Негізгі білім деңгейін бақылау.

1.Фотосинтез процесінде күннің сәулелік энергиясын қолдану және химиялық байланысты органикалық заттардың патенциялық ыдырау жылдамдығы аталады:

А) экожүйенің біріншілік өнімділігі

Б) валовая біріншілік өнімділігі

В) екіншілік өнімділігі

Г) таза біріншілік өнімі

Д) көптік таза өнімі

2. Жердің сыртқы қабатына жатады:

А) биосфера

Б) гидросфера

В) литосфера

Г) атмосфера

Д) барлығы дұрыс

3. Жер қыртысындағы жердің тас қабаты аталады:

- биосфера

+литосфера

-гидросфера

-атомсфера

-ноосфера

4. Тірі заттың функциясын атаңыз:

-газды

-концентрациялық

-тотығу-тотықсыздандыру

-биохимиялық

+барлығы дұрыс

5.Төмендегі көрсетілгендердің қайсысы көмірсулармен байланысты биологиялық резервуар болып табылады:

-өзендер

+ормандар

-сахаралар

-көлдер

-топырақ

6. 1935 ж. «экожүйе» терминін төменде аталған ғалымдардың қайсысы енгізді:

А) Т.Миллер

Б) Д.Андерсен

В) Э.Геккель

К) К.Рулье

Д) А.Тенсли

7. Жер бетіндегі негізгі оттегінң көзі болып табылады:

- жануарлар

- топырақ организмі

+жасыл желектер

• тұқымдар

• теңіз құстары

8. Уақытында бір биогеоциноздардың басқаларымен ауысу үрдісі қалай аталады:

А) сукцессия

Б) климакс

В) флюктуация

Г) энтропия

Д) динамика

9. Автотрофты организмдерде қарапайым неорганикалық затпен байланысып, органикалық заттың синтезделуі аталады:

А) продуценттік

Б) консументтік

В) редуценттік

10.Гетеротрофты организмде басқа бірі организмдерден немесе органикалық заттардың бір бөлігінің қоректену жолымен дайын органикалық заттарды қолданылатындар аталады:

А) продуценттік

Б) консументтік

В) редуценттік

11. Гетеротрофтылар биомасса қалдықтарын бұзатындар аталады:

А) продуценттік

Б) консументтік

В) редуценттік

12. Бірінші трофикалық деңгей құрайды.

А) біріншілік консументтер

Б) автотрофтылар

13. Екінші трофикалық деңгей құрайды:

А) біріншілік консументтер

Б) автотрофтылар

14. Үшінші трофикалық деңгей құрайды:

А) улы өсімдікті жануарлар

Б) пиотоулы жануарлар

В) автотрофтылар

15.Жабық айналым бойынша экожүйенің энергия циркурлей ме?

А) иә

Б) жоқ

Бастапқы білім деңгейін бақылау сұрақтары.

1. Экологияда экожүйенің концепция ролі.

2. Экожүйенің трофикалық құрылымы.

3. Экожүйенің қасиеті мен қызметі.

4. Экологияда органикалық заттардың түзілуі мен ыдырауы.

5. Экожүйенің энергеникасы мен өнімділігі

6. Экожүйенің динамикасы

Қосымша 2.

Қорытынды білім деңгейін бақылау.

1. Жердің бірден – бір қабаты, құрамы мен энергетикасында тірі организмдердің жұмысы анықталуы аталады...

2. Биосфера эволюциясының этаптары:

3. Су буы мен шаңның әртүрлі газ қоспаларынан тұратын жер шарының газ тәрізді қабаты аталады:

А) гидросфера

Б) литосфера

В) атмосфера

Г) биосфера

4. Атмосфера бөлінеді:

А) тропосфераға

Б) стратосфераға

В) экзосфераға

Г) термосфераға

Д) барлығы дұрыс

5. Атмосфера бөлінеді:

А) стратосфераға

Б) мезосфераға

В) термосфераға

Г) стратосфераға

Д) барлығы дұрыс

6. Атмосфераның басты құрамды бөлігі:

А) азот

Б) оттегі

В) аргон

Г) аргон

Д) барлығы дұрыс

7. Жер суларының барлық жиынтығы аталады:

А) гидросфера

Б) литосфера

В) атмосфера

Г) биосфера

8. Жердің жоғарғы қабығы:

А) гидросфера

Б) литосфера

В) атмосфера

Г) биосфера

9. Жер шарындағы бүкіл организмдер жиынтығын В.И.Вернадский атады:

А) қосымша зат

Б) тірі зат

В) биогенді зат

Г) биоқосымша зат

10. Геобиосфера тұрады:

А) терробиосферадан

Б) литобиосферадан

В) аквабиосферадан

Г) А,Б дұрыс

Д) А, Б,В дұрыс

11. Тірі заттың деңгейін көрсет:

А) ағзалық

Б) түр- популяциялық

В) биоценоз

Г) биосфералық

Д) барлығы дұрыс

12. Тірі оргнаизмдер тамақтану әдісі бойынша бөлінеді:

А) автотрофты

Б) гетеротрофты

В) биоавтотрофты

Г) А,Б дұрыс

Д) А,Б,В дұрыс

13. Автотрофтылар бөлінеді:

А) фотоавтотрофтылар

Б) хемоавтотрофтылар

В) биотрофтар

Г) А,Б дұрыс

Д) А,Б,В дұрыс

14. Гетеротрофтылар бөлінеді:

А) сапротрофылар

Б) биотрофты

В) фотоавтотрофты

Г) А,Б дұрыс

Д) А,Б,В дұрыс

Сабақ бойынша ұсынылатын әдебиеттер:

Негізгі:

1. Закон РК «Об охране окружающей природной среды (1997)

2. СанАиН 0.03.015-97 «Санитарные правила охраны атмосферного воздуха (1997)

3. СанПиН «Правила охраны поверхностных вод (1991)

4. Методические рекомендации по оценке гигиенической эффективности мероприятий по охране атмосферного воздуха и водных объектов с учетом комбинированного действия загрязняющих компонентов – М., 1987

5. «Инструкция по нормированию выбросоы (сборов) загрязняющих веществ в атмосферу и водные объекты» - Харьков, 1990

Қосымша:

1. Сидоренко Г.И., Можаев Е.А. «Санитарное состояние окружающей среды и здоровье населения»

2. Гигиенические аспекты охраны окружающей среды (сборник методических материалов) – М., 1987

3. Методические указания по гигиенической оценке малых рек и санитарному контролю за мероприятиями по охране в местах водопользования. – М., 1985

Информационный листок. Интегральные показатели загрязнения окружающей среды для оценки ее качества и состояния здоровья. – Алматы, 1994