
- •2.Емдеу сауықтыру ұйымдарындағы санитарлық - эпидемияға қарсы тәртіп
- •Науқастың төсеніштерін ауыстыру, сақтау
- •Асептика және антисептика
- •Зарарсыздандыру шараларын өткізуге арналған заттар және ол заттарға қойылатын талаптар:
- •3.Емдеу мекемелерінді тазарту түрлері.Тазарту жиһаздарын өндеу. Стерилизация (залалсыздандыру) . Стерилизация алдындағы тазарту
- •Залалсыздандыру алдындағы тазалау V кезеңнен тұрады:
- •Медициналық құрал- саймандарды залалсыздандыру алдындағы тазалығын тексеру (көзге көрінбейтін қанды жуғыш ерітінділерді, дәрі – дәрмектерді, тат басқанды) Азопирам сынамасы
- •Сынама жүргізу
- •Фенолфталеин сынамасы
- •Ыстық, құрғақ ауамен залалсыздандыру
- •4.Қабылдау бөлімшесінің құрылымы және қызметтері Науқастарды қабылдау және санитарлық тазалықты ондеу.
- •1) Дезинсекция - науқасты қарағанда анықталған зиянды жәндіктерді (биттерді) кұрту;
- •2) Гигиеналық булау, душ немесе науқастың денесін сүрту;
- •3) Науқасқа таза ауруханалық киімдерді кигізу.
- •1) Жедел жәрдем көлігімен (сәтсіздік жағдайларда, мертігулерде, жедел ауруларда және созылмалы аурулар өршігенде);
- •2) Бөлімшелік дәрігердің жолдамасымен (үйде емдеу нәтижесіз болғанда) - жоспарлы жатқызу;
- •3) Басқа емдеу-профилактикалық мекемелерден ауыстыр ақылы (әкімшіліктің келісімімен);
- •4) «Өздігінен» (ауруханаға жақын жерде жағдайының нашарлауына байланысты науқастың өз бетімен келуі).
- •Қабылдау бөлімінің құрылысы:
- •Науқасты ауруханаға қабылдау
- •5.Науқастарды бөлімшеге тасымалдау
- •6. Емдеу--қорғау тәртібі және аурухана бөлімдерінің жұмысын ұйымдастыру.
- •1. Қатаң төсектік (аурудың жедел сатысында біраз уакытқа тағайындалады, 1-3 күн), науқас
- •1. Анық сана - науқас сұрақтарға жылдам және нақты жауап береді.
- •1. Науқастың қолын шыбық артериясынан Рs анықтайтындай
- •2. Екінші қолын кеуде торына (кеуделік типті тыныс
- •3. Тыныс алу санын 1 минут ішінде есептеңіз.
- •8.Науқастың функциональді жағдайын бағалау :пульсін есептеу,артериялық қысымын өлшеу.
- •18 Жастан жоғары адамдардағы ақ деңгейінің жіктелуі (артериялық гипертензия бойынша воз, моаг, лчс VI және Ресейдің ұлттық ұсыныстарына сәйкес, 2001) мына кестеде берілген.
- •1 Дәреже 140-159 90-99
- •2 Дәреже 160-179 100-109
- •1. Пациентті ыңғайлы жағдайда отырғызыңыз немесе жатқызыңыз.
- •0,5% Гидрокарбанат натрий немесе 0,5% перманганат калий, ауыз кергіш, тіл ұстағыш, астауша, пинцет, дәкелі салфетка, дәкелі немесе мақталы тампон, шпатель.
- •1. Құлақтың ішін дәкеден жасалған таяқшамен, оны айналдыра отырып тазалаңыз.
- •1. Қолғапты кию
- •1.Науқасты процедура мақсатымен, жүргізу кезеңдерімен таныстыру,
- •12Литр бөлме температурасындағы су,сиымдылығы 1литр
- •100Мл 10%-NaCl-ерітіндісі немесе 20-30% 50мл магний
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру, келісімін алу.
- •1. Науқасқа процедура мақсатын, барысын түсіндіру және келісімін алу.
- •1. Науқасты шалқасынан, тізесін бүгіп, шат аралы-
- •1. Қолдарыңызды жуып, кептіріп, колғап киіңіз.
- •1.Науқасты жайлап бір қырына жаткызыңыз, жастықты алып тастаныз.
- •Ойылып қалуға әкелетін факторлар: қысым мен үйкелу
- •Ойылудың даму кезеңдері
- •Трофикалық бұзылыстар деңгейіне қарай ойылудың жіктелуі
- •13.Қызбасы бар науқастардың жалпы күтімі.
- •1) Тұрақты (febris continua) - қызудың ұзақ уақыт көтерілуі гс-тан аспайтын тәуліктік тербелумен;
- •1. Терморегуляция
- •2. Дене қызуын өлшеу
- •1. Термометрдің бүтіндігіне көзіңізді жеткізіңіз!
- •1.Науқасқа мәжбүрлі жағдай жасау қажет: аяғын жоғары көтеріп, басынан
- •4. Тері астына егу үшін 10 % сульфокамфокаин ерітіндісін дайындау
- •5. Емделушінің жағдайы жақсарғанда оны кұрғатып сүртіп, дене киімін
- •1. Емделушіні жылыту;
- •14. Науқастарды тамақтандыру
- •15.Ауыр халдегі науқастарды тамақтандыру
- •Зонд көмегімен тамақтандыру
- •Науқасты асқазан тесігі (гастростома) арқылы қоректендіру
- •Пациентті асқазан тесігі /гастростома / арқылы тамақтандыру
- •Ректальды немесе тамақты тік ішекке клизма арқылы жіберу
- •Парентеральды немесе қоректік заттарды қан тамыры арқылы жіберу
- •16.Науқасты күткенде және оның жанұясымен танысып тіл табысу.
- •1. «Қауіп келтірме». Әрбір ем барлық іс-әрекеттер, дәрігердің нұсқаулары аурудың жағдайын жеңілдетуге бағытталып, оған пайда әкелу керек – бұл басты этикалық принцип.
- •2. Ең жоғарғы байлық – адам өмірі.
- •3. Дәрігер әрбір науқастың жеке өмірін сыйлау керек, моральға жатпайтын қылықтардан аулақ болу керек.
- •4. Дәрігер кәсіби этикасын, өзінің мамандығын сыйлауға тиіс.
- •1. Жеке адамды құрметтеу.2.Автономия.3.Жақсылық жасау.
- •4. Зиян келтірмеу.5.Шындықты айту.6. Құпияны сақтау.7.Әділдік.
- •1. «Мейірбикелік үрдіс,мейірбикелік диагноз »ұғымы.
- •Бағалау
- •Медбикелік диагноз (диагностика)
- •Мейірбикелік көмекті жоспарлау
- •Жоспарлауды жүзеге асыру
- •Көрсетілген күтімнің нәтижесін бағалау
- •«В » тізіміне кіретін кейбір (әсері күшті дәрілер) дәрілік заттар:
- •3.Дәрілік заттарды энтеральді және сыртқа енгізу жолдары.
- •Пероральды қабылдаудың кемшіліктері:
- •Ингаляциялық енгізу жолдарының тиімділігі:
- •Ингаляциялық енгізу жолдарының кемшіліктері:
- •1. Тез сіңірілуі және мөлшерлеудің туралығының жоғары болуы
- •2. Дәрі ферменттердің әсеріне ұшырамайды, өйткені тік ішекте ферменттер болмайды, және, дәрі төменгі геморраидальды көк тамырлар арқылы сіңіріліп, бауырға соқпай бірден төменгі қуыс көк тамырға түседі
- •4.Егу бөлмесінің жұмысын ұйымластыру.
- •Егу бөлмесін жинау
- •Жеке қауіпсіздік барьерлері
- •Егу жасауға дайындалу
- •Дәріні ампуладан, флаконнан алу алгоритмі. Антибиотиктерді еріту. Инсулин дозасын есептеу
- •Антибиотиктерді еріту
- •1:1 Тәсіл мен антибиотикті еріту:
- •5.Тері асты,бұлшықетке ,көктамырға егулер жүргізу.
- •Көк тамырға тамшылатып енгізулерге дайындау және жүргізу.
- •I. Көк тамырлық инъекция жасаудың реті.
- •II. Көк тамырға құюды жургізудің реті.
- •1. Науқасқа жасалатын іс-шараны хабарлаңыз;
- •1.Дәріні енгізуді тоқтату,
- •Кальций хлоридін қолдану ерекшеліктерін.
- •Инсулинді енгізу ерекшелігі
- •7.Инъекциядан кейін байқалатын асқынулар
- •7.Науқас жағдайын сараптау
- •1. Анық сана - науқас сұрақтарға жылдам және нақты жауап береді.
- •8.Лабораториялық зерттеу әдістеріне науқасты дайындау.
- •10.Инструментальды зенрттеуге науқастарды дайындау (ренгенологиялық,эндоскопиялық).
- •12 .Гипертониялық криз,өкпе ісінуі,жүрек аймағында ауырсыну.
- •1 .Науқасты отырғызып, клеенкалы алғышты кигізу;
- •III. Мейірбикелік іс-әрекеттер сипаты:
- •I. Мейірбикелік диагноз: Қыжылдау
- •I. Мейірбикелік диагноз: Тәбеттің болмауы
- •I. Мейірбикелік диагноз: Асқазан - ішектен қан кету
- •1. Егер олар ішке қабылданған болса, онда асқазанды шаю жүргізіледі.
- •16.Өкпелік -жүректік реанимациялық шаралар.
- •17.Клиникалық өлім түсінігі.Майітпен жұмыс істеу.
- •1. Преагония
- •2. Агония
- •3. Биологиялық өлім
1.Науқасты процедура мақсатымен, жүргізу кезеңдерімен таныстыру,
келісімін алу.
2. Мейірбике қолын тазалап жуып, биялай киеді, алдына клеенкадан жасаған
алжапқыш кию керек.
3. Эсмарх кружкасына 1-1,5л 18-20˚С температурасы әзірлеген суды құйып
штативке ілу керек;
4. Вентильді ашып, судың ағынымен ішіндегі ауаны шығарыңыз;
5. Ұштықтың басына вазелин майын жағыңыз;
6. Клеенка төселген кушеткаға сырқатты сол жақ қырымен тізесін кіндігіне
жақындата бүгіп жатқызыңыз;
7. Залалсыздандырылған салфетканы сол қолмен ұстап, құйрықты ашыңыз,
оң қолмен ұштықты ақырын айналдырып, тік ішекке алдымен кіндікке
қарай, содан соң омыртқаға қатарласып 8-10см тереңдікке енгізіңіз;
8. Ішекке су ақырын баратындай болып, тиегін ақырын ашыңыз, науқастың
босаңсуын және ішімен дем алуын сұраңыз.
Ескерту: науқас спастикалық ауырсынуға шағымданған кезде ауырсыну басылғанға дейін процедураны тоқтатыңыз. Егер ауырсыну басылмаса, дәрігерге хабарлаңыз.
9. Ішекке ауа кетпес үшін кружканың түбіне аздап су қалдыр, тиегін
жауып, ұштықты шығарып алыңыз;
10. Сырқатты шалқасынан жатқызып, демін тереңірек алып 10 минуттай
суды ішекте ұстауын сұраңыз;
11. Дәретке унитазға, егер палатада жасалған болса дәрет ыдысына
отырғызыңыз; ішек босағаннан соң шат аралығын жуыңыз.
12. Дәрет ыдысын қолданып болған соң, ішіндегі қалдық заттарды унитазға
төгіп, сумен шайып, 1% лизоформин ерітіндісіне 1 сағатқа салу керек;
13. Одан алып, ағынды суда шайып, әжетханадағы арнайы шкафқа қоямыз;
14. Клеенкадан жасалынған алжапқышты пен төселінген клеенканы 2 рет
1% лизоформин ерітіндісіне малынған дәке салфеткамен сүртіңіз;
Бірнеше минуттан кейін ішектен сумен бірге нәжіс шықса, тазалау клизмасының дұрыс жасалған болып саналады.
Тазалау клизмасына арналған жүйе
Тазалау клизмасы
Сифонды клизма
Мақсаты: ішекті нәжіс массасынан және газдардан эффективті тазалау.
Көрсетпелері:
• Тазалау және босату клизмасынан нәтиже болмаған жағдайда;
• Іш айдайтын дәрілер әсер етпегенде тоқ ішекті жуу үшін;
• Емдік мақсатта сигма тәрізді ішек түйілуінде;
• Іш қуысына операция жасағаннан (ішектерден басқа ағзаларға) кейін;
• Динамикалық ішек өткізбеушілігінде;
• Ішектен уды, токсинді, шырышты, іріңді, сыртқа шығару үшін;
Қарсы көрсетпелері:
• Тік ішектің іріңді қабынуы;
• Ішектерге операция жасағанда;
• Жедел аппендицит, перитонит
• Тік ішектің түсуінде, геморройда
• Тік ішектің қатерлі ісігі
• Асқазан, ішектен қан кеткенде
Қажетті заттар: ұзындығы 1,5м бір рет қолданылатын, ұшында бірнеше
тесігі бар түтік, сиымдылығы 1литр шыны құйғыш.10-
12Литр бөлме температурасындағы су,сиымдылығы 1литр
ожау, табақ, клеенка алжапқыш, клеенка,
залалсыздандырылған вазелин майы, 1рет қолданатын
биялай, бетперде, іштен шыққан қалдықты құятын ыдыс
(тазик);
Іс -әрекеттер:
1. Науқасты процедура мақсатымен, кезеңдерімен таныстыру, келісімін алу.
2. Халат, клеенка алжапқыш, қолғап кию. Кушеткаға клеенка жайып, оның
шетіне су құятын ыдыс немесе шелек қойылады;
3. Сырқатты сол жақ қырынан кушетканың шетіне тізесін кіндігіне
жақындата бүгіп жатқызу;
4. Түтіктің ұшынан бастап 20-30см ұзындыққа вазелин майын жағыңыз.
5. Залалсыздандырылған салфетканы сол қолмен ұстап, 1-2-ші саусақтармен
құйрықты ашыңыз, оң қолға резеңке зондты ұстап, кіндікке қарай 3-4см
енгізіңіз, сегізкөз омыртқа бойымен ішекке 20-30см тереңдікке енгізіңіз;
6.Түтікке шыны құйғышты кигізіп құйғышты қисайтып кушетканың
деңгейінен төмен ұстаңыз;
7.Әзірленген құйғышты 1л сумен толтырыңыз;
8. Құйғышты біртіндеп сырқаттың денесінен жоғары етіп ұстап су
құйғыштың сағасына жеткенше көтеріңіз /ішекке ауа кетпеуін
қадағалаңыз/;
9. Құйғышты бұрынғы қалыпқа дейін төмендетіңіз;
10.Құйғыштың жуылған суға толуын күтіңіз;
11.Құйғышқа толған сұйықты ыдысқа немесе шелекке төгіңіз;
12.Құйғышқа қайтадан су құйып, жоғарыдағы тәсілмен жуылған су таза
болғанша бірнеше рет қайталаңыз;
13. Құйғышты шығарып алып, іште қалған судың төгілуі үшін түтікті 15-20
минутқа дәрет ыдысына салып қойыңыз;
14.Тік ішектен түтікті ақырын шығарып алыңыз;
15. Клеенкадан жасалынған алжапқышты және төселінген клеенканы 2 рет
1% лизоформин ерітіндісіне малынған дәке салфеткамен сүртіңіз;
16. Дәрет ыдысын қолданып болған соң ішіндегі қалдық заттарды унитазға
төгіп, сумен шайып, 1% лизоформин ерітіндісіне 1 сағатқа салу
керек. Одан алып, ағынды суда шайып, әжетханадағы арнайы шкафқа
қоямыз;
Сифон клизмасы ауыр манипуляция, сондықтан процедураның кезінде сырқаттың жағдайына көңіл бөлу қажет.
Гипертониялық клизма
Мақсаты: ішектің перистальтикасын күшейту, ішек қуысына сұйықтық
транссудациясын жасау.
Көрсетпелер: Іштің қатуында және әртүрлі кең көлемді ісіктерде;
Қарсы көрсетпелер:
• Тік ішектің іріңді қабынуы, жарылуында, қан кетуде;
• Жедел аппендицит;
• Ішектерге операция жасағанда;
• Тік ішектің түсуінде;
Қажетті заттар: Жане шприці немесе резеңке груша , бір рет қолданылатын
жел шығаратын түтік, залалсыздандырылған вазелин,
клеенка, 37-38˚С –қа дейін су моншасында жылытылған