
- •2)Материяның негізгі құрылымдық деңгейлері
- •3.Философиялық дискурс.Мемлекет.Ерік.Теңдік
- •1.Философиядағы адам мәселесі
- •2) Тәсіл мен методология мәселесі. Методологияның деңгейлері.
- •1)Сана және бейсаналық сфера
- •2. Ақиқат мәселесі және оның критерилері. Ақиқатты процесс ретінде қарастыру
- •1)Миф. Мифтің ерекшеліктері және функциясы
- •2) Бейклассикалық философия тақырыптары және бағыттары.
- •2) Адам және Әлем. Антроптық принцип .
- •1.Абайдың қара сөздері
- •2.Философияның негізгі категориялары.
- •3. Адамның мәні қай мағынада бар: ерекше субстанция ретінде ме немесе жан ретінде ме немесе филасофиялық талдау ретінде ме?
- •2. Ғылым дамуындағы революция. Ғылыми революцияның түрі.
- •3. Гегель философиясы бойынша әр халық еріктілік ұғымын қай деңгейде түсінсе соған сай қоғам құрады.
- •1. Ф. Бэконның адасушылық туралы
- •2) Қоғам ұғымы және құрылымдары
- •3.Жаттанудың осы заманғы формалары мен шешу жолдарын талдаңыз.
- •1. И. Канттың философиясы. Импиративтік принцип
- •2. Диалектиканың негізгі принциптері мен заңдары және олардың танымдық рольдері
- •3. Біз кімбіз, біз қайданбыз, қайда барамыз және неге үмітенуге болады тақырыбына эссе.
- •14.Билет
- •1. Орта ғасырдағы Батыс философиясы
- •2) Мәдениеттің философиялық түсінігі.
- •1) Қайта өрлеу дәіріндегі гуманистік антропоцентризм. Понтеизм
- •2) Онтологияның негіздері. Болмыс категориясы.
- •3. Нақты ғылымдардағы сәйкестік,толықтырмалы және конфронтация принциптері қай диалектикалық заңдармен байланысты.
- •1.Дүниетаным ұғымы, құрылымы және тарихи түрлері.
- •3. Гейзенбергтің анықсыздық принципінің философиялық интерпретацияларын талдаңыз, қайсысы ақиқат?
- •2.Канттың категориялар туралы ілімі мен антиномиялары. Жаңалықтары мен кемшіліктері
- •3. Глобольды мәселердің философиясы . Себептері мен шешу жолдары.
- •1) Спинозаның пантистік философиясы.
- •2) Танушы процесс ретінде қарастыру. Ғылыми танымның деңгейлері.
- •3) Декарт бойынша «Мен ойлап тұрмын, сондықтан, мен бармын.» Осы принциптің интерпретациясын талдаңыз.
- •1) Гегель жүйесі және тәсілі.
- •2. Антропосоциогенез мәселесі.
- •3. Зенон антиномиялары мен нақты ғылымдардағы шексіздік мәселелерінің арасындағы байланысты және шешу жолдарын көрсетіңіз.
- •1.Философияның негізгі мәселелері.Дүние және адам
- •2. Дүниенің ғылыми бейнесінің эволюциясы
- •3.Адамның екі жақты антиномиялық қызметін қалай түсінесіз?
- •22 Билет
- •1. Экзистенциялистік филасофия
- •2. Тіршіліктің мәні және оның пайда болуы.
- •3. Сананы материяға, жаны энергияға теңейтін бағыт дұрыс па? Философиялық талдау.
- •1)Ежелгі Шығыс философиясындағы адам мен дүние мәселесі
- •2. Критикалық рационализм
- •3. К. Поппер бойынша «Кез келген теория эксперимент арқылы жалғанға айналатын гипотеза.»
- •1. Лейбниц монадологиясы.
- •1.Идеалдық мәселесі.
- •2.Ғылым және философия.
1.Идеалдық мәселесі.
Ең алғаш «идея»термин ретінде ежелгі грек ойшылдары Анаксагор мен Демокритте қолданылды.Р.Декарт идея деп ойды,ұғымды түсінеді.Бірақ идея нақты көрнекті бейнесі жоқ ой.Ал, идеалды мәселелердің бірі,соның ішінде адамгершілік тәрбиесі өзекті мәселелердің бірі.Адамгершілік тәрбиесі-тәрбие бағыттарының ішіндегі ең күрделісінің бірі.Адамгершілік тәрбиесінде дінге сүйенбеу мүмкін емес.Адамгершілік заңы Аллахтың адам баласына түсірген кітаптарының негізінде жатыр.Адамгершілік-әдептілік ілім негізінде тұлға бойындағы рухани –адамгершілік қалыптыстырудың дұрыс жүрмеуінен және өзінің өзінен жасанды коммунистік идеясынан айырылып қалған адамгершілік мәселесі жағымсыз,нашар адамгершілік келбеттің пайда болуына душар етті.Басты мұрат-материалдық құндылық деп бой алдырушылықтан-қанағатсыздық,ысырапшылдық, атаққұмарлық,парақорлық т.б.қасиеттерді көреміз.Философия ғылымының докторы,профессор А.Сейдімбек: «Ұлттық идея»атты мақаласында : «Қазақстанда саяси-әлеуметтік өмірдегі көптеген жетістіктеріне қарамастан,қоғам үшін ұзақ мерзімді идея болатындай идеология қалыптаспай отыр.Идеология-әлемдік жалпы құбылыс.Мемлекеттік саясат бар жерде идеологияның болмай қалмайтындығы -әлемдік саяси өмірдің заңдылығы.Идеология –саясаттың мән-мағынасын халыққа жеткізуші құрал ретінде қызмет атқарады.Адамгершілік тәрбиенің методологиялық,теориялық ғылыми негіздері мемлекеттік бағдарламалықпен, әдістемелер кешенді қарастырылуы қажет.Сонда адамгершілік – тәрбиенің жемісті болатындығын көруге болады.
2.Ғылым және философия.
Батыс Еуропаның философиялық ой тарихында оны көбінесе,яғни философияны ғылыми саласына жатқызатындықтан тіпті оны «ғылымдардың ғылымы»деген көзқарас басым болды.Марксистік философия осы жөнінде екі ұштыдық байқалады.Бірінде философия ғылымнан бөлек,өз алдына қоғамдық сананың формасы деп танылса,басқа көп еңбектерінде К.Маркс,Ф.Энгельс философиясын,оның ішінде диалектиканы даусыз ғылымға жатқызады.Ең алдымен философияны ғылымға жақындастырған жақтары қандай?Ғылым сияқты философия да өз қағидаларын фактілерінде логикалық, уәждермен,дәлелдермен негіздеуге ұмтылады.Филосоя мен ғылымның әрқайсысының табиғаты әртүрлі.Философия ғылым сияқты өмірдегі бар ,болып отырған қатынастары,болмысты,оның заңдарын игеріп,бейімдеуді негізге алып отырып,бірақ түпкі мақсатын,ұсынатын бағытын парыз нәрселерге арнайды.Ғылымның мұраты – тылсымның сырын айқындау,барлықтың ақиқатын ашу,соның негізінде сол барлықтан заңды түрде туындайтын немесе міндетті түрде шығатын,шыға алатын нәрселерді анықтау.Философия адамның дүниеде болуының сан –алуан формалары мен жолдарын,сол формалар мен жолдардың ең алдымен мәнділігі мен мәнсіздігін айқындау.Философия көбіне өмірде бар болсын не жоқ болсын,бірақ адмның дүниеге мәнді түрде бар болуының мәнді түрде сан алуан формалары мен жолдарын негіздеуге,ақтауға ұсынуға ұмтылады.Философиялық жүйенің ұғымдары мен принциптерінің ғылымнан айрықша ерекшеліктері-олаарда жеке тұлғаның өзіндік қайталанбас тобының болатындығы.Ол философиялық жүйенің қосымша жол –жөнекей сыртқы белгісі емес,оның ішкі табиғатының ерекшелігі,сонымен қатар философия өшпей,өшпейтін қасиет.Ол –дүниені өзгеше түсіну мен ұғыну ғана емес ,дүниені өзгеше көру,өзгеше сезіну.Ғылымды да,философияны да,көркемөнерді де жасаушы әрине адмның өзі.Сондықтан да бұрыңғы үйреншікті дәстүрлі қатынастардың шеңберінен шығып,жаңа бір қатынас туғызушы әрқашан да солар.Философияда ақырға қол жеткен нәтиженің өз,тұлғаның универсалдық мазмұны болып тұрады.