Zahist_Prav_spojivachiv-Dudla
.pdfМІНІСТЕРСТВО ОСВІТИ І НАУКИ УКРАЇНИ ЧЕРНІГІВСЬКИЙ ДЕРЖАВНИЙ ТЕХНОЛОГІЧНИЙ УНІВЕРСИТЕТ
І. О. Дудла
ЗАХИСТ ПРАВ СПОЖИВАЧІВ
Рекомендовано Міністерством освіти і науки України як навчальний посібник для студентів
вищих навчальних закладів
Киів – 2007
УДК 346.548:366.5(075.8)
ББК 67.404я73 Д 81
Гриф надано Міністерством освіти і науки України
(Лист № 1.4/18–Г–80 від 17.01.2007 р.)
Рецензенти:
Семаг Б.Д. — доктор технічних наук, професор Львівської комерц? ійної академії, заслужений діяч науки і техніки України;
Байдакова Л.І. — доктор технічних наук, професор, зав. кафедри товарознавства та експертизи митної справи Луцького державного тех? нічного університету;
Соловйов Г.І. — начальник Чернігівського управління у справах за? хисту прав споживачів.
Дудла І.О.
Д81 Захист прав споживачів: Навч. посібник. — К.: Центр учбової
літератури, 2007 — 448 с.
ISBN 978 966 364 430 1
Розглянуті загальні положення правил торгівлі продовольчими і
непродовольчими товарами, а також особливості продожу окремих груп продовольчих і непродовольчих товарів. Детально описано основні за?
конодавчі та нормативні акти, що регулюють захист прав споживачів в Україні. На конкретних прикладах автор роз’яснює як споживачеві за? хистити свої права. Наведено питання для самоконтролю, тести, про? блемні ситуації та їх вирішення.
Для студентів спеціальностей «Товарозновство та комерційна діяльність», «Товарознавство та експертиза в митній справі», а також
для кожного споживача продовольчих і непродовольчих товарів.
ISBN 978?966?364?430?1 |
© Дудла І. О., 2007. |
|
© Центр учбової літератури, 2007. |
|
|
.............................................................................................. |
8 |
1 |
|
!" |
|
# $ ................................................................... |
15 |
1.1. % %&' ( ) %* +* , (-& / + + 0& 2................. |
15 |
1.1.1. % 4 &( – % ' 06& 7&' % + 9 ) * 6:% , |
|
96:% & &%) &- % &% ........................................... |
15 |
1.1.2 / & &%&)% %%9 ) % 4 &( / ) ,%................. |
16 |
1.1.3 ( & ) /-/ (-& / + + 0& 2 ) ,%.................. |
18 |
1.2 $96:% : 0 %&- ) % 4 :)&- = % ( * ' ................... |
21 |
1.2.1. /) / , % + 9 & 96:% ( %%9 |
|
$ 0 + 0& (-& / ) ,%& ............................................................. |
21 |
1.2.2. =/64 %%9 (-& / + + 0& 2..................... |
22 |
1.2.3. /) / % + 9 & 96:% /+ 6 %: / + - |
|
(-& / + + 0& 2..................................................................... |
29 |
1.2.4. = % ( * 9 + 9 ) A & /+ 6 %%9 / + - |
|
(-& / + + 0& 2..................................................................... |
29 |
1.2.5. $)/ % & B = % ( * , + 9 )/ (-& / + |
|
+ 0& 2 ........................................................................................... |
35 |
& %%9 69 ) % 64 (% %: ..................................................... |
36 |
2. % & (-& / + + 0& 2 ......................... |
37 |
2.1. % % +& ( & )/ &%) . &2%- &* '% |
|
+ & A%&) , + * + 0& 2........................................ |
37 |
2.2. + 0& 2 , B &(% % 0% % 4 |
|
= % ( * E4 + (-& / + 0& 2.............................................. |
38 |
2.3. A `9()& + 0& 2 (= % ( ) % |
|
) ,%& „ (-& + + 0& 2 ” ............................................ |
41 |
2.4. ) % 2 % & % ) &, B =/644 : |
|
+& %%9 (-& / + + 0& 2 ) ,% ..................................... |
42 |
& %%9 69 ) % 64 (% %: / % .................................... |
46 |
3. !" $" $F |
|
" ! ! # |
|
G$ $G H H !................. |
47 |
3.1. ) % + % / 6 %%/ ) %)/ %* 4 % (-& + |
|
+ 0& 2 / ) ,%- % 6:% , -% , I +& ....................... |
47 |
3.2. -& + + 0& 2 / ) ,%- $ ...................................... |
53 |
3.2.1. / & J / %%9 + 7&- ) % 4 :)&- |
|
/) / 0- $................................................................... |
53 |
3.2.2. A6 & (-& / + 0& 2 / ) ,%- $ ........................ |
59 |
3
3.2.3. K * 9 & + 0& 2 ) ,% $ .......................... |
60 |
3.2.4. 0% % ) %J %* 9 & + 0& 2 |
|
= 9 % + 9 )& 96:%....................................................... |
61 |
3.3. ) % 2 A ( = %&, 9) ( ' %44 : 0 %&' |
|
(-& + + 0& 2 ....................................................................... |
66 |
3.4. 6: (% 2 %%9 (% / & 7 %% * 6:% – |
|
) % 2%&- ( %: B (-& / + + 0& 2....................... |
74 |
3.5. $ 0 % =/64 %%9 % 6 0% , 9) A (+ 2% |
|
% + 6:2&- . ..................................................................... |
77 |
3.6. % 0 %%9 = % ( (-& / + + 0& 2 |
|
+ 9 ) + %%9 + ). .......................................................... |
80 |
& %%9 69 ) % 64 (% %: / %..................................... |
83 |
4. F M $N H |
|
! F H |
|
$ $!" " O$, $H |
|
( N , ! ) |
|
! F H..................................................................... |
84 |
4.1. + 0& 2 / ( + & A %%9 %& & |
|
% % 6 0% , 9)................................................................................. |
84 |
4.1.1. % %&' ( 8 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ” ................................................................................. |
84 |
4.1.2. A ’9()& + )/+*9 + & )/+ 6 ................................... |
87 |
4.1.3. % + % %%9 / % & =/ + 0& 2 ............... |
90 |
& / * '% ( %%9 ............................................................................ |
95 |
................................................................................................... |
97 |
4.2. + 0& 2 ( /2 %&- J = 6 ............................ |
99 |
4.2.1. & A %%9 2 ( % % : 9) + 0& 2 |
|
(-& & & , + ............................................................................ |
99 |
4.2.2. + )/+*9 + & + 0& 2 / ) & / %% ..................... |
104 |
4.2.3. H) + %/ & , ( 9)&' ( -/ 6& 9 |
|
+6 0% 4 ) ) 4............................................................................ |
109 |
4.2.4. )/+6 % ( )6 / – 2& E / + 0& 2 + |
|
' = + %/ &................................................................................... |
111 |
4.3. F M N $ |
|
( !$ N ).......................................................................... |
113 |
4.3.1. % %&' ( 14 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ” ............................................................................... |
113 |
4.3.2. % %&' ( 16 „ '% + 6:% : |
|
( 7) /, ( %/ J ) % 4 + /)* E4 A + /)* E4 |
|
4
% % 6 0% , 9) ” ) %/ ) ,%& „ (-& + |
|
+ 0& 2 ”........................................................................................ |
115 |
& / * '% ( %%9.......................................................................... |
116 |
................................................................................................ |
118 |
4.4. F M O H |
|
$ H |
|
N $H ! ......................................................... |
120 |
4.4.1. % %&' ( 10 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ”............................................................................... |
120 |
4.4.2. + 0& 2 / ( /)6 %%9 = / + ( |
|
= 6:%& & A J %& & + & B %%9 & ( . 12 ) %/ |
|
) ,%& „ (-& + + 0& 2 ”) ........................................ |
122 |
4.4.3. + 0& 2 / ( /)6 %%9 = / % |
|
% ( 9 13 ) %/ ) ,%& “ (-& + |
|
+ 0& 2 ”) ...................................................................................... |
125 |
& / * '% ( %%9.......................................................................... |
127 |
................................................................................................ |
131 |
5. F M N |
|
! F H , $" |
|
$, G N F " F M........ |
133 |
5.1. + 0& 2 % % 6 0%/ 9) : ( A |
|
+ 6/=) ................................................................................................ |
133 |
5.1.1. % %&' ( 6 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ”............................................................................... |
133 |
5.1.2. % %&' ( 7 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ”............................................................................... |
134 |
5.1.3. + 0& 2 % A % % 6 0% , 9) ........... |
135 |
5.1.4. 6 ) % 6 0% , 9) , B % + 69= 4 : |
|
A %/ (+ % %%4)......................................................................... |
136 |
5.1.5. H) A/ &, 9)B + *: 2& & A%&) %e &) %/E |
|
= % '%&- ( A ’9( %: ................................................................... |
138 |
& / * '% ( %%9.......................................................................... |
140 |
................................................................................................ |
143 |
6. F M : K |
|
( N , ! ) K |
|
!" O # $ |
|
N ! H....................................................................... |
144 |
6.1. + 0& 2 % %J * 4 + + /)* 4................... |
144 |
6.1.1. % %&' ( 15 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ”............................................................................... |
144 |
5
& / * '% ( %%9 .......................................................................... |
147 |
................................................................................................. |
150 |
6.2. + 0& 2 / J = 6:% = %7&- |
|
& A 6/= / %%9 ........................................................................ |
152 |
6.2.1. % %&' ( 17 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ” ............................................................................... |
152 |
6.2.2. % /)* 9 “ + 9 ) + (% 2 %%9 ( A%&- * % |
|
% & % % = + 0& %%9 % + + &E- |
|
( A% , = 6 = :) = - 2/ %%9” .......................... |
153 |
& / * '% ( %%9 .......................................................................... |
157 |
................................................................................................. |
161 |
7. $ $!" " O H |
|
$ # F M |
|
$ # F M ........................... |
163 |
7.1. + 6:% : ( + /7 %%9 ( ) % “ |
|
+ + 0& 2 ”.............................................................................. |
163 |
7.1.1. % %&' ( 23 ) %/ ) ,%& „ (-& |
|
+ + 0& 2 ” ............................................................................... |
163 |
7.1.2. % 0 %%9 = % ( (-& / + + 0& 2 |
|
+ 9 ) + %%9 + ) ......................................................... |
165 |
7.2. & & + 6:% ( + /7 %%9 ( ) % |
|
) ,%& " (-& + + 0& 2 " ........................................... |
169 |
& / * '% ( %%9 .......................................................................... |
176 |
................................................................................................. |
177 |
8 ! ! $!"M |
|
....................................................................................... |
179 |
8.1. A6& + 0/ ) /+, ) %%&- & A , |
|
A 7% , ) -64, */) / )/-%% , 6................................... |
182 |
8.2. A6& + 0/ ’9 '9 + /) ......................... |
184 |
8.3. A6& + 0/ 6 ) , 6 ) + /) , |
|
' % (/, (& , - 2 &- 0& , & , 9E*: )/ 92&- |
|
- 2 &-.............................................................................................. |
187 |
8.4. &6 ( A% , = 6 -6 A A/6 2%& & & A & ........ |
192 |
& / * '% ( %%9 .......................................................................... |
195 |
................................................................................................. |
196 |
9. ! ! $!"M |
|
....................................................................................... |
201 |
9.1. &6 + 0/ % + 6:2&- .............................. |
201 |
9.1.1. A6& + 0/ + A/ , -,, |
|
% 6:%&- A & ( A (-& / 6&%............................... |
201 |
6
9.1.2. A6& + 0/ 6 6 A/ 6:%&- |
|
6 ........................................................................................... |
203 |
9.1.3. A6& + 0/ A6.................................................. |
207 |
9.1.4. A6& + 0/ 4 4%/ 4 4% &- & A........... |
208 |
& / * '% ( %%9.......................................................................... |
214 |
................................................................................................ |
221 |
9.2. &6 + 0/ 9)&- = /+ % + 6:2&- ........ |
226 |
9.2.1. &6 + 0/ 69 J (&2% , )/6: / &, |
|
+ /, / &( / ................................................................................. |
226 |
9.2.2. &6 + 0/ 9=/ 69 J (&2% , )/6: / &, |
|
+ /, / &( / ................................................................................. |
229 |
9.2.3. &6 + 0/ (/ 9 69 J (&2% , )/6: / &, |
|
+ /, / &( / ................................................................................. |
230 |
& ................................................................................................... |
231 |
10 $ ! " |
|
$ ($!H ! ) ........................................................... |
235 |
12. H !" N...................................... |
248 |
! ...................................................................... |
254 |
$)&............................................................................................... |
263 |
$) ........................................................................................... |
263 |
$) N ........................................................................................... |
311 |
$) ........................................................................................... |
347 |
$) ........................................................................................... |
371 |
$) $........................................................................................... |
374 |
$) ........................................................................................... |
392 |
$) I ........................................................................................... |
394 |
$) F .......................................................................................... |
432 |
$) ............................................................................................ |
443 |
! / .......................................................................................... |
445 |
7
„-& + + 0& 2 ” E & *&+6 % 4 &A ) , 2 &%& *&- )6/ + J '% , + ) &2% , + = )& + * 6 .
7& % 769- &%) &- + %:, ) ,% : = % + 0&- E =6&A )/ * 6:%-) % 2%/ ) &(/. O & ) + &6 %%9 '%- , % % (7 / %%9 % 6 %%9, % + % % : / 'A/- %: /, + , ) % 2% * 6:% % (-&B % : = 9% ) ,%& 4 : % E4 ( % '= 7&- + A6 . / A6& / / =/ 6 + & 6& & & *&+6 % , 9) ( % + &B& & (-&B % : = - 9%. + ' : 9 + A (+ 2% : + 6/=, 9) + 0& E % 6 %%9 9) : 9)&- / E +6& E % ( '9 = - 9% %: ,- 0& 9 * 6 /. & 7 %%9 ) ( %&- + A6 / )6 %4E : 9 & , B % , ) % &%) & = +- 4 %%9 % & / & -% ( & ) ,% B % J % .
)/ / – ( A (+ 2& & + =6&A6 % & 2 %%9 % %&- + +- 0& 2 B + & A %%9, &) & %%9 ( + 0& %%9) + 6/=,
) 0 % & %&- ) , B =/644 : *4 J / % &%. % %& & ( %%9 & )/ / E & 2 %%9: + + 0& 2 , B
&(% 2 % 0% % 4 = % ( * E4 + 0& 2&- & ( ); J / %%9 ( & )/ ) % 4 &( /; + A6 (-& / %+ + 0& 2 ; + , A (& ) % 4 :) = /-/ ) ,% ; ) % 4 :)&- /) / 0 ; 0% % = + A %&* ) ,%& J ) % 4 &( /.
/2%&) /)6 %&' % % + = & ( / -/ %%9 (% %: / % , 9) %& & 6& + & & 2 %% & *&+6 % A ) 6 :- ) = %9: J/% % 6:%&- (-9 & 6 0 %%9 & &%&6 ; J (&) & 6 0 %%9 & &%& 6 ; % & % &( * ,, 6 = , /+ 6 %%9 9) 4; % %&' % 6 (; &2% % & (% ; (% % + - 6:2&- ; % & ) &%=/), + J '%- E% %&- ( 6 (% % & -% 6 = , & A%&* %- % = + 0& %%9; = % ( * 9 -% 6 = 9 = 6 + 6/=; ) * '% + ; ) &%= 96:% : + + &E ). %: / & 6 % /2 % 9=% %%9 % /)& & A%&* .
(/6: & 2 %%9 & *&+6 %& „-& + + 0& 2 „ /- % + &% % (% &:
% % % + 9 )& J / %%9 = :)- 0 % , + 6 &)& 69 ( A (+ 2 %%9 (-& / + + 0& 2 ;
% % % + 9 & 0 % = =/64 %%9 + + &E %&*:) , 96:% / J = 6 ; ( ) % „ (-& + + 0& 2 ”
8
%7 % & %-+ ) &, B =/644 : *4 J / 96:% 64 &%&;
+ 9 ) % + ) / %%9 + + &E = 6 ;
+ + * ,- (-& ;
+ % & (-& / + + 0& 2 ;
+ + 0& 2 ,- (-& ;
+ % ( 6 %%9 % %&- + A;
+ % A (+ )/;
+ % %J & % :;
+ &A /;
+ A/ & & 6/-%& ;
+ % 7) / %%9;
+ % + 0& 2/ /;
|
+ % ( % ) 6&7%E &B ; |
|
|
+ |
&6 = 6 % + 6:2& & &; |
|
+ |
&6 = 6 (%& & = /+ & + 6:2&- ; |
|
4 J / %%9 ( & )/ ) % 4 &( / ) ,% ; |
|
|
/2 % + A6 & + 0& %%9 (-& / + + 0& 2 |
|
) ,% |
/ % + &% % &: |
|
|
2& & (7&J / & %/ %J * 4; |
|
% &J )/ & J A =/; |
)/ % 6:% J 69 & (/6: & ) % 64 9) - ;
)6 & A= /% % ( 9 )&;
( ' %4 & + )/ & %%9 + &6 + + &E %&*:) , 96:% ;
( ' %4 & ) % 6: ( & %%9 + &6 + 0/ + - 6:2&- % + 6:2&- .
( ' %4 & + )/ & %%9 /A’E) & + + &E %&*:-
) , 96:% = % %&- ( ) % + + 0& 2A6 (-& / + + 0& 2 – * ) +6 ) % , A = +- ) % + A6 , 9) A (+ %: + ’9( % ( ( *% %%9 % * %- 6:% , A (+ )& 0 & (-& ,, = 9%. % ) E : 9 : = 6 %*4= & A%&2&- % &%: & A%&)- = 69- + 0& 2, ) 0% ' 6 %* *&- % &% E , + *&J )/ ' A-
6& .
-& + + 0& 2 E ) / 6:%& / ) % ) ) % 2% , A (+ )&. ) % 2% A (+ ) – * )&' % ( & )/ % * % 6:% ,
9
) % )&, 9)&' ( 69E (A = & ') : %/ 7%- ( %- 7%- ( = ( ( %&' ( 6:%& & 6:% + A& A&, /- + 6: , 0 &. = ( & ) % 2% ' A (+ * ) ,%& 6 0 & 9 % 2& + %* '% ,, B / )6 %44 : A A69 : %- 06& & & 6 ( * 4 % * % 6:%&- ) % 2%&- % 4- 4 : % A (+ )/ 69 * 6:%-) % 2% , + 6 &2% , & &, %- * % 6:%&- * %% ', 0& E( A (+ 2 %%9 % * , ) , A&. ( ’9()/ ( *& + A6 (-& / + + 0& 2 & = E 0- & * 6 + 9 %&- ' B ( A (+ 2 %%9 % %&- + 64 &%&.
% % )/ / „-& + + 0& 2 ” – ( A (+ 2& & +- =6&A6 % & 2 %%9 % %&- + + 0& 2 B + & A %%9, &- ) & %%9 ( + 0& %%9) + 6/=, ) 0 % & %&- )- , B =6 % /4 : *4 J / % &%.
%%9 & )/ / E:
& 2 %%9 + + 0& 2 / J = 6:% = %7&- & A 6/= / %%9;
& 2 %%9 + + 0& 2 : / ( + /7 %%9 &) % *9 & / = / + &) % %%9 A (% %%9 + 6/=); '% , - + 6:% ( 7) /, ( + 9%/ & ( A &, + 6/- = &) % % 6 0% , 9) ; + 6:% ( + /7 %%9 ( )- % + (-& + + 0& 2 ;
& 2 %%9 / = % ( * ' (-& / + + 0& 2 ( ) -
% ) % ) &2%&- + %:;
% 6 ( J ) & % + 0 %%9 (% % %&- % %: + % + 0& 2 , ) %* +* , ) &- ) ,% , ) %* +* ,;
(% ' 6 %%9 ( /) / 4 = % ( * , (-& / + + 0&- 2 : = :)&-, 0 %&-, A’E % %&- / % , &(% 2 %%9 J/%)* ', 9) &) %/4 : * / % & /2 %&- /-;
) 6 %%9 + + ) & %&- 769- + &B %%9 J ) & % - = % ( * , (-& / + 0& 2 ) ,% , / 2& 6 , &- 6 %%9 + A6 & 9% + %J % % 6 %%9.
/2 %&- /- &%) , ) % )& ) 0 % + *: ( &=- %&), &) % *:) % = E : 9 + & %/ & / =/ = /, & & (A 6:7/42& A 9=& ,- + 0 .
6 ) 0 % + *: ( &= %&), &) % *:) + &% % (/- &, B , 9)&' % 6 (/E ( &= 69E), + &% % + & % & % – + & ) , 9) 4 : ) ,% .
& ( A &, + 6/=&), 9) + & A E + 0& 2, 4 : A/ & % 6 0% , 9) , ( + % 4 )/ % * E4 ( (% 2 %& & =-
10