Mámleketlik kadastrlar tiykarları

alipbe-nomerli (tekstler,kesteler) hám sızıqlı (kartalar, sxemalar) kórinislerinde, dastúriy hám avtamatlastırılǵan varyantlarda usınadı.

16.2. Ósimlik dúnyası obyektleri mámleketlik kadastrın jurgiziw tártibi Ósimlik dúnyası obyektleriniń mámleketlik kadastrı mámleketlik

tábiyattı qorgaw kamiteti tárepinen tómendegi adminstrativlik-aymaqlıq dárejelerde: birlemshi dárejede ósimlik dunyası obyektleriniń mámleketlik kadastrı subektleriniń wakalatlı shaxsları tárepinen; aymaqlıq dárejede Qaraqalpaqstan Respublikası mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamitetiniń kadastr xizmeti hám tábiyattı qorǵaw wáláyat kamitetleriniń wakillikli shaxsları tárepinen;

Respublika kóleminde Ózbekstan Respublikası mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamitetiniń kadastr xızmeti tárepinen júrgiziledi.

Ósimlik dúnyası obyektleriniń mámleket kadastrı subektleri dárejesinde wakalatlı shaxslar: jabayı halda ósiwshi ósimliklerdi dizimge aladı, olardıń sanı, sıpatı hám bahası haqqındaǵı maǵlıwmattı jıynaydı, kadastr kitabın júrgizedi, ósimlikler túrleri boyınsha tarqalıwınıń kadastr rejesin dúzedi hám aymaqlıq dárejede zárúr kadastr maǵlıwmatın beredi.

Aymaqlıq dárejede wakalatlı shaxslar kadastrın júrgiziwde subektlerge qollanbalı járdem kórsetedi, túsip atırǵan maǵlıwmattı analiz qıladı, usınılǵan maǵlıwmatlardıń isenimliligin baqlaydı, Qaraqalpaqstan Respublikası hám wáláyatlar boyınsha jabayı ósimliklerdiń dizimin hám jabayı ósimliklerdiń túrler boyınsha jaylasıwı shegaralıq sxemaların dúzedi hámde olardı hár jılı 1- martqa deyin belgilengen túrde mámleketlik tábiyattı qorǵaw komitetine usınadı.

walayat kadastr esabatların sistemalastıradı; kadastr xizmetlerin materyallıq-texnik táminleydi;

ósimlik dúnyası obyektleri mámleketlik kadastrınıń avtamatlastırılǵan maǵlıwmatlar dizimin islep shıǵadı;

Mápdar yuridikalıq hám fizikalıq shaxslardıń kadastr materyallarınan paydalanıw tártibi hám shártlerin belgileydi;

Zárúr kadastr maǵlıwmatın mámleket kadastrları birden-bir sistemasına beredi.

Ósimlik dúnyası obyektlerin mámleket jolı menen esapqa alıw: jabayı halda osiwshi dárilik hám dekarativ, azıq awqat maqsetinde paydalanılatuǵın ósimlikler boyınsha Ózbekstan Respublikasınıń pánler akademiyası hámde Awıl hám suw xojalıǵı ministirligi qasındaǵı toǵay xojalıǵı bas basqarması tarepinen; texnikalıq maqsetlerde paydalanılatugın jabayı ósimlikler boyınsha “Jergeodezkadastr” mámleketlik kamiteti tarepinen ámelge asırıladı.

Jabayı ósimliklerdiń kem ushraytuǵın hám joq bolıp ketiw qáwpi aldında turǵan túrleri boyınsha Ózbekstan Respublikası pánler akademiyası tárepinen júrgiziledi.

Ósimlik dúnyası obyektleriniń mámleketlik esabatın júrgiziwshi ministirlik hám shólkemler ósimlik dúnyası obyektleriniń mámleket kadastrı boyınsha zárúr maǵlıwmattı Mámleketlik tabiyattı qorgaw kamiteti tárepinen belgilengen kóriniste, kólemde hám múddetlerde mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamitetine usınadı.

Mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamiteti 2001-jıldan baslap hár jılı ósimlik dunyası obyektleriniń mámleket kadastrı boyınsha zárúr maǵlıwmattı esabat jılınan keyingi jıldıń 1-apreline deyin mámleket kadastrları birden-bir dizimine usınadı. Kadastr maǵlıwmatların mámleketlik kadastrlarınıń birden-bir sistemasına usınıw jaǵdayı. Mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamiteti tárepinen tastıyıqlanadı hám “Jergeodezkadastr” mámleketlik kamiteti menen kelisiledi.

Ósimlik dunyasınıń islep shıǵılatuǵın kadastr maǵlıwmatı isenimliligi ushın mámleket tábiyattı qorǵaw kamitetiniń kadastr xizmeti, ósimliklerdiń mámleket tárepinen esapqa alınıwın júrgiziwshi ministirlikler hám shólkemlerdiń wakalatlı shaxsları nızam hújjetlerine muwapıq juwap beredi.

16.3. MKBBS na usınılatugın maǵlıwmatlardıń quramı

Ósimlik dúnyası obyektleri mámleketlik kadastrı boyınsha-wakalatlı orgınlar: Ózbekstan Respublikası mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamiteti (mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamiteti)-bas shólkem; Ózbekstan Respublikası pánler akademiyası (Panler akademiyası); Toǵay xojalıǵı bas basqarması; Mámleketlik tabiyattı qorǵaw bas basqarması; Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamiteti; “Jergeodezkadastr” mámleketlik kamiteti DKYT qa tómendegi maǵlıwmatlardı usınadı:

a)azıq-awqat maqsetinde paydalanılatuǵın jabayı darilik hám dekorativ ósimlikler boyınsha-pánler akademiyası hám toǵay xojalıǵı bas basqarması;

b)texnikalıq maqsetlerde paydalanılatugın jabayı ósimlikler boyınshamámleketlik tábiyattı qorǵaw kamiteti;

c)tábiyiy jaylaw hám pishenzarlar ósimlikleri boyınsha- “Jergeodezkadastr” mámleketlik kamiteti;

d) kem ushraytuǵın hám joq bolıp ketiw qáwipi astında bolǵan jabayı ósimlik túrleri boyınsha – panler akademiyası:

jabayı ósimliklerdiń túrleri hám tipleri; ósimliklerdiń atı;

ósimlik toparları;

ósimlik dunyasınıń ekalogiyalıq jaǵdayı;

ósimliklerdiń tutınıwshılıq qasiyetleri hám olardıń bahası; qızıl kitapqa kirgizilgen ósimlik turleri;

ósimlik dunyasınan paydalanıw tarawı hám úlgileri;

ósimlik dunyası obyektleriniń maydanları kórsetilgen sxeması; ósimlik dunyasınıń qun tárepinen bahası.

17- TEMA: ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASÍNÍŃ HAYWANAT DÚNYASÍ

MÁMLEKETLIK KADASTRÍN JÚRITIW TÁRTIBI

JOBA:

17.1.Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrı;

17.2.Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrınıń mazmunı;

17.3.Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrın júritiw tártibi;

17.4.MKBBS na beriletuǵın maǵlıwmatlar quramı.

17.1.Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrı

Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrı jabayı haywanlar sanın esapqa alıw, olardı paydalanıw hám olardı ekonomikalıq bahalaw, haywanat dúnyasın baqlaw hám onnan aqılǵa muwapıq paydalanıwdı shólkemlestiriw maqsetinde, Haywanat dúnyasın baqlaw hám onnan paydalanıw haqqında”ǵı Ózbekstan Respublikası Nızamına, Ózbekstan Respublikası Ministirler Kabinetiniń "Ózbekstan Respublikası Mámleketlik kadastrları birden-bir sistemasın payda etiw hám oni júritiw tártibi haqqındaǵı Nızamdı tastıyıqlaw haqqında" 1996-jıl 17 iuldaǵı 255-san qararına, basqa nızam hújjetlerine muwapıq júrtiledi.

Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrı jabayı haywanlar sanı, olardı goegrafiyalıq tarqalıwı, muǵdarı hám sapası , olardan paydalanıw hámde olardı ekonomikalıq bahalaw haqqındaǵı úzliksiz jańalanatuǵın maǵlıwmatlar sistemasınan ibarat.

Tábiyiy erkin halda jasawshı jabayı haywanlar: sút emiziwshiler, quslar, jer bawırlawshı haywanlar, hám suwda, hám qurıqlıqta jasawshı haywanlar, balıqlar, omırtqasızlar haywanat dúnyasınıń mámleket kadastrı obyektleri esaplanadı.

Mámleket kadastırın júritiwshi organlar, ańshılıq hám balıqshılıq xojalıǵın júrtiwshi, haywanlardı tábiyiy aymaǵınan ajiratıp alıp hámde ajratıp almastan ilimiy, mádeniy-ruwxıy, oqıw hám tayarlaw maqsetinde haywanat

dúnyasınan paydalanıwshı yuridikalıq shaxslar haywanat dúnyası mámleketlik kadastrınıń subektleri esaplanadı.

Tómendegiler haywanat dúnyası kadastrın júritiwdiń tiykarǵı principleri esaplanadı:

respublikanıń barlıq aymaǵında haywanlardıń bárshe túrleri yáki kishi túrleriniń imkanı barınsha eń kóp sanın qorǵap qalıw;

maǵlıwmattı toplaw, qayta islew texnalogiyası hám inám etiw metodikasınıń jalǵızlıǵı;

mámleket kadastrları birden-bir sisteması talapların táminlew;

kadastr maǵlıwmatın toltırıw hám jańalawdıń isenimligine hám úzliksizligine;

mámleketlik kadastrın júritiwdi oraylastrılǵan tártipte basqarıw. Haywanat dúnyasınıń mámleket kadastrı: obyektlerin dizimnen ótkiziw,

olar sanın esapqa alıw hám olardan paydalanıw sapalılıǵın, obyektlerdi ekonomikalıq bahalawdı, kadastr maǵlıwmatların sistemalastırıwdı, saqlawdı, jańalawdı hám onı paydalanıwshılarǵa tiyisli kórinislerde hám kólemlerde belgilengen tártipte tezlik penen jetkerip beriwdi óz ishine aladı.

Mámleket hákimiyatı hám basqarıw organları kadastr maǵlıwmatınan biypul payalanadı, qızıqlı yuridikalıq hám fizikalıq shaxslar nızam hújjetlerinde belgilengen muǵdarlarda haq tólep paydalanadı.

Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrın júritiw mámleket byudjeti qarjiların esaplap ámelge asırıladı. Haywanat dúnyasın mámleket tárepinen esapqa alıwdı hám mámleketlik kadastrın júritiwshi bárshe shólkemler qarjı menen táminleniwi kerek.

17.2. Haywanat dúnyasınıń mámleket kadastrı mazmunı Ózbekstan Respublikasınıń haywanat dúnyası mámleket kadastrında

jabayı haywanlardıń hár bir túri (kishi túri) boyınsha maǵlıwmatlar bar boladı. Jabayı haywanlar túrleriniń gruppalarına birlestirilgen:

a) qızıl kitapqa kirtilgen haywanlardıń azlıǵı hám joǵalıp ketken túrleri; b)qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlardaǵı haywanlar túrleri;

v) awlanatuǵın haywanlar túrleri; g) balıqlar;

d) awıl xojalıǵı zıyankesleri bolǵan haywanlar;

tarqatıwshı haywanlar;

z) haywanlardıń basqa túrleri.

Túrler (kishi túrler)diń hár bir taypasına tómendegi maǵlıwmatlar payda boladı:

túr (kishi túr)diń statusı;

tarqalıw (aymaqlar boyınsha bólistiriliwi); sanı;

biologiyalıq hám túr (kishi túr)diń tarqalıwı ; paydalanıwı; ekonomikalıq bahalanıwı.

Ózbekstan Respublikası Mámleket tábiyattı qorǵaw kamiteti tárepinen tastıyıqlanǵan Nızamǵa tiyisli júrtiletuǵın "Ózbekstan Respublikası haywanatlardıń genetik fondı kitabı” haywanat dúnyasınıń mámleketlik kadastrın dúziw ushın maǵlıwmat bazası esaplanadı.

Haywanat dúnyasınıń mámleket kadastrı, kadastr maǵlıwmatı úziliksiz jańalanıwın táminlewshi tiykarǵı (birlemshi) hám agımdaǵı túrlerin óz ishine aladı. Haywanat dúnyasınıń mámleket kadastrı tiykarǵı (birlemshi) túrin júritiwde obyektler birlemshi dizimnen ótkiziledi. (inventarizaciyalanadı).

Usı túrde ótkizilgennen keyin ózgergen barshe keyingi ózgerisler qayt etiledi hám kadastrǵa kiritiledi.

Dizimnen ótken, esapqa alıw hám bahalaw maǵlıwmatı haywanat dúnyası haqqında jámi kadastr maǵlıwmatın payda etiw. Usı maǵlıwmat alipbenomeri (temalar, tezisler) hám sızıqlı (kartalar, sxemalar) kórinisinde, dástúrli hám avtomatlastrılǵan variantlar inám etiledi.

17.3.Haywanat dúnyasınıń mámleketlik kadastrın júritiw tártibi Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrın Mámleketlik tábiyattı qorǵaw

kamiteti júrtedi. Ózbekstan Respublikası pánler akademiyası haywanat dúnyasınıń mámleketlik kadastırın júritiw boyınsha másláhat organı esaplanadı.

Haywanat dúnyası mámleketlik kadastrı Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamiteti tárepinen tómendegi adminstrativlik-aymaqlıq dárejeleri:

birlemshi dárejede haywanat dúnyasınıń mámleket kadastrı subektleri wákillikli shaxslar tárepinen;

regionlıq dárejede Qaraqalpaqstan Respublikası Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamitetiniń wakillikli shaxslar tárepinen;

Respublika dárejesinde Ózbekstan Respublikası Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamitetiniń kadastr xizmeti tárepinen júritiledı.

Jabayı haywanlardı dizimnen ótkiziw, olar haqqında muǵdarlıq hám sapalıq maǵlıwmatın toplaw, kadastr dápterin júritiw, kadastr kartaların dúziw hám regionlıq dárejege zárúr maǵlıwmattı beriw subektler dárejesinde mámleket kadastrınıń funkciyaları esaplanadı.

Regionlıq dárejede wákálatlı shaxslar kadastrın júritiwde subektlerine usıllıq járdem kórsetedi, túsetin maǵlıwmattı analiz qılıw, inám etilgen

maǵlıwmatlardıń isenimligin bahalaydı, Qaraqalpastan Respublikası hám wálayatlar boyınsha jabayı haywanlar dizimin, jabayı haywanlardıń túrleri boyınsha jaylastırıw aymaǵı sxemaların dúzedi, esabatlar dúzedi hámde olardı hár jılı 1-martqa shekem belgilengen kóriniste Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamitetine inám etedi.

Ózbekstan Respublikası Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamiteti kadastr xizmeti respublika dárejesinde:

haywanat dúnyasınıń mámleket kadastr júrtiliwin muqapıqlastıradı; normallı-usıllı hújjetlerdi islep shıǵaradı;

kadastr júritiliwi ústinen baqlaydı;

wáláyat kadastr xizmetleri esabatların sistemalastıradı;

haywanat dúnyası mámleketlik kadastrı boyınsha jıllıq esabattı dúzedi; kadastr xizmetlerin materiallıq-texnikalıq táminleydi;

haywanat dúnyası mámleket kadastrınıń avtomatlastırılǵan maǵlıwmat sistemasına shıǵadı;

mápdár yuridikalıq hám fizikalıq shaxslardıń kadastr materiallarınan paydalanıw tártibi hám shártlerin belgileydi;

zárúr kadastr maǵlıwmatın mámleket kadastrları birden-bir sistemasına beredi.

Haywanatlardı mámleket jolı menen esapqa alıw hámde olardan paydalanıw kólemin esapqa alıw boyınsha hújjetler túrleri Qızıl kitapqa kiritilgen haywanlar boyınsha milliy shólkemler, oqıw orınları hám basqa idaralar, mámleket qorıqxanaları kompleks (landshaft) zakaznikler, tábiyiy baǵlar, zakaznikler hám pitomnikler, mámleket biosfera rezerflerin qatnasında Pánler akademiyası tárepinen;

belgilengen tártipte ań qılıw hám sanaat obyektlerine kiritilgen haywanlar boyınsha Awıl hám suw xojalıǵı Ministrligi janındaǵı “Ózbek balıq awlaw” shólkemi, aw qılıw xojalıǵı júritiwshi basqa shólkemler tárepinen;

esapqa alınıwı hám haywanat dúnyası mámleket kadastrına kiritiliwi kerek bolǵan haywanlardıń bárshe túrleri (kishi túrleri) boyınsha, mámleket qorıqxanaları, kompleks (lanshaft) zakazniykler, tábiyiy baǵlar, zakaznikler hám pitomnikler, mámleketlik biosfera rezervatlari aymaǵında tiyisli ráwishte, idaralıq boysınıwshıdan qáttiy názer, kompleks (lanshaft) zakaznikler, tábiyiy baǵlar, zakaznikler hám pitomnikler, mámleket biosfera rezervatları tárepinen;

balıqlardıń sanaat túrleri boyınsha Ózbekstan Respublikası Awıl hám suw xojalıǵı Minisirligi tárepinen;

ayrıqsha qáwipli juǵımlı keselliklerdi tarqatıwshı haywanlar boyınsha Ózbekstan Respublikası Densawlıqtı saqlaw Ministirliginiń karantinli hám ayrıqsha qáwipli juǵımli keselliklerdiń aldın alıw respublika orayı tárepinen;

awıl xojalıǵı ziyankesleri bolǵan haywanlar boyınsha Ózbekstan Respublikası Awıl hám suw xojalıǵı Ministirligi tárepinen;

toǵay xojalıǵı ziyankesleri bolǵan haywanlar boyınsha Awıl hám suw xojalıǵı Ministrligi janındaǵı Toǵay xojalıǵı bas basqarması tárepinen;

joqarıda kórsetilmegen haywanlardıń qalǵan túrleri (gruppaları) boyınsha Ózbekstan Respublikası Pánler akademiyası tárepinen júritiledi.

Haywanlardıń mámleket diziminen hám olardıń paydalanıw kólemi esabın júritiwshi ministirlikler hám idaralar haywanat dúnyası mámleket kadastrı boyınsha zárúr maǵlıwmattı Mámleket tabiyattı qorǵaw kamiteti tárepinen belgilengen kóriniste, kólemde hám múddetlerde biypul inám etedi.

Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamiteti 2001-jıldan baslap hár jılı haywanatlar dúnyası mámleketlik kadastrı boyınsha zárúr maǵlıwmattı esabat jılınan keyingi jılınıń 1 apreline deyin Mámleket kadastrları birden-bir sistemasına inám etedi. Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamiteti tárepinen tastıyıqlanadı hám “Jergeodezkadastr” mámleketlik kamiteti menen kelisiledi.

Haywanat dúnyasınıń islep shıǵılatuǵın kadastr maǵlıwmatın isenimliligi ushın Mámleket tabiyattı qorǵaw komitetiniń kadastr xizmeti, haywanlardıń mámleket tárepinen esapqa alınıwı júritiwshi ministirlikler hám shólkemlerdiń wákálátlı shaxslar nızam hújjetlerine baylanıslı juwap beredi.

17.4. MKBBS na beriletuǵın maǵlıwmatlardıń quramı Ózbekstan Respublikası haywanat dúnyasınıń mámleket kadastrın

júritiw boyınsha-wákillikli shólkemler: Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamitetibas shólkem, Pánler akademiyası, Awıl hám suw xojalıǵı Ministirligi, Ózbekstan balıqshılıq hám ańshılıq shólkemi; mámleket qorıqxanaları, tábiyiy parkler, Ózbekstan Respublikası Densawlıqtı saqlaw Ministirligi MKBBSqa tómendegi maǵlıwmatlardı beredi:

a)qızıl kitapqa kiritilgen haywanat túrleri boyınsha pánler akademyası;

b)belgilengen tártipte ańshılıq obyektlerine kiritilgen haywanlar boyınshaToǵay xojalıǵı bas basqarması, Ózbekstan balıqshılıq hám ańshılıq shólkemi;

v)mámleket qorıqxanaları hám tábiyiy parkler aymaqlarında esapqa alınıwı hám haywanat dúnyası kadastrına kitiliwi kerek bolǵan bárshe haywanat túrleri (kishi túrleri) boyınsha mámleket qorıqxanaları, tábiyiy parkler;

g)awlanatuǵın balıq túrleri boyınsha-Awıl hám suw xojalıǵı Ministirligi;

d)óte qáwipli infektsion keselliklerdi tasıwshı haywanlar boyınshaDensawlıqtı salaw Ministirligi;

e)awıl xojalıǵı haywanları boyınsha – Awıl hám suw xojalıǵı minstirligi;

j)basqa haywanlar túrleri (gruppaları) boyınsha – Pánler akademiyası: haywanlardıń túrleri (túrler gruppaları);

túrdiń (kishi túrdiń) statusı; haywanlardıń túrleri boyınsha sanı;

túr (kishi túr) biologiyasınıń hám populiyaciya halatınıń qásiyetleri; Qızıl kitapqa kiritilgen haywanlar dizimi hám olardıń jaylasıw zonaları; haywanlardan paydalanıw tarawı hám túsindirmesi;

mámleket aymaǵında haywanlardıń ornalasıw ornı hám jaylasıw tıǵızlıǵı (túrler boyınsha ) sxemaları;

bahası.

IV-BAP. AYMAQLAR TOPARÍNA KIRIWSHI MÁMLEKETLIK KADASTRLARÍ HÁM OLARDÍ JÚRGIZIW ÓZGESHELIKLERI

18- TEMA: QORǴALATUǴÍN TÁBIYIY AYMAQLAR

MÁMLEKETLIK KADASTRÍ

JOBA:

18.1.Qorǵalatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleketlik kadastrın esapqa alıw

obyektleri;

18.2.Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleketlik kadastrı quramı;

18.3.Kadastrdı islep shıǵıwdı joybarlaw hám júritiw;

18.4.MKBBS na beriletuǵın maǵlıwmatlar dizimi.

18.1.Qorǵalatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleketlik kadastrın esapqa alıw

obyektleri

Qorıqlanatuǵın aymaqlar mámleketlik kadastrı Ózbekstan Respublikasınıń “Mámleket kadastrları haqqında”ǵı Nızam (15.12.2000 jıl № 171-II), Ózbekstan Respublikasınıń “Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqar haqqında”ǵı Nızam (03.12.2004 jıl № 710-II), Ózbekstan Respublikası Ministrler Kabinetiniń 2005-jıl 16-fevraldaǵı 66-san qararı menen tastıyıqlanǵan “Mámleket kadastrları birden-bir sisteması (DKYaT)tı jaratıw hám júritiw tártibi haqqında”ǵı Nızam, Ózbekstan Respublikası Ministrler kabinetiniń “Ozbekstan Respublikasınıń qorǵalatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleket kadastrın júritiw haqqındaǵı Nızamdı tastıyıqlaw” haqqında hám basqa normativ-huqıqıy hújjetlerge tiyisli júritiledi.

Ózbekstan Respublikası Mámleketlik tábiyattı qorǵaw kamiteti tárepinen Pánler akademiyası menen birgelikte júritiledi hám tábiyiy ortalıqtıń qorǵalatuǵın taypalarǵa kirtiletuǵın obyektleri boyınsha birdiylestirilgen maǵlıwmatlar toplamınan ibárat boladı, ol Ózbekstan Respublikası Mámleket kadastrları birdenbir sistemasınıń quram bólegi esaplanadı.

Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleket kadastrı áne usınday aymaqlar tarmaqların rejelestiriw, olardı qorǵalıwın támiyinlew, ilimiy izleniwler ótkiziwleri, tiyisli tártipte boysınıw ústinen mámleket baqlaw dárejesin asırıw, Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlardıń tiykarǵı kórsetkishleri menen tezlik penen tanısıw, sonlıqtan olardıń islep shıǵarıwdı rawajlandırıw hám jaylastırıwdı rawajlandırıwdaǵı rólin esapqa alıw ushın arnalǵan.

Tómendegiler qorǵalatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleketlik kadastrın esapqa alıw obyektleri esaplanadı:

Mámleket qorıqxanaları, kompleks (landshaft) zakaznikler, tábiyiy baǵlar, tabiyat inámlari, zakazniykleri hám tabiyat pitomnikleri, tabiyiy kurort aymaqları, dem alıw aymaqları, suwdı qorıqlawshı zonaları hám qorıqxanaları

palasaları, jer ústi hám jer astı suwları payda bolatuǵın aymaqlar , balıqshılıq xojalıǵı aymaqları, ayrıqsha tábiyiy resurslardı basqarıw ushın aymaqlar, mámleket biosfera rezervatları hámde Nızam hújjetleri hám xalıq-ara shártnamalar menen Qorıqlanatuǵın taypaǵa kiritilgen basqa tábiyiy aymaqlar.

Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar óziniń jetiskenligin kórsetiw maqsetinde hám rejimge kóre tómendegi taypaǵa bólinedi:

mámleket qorıqxanaları; kompleks (lanshaft) zakaznikler; tábiyiy baǵlar;

mámleketlik tabiyat mirasları;

ayrıqsha tabiyiy obyektleri hám komplekslerdi saqlaw, kóbeytiw hám tiklew ushın aymaqlar;

qorıqlanatuǵın landshaftlar;

ayrıqsha tábiyiy resurslardı basqarıw ushın aymaqlar.

Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar boysınıwshı, kerekligi, sonlıqtan tábiyiy obyektlerdiń hálsizligine qaray jergilikli hám ulıwma mámleket ahmiyetine iye bolıwı múmkin.

Tek Nızamshılıqta belgilengen tártipte payda etilgen obyektleri ǵana dizimnen ótikiziledi hám Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar kadastrına kiritiledi.

Obyektlerdi kadastrǵa kiritiw ushın zárúr bolatuǵın hújjetler dizimi Mámleketlik tabiyattı qorǵaw kamiteti tárepinen belgilenedi.

18.2. Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleketlik kadastrı quramı Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar mámleketlik kadastrı usı aymaqlardıń

huqıqıy statusı hám tártibi, olardıń geografiyalıq jaǵdayı, muǵdarı hám sapasına tiyisli kórinisleri, ekologiyalıq, ilimiy, mádeniy, tariyxiy hám basqa húkimleri, idaralıq tiyisliligi, jer iyeleri hám jerden paydalanıwshılar, sonlıqtan esapqa alınǵan hár bir obyekt boyınsha usı aymaqlardaǵı tábiyiy resurslardı paydalanıw xarakteri tuwralı maǵlıwmatlardan ibárát boladı.

Kadastr hújjetleri kartografiya, fotografiya, esabat esapqa alıw materyalların, Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlardıń jaǵdayı tuwralı, kadastr kórinislerin dúziwde esapqa alınatuǵın maǵlıwmatlardı óz ishine aladı.

Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar kadastrı tómendegi tiykarǵı kórinislerdi óz ishine aladı:

1- túri (jıyma) - "Qorıqlanatuǵın tábiyiy aymaqlar dizimi";

2- túri - "Mámleket qorıqxanaları, kompleks (lanshaft) zakaznikleri, tábiyiy baǵlar, mámleket biosfera rezervatlarınıń jer-suw resursları;

3- túri - "Mámleket qorıqxanaları, kompleks (lanshaft) zakaznikleri, tábiyiy baǵlar, rezervatlarınıń ósimlik dúnyası;