Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

English - German - Karakalpak botanical dictionary

.pdf
Скачиваний:
1
Добавлен:
10.08.2024
Размер:
1.08 Mб
Скачать

husk, envelope

Hülle f

orawshı japıraqlar

anthodium

allgemeine Blütendecke

ulıwma orawshı japıraqlar

cloudy

wolkig

bultlı

sea buckthorn

Weiden-Sanddorn m

oblepixa

habit

Gestalt f, Tracht f

sırtqı kórinis

leafiness

Belaubung f

japıraqlanıw

stripped, naked, bare,

entblößt, kahl

jalańash

denudate

 

 

innovation

Verjüngung f

jańarıw

envelope, coat

Umhüllung f, Hülle f

qabıq

cel membrane, cell wall

Zellwand f, Zellhaut f

kletka qabıǵı

ordinary, common

geinein, gewöhnlich, üblich

ápiwayı

oval

oval

oval, sopaq

vegetable

gemüseartig

palız, baqsha ónimleri

flame-coloured, bright red

feuerrot, glühendrot

ot reńli qızıl

vegetable

Gemüsegarten-

baqsha, palız

limited

begrenzt, beschränkt

sheklengen

squirtingcucumber

Springgurke f, Spritzgurke f

iyt túynek

singleflowering

Einzelblühend

jalǵız gúllewshi

solitary

einzelstehend, vereinzelt

bir ózi, jekke

one-sided, secund

einseitig, einseitswendig

bir qırlı, bir qaptallı

simultaneous

gleichzeitig

bir waqıtta

ephemerous

eintägig

bir kúnlik

monoecious

einhäusig

bir úylilik

unidentate

einzähnig

bir tisli

unicellular

einzellig

bir kletkalı

single-spiked

einährig

bir masaqlı

unicapsular

einkapselig

bir qutılı

monopterous

einflügelig

bir qanatlı

unipetalous

nur ein Blumenblatt habend

bir gúl japıraqlı

annual

einjährig

bir jıllıq

monophyllous

einblätterig

bir japıraqlı

unilobate

einlappig

bir salalı

conformed

gleichförmig

bir qıylı

unijugous, unijugate

einpaarig, einjochig

bir juplı

monocarpous

einfrüchtig

bir miyweli

monochlamydeous

einhüllig

bir qabıqlı

unisexual

eingeschlechtig

bir jınıslı

monocerous

einhörnig

bir shaqlı

monostichous

einreihig, einzeilig

bir qatarlı

monocotyledonous

spitzkeimig, einsamenlappig

bir tuqım úlesli

secund, onesided

einseitig, einseitswendig

bir tárepli

concolour

einfarbig

bir reńli

monomerous

aus einem Stück bestehend

bir aǵzalı

uninuclear

ein kernig

bir yadrolı

dandelion

Löwenzahn m

qoyma-qoshqarma

pericarp

Fruchtgehäuse n, Fruchthülle f,

miywe dógeregi

 

Samengehäuse n

 

perianth

Blütendecke f, Blütenhülle f

gúl dógeregi

colour

Farbe f

boyaw

stained, coloured

farbig

boyalǵan, reńli

colouring, staining

färbend

reń beriwshi

rounded

runa, kreisförmig

dóńgelengen

surrounding

umgebend, umgürtend

qorshawshı

surrounded

umwallt, umgeben

qorshalǵan

circumference

Umfang m

sheńber, dógerek

oleander

Rosenlorbeer m, Oleander m

oleandr

alder

Erle f

olxa

goldendrop

Lotwurz f

onosma

ontogeny

Ontogenie f

ontogenez (jeke rawajlanıw)

oospore

Eizelle f

oocnopa

foothold, support

Stütze f, Gestell n

tayanısh

definite

bestimmt

belgili

optimal

allerbeste

optimal

pubescence, downiness

Behaarung f, Haarbekleidung f

túkli (tómen túsiw)

pollination

Bestäubung f

shańlanıw

pollinized

bestäubt

shańlanǵan

orange-red

orangerot

sarǵısh qızıl

organ

Organ n

organ

generative organs

Befruchtungsorgane n pl

tuqımlanıw organları

sexual organs

Geschlechtsorgane n pl

kóbeyiw organları

nut

Nuß f

ǵoza

Brazilnut tree

Brasilnußbaum m,

amerika ǵozası

 

Paranußbaum m

 

bitter-nut hickory

Bitternuß f

ashshı ǵoza

walnut

Walnuß f

ǵoza, jańǵaq

coccus, nutlet

Knopf m, Nüßchen n

ǵozasha

bracken

Adlerfarn m

orlyak

ornitophilous

vogelblütig, vogelliebend

quslar járdemi

orthostichles

Längszeilen f pl

ortostixiya

orthotropous

geradläufig

tik ósiwshi

refreshing

erfrischend

tazalawshı

axial

achsenständig

tiykarǵı

autumn

herbstlich

gúzgi

osmose

Osmose f

osmos

base

Grund m

tiykarı

basic, basal

grundstandig

tiykarǵı

singular, peculiar

einzeln, besonder

ózgeshe

individual

Einzelwesen n

urpaq

singular, peculiar

einzeln, besonder

ózgeshe, basqasha

sedge

Segge f, Riedgras n

dońız óleń, ráń

sow thistle

Gänsedistel f

qalwen

trace

Spur f

qaldıq, shıǵındı

sharp, acute

spitzig, schneidig

ótkir

awn

Granne f

qılshıq

holly

Stechpalme f, Hülsdorn m

padub

fenugreek

Bockshornklee m

pajitnik

axil

Achsel f, Blattwinkel m

qoynı, quwısı

paleobotany

Paläobotanik f

paleobotanika

palynology

Pollenkunde f

palinologiya

rod-like

stäbchenförmig

tayaqsha tárizli

box

Buchsbaum m

kavkaz palması

coconut palm

Kokospalme f

kokos palması

Palmyra palm

Borassuspalme f

palmir palması

rattan palm

Rotangpalme f, Schilfpalme f

rotang palması

sugar palm

Zuckerpalme f

qantlı palma

papyrus

Papierstaude f

papirus

ferns

Farne m pl

paporotnikler

Paraguay tea, yerba mate

Matepflanze f, Paraguaytee m

paragvay chayı

parasite

schmarotzend

parazitlik

parasites

Schmarotzer m pl

parazitler

parallelnerved

parallelnervig

jup tamırlı

parallel

gleichlaufend

parallel (teń)

paraphysis

Saftfaden m, Paraphyse f

parafiza

parenchyma

Grundgewebe n, Füllgewebe n

parenxima, jumalaq kletkalar

 

 

bos parenxima

lacunose parenchyma

Schwammparenchym n

aǵash parenximası

wood parenchyma

Holzparenchym n

japıraq parenximası

mesophyll

Mesophyll n

túye taban, palatı

bean caper

Bohnenkaper f

jup

paired

paarig, gepaart

partenogenez

parthenogenesis

Jungferngeburt f

partenokarpiya

parthenocarpy

Jungfernfrüchtigkeit f

jelqom

flag, banner, standard

Fahne f, Wimpel m

iyt júzim

nightshade

Nachtschatten m

qara iyt júzim

black nightshade

schwarzer Nachtschatten m

awırıw, tuwdırıwshı

pathogenic, disease producing

krankheitserregend

patologiya

pathology

Krankheitslehre f

pellikula (vodorosllerdiń

pellicle

Häntchen n

qabıq qatlamı)

ash-coloured

aschgrau, aschfarbig

kúl reń

primary, initial

ursprünglich

dáslepki

partition, wall

Querwand f, Scheidewand f

tosıq

anterior, foremost

Vorderständig

aldınǵı

pepper

Pfeffer m

haqıyqıy burısh

red pepper

Paprika f, spanischer Pfeffer m

qızıl burısh

perianth

Blütendecke f, Blütenhülle f

perianсiy

periblem, envelope tissue

Hüllgewebe n

periblema

perigone

einfache Blütenhülle f

perigoniy

periderm, outer bark

Korkschicht f, Korkgewebe n,

periderma (ekinshi qabıq)

 

Periderm n

 

pericarp

Fruchtgehäuse n, Fruchthülle f,

perikarpiy

 

Samengehäuse n

 

perilla

Perilla f

perilla

perisperm

Perisperm n, Nährgewebe n

perisperma

pinnately leaved

fiederblätterig

pár sıyaqlı japıraq

peristome

Peristom n, Mündungsbesatz m

peristom

perithecium

Perithezium n, Kerndecke f,

periteсiy (zamarıqtıń jemis

 

Pilzkapsel f

dánesi)

peach

Pfirsich m

shabdal

perforation

Durchbohrung f

perforaсiya (tútiklerdiń

 

 

kletkasındaǵı sańlaq)

pistil

Stempel m

analıq

sandwort

Sandkraut n

balpaq tıshqan

parsley

Petersilie f

petrushka

pigment

Farbstoff m

pigment

plane-tree

Platane f

shınar

club-moss

Bärlapp m

plaun

placenta

Samenträger m

jatır

placentation

Plazentation f

plaсentaсiya

pleiochasium

Scheindolde f

pleyoxaziy

plectenchyma

Pseudoparenchym n,

plektenxima

 

Scheinparenchym n

 

pleroine

Plerom n

pleroma

water moulds

Algenpilze m pl, Pilzalgen f pl

suwdıń kógerip ketiwi

fruit

Frucht f

miywe

separ ating fruit

Spaltfrucht f

bólik miywe

false fruit, spurious fruit

Scheinfrucht f, Halbfrucht f

ótirik periteсiy

fleshy fruit

Fleischfrucht f

etli miyue

aggregate fruit

Sammelfrucht f

top miyue

compound fruit

zusammengesetzte Frucht f

quramalı miyue

dry fruit

Trockenfrucht f

qurǵaq miyue

hip

Hagebutte f, Rosenfrucht f

shipovnik miywesi

fertile, fruitful

tragbar, fruchtbar

kóp miywelilik, jemislilik

fruit

Frucht…, Obst….

miywe beretuǵın

carpel

Karpelle f, Fruchtblatt n

miywe japıraǵı

fruit-stem

Fruchtstiel m

miywe ayaqshası

fruiting, bearing

Fruchttragen n

miywelew

dense, compact

dicht, gedrungen, verdichtet

tıǵız

areola

Stachelring m, Stachelpolster m

maydansha

runner, offshoot, sprout, tiller

Ausläufer m, Sproß m, Trieb m

shaqa

innovation shoot

Verjüngungstrieb m

vegativ shaqa

leading shoot

Endtrieb m, Haupttrieb m

keyingi shaqa

sucker

Wurzelsproß m, Würzling m

túbirli shaqa

adventitious shoot

Adventivsproß m

qosımsha shaqa

ground shoot, scaly sucker

Stammlode f, Sproß m

ósiwshi shaqa

again flowering

wiederblühend

qayta gúllewshi

subspecies

Unterart f

túrshe

mobile, movable

beweglich

túrleniwshi

under-class

Unterklasse f

klass tarmaǵı, kishi klass

plantain

Wegerich m

atqulaq

suborder

Unterordnung f

kishi qatar

subgenus

Untergattung f

kishi tuwıs

snowdrop

Schneeglöckchen n

podsnejnik

sunflower

Sonnenblume f

ayǵabaǵar

hypanthium

Unterkelch m

gúl astı

outer calyx, calycle

Außenkelch m

gúl kese astı japıraǵı

elderly

ältlich

qartayǵan

late

spät, verspätet

kesh

late-flowering

spätblühend

kesh gúllewshi

cover, envelope

Hülle f, Decke f

qaplam

exothecium, outer anther case

Außenhaut f

sırtqı qatlam

endothecium

innere Zellenschicht f

ishki qatlam

induvia

Fruchtdecke f

miywe qatlam

spathe

Blütenscheide f

qaplama

indusium

Schleierchen n

qaplamasha

angiosperms

Bedecktsamige pl

jabıq tuqımlı

clothed, covered

bedeckt, bekleidet

qaplanǵan

sex

Geschlecht n

jınıs

field

ackerwachsend, feldwachsend

atızda ósetuǵın

useful

nützlich

paydalı

polymorphism

Vielgestaltigkeit f

polimorfizm (kóp túrlilik)

perfect

vollkommen, vollzählig

tolıq

sexual

geschlechtlich

jınıslı

positive

bestimmt, festgestllt

unamlı

cavity

Höhlung f

quwıslıq

air chamber, air cavity

Luftraum m, Luftlücke f

hawa quwıslıǵı

cell cavity

Zellraum m

kletka quwıslıǵı

cyme

Afterdolde f, Trugdolde f

yarım sayaman

half-round

halbrund

yarım dóńgelek

forb, undershrub

Halbstrauch m

yarım puta

semiradiate

halbstrahlig

yarım nurlı

half-open

halbgeöffnet

yarım ashıq

half fruit

Halbfrucht f

yarım miywe

half-coated

Halbbedeckt

yarım qaplamlı

half-attached

Halbfrei

yarım erkin

sage-brush, wormwood

Beifuß m

juwsan

pomology

Obstkunde f

pomologiya, miyweler

 

 

haqqındaǵı ilim

transverse, lateral

querlaufend, schräg

kese eni

pore, pit

Pore f

tesikshe

bordered pit

Hoftüpfel m

jiyeklengen tesikshe

coppice shoot

Wurzelsproß m

nart shaqa

purslane

Portulak m

semiz shóp

order

Ordnung f

qatar

sown, planted

Angebaut

egislik

similar

Ähnlich

uqsas

spadix, ear, cob

Kolben m

mákkeniń dánli bası

bud

Knospe f, Auge n

búrtik

dormant bud, latent bud,

Winterknospe f

qıslawshı búrtik

resting bud

 

 

fruit-bud

Tragknospe f, Fruchtknospe f

miywe búrtigi

adventitious bud

Nebenknospe f

dormant bud, latent bud,

Winterknospe f

resting bud

 

flower-bud

Blütenknospe f

budding

Knospentreiben n, Knospung f,

 

Knospenbildung f

kidney-shaped

nierenförmig

aestivation

Knospenlage f

belt

Gürtel m

regular

regelmäßig

beautiful

ansehnlich, schön, prächtig

corolla appendage

Nebenkrone f

grafting

Pfropfen n

grafted

gepfropft

appendage

Anhängsel m, Anhang m

adventitious

adventiv, hinzugekommen

character

Merkmal n

attached

eingefügt

covering, protecting

bedeckend, schützend

stipule, scale leaf

Afterblatt n, Nebenblatt n

stipel

Afterblättchen n,

 

Nebenblättchen n

paraphysis

Saftfaden m, Paraphyse f

adnate

angewachsen, verwachsen

sucker

Saugwarze f, Saugwurzel f

bractlet

Vorblättchen n, Deckblättchen n

holdfast

Ranke f

bur parsley

Haftdolde f

alien, foreign

fremd

qosımsha búrtik uyıqlawshı búrtik

gúl búrtigi búrtikleniw

búrtik tárizli ǵumshanıń túrleniwi poyas

durıs

sulıw, kórkem gúl tajı sırtındaǵı japıraqshalar sabıw

sabılǵan ósimshe qosımsha belgi bekitilgen jabıwshı jan japıraq

jan japıraqsha

ósimshe ósip shıqqan

sorǵısh ósimsheler gúl aldı japıraqsha ilgek, jabısıwshı ósimsheler jabısqaq ósimshe kelgindi ósimlik

cork

Kork m

probka

fibrous tissue

Fasergewebe n

prozenxima, uzınsha kletkalar

procambium

Prokambium n

prokambiy

rgosagr

Fruchtanlage f

prokarpiy

proliferation

Sproßen n, Knospung f

proliferaсiya

interspace

Zwischenraum m

aralıq

germ

Keim m

nálshe

millet

Hirse f

tarı

miliary

hirsenartig

tarı tárizli

prothallium

Prothallium n

protalliy

proterandry

Pollenvorreife f,

proterandriya, atalıq shaqanıń

 

Vormännlichkeit f

erte jetilisiwi

proterogyny

Vorweiblichkeit f

proteroginiya, analıqtıń erte

 

 

jetilisiwi

protogyny, proterogyny

Vorweiblichkeit f

protoginiya

protoplasma

Protoplasma n

protoplazma, tiri kletkadaǵı

 

 

suyıqlıq

protoplast

Protoplast n

protoplast

prophyll

Vorblatt n

profill

sand plants

Sandpflanzen f pl

psammofitler

pseudopod

Scheinfüßchen n

psevdopodiy

psychrophytes

Kaltbodenpflanzen f pl

psixrofitler

ornithophilous

vogelblütig

quslar arqalı shańlanıwshı

empty, hollow, void

leer, taub

push, bos

desertic

einsam, unbebaut

shólistanlıq

motherwort

Herzgespann n

pustırnik

bunch, bundle, tuft

Bündel n, Büschel n

toplam

vascular bundle

Gefäßbündel n

tútikli ashıq toplam

down

Daune f

túbit

wheat

Weizen m

biyday

anther

Staubbeutel m

pılnik, shań qaltası