bilety_po_istorii
.docГісторыя Беларусі. Экзаменацыйныя пытанні (2012-2013)
1. Гісторыя як навука. Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы да яе вывучэння. Тыпы цывілізацый; традыцыйныя (аграрна-рамесная), індустрыяльная, постындустрыяльная (інфармацыйная). Прадмет вывучання гісторыі Беларусі і яе перыядзізацыя.
2. Насельніцтва на тэрыторыі Беларусі ў эпоху каменнага, бронзавага, жалезнага веку. Пачатак рассялення славян і славянізацыя балтаў. Усходнеславянская супольнасць. Крывічы, радэімічы дрыпавічы
3.Сярэднявечча як асобны перыяд сусветнай гісторыі. Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян. Кіеўская Русь, Полацкае і Тураўскае княствы. Барацьба з крыжацкай агрэсіяй і мангола-татарскай пагрозай.
4. Духоўнае жыццё і культура ўсходніх славян у эпоху ранняга сярэднявечча. Прыняцце хрысціанства і распаўсюджванне пісьменнасці. Ефрасіння Полацкая. Кірыла Тураўскі, Клімент Смаляціч.
5. Праблема этнагенезу беларусаў. Асноўныя канцэпцыі паходжання беларускага народа, яго саманазвы. Эканамічныя і палітычныя фактары кансалідацыі беларускага этнасу (народнасці).
6. Сацыяльна-эканамічныя і палітычныя перадумовы фарміравання ВКЛ. Роля ўсходнеславянскіх
зямель у працэсе дзяржаўнага будаўніцтва ў ВКЛ. "Літоўская", "беларуская" і іншыя канцэпцыі
ўтварэння ВКЛ.
7. Дзяржаўны лад і палітычнае жыццё ў ВКЛ. Крэўская ўнія.
8. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель у складзе ВКЛ (запрыгоньванне сялян, сацыяльная структура сялянства і шляхты, "Устава на валокі", магдэбургскае права). Статуты ВКЛ
9. Знешняя палітыка ВКЛ. Барацьба з Тэўтонскім ордэнам, мангола-татарамі і суперніцтва з Маскоўскай дзяржавай.
10. Асноўныя накірункі развіцця беларускай культуры ў часы ВКЛ. Месца і роля беларускай культуры ў агульнаеўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэсе (фольклор, літаратура, кнігадрукаванне, выяўленчае мастацтва, архітэктура).
11. Асноўныя тэндэнцыі развіцця сусветнай гісторый ў Новы час. Люблінская ўнія і ўтварэнне Рэчы Паспалітай.
12. Эканамічны і палітычны стан беларускіх зямель у XVII-XVIIIст. Беларускія землі падчас войнаў сярэдзіны XVII-XVIIIст.
13. Палітычны лад РП. Роля Беларусскіх зямель у Дзяржаўным жыцці РП і барацьба за захаванне іх культурна-нацыянальнай самабытнасці.
14. Палітычны крызіс, спробы рэформ, тры падзелы Рэчы Паспалітай.
15. Канстытуцыя Рэчы Паспалітай і паўстанне Т. Касцюшкі як спроба захавання самастойнасці РП.
16. Гістарычныя ўмовы і асаблівасці развіцця беларускай культуры ў XVII-XVIII ст. (архітэктура літаратура, грамадская думка, адукацыя, мастацтва).
17. Асаблівасці фарміравання канфесійных адносін на тэрыторыі Беларусі ў XIV-XIXстст. (Рэфармацыя і Контррэфармацыя, Брэсцкая царкоўная ўнія. Гісторыя ўзаемаадносін праваслаўнай, каталіцкай, уніяцкай, пратэстанцкай цэркваў).
18. Асаблівасці палітычнага і сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі пасля ўключэння ў склад Расійская імперыі. Палітыка царызма ў Беларусі (канец XVIII-першая палова XIXст.)
19. Беларусі ў вайне 1812 г. Грамадска-палітычны рух на Беларусі ў першай палове XIX стагоддзя (філаматы, фіяарэты, дзекабрысты, патрыятычінае таварыства і інш. ).
20. Шляхецкія паўстанні (1830-1831 гг., 1863-1864 гт. ) і іх уплыў на палітыку самадзяржаўя ў беларускіх губерніях.
21. Шляхі развіцця капіталістычных адносін на Беларусі ў другой палове XIX ст. Адмена прыгоннага права. Буржуазныя рэформы, асаблівасці іх правядзення на Беларусі.
22. . Нарастаніе рэвалюцыйна-дэмакратычыага руху на Беларусі ў канцы XIX - пачатку XX ст. Народніцкі t сацыял-дэмакратычны рух. Афармленне агульнарасійскіх палітычных партый. Беларуская Рэвалюцыйная Грамада - Беларуская Сацыялістычная Грамада (БРГ-БСГ).
23. Гістарычныя ўмовы і асаблівасці развіцця беларускай культуры ў Расійскай імперыі. Погляды на беларускі народ і яго культуру. Асноўныя накірункі развіцця беларускай у XIXст.: склалванне беларускай літаратурнай мовы, новыя матывы ў фальклоры, зараджэнне і развіцце беларусазнаўства. Літартурная школа, грамадская думка, мастацтва.
24. Фарміраванне беларускай нацыі ў XIX - пач. XX ст. Афармленне беларускай нацыянальнай ідэі.
25. Беларускі культурна-нацыянальны ўздым у пачатку XX ст. - "Наша Ніва". Пачатак літаратурнай творчасці Янкі Купалы і Якуба Коласа. Максім Багдановіч.
26. Рэвалюцыі 1905-1907 гг. Пачатак парламентарызму. Сталыпінская аграрная рэформа.
27. Лютаўская 1917 і іх наступствы для Беларусі. Першая сусветная вайна. Наступствы для Беларусі.
28. Кастрычніцкая (1917 г. ) рэвалюцыя ў гістарычным лесе беларускага народа. Размежаванне палітычных сіл беларускім нацыянальным руху, пошук шляхоў фарміравання беларускай.
дзяржаўнасці. I Усебеларускі з'езд, яго вынікі.
29. Абвяшчэнне Беларускай Народной Рэспублікі (БНР), тры ўстаўныя граматы, гістарычны лёс (БНР).
30. Брэсцкая (1918) і Рыжская (1921) мірныя дамовы: іх сутнасць і роля ў гістарычным лесе беларускага народа.
31. Стварэнне беларускай савецкай дзяржаўнасці. Тэрытарыяльныя ўзбуйненні БССР. Роля і месца БССР у складзе СССР.
32. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў БССР у 20-30 гады: мэты, складанасці, супярэчнасці. Палітычныя рэпрэссіі 30-х гг. XX ст.
33. Асаблівасці ажыццяўлення палітыкі ваеннага камунізму і НЭПа ў БССР.
34. Шляхі і метады будаўніцтва індустрыяльнага грамадства ў савецкай Беларусі Індустрыялізацыя, калектывізацыя сельскай гаспадаркі. Вынікі першых пяцігодак у БССР.
35. Станаўленне і развіцце савецкай беларускай культуры. Палітыка беларусізацыі. Станаўленне савецкай ўлады да рэлігіі і царквы. Дасягненні і супярэчнасці развіцця культуры і навукі ў 30-я гг. XX ст.
36. Заходняя Беларусь у складзе Польшчы (1921 -1939): грамадска-палітычнае, эканамічнае, нацыянальна-культурнае становішча, рэвалюцыйны pyx. Уз'яднанне з БССР. Першыя дзяржаўныя пераўтварэнні на далучанных землях.
37. Версальская-Вашынгтонская сістэма. Нарастанне фашысцкай пагрозы ў свеце. Абастрэнне супярэчнасцей паміж еўрапейскімі дзяржавамі ў канцы 30-х гг. XXст. Мюнхенская дамова (1938). Барацьба за калектыўную бяспеку і яе няўдача. Савецка-германская дамова аб ненападзенні 1939 г. Пачатак Другой сусветнай вайны.
38. Вялікая Айчыная вайна савецкага народа (1941-1945 гг. ), яе характар і мэты. Асноўныя этапы і ход ваенных дзеянняў. Вялікія бітвы Айчыннай вайны і іх роля.
39. Захоп Беларусі гітлераўскімі войскамі. Фашысцкі акупацыйны рэжым. Дзейнасць калабарацыяністаў.
40. Партызанскі рух і патрыятычнае падполле на Беларусі ў гады Вялікай Айчынай вайны і іх роля ў барацьбе з ворагам
41. Савецкі тыл. медыцынская служба ў гады Вялікай Айчынай вайны (1941-1945). Віцебская вобласць у гады Вялікай Айчынай вайны.
42. Аперацыя "Баграціен", вызваленне Беларусі. Завяршэнне Другой сусветнай вайны, яе вынікі для Беларусі. Уклад беларускага народа ў перамогу над фашызмам. Удзел БССР у заснаванні і дзейнасці ААН.
43. Аднаўленне народнай гасладаркі БССР у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе.
44. Пачатак “халоднай вайны”. Стварэнне блока НАТА і яго планы. Нарастанне пагрозы ядзернай вайы. Стварэнне АБСЕ, “Бархатныя” рэвалюцыі і ліквідацыя сацыялістычнай сістэмы. Заканчэнне “халоднай вайны”.
45. Грамадска-палітычнае жыцце БССР у другой палове 40-х – 80-я гг. XXcт.
46. Эканамічнае развіццё БССР ва ўмовах пачатку НТР. Курс на апераджальнае будаўніцтва цяжкй прамысловасці. Эканамічная рэформа 1965г. і яе вынікі. Накірункі інтэнсіфікацыі эканомікі ў 1970 – першай палове 1980-х гг., яе вынікі.
47. Пачатак перабудовы. Спробы рэфарміравання эканомікі БССР на аснове гаспадарчага разліку. Чарнобыльская аварыя і яе наступствы.
48. Асноўныя дасягненні беларускай літаратуры, адукацыі, навукі. мастацкай культуры ў 50-80-я гг. XX
49. Нарастаніе крызісу савецкай сістэмы. Распад СССР, утварэнне (СНД). Абвяшчэнне сувэрэнітэту Рэспублікі Беларусь.
50. Станаўленне незалежнай Рэспублікі Беларусь у 1991-1994. Прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь: пераход ад парламенцкай да прэзідэнцкай рэспублікі. Аналіз сістэмы ўлады ў РБ (паводле канстытуцыі).
51. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь 1994г. (са зменамі і дапаўненнямі, прынятымі на рэспубліканскіх рэферэндумах 1996, 2004 гг. ): агульная характарыстыка і дэталевы аналіз (асновы канстытуцыйнага ладу, правы і абавязкі грамадзян).
52. Грамадска-палітычнае развіццё Рэспублікі Беларусь у сярэдзіне 90-х гг. XX ст. - пач. XXI ст. (нацыянальная палітыка, сучасная канфесійная сітуацыя ў рэспубліцы, шляхі ўмацавання дзяржаўнага суверэнітэту).
53. Асноўныя тэндзенцыі сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь у 90-я гг. XX ст. - пач. XXI ст. Пошук шляхоў пераходу да рыначнай эканомікі. Распрацоўка нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага эканамічнага развіцця краіны. Дзяржаўныя праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь на сучасным этапе.
54. Сучаснае геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь. Асноўныя накірункі знешняй палітыкі Рэспублікі Беларусь, яе шматвектарнасць. Працэс стварэння Саюза Беларусі і Расіі.
55. Культурнае і духоўнае жыццё беларускага народа на мяжы ХХ-ХХІ ст. Фарміраванне ідэалогіі беларускай дзяржавы. Беларуская дыяспара ў свеце.
56. Роля навукі, адукацыі, літаратуры і мастацтва ў сучасным інфармацыйным грамадстве.
Абмеркаваны на пасяджэнні кафедры сацыяльна-гуманітарных навук
Загадчык кафедры, дацэнт С. П. Кулик
Кафедра социально-гуманитарных наук