśmimir lub Leon-, lub od staropolskiego lesz 'zamsz'.

Łeszkow – od imion złożonych typu Lśmimir lub Leon-, lub od staropolskiego lesz 'zamsz'.

Łucǎk – od imion na Luc- typu Lucjan, Lucja, mośe też od niemieckiej nazwy osobowej Lutz.

Magas, Magaš –od podstawy mag-: gwarowe maga 'wiedźma', mag 'kapłan, mędrzec', staropolskie magać 'móc', imienie Magdalena.

Małanczuk – od mały; imienia Małanka.

Małanczyn - od mały; imienia Małanka.

Maslij - od masło.

Maxymow, Maximiw, Maksymiw, Maksymów, Maxymów – od imienia Maksym lub Maksymilian. Imię pochodzenia łacińskiego, notowane w Polsce od XVI wieku. Łacińskie imię Maksimus utworzone zostało od przymiotnika maksimus 'bardzo duży, największy'.

Matijewycz – od podstawy mat-: imiona Mateusz, Matyjasz, Maciej, Mathian, Matham, matać, matka.

25

Mazur – od Mazur 'człowiek pochodęcy z północnego Mazowsza'.

Mechajłyszyn,Mychajłyszyn – od imienia Michał.Imię pochodzenia biblijnego, od hebrailskiego mīkhā'ēl 'któż jest jak Bóg'. Obók podstawy spolonizowanej występują też formy łacińskie Michael, Michachel, w Ukrainie Mychajło.

Mielnyk, Mełłnyk, Melnyk – od staropolskiego mielnik 'młynarz'.

Młyńska – od młyn, młynek, młynarz.

Moroz – od ukraińskiego moroz 'mróz'.

Nastiuk – od nastać lub od imienia Anastazy.

Nastunyszyn – od nastać lub od imienia Anastazy.

Nastunyszyna – od nastać lub od imienia Anastazy.

Olesyn – od nazwy miejscowości Olesin, dawniej Olesznica (kilku wsi) lub od imienia Aleksy.

Olexyn – od imienia Aleksy. Imię pochodzenia greckiego, od Aléksios.

Ozarów – od o-żar 'ogień, płomień', żaryć się 'palić się' lub od nazwy miejscowości Ożarów.

Panczyszyn – od imion typu Pantelejmon, Pankrac, lub też od niemieckiej nazwy osobowej Pantz.

Panków – od pan lub od imienia Pankracy.

Pankowycz - od pan lub od imienia Pankracy.

Papojłyk, Papujłyk – od papa 'papka, gęba; papierz', papać 'jeść'.

Paryniak – od imienia Paramon używanego w kościele prawosławnym. Imię pochodzenia greckiego Parámonos, od parámonos 'wierny'.

Paushowycz – od niemieckich nazw osobowych Paus, Pausch, te od średnio-wierchnio-niemieckiego būsch 'wypukłość, brzęk'.

Petryszyn – od imienia Piotr. Imię pochodzenia greckiego, od pétra 'skała, opoka'.

Pisarczuk – od pisarz lub od nazwy miejscowości Pisarzowice.

Prociw - od podstawy proc-, procz-, prok-: proca 'prymitywna broń',

26

prok 'maszyna do rzucania kamieni', imion Prokop, Prochor, niemieckich Protz, Broß (od imienia Ambrosius).

Prokopyszyn, Procopyszyn – od imienia Prokip. Imię pochodzenia greckiego Prokópios, od prokopé 'posuwanie się, postęp'.

Pryjmak – od staropolskiego przyjmać, przyimać, przymać 'dostawać, otrymywać'.

Przesiak – od imion złożonych na Prze- typu Przemił, Przesław.

Pyłypenko – od imienia Filip.Imię pochodzenia greckiego Phílippos, od phílos 'kochany, drogi; pryyjaciel' oraz híppos 'koń'.

Rakowecki, Rakoweckyj – od nazwy miejscowości Rakowiec, Rakowice.

Sauczyn – od nazwy miejscowości Sawczyn.

Sawczuk – od imienia biblijnego Sawa, to od aramejskiego sāba 'starzec, dziadek'.

Savicki, Sawicki – od nazwy miejscowości Sawice.

Semianyszyn – od imienia Szymon (w Ukrainie od form Semen, Siemion) , pochodzenia hebrajskiego, znaczyło pierwotnie 'Bóg wysłuchał', od niemieckiej nazwy osobowej Seeman ta od apelatywa Seeman 'marynarz'.

Semkow, Semkiw – od podstawy Sem-, na Ukrainie od imion typu Semen, Siemion.

Senczak – od senczek 'sen'.

Seniuk – od sen.

Serediuk – od ukraińskiego sereda 'środa'.

Skicǎk – od gwarowego skic, skickać, skickać 'żaba, osoba żywotna'.

Slywocka, Sliwocka – od śliwa 'drzewo lub krzew owocowy', lub też od gwarowego śliwać 'zlewać'.

Stefanzszyn – od imenia Stefan , pochodzenia greckiego Stéphanos, od stéphanos 'wieniec, korona'.

Stefuryn - od imenia Stefan , pochodzenia greckiego Stéphanos, od

27

stéphanos 'wieniec, korona'.

Stepaniek – od Stepan, ukraińskiego wariantu imenia Stefan.

Stepanyszyn - od Stepan, ukraińskiego wariantu imenia Stefan.

Stephanow - od Stepan, ukraińskiego wariantu imenia Stefan.

Strutyński – od nazwy miejscowości Strutyn.

Swystiuk – od ukraińskiego swyst, co znaczy świst 'ostry dźwięk, gwizd, śpiew niektuch ptaków'.

Sysak – od sysak 'osesek'.

Trembicki – od nazwy miejscowości Trębki, Trąbki.

Wasylow – od nazwy miejscowości Wasyłow.

Watamaniuk, Watamanaik – od wataman 'zwierzchnik miejski, przewodniczący zgromadzenia'.

Weksiuk – od niemieckiej nazwy osobowej Wex.

Węgerczuk – od Więger 'członek ludu ugrofińskigo, zamieszkującego tereny dzisiejszych Węgier'.

Wieliczkowski – od nazwy miasta Wieliczka, może też od przymiotnika wieliki 'wielki'.

Wiktiuk – od imienia Wiktor, pochodzenia łacińskiego, od viktor 'zwycięzca'.

Witiuk – od imienia Wit, także od Witold, witać 'pozdrawiać kogoś przy spotkaniu', dawniej 'przybywać', imion złożonych typu Witosław.

Wiznowicz, Wieznowicz – od nazwy miejscowej Wizna.

Wołoczański – od włok, włók 'sieć rybacka wleczona za statkiem; wlóczega', włoka, włóka 'dawne narzędzie rolnicze; miara powierzchni gruntu ornego; włóczykij', włoczyć 'ciągnąć po ziemi, wlec; spulchniać ziemię za pomocą włóki'.

Wołoczij - od włok, włók 'sieć rybacka wleczona za statkiem; wlóczega', włoka, włóka 'dawne narzędzie rolnicze; miara powierzchni gruntu ornego; włóczykij', włoczyć 'ciągnąć po ziemi, wlec; spulchniać ziemię za pomocą

28

włóki'.

Wytwycka – od nazwy miejscowości Witwice (Slowacja).

Zazulczak – od zazula, zezula 'kukułka'.

Zinycz – od wschodniosłowiańskiej nazwy osobowej Zin, ta od Zenon, Zinowij, Zinajda.

Zorijczuk – od podstawy zor-: zór 'wejrzenie, spojrzenie', gwarowe zor 'żur, żar', może też od ukraińskiego zoria 'gwiazda'.

Zubyk – od ukraińskiego zub 'ząb'.

Zuź – od imienia żeńsliego Zuzanna, od hebrajskiego šūšhan 'lilia'.

Аннюк – od imion typu Anna, Jan, Han.

Бабецька - od nazwy miejscowości Babc.

Бабінська – od nazwy miejscowości Babin, Babino.

Богославець - od nazwy miejscowości Bogusławice.

Бордачов – od imion złożonych typu Borzysław, Borzymir, lub od apelatywa bór.

Бочкур – od bok, boczyć się.

Васюта – od imiena Wasyl, które w polsce miało formę Bazyli, pochodzenia greckiego, od basileús 'wódz, król'.

Ватаманюк - od wataman 'zwierzchnik miejski, przewodniczący zgromadzenia'.

Ващук – od waski 'jeden z was' lub od waska 'szalik', nazw osobowych na Wasz-, lub od niemieckiej nazwy osobowej Waske.

Вінич – od podstawy win-: wino 'napój alkoholowy; kolor w kartach, pik', winić, wina 'występek, błąd', dawniej kara pieniężna'.

Вітинська – od nazwy miejscowości Witynie.

Волочій - od włok, włók 'sieć rybacka wleczona za statkiem; wlóczega', włoka, włóka 'dawne narzędzie rolnicze; miara powierzchni gruntu ornego; włóczykij', włoczyć 'ciągnąć po ziemi, wlec; spulchniać ziemię za pomocą włóki'.

29

Гуменюк - od gumenny 'dozorca gumna, karbowy'.

Гладиш - od podstawy gład-, gładki 'równy, układany', gładzić.

Глодан - od chłodny.

Гнатюк - od Ignat (Ignac, Inac, Inat,Ihnat, Ignat, Hihnat, Hinat, Hinac, Huhnat). Etymologia popularna łączy imię Ignatus z łacińskim ignis 'ogień'

Гончарук – od ukraińskiego honczar 'garnarz'.

Гринішак - od imienia Hrehory (Hryhory, Gryhory). Pochodzenia greckiego, od gregórios 'gorliwy, czuwający'.

Гріштор - od niemieckie nazwy osobowej Grieß, ta od średnio-wysoko-niemieckiego grieʒ.

Гулей – od podstawy gul- : gwarowe gulać 'hulać', gula 'guz', lub od gulasz.

Ґерин - od niemieckiej nazwy osobowej Gern, ta od imion na Gern-.

Данилюк – od imienia Danyło (polski wawariant – Daniel).Imię pochozenia hebrajskiego, od dāniēl 'Bóg jest sędzią'.

Дитковська - od niemieckiej nazwy osobowej Dut(t), ta od imion na Theud-;też od dudek 'gatunek ptaka'.

Демяник - od imion Demitr (= Dymitr), Demian (= Damian).

Дмитраш - od imienia Dmytro.

Дмитришин - od imienia Dmytro.

Дмитрюк - od imienia Dmytro.

Деренько - od dereń, z prasłowiańskiego *dernъ, przez ukraińskie deren 'gatunek rośliny'.

Деманів - od imion Demitr (= Dymitr), Demian (= Damian).

Демків - od imion Demitr (= Dymitr), Demian (= Damian).

Демяник - od imion Demitr (= Dymitr), Demian (= Damian).

Драгомирецька – od nazwy miejscowości Drahomyrczany.

Дрекслер – od drak 'smok, człowiek neznośny', od prasłowiańskiego

30

*dъraka 'targanie, darcie', lub od łacińskiego darko 'wąż, powrót baśniowy'.

Дутчак - od niemieckiej nazwy osobowej Dut(t), ta od imion na Theud-; w pochodnych też od dudek 'gatunek ptaka'.

Зваричук – od zwarzyć dawniej 'ugotować, przyżądzić gorącą potrawę'.

Зубик - od ukraińskiego zub 'ząb'.

Іванків - od imienia Iwan. Imię pochodzenia hebrailskiego, od Jehõhãnãn 'Jahwe jest łaskawy'.

Іванус - od imienia Iwan.

Івасюк - od imienia Iwan.

Канюк - od kania 'ptak drapieżny z rodziny sokołów'; ukraińskie kaniuk 'pisklę kanię'; lub od staropolskiego imienia Kanimir.

Карабанович - od karawan, karaban 'pojazd do przewozienia zwłok', dawniej 'wóz łozdowany', przenośnie też gwarowe karaban 'wielki brzuch'.

Кецмен - od niemieckiej nazwy osobowej Kitzmann, ta od średnio-wysoko-niemieckiego kiz, kitz 'koźlątko'.

Костишин - od imienia Kostanty.

Коп – od kopa 'sferta, kupa'.

Курилюк - od Kyryl (wschodniosłowiańskie Kuryl, Kyryl).

Кравчук – od podstawy kraw-: krawiec.

Кріцак – od podstawy kryc-: kryć, kryty, gwarowe kryca 'żelazo kute', imienia Hryć (<Georgius).

Литвинюк – od ukraińskiego Lytwyn (polskie Łotysz) 'człowiek pochodzący z Łotwy'.

Левіцький, Левіцька - od lew, lub od tłumaczenia imienia Leon.

Лесіцька – od las, lesiak 'człowiek żyjący w lesie'.

Лукач – od imienia Łukasz.

Луцак - od imion na Luc- typu Lucjan, Lucja, mośe też od niemieckiej nazwy osobowej Lutz.

Макар - od imienia Makar (polskie Makary). Imię pochodzenia

31

greckiego Makários, od makár 'szczęśliwy'.

Макарук – od imienia Makar (polskie Makary).

Максимів – od imienia Maksym.

Максимюк – od imienia Maksym.

Маланчук - od mały, imienia Małanka.

Маслій – od masło.

Михайлець - od imienia Mychajło (polskie Michał).

Михайлишин - od imienia Mychajło (polskie Michał).

Мороз - od ukraińskiego moroz 'mróz'.

Настюк - od nastać lub od imienia Anastazy.

Новицька – od nazwy miejscowości Nowica.

Олексин - od imienia Aleksy.

Осадчук – od osada 'osiedle, wieś'.

Остропольський

Папойлик, Попойлик - od papa 'papka, gęba; papierz', papać 'jeść'.

Паранюк - od imienia Paramon.

Пасічна – od pas 'długi, wąski kawałek skóry', pasać 'paść', lub od ukraińskiego pasika 'pasieka'.

Петришин- od imienia Petro (polskie Piotr).

Перегінець -

Перець - od ukraińskiego perec 'pieprz'.

Рашкевич – od imion złożonych typu Radosław, Rasław.

Рудак – od rudy 'kolor rdzy, czerwono-brądzowy', ruda 'surowiec minerlny' i od imienia Rudolf.

Сая – 1) od podstawy Saj-, Szaj-. Isaj w dawniej Polsce wschodniej, saja, szaja 'tkanina jedwabna'. 2) niemiecka nazwa osobowa na Schei-. 3) od imienia Izajasz. Znane w Polsce od XIII wieku, w Ukrainie – Isaj, Isaja. Pochodenia biblijnego od hibrailskiego Ješaˋjāh 'Jahwe jest zbawieniem'.

Семанюк - od niemieckiej nazwy osobowej Seeman ta od apelatywa

32

Seeman 'marynarz'.

Семенишин - od imienia Szymon (w Ukrainie od form Semen, Siemion) , pochodzenia hebrajskiego, znaczyło pierwotnie 'Bóg wysłuchał', od niemieckiej nazwy osobowej Seeman ta od apelatywa Seeman 'marynarz'.

Семенко - od podstawy Sem-, na Ukrainie od imienia Semen.

Семків - od podstawy Sem-, na Ukrainie od imienia Semen.

Сенів - od sen.

Сенчак – od senczek 'sen'.

Середюк - od ukraińskiego sereda 'środa'.

Сидор – od imienia Sydor.

Сітко – od sitko 'narzędzie do przesiewania materiałów sypkich'.

Скіцак - od gwarowego skic, skickać, skickać 'żaba, osoba żywotna'.

Степанюк – od imienia Stepan.

Стефурин – od imienia Stefan.

Сторожинець – od ukraińskiego storoż 'straż'.

Федорів – od imienia Fedor.

Ферко – od gwarowego farkać 'smarkać', forkać 'parskać', staropolskiego fyrkać 'parskać, prychać'.

Фесюк – od niemieckich nazw osobowych Fes, Fesch, te od apelatywów Fäsch, Vesche 'człowiek zniewieściały'.

Фреїв – od niemieckiej nazwy osobowej Frai, od apelatywa frei 'wolny'.

Холодей – od ukraińskiego cholod 'chłod'.

Хнидій – od gnida 'jajo wszy'; przenośnie: 'człowiek niepozorny, odrażający moralnie'.

Цахнів – od Czach, od imion złożonych typu Czabor, Czasław.

Чапський – od staropolskiego capać, czapać 'chwytać', czapka, czapa.

Штогрин – od imion złożonych typu Stogobor, Stogomir.

Юрчилюк – od imienia Jurij.

33

Явірська – od nazwy miejscowości Jawor, Jaworze.

Яничковська - od imienia Jan. Imię pochodzenia hebrailskiego, od Jehõhãnãn 'Jahwe jest łaskawy'.

Яцків - od imion na Jacz-, Jak- typu Jakub, Jaczemir, także od Hyacinthus.

Яцківська - od imion na Jacz-, Jak- typu Jakub, Jaczemir, także od Hyacinthus.

Яцурак - od imion na Jacz-, Jak- typu Jakub, Jaczemir, także od Hyacinthus. [18]

Dość liczną grupę wśrod opisanych powyżej nazwisk składają nazwiska pochodzenia polskiego. Możemy ich sklasyfikować ze względu na etymologię i słowotwórstwo.

Nazwiska niederewowane:

A. Równe wyrazam pospolitym:

• nazwy zwieżąt: Baran;

• grupy etniczne: Mazur;

• nazwy ludzi: Błyźniak.

  B. Równe nazwom własnym:

  Pochodzące od imion:

• pełnych: Лукач

• skróconych i hipokrystycznzch: Janczyk, Jačko.

2. Nazwiska derywowane słowotwórczo i fleksyjnie:

A. Od apelatywów, oznaczających:

- cechy fizyczne: Hłodan,

• nazwy zwierząt: Lewicki, Skicak, Хнидій

• nazwy roślin: Bobyk, Lenow

• przedmioty, wztwory ręki: Dutczak, Dutkowska, Prociw,

  34

  Trembicki,Wołoczański

• pokarmy, napoje: Bałucki

• grupy narodowościowe: Węgerczuk

• określenia topograficzne: Лесіцька

• inne: Kojmacz, Karabanowicz, Senczak, Seniuk, Sysak, Дрекслер, Сенів, Чапський

B. Pochodzące od dawnych zawodów i funkcji społecznych: Humeniak, Magas, Młyńska, Wiznowicz

2. Pochodzące od nazw miejscowych: Babecki, Bohusławski, Gurecki, Jaryczkowska, Krechowska, Olesyn, Rakowecki, Savicki, Wieliczkowski, Бабіньський, Вітиньська, Новицька, Явірська

B. Od imion: Cachnow, Daszkiewicz, Dziszkiewicz, Jačkow, Lukaszowicz, Łeśków, Łuciów, Łucak, Magas, Przesiak, Яничковська, Яцківська.

Jeszcze jedna liczna grupa to są nazwiska pochodzące z języka niemieckiego: Brunczak, Chermaniuk, Geryn, Grisztor, Kicmen, Kecmen, Kitz, Firtas, Firtaszow, Фесюк, Фреїв.

Część z nich to są nazwiska hibrydalne o podstawie niemieckiej i słowiańskich formantach derywacyjnych lub adaptowane fanetycznie do języka polskiego :Chermaniuk, Firtaszow, Фесюк.

Fiksujemy jedne odmiejscowe nazwisko pochodzenia słowackiego: Witwicka.

Pozostałe nazwiska uważamy za ukraińskie na podstawie ich postaci fonetycznej, słowotwórczej i leksykalnej, charakterystycznech języku ukraińskiemu.

Z tego wynika, że od połowy XIX wieku we wsi Dzwyniacz największa liczba nazwisk była pochodzenia ukraińskiego. Biorąc pod uwagę fakt, że dwadześcia procent ludności tego regionu były polakami , wyodrębniamy dużą grupę nazwisk pochodzenia polskiego, czasem hibrydalne o

35

elementach polskiego oraz ukraińskiego języków. Trzecią liczną grupą są nazwiska niemieckie. Do 1945 roku wszystkie te nazwiska były poddane wpływu języka polskiego i już od tego roku widzialna jest tendencja do zukrainizowania zyznaczonych jednostek.

36

Wyniki

Podsumujemy, że nazwiska są częściu składową języka, jego słownictwa i gramatyki. Są w nich zakodowane informacje o zjawiskach językowych i obyczajowo-społecznych, jakie zachodziły w przeszłości. W nich można odkryć dawne i gwarowe słowmictwo, archaiczne struktury morfologiczne, znaleźć odbicie dawnich procesów fonetycznych. W nazwiskach można znaleźć fakty o systemach wartości i wierzeń danago społeczeństwa, odbicie stosunków prawnych i obyczajowych, świadczące o wpływach obcych kultur i migracjach ludności. Ciąglość tradycji imienniczej ma znaczenie dla wspólnotowej tożsamości.

W XIX wieku wszystkie nazwiska na tym terenie adaptowano do jętzyka polskiego i tylko od lat czterdziestych XX wieku do języka ukraińskiego. Wielokrotnie fiksujemy paralelne formy nazwisk. Takie zjawisko było aktualne do końca XIX wieku, później staje rzadkim.

Wszystkie nazwiska pochodzenia polskiego, wyodrębnione spośród antroponimikonu wsi Dzwyniacz klasyfikujemy ze względu na etymologię i słowotwórstwo.

I. Nazwiska niederewowane:

A. Równe wyrazam pospolitym:

• nazwy zwieżąt;

• grupy etniczne;

• nazwy ludzi.

  B. Równe nazwom własnym:

  Pochodzące od imion:

• pełnych;

• skróconych i hipokrystycznzch.

2. Nazwiska derywowane słowotwórczo i fleksyjnie:

37

A. Od apelatywów, oznaczających:

- cechy fizyczne;

• nazwy zwierząt;

• nazwy roślin;

• przedmioty, wztwory ręki;

• pokarmy, napoje;

• grupy narodowościowe;

• określenia topograficzne;

• inne.

B. Pochodzące od dawnych zawodów i funkcji społecznych.

2. Pochodzące od nazw miejscowych.

B. Od imion.

Otóż, nazwiska polskie składają ważną i liczną grupę w antroponimikonie wsi Dzwyniach od połowy XIX wieku do połowy XX wieku ich wielka część funkcjonuje wśród innych nazwisk na tym terenie do dziś. Pod ich wpływem nazwiska ukraińskie zaczynają aktywnie rozwijać się, powsają utwory hibrydalne o podstawie ukraińskiej i formancie słowotwórczym polskim. Wielkie znaczenie na rozwój nazewnictwa języka ukraińskiego miał też system prawniczy na dawnych terenach kresowych, księgi metrykalne i inne dokumenty prawne.

Przedstawiony temat jeszcze zostaje nie do końca wypracowany, ale ta praca stała początkiem w badaniach antroponimikonu wsi Dzwyniacz, który nigdy jeszcze nie stawał obiektem badań językoznawczych.