Конституциялық құқық негіздері

Дәріс мақсаттары:

1. Конституциялык құқықтын негізгі ұғымдармен таныстыру

2. Құқықтық тәрбие

ЖОСПАР

1. Конституциялық құқық ұғымы, пәні, әдісі

2. Конституциялық құқық қайнар қөздері

3. Конституциялық құқық қағидалары

СӨЖ

1. ҚР ұлттық мемлекеттық құрылысы

2. ҚР азаматтарының негізгі құқықтары мен бостандықтары

3. ҚР азаматтарының негізгі міндеттері

ӘДЕБИЕТТЕР:

Негізгі:

1. Баққұлов С.Д. Құқық негіздері - Алматы: 2004. -

2. Баянов Е. Мемлекет және құқық негіздері Алматы, 2001

3. Дулатбеков Н.О. Мемлекет және құқық негіздері Астана, 2001

4. Ашитов З.О, Б.З. Ашитов ҚР құқық негіздері: Оқу құралы. – Алматы:

Жеті Жарғы, 2003. – 296 б.

5. Төлеугалиев Ғ.И. ҚР Азаматтық құқығы: Жоғару оқу орындарына арналған акад.

курс. I-том. - Алматы; «Жеті Жарғы», 2001. – 376 б.

6. Булгакова Д.А. Мемлекет және құқық теориясы. Оқу құралы. –Алматы: Заң

әдебиеті. 2004. – 106 б.

7. Сапаргалиев Г. С. ҚР Конституциялық құқық: акад. курс. 2-басылымы. - Алматы:

«Жеті Жарғы», 2004. – 480 б.

НҚА:

1. ҚР Конституциясы А., 1995

2. ҚР Қылмыстық кодексы А., 1997

3. ҚР Азаматтық кодексы А., 1994; 1999

4. ҚР Әкімшііліқ кодексы А., 2001

5. ҚР «Еңбек туралы» заң А., 1999

6. ҚР «Неке және отбасы туралы» заң А., 1999

Бақылау сұрақтары:

1. ҚР Конституциясы: жалпы ережелері

2. Адам және азамат

3. ҚР сайлау жұйесі

4. ҚР азаматтарың құқықтары

5. ҚР азаматтарың міндеттері

1. Конституциялық құқық ұғымы, пәні, әдісі

Конституциялық құқық дегеніміз - ҚР мемлекеттіқ және қоғамдық кұрылысының негіздерің құрайтың қоғамдық катынастарды, мемлекет пен жеке адамның қарым қатынасың, қағидаларың, сайлау жұйесінің негіздерің мемлекеттіқ билікті іске асыру тетіқтерің реттейтің және белгілейтің құқықтық нормалардың жиынтығы.

ҚР Конституциясы республикалық құрылыстың негізін, мемлекеттіқ білік жұйесін және Қазақстан мемлекеті мен азаматының қатынасын белгілейді.

Конституция адам және оның өмірін, құқықтары мен бостандықтарын мемлекетттің ең қымбат қазынасы деп танып мемлекеттің сол ұшін қызмет етуі тиістігін атап көрсететі.

Конституциялық құқықты тұтас алғанда, құқықтың реттеу әдістері деп аталатын белгілі бір тәсілдер мен әдістердің көмегімен мемлекеттіқ және қоғамдық қатынастарды реттейді.

1) міндеттеу әдісі (18, 38 баптар)

2) тыйым салу әдісі (17-2; 15-2)

3) рұқсат ету әдісі (19, 26 б)

4) тану әдісі қолданылады (12 б)

2. Конституциялық құқық қайнар қөздері

Конституцияның құқықтық нормалары сала ретінде конституциялық құқықтың тура және тікелей қайнар көзі болып табылады

ҚР Конституцияның 4 бабына сәйкес ҚР қолданылатын қүқық Конституцияның, соған сай келетын заңдардың, өзге де нормативтық құқықтық актылердың, Республиканың халықаралық шарттық және өзге де міндеттемелерің, сондай ақ Республиканың Конституциялық Қенесінің және Жоғарғы Стының нормативтық қаулыларының нормалары болып табылады.

ҚР Конституцияның ең жоғарғы заңдық қүші бар және Республиканың бүкіл аумағында ол тікелей қолданылады.

Республика бекіткен халықаралық шарттардың республика заңдарынаң басымдығы болады және халықаралық шарт бойынша оны қолдану үшін заң шығару талап етілетін жағдайдан басқа реттерде тікелей қолданылады

Барлық зандар, Республика қатысушысы болып табыладың халықаралық шарттар жарияланады. Азаматтардың құқықтарына, бостандықтары мен міндеттеріне қатысты нормативтык құқықтық актілерді ресми түрде жариялау оларды қолданудың міндетті шарты болып табылады.