
- •Завдання контрольної роботи №1 за I семестр
- •Визначити дієвідміну і граматичну форму безособових форм дієслова (час, спосіб, стан, відмінок – якщо є); написати переклад. Відокремити дефісом основу, суфікс, закінчення.
- •Перекласти подане словосполучення, провідміняти його в однині та множині.
- •Для кожного з поданих іменників третьої відміни визначити відмінок, написати форму Nom. Sg. І переклад. Відокремити дефісом закінчення.
- •Для поданих прикметників утворити вищий і найвищий ступені порівняння, перекласти їх.
-
Перекласти подане словосполучення, провідміняти його в однині та множині.
Зразок: meus amīcus fidēlis – мій вірний друг.
|
Sing. |
Plur. |
Nom. |
meus amicus fidelis |
mei amici fideles |
Gen. |
mei amici fidelis |
meorum amicorum fidelium |
Dat. |
meo amico fideli |
meis amicis fidelibus |
Acc. |
meum amicum fidelem |
meos amicos fideles |
Abl. |
meo amico fideli |
meis amicis fidelibus |
Voc. |
mi amice fidelis |
amici fideles |
-
Для кожного з поданих іменників третьої відміни визначити відмінок, написати форму Nom. Sg. І переклад. Відокремити дефісом закінчення.
Зразок:
іменник |
відмінок |
N. Sg. |
переклад |
reg-ĭbus |
Dat., Abl. pl. |
rex |
цар |
palūd-um |
Gen. pl. |
palus |
болото |
onĕr-i |
Dat. sg. |
onus |
вантаж |
-
Для поданих прикметників утворити вищий і найвищий ступені порівняння, перекласти їх.
Зразок:
словникова форма |
переклад |
вищий ступінь |
найвищий ступінь |
|
m, f |
n |
|||
carus, a, um |
дорогий |
carior |
carius |
carissimus, a, um |
utĭlis, e |
корисний |
utilior |
utilius |
utilissimus, a, um |
niger, a, um |
чорний |
nigrior |
nigrius |
nigerrimus, a, um |
bonus, a, um |
добрий |
melior |
melius |
optimus, a, um |
-
Перекласти речення, виконавши морфологічний аналіз (слід детально проаналізувати дієслово, іменник, прикметник, займенник).
Зразок:
a) Bene discĕre debemus. – Ми повинні добре вчитися.
форма слова в тексті |
словникова форма |
морфологічна характеристика |
переклад |
bene |
|
|
добре |
discĕre |
disco, didici, -, ĕre 3 |
Infin. Praes. Act. |
вчитися |
debēmus |
debeo, ui, itum, ēre 2 |
1p pl. Praes. Ind. Act. |
ми повинні |
b) Magistri discipŭlos docent. – Вчителі навчають учнів.
форма слова в тексті |
словникова форма |
морфологічна характеристика |
переклад |
magistri |
magister, tri m |
II, Gen. sg., Nom. pl. |
вчителя/ вчителі |
discipŭlos |
discipŭlus, i m |
II, Acc. pl. |
учнів |
docent |
doceo, ui, ctum, ēre 2 |
3p pl., Praes. Ind. Act. |
навчають |
c) Beneficium non in eō consistit, quod datur, sed in dantis anĭmō. – Благодіяння не в тому полягає, що дається, але в душі того, хто дає.
форма слова в тексті |
словникова форма |
морфологічна характеристика |
переклад |
beneficium |
beneficium, i n |
II, Nom., Acc. sg. |
благодіяння |
non |
non |
|
ні, не |
in |
in |
|
в |
eō |
is, ea, id |
Abl. sg. |
(в) тому |
consistit |
consisto, stiti, - , ĕre 3 |
3p sg., Praes. Ind. Act. |
полягає |
quod |
qui, quae, quod |
Nom., Acc. sg. |
що |
datur |
do, dedi, datum, dare 1 |
3p sg., Praes. Ind. Pass. |
дається |
sed |
sed |
|
але |
dantis |
do, dedi, datum, dare 1 |
Partic. Praes. Act., Gen. sg. |
того, хто дає |
(in) anĭmō |
anĭmus, i m |
II, Abl. sg. |
(в) душі |
d) Nonnula maria popŭlis antīquis ignōta erant. – Деякі моря були невідомі давнім народам.
форма слова в тексті |
словникова форма |
морфологічна характеристика |
переклад |
nonnulla |
nonnullus, a, um |
I-II, Nom., Abl. sg. (f), Nom., Acc. pl. (n) |
деяка/ою, деякі |
maria |
mare, is n |
III, Nom., Acc. pl. |
моря |
popŭlis |
popŭlus, i m |
II, Dat., Abl. pl. |
народам/ами |
antīquis |
antīquus, a, um |
I-II, Dat., Abl. pl. |
давнім/іми |
ignōta |
ignōtus, a, um |
I-II, Nom., Abl. sg. (f), Nom., Acc. pl. (n) |
невідома/ою, невідомі |
erant |
sum, fui, esse |
3p pl., Imperf. Ind. Act. |
були |
e) Nihil est utilius sale et sole. – Нема нічого кориснішого за сіль і сонце.
форма слова в тексті |
словникова форма |
морфологічна характеристика |
переклад |
nihil |
nihil |
Nom., Acc. sg. |
ніщо, нічого |
est |
sum, fui, esse |
3p sg., Praes. Ind. Act. |
є |
utilius |
utĭlis, e |
III, Nom., Acc. sg. (n), Gradus comparativus |
корисніше |
sale |
sal, salis m |
III, Abl. sg. |
сіллю, (за) сіль |
et |
|
|
і |
sole |
sol, solis m |
III, Abl. sg. |
сонцем, (за) сонце |
f) "Cras, cras", – canit corvus, – "mutābo colōres". – "Завтра, завтра, – кричить ворона, –зміню кольори".
форма слова в тексті |
словникова форма |
морфологічна характеристика |
переклад |
cras |
cras |
|
завтра |
canit |
cano, cecini, cantum, ĕre 3 |
3p sg., Praes. Ind. Act. |
кричить |
corvus |
corvus, i, m |
II, Nom. sg. |
ворона |
mutābo |
muto, āvi, ātum, āre 1 |
1p sg., Fut I. Ind. Act. |
зміню |
colōres |
color, ōris, m |
III, Nom., Acc. pl. |
кольори |
Варіант 7
Завдання 1. a) intellĕgo, 3;
b) numĕro, 1;
c) finio, 4;
d) disco, didici, – , ĕre 3;
e) impĕro, āvi, ātum, āre 1.
Завдання 2. debet, ponderantur, curāte, intellĕgor, cremabantur, numerābĭtis, efficiam, possunt.
Завдання 3. audīre, mutāri, collecta, negatūrus, amantium.
Завдання 4. condĭdit, regnāvit, intellēxi, effēcĭmus, didĭcit, debuisti.
Завдання 5. is homo Romānus.
Завдання 6. vulnĕra, tempŏrum, noctium, servitūte, amōris, urbem.
Завдання 7. foedus, bonus, immortālis, multi.
Завдання 8.
-
Bene audīre debet.
-
Non vitae, sed scholae discĭmus.
-
Valla et muri sunt munimenta oppidōrum.
-
Caelum serēnum ocŭlis nostris gratum est.
-
Proxĭmus sum egomet mihi.
-
Argumenta numerantur, non ponderantur.
-
Barbărus hic ego sum, quia non intellĕgor ulli.
-
Fata mutāri non possunt.
-
Mortui a Romānis cremabantur.
-
Multa templa Graecōrum Aesculapio sacra erant.
-
Stellas caeli nunquam numerābĭtis.
-
Vos curāte vestrum officium, ego efficiam meum.
-
Návita dē ventís, de táuris nárrat arātor. Ēnumerát milēs vúlnera, pástor ovēs.
-
Galli spatia tempŏrum numĕrō noctium finiunt.
-
Nullum corpus immortāle est.
-
Nihil est homĭni Romāno foedius servitūte.
-
Fames est optimus coquus.
-
Impĕrat aut servit collecta pecunia cuīque.
-
Noli petĕre, si negatūrus es.
-
Amantium ira amōris reintegratio.
-
Romŭlus, Martis filius, urbem Romam condĭdit et multos annos ubi regnāvit.
Завдання 1. a) intellĕgo, 3;
Pres.Ind.Act. Imper.Ind.Act. Fut.Ind.Act.
intellĕgo |
intellegĭmus |
intelligibēbam |
intelligibebāmus |
Intelligibam |
intelligibēmus |
intellegis |
intellegĭtis |
intelligibēbas |
intelligibebātis |
Intelligibes |
intelligibētis |
intellegit |
intellegunt |
intelligibēbat |
intelligibēbant |
intelligibet |
intelligibent |
b) numĕro, 1;
Praes.Ind.Pass Imper.Ind.Pass Fut.Ind.Pass.
Numerator |
Numeramur |
Numerābar |
Numerabāmur |
Numerābor |
Numerabĭmur |
Numeratoris |
Numeramini |
Nemerabāris |
numerabamĭni |
Numerabĕris |
Numerabimĭni |
numeratur |
numerantur |
numerabātur |
numerabantur |
numerabĭtur |
numerabinturr |
c) finio, 4;
Imper.Praes.Act./Neg.
- |
- |
Finī/noli Finī |
Finīte/noli Finīte |
- |
- |
Infinitivus Praesentis Activi Infinitivus Praesentis Passivi;
finire |
finire |
finīri |
finīri |
finire |
finire |
finīri |
finīri |
finire |
finire |
finīri |
finīri |
d) disco, didici, – , ĕre 3;
Perfectum Indicativi Activi
didici |
Didicimus |
Didicisti |
Didicitis |
didicit |
didicerint |
e) impĕro, āvi, ātum, āre 1.
Participium Praesentis Activi (PPA)
/ |
Sg. |
Pl. |
|||
/ |
m.f |
n. |
m.f |
n. |
|
Nom. |
imperāns |
imperāns |
Imperantēs |
Imperantia |
|
Gen. |
Imperantis |
Imperantis |
Imperatium |
Imperantium |
|
Dat. |
imperantī |
imperantī |
Imperantibus |
Imperantibus |
|
Acc. |
Imperantem |
imperāns |
Imperantēs |
Imperantia |
|
Abl. |
Imperante |
Imperante |
Imperantibus |
Imperantibus |
|
Voc. |
imperāns |
imperāns |
imperāns |
imperantia |
Participium Praesentis Passivi
|
Sing. |
Pl. |
|||||
|
M. |
F. |
N. |
M. |
F. |
N. |
|
Nom. |
imperātus |
imperāta |
Imperātum |
imperātī |
imperātae |
Imperāta |
|
Gen. |
Imperāti |
imperātae |
Imperātī |
imperātōrum |
imperātārum |
Imperātōrum |
|
Dat. |
imperātō |
Imperātae |
imperātō |
imperātīs |
imperātīs |
Imperātīs |
|
Acc. |
imperātum |
Imperātam |
Imperātum |
imperātōs |
imperātās |
Imperāta |
|
Abl. |
imperātō |
imperātā |
Imperātō |
imperātīs |
imperātīs |
Imperātīs |
|
Voc. |
imperāte |
imperāta |
imperātum |
imperātī |
imperātae |
imperāta |
Participium Futuri Activi (PFA)
|
Sing. |
Pl. |
|||||||
|
M. |
F. |
N. |
M. |
F. |
N. |
|||
Nom. |
imperātūrus |
imperātūra |
imperātūrum |
imperātūrī |
imperātūrae |
imperātūra |
|||
Gen. |
imperātūrī |
imperātūrae |
imperātūrī |
imperātūrōrum |
imperātūrārum |
Imperātūrōrum |
|||
Dat. |
imperātūrō |
imperātūrae |
imperātūrō |
imperātūrīs |
imperātūrīs |
Imperātūrīs |
|||
Acc. |
imperātūrum |
imperātūram |
imperātūrum |
imperātūrōs |
imperātūrās |
imperātūra |
|||
Abl. |
imperātūrō |
imperātūrā |
|
imperātūrīs |
imperātūrīs |
imperātūrīs |
|||
Voc. |
imperātūre |
imperātūra |
imperātūrum |
imperātūrī |
imperātūrae |
imperātūra |
Завдання 2. debet, ponderantur, curāte, intellĕgor, cremabantur, numerābĭtis, efficiam, possunt
дієслово |
час, спосіб, стан |
особа, число |
дієвідміна |
переклад |
|
Debe-t |
Praes.Ind.Act. |
3p.sg. |
II |
(він,вона,воно)винен |
|
Pondera-ntur |
Praes.Ind.Pass. |
3p.sg. |
III |
силою |
|
Curā-te |
Praes.Imp.Act. |
2p.pl. |
I |
Лікуйте! |
|
Intellĕg-or |
Praes.Ind.Pass. |
1p.sg. |
III |
зрозумілий |
|
Cremaba-ntur |
Imp.Ind.Pass. |
3p.sg. |
I |
спалений |
|
Numerā-bĭ-tis |
Fut.Ind.Act. |
2p.sg. |
I |
порахуеш |
|
Effici-am |
Fut.Ind.Act. |
1p.sg. |
III |
Створю |
|
Possu-nt |
Praes.Ind.Act. |
3p.pl. |
III |
можуть |
Завдання 3. audīre, mutāri, collecta, negatūrus, amantium.
дієслово |
час,спосіб, стан |
відмінок |
дієвідміна |
переклад |
audīre |
Inf.Praes.Act. |
- |
IV |
слухати |
mutāri |
Inf.Praes.Pass. |
- |
I |
змінений |
collecta |
Praes.Ind.Act. |
Nom.Sg.Voc.sg. |
II |
пожертування |
negatūrus |
PFA |
Nom.Sg. |
I |
відмовляти |
amantium |
Praes.Ind.Act. |
Gen.pl. |
I |
закохані |
Завдання 4. condĭdit, regnāvit, intellēxi, effēcĭmus, didĭcit, debuisti.
дієслово |
словникова форма |
особа |
переклад |
спосіб творення основи перфекта |
примітки |
Cond-ĭdit |
Con-do,dĭdi,dĭtum,ĕre3 |
3p.sg. |
Створив |
Наголошена -ĭ- |
|
Regnāvi-t |
Regno,āvi,ātum,āre1 |
3p.sg. |
цартвував |
Подовжена голосна-ā- |
|
Intellē-xi |
Intellĕgo,xi,ctum,ĕre |
1p.sg. |
розумію |
Подовжена коренева голосна |
фонетичний збіг приголосних: c+s=x |
Effēcĭ-mus |
Effĭcio,fēci,fectum,ĕre3 |
1p.pl. |
створювали |
подовження кореневої голосної |
|
Didĭci-t |
disco, didici, – , ĕre 3 |
3p.sg. |
вивчає |
Наголошена коренева голосна |
|
Debui-sti |
Debeo,ui,ĭtum.ēre2 |
2p.sg. |
повинен |
суфіксальний, суфікс -s- |
|
Завдання 5. is homo Romānus.
. is homo Romānus-Римлянин
|
Sing. |
Plur. |
Nom. |
Is homō Rōmānus |
Eī hominēs Rōmānī |
Gen. |
Eius hominis Rōmānī |
Eōrum hominum Rōmānōrum |
Dat. |
Eī hominīRōmānō Rōmānum |
Eīs homsnibus Rōmānīs |
Acc. |
Eum hominem Rōmānum |
Eōs hominēs Rōmānōs |
Abl. |
Eō homine Rōmānō |
Eīs hominibus Rōmānīs |
Voc. |
Homō Rōmāne |
Hominēs Rōmānī |
Завдання 6. vulnĕra, tempŏrum, noctium, servitūte, amōris, urbem.
іменник |
відмінок |
N. Sg. |
переклад |
vulnĕra |
Nom.pl.,Acc,pl.,Voc.pl. |
vulnus |
Рана |
tempŏrum |
Gen.pl. |
tempus |
час |
noctium |
Gen.Pl. |
nox |
ніч |
servitūte |
Abl.sg. |
servitūs |
слуга |
amōris |
Gen.sg. |
amor |
кохання |
urbem |
Acc.sing |
urbs |
город |
Завдання 7. foedus, bonus, immortālis, multi.
словникова форма |
переклад |
Вищий ступінь |
найвищий ступінь |
|
|
m, f |
n |
||||
foedus |
єднальний |
foedior |
foedius |
foedissimus
|
|
Bonus a, um |
добрий |
melior |
melius |
optimus, a, um |
|
immortālis |
безсмертний |
immortalior |
immortalius |
immortalissimus |
|
multi |
кількісний |
multior |
multius |
multimissimus |
|