Chex ertekleri. Gúlnara Ibragimova awdarması

Sonda el-jurt Marushkaǵa sıyqırshı kempir ájayıp sawǵa bergenin túsindi.

Marushka sıyqırshı kempirdi sarayǵa alıp keliw ushın bayaǵı jol menen ol jasaǵan jerge bardı.Biraq ol jerde kempirdiń ılashıǵı da, hátte ornı da joq edi.

Marushka ómiri boyına sıyqırshı kempir wásiyat etkenindey ápiwayı hám hadal turmıs keshirdi. Elindegi barlıq puqaralarǵa, ásirese jetimlerge hám ǵárip-qáserlerge miyirman hám qáwender húkimdar boldı.

AQÍLLÍ PRINCESSA

Eki talapker jigit el aralap kiyatır edi. Olar jolında bir sulıw qorǵanǵa dus keldi. Qorǵannıń sheteninen sıǵalap, baǵda bir sulıw princessanıń sayranlap júrgenin kórdi.

– Borjek, bileseń be, men neni qáler edim? – dedi talapkerlerdiń biri, jas hám sulıw awıl jigiti Irjik.

–Mına qorǵannıń iyesi bolǵıń keletuǵın shıǵar? – dedi oǵan Borjek.

–Joq-joq! Tabalmadıń! Men mına princessaǵa úyleniwdi qáler edim!

–Kewliń aspanda eken, Irjik. Princessa, qorǵan – bizdey paqırlarǵa túsip qalıptı. Qoy, bul baylardıń qasınan girkiremizdi kóterip, búgin qonıp shıqqanday ózimizdey kámbaǵaldıń úyin tabayıq.

–Borjek, bileseń be, men usı qızǵa úyleniw ushın janımdı shaytanǵa satar edim.

–Al, men Qudanıń aldına qaytatuǵın janımdı Ibliske satpas edim, – dedi Borjek hám Irjikti májbúrlep ol jerden alıp ketti. Olar qalanıń qasındaǵı bir toǵaylıqqa jetti hám dem alıwǵa otırdı. Borjek janbaslaǵan jerinde uyqılap qaldı. Irjik baǵanaǵı baǵda kórgen gózzaldı oylap, hesh uyqılay almadı. Usı waqıtta olardıń qasınan ústine jasıl kiyim kiygen bir adam ótip baratır edi, ol bulardıń tusında gidirdi.

–Jol bolsın, talapker jigitler! Kelis qaydan, barıs qayda? – dep soradı ol Irjikten.

71

–El aralap, talap islep júrmiz. Tabılǵan jumıstı isleymiz. Biraq men bul qıdırmayshılıqtan sharshadım, – dedi Irjik.

–Álbette, búytip esikten-esikke júrgennen, bir jerde xojeyin bolıp otırǵan abzal, – dedi jolawshı.

–Ho! Kimniń xojeyin bolǵısı kelmeydi?!

–Ayırım waqları adam tek tilek tilese boldı, tilegi ámelge asadı.

–Pay, sen-ám aytasań-aw! Eger adamnıń tilegi qabıl bola bergende qayda! Máselen, men jańa ǵana mına qorǵandaǵı princessaǵa úylensem edi, dep tiledim, hátte oǵan úyleniw ushın janımdı shaytanǵa satıwǵa tayın bolıp turdım!

–Sen ras aytıp atırsań ba?

–Ras aytaman.

–Onda seniń bul tilegiń orınlanadı. Men shaytanman. Eger sen maǵan janıńdı satsań, sherek saattan soń sen bay princ bolasań hám princessaǵa tanısıwǵa barasań. Ol seni jaqsı kórip qaladı hám saǵan turmısqa shıǵadı. Mine, saǵan pár, qaǵaz – sen shunatay barmaǵıńnan qan shıǵarıp, óz qanıń menen mına shártnamaǵa qol qoy.

Irjik oylanıp turmay, sheńgeldiń tikeni menen shunatay barmaǵınan qan shıǵarıp, shaytanǵa qanı menen tilxat jazıp berdi.

–Sen endi meniń húkimimdeseń. Neshe jıldan soń men saǵan keleyin?

–Himmm… Jigirma jıldan soń kelseń boladı. Eger men jigirma jıl sol gózzaldıń qushaǵında bolsam, házlikte jasasam, hesh ármanım qalmasa kerek. Sonda men heshnársege ashınbay seniń izińnen eremen.

–Boladı. Kelistik. Mine saǵan dukat tolı hámiyan. Sen onnan qansha dukat alsań da, ol tolı bolıp tura beredi. Demek sen qálegenińshe mal-dúnya satıp ala alasań! Mına qapshıǵıńda hasılzadanıń kiyimleri bar. Usı kiyimlerdi kiyip al. Mına toǵaydıń shetinde seni ertlewli atıń, xızmetshileriń kútip tur. Sol atqa minip, qorǵanǵa bar, ózińdi princ ya knyaz, dep tanıstır.

–Haw, men princlerdey bolıp sóylep bilmeymen ǵoy. Men sóylep baslaǵannan olar meniń heshqanday knyaz emesligimdi bilip qoyadı.

72

– Sen bunı uwayımlama. Sen neni tilek etseń, sol ámelge asa beredi.

Hámme saǵan isenetuǵın boladı. Qáne, mına sherigiń oyanbastan burın tez jolǵa tús.

Usı aytıp bolıp, shaytan kózden ǵayıp boldı. Qapshıǵın ashıp edi, onda hasıl kiyimler jatırǵan eken. Olardı kiyip alıp toǵaydıń shetine shıqtı. Ol jerde onı ertlewli qanazat, jaqsı kiyingen xızmetshiler kútip tur edi. Irjik dárhal, bárha at minip júrgendey, atqa sekirip minip alıp, qorǵanǵa qaray jol aldı.

Ol ketkennen soń Borjek oyandı. Qasında Irjik joq ekenin kórip, onı aldında ketken shıǵar, dep oyladı. Sóytip ol da zatların jıynastırıp, jol júrip ketti. Máyli, ol bara bersin, bizler qorǵanda ne bolıp atırǵanın kóreyik.

Irjik baǵanaǵı baǵqa endi princ bolıp, atta sallanıp kelgen waqıtta princessa ele baǵda seyillep júr edi.

Irjik korolǵa ózin princ dep tanıstırdı hám qonıp shıǵıwǵa ruxsat soradı.

Korol qonaqtı úlken sıy-izzet penen kútip aldı. Oǵan óz aldına bólmeler ajıratıldı. Irjiktiń hám onıń xızmetshileriniń kiyimleri, atlarınıń erturmanları hám jabıwları, ulıwma olardıń kózge kóriner tárepleri haqıyqatında da saltanatlı princ ekenligine isendirer edi.

Saraydıń úlken zalına stol jazılıp, Irjik shaytan bergen altın júritilgen kiyimlerdi kiyip shıqtı. Bul jasanıp kiyingen jas hám sulıw jigit princessaǵa qattı unap qaldı. Olar ekewi bir-biri menen sózleri úylesip sóylesip basladı hám bir zamattan soń biri-birinen ayrılǵısı kelmey qaldı. Princessa miyman jigittiń ómirlikke usı jerde qalıwın qáler edi.

Aradan birneshe kúnler ótkennen soń Irjik endi óz eline qaytatuǵın bolıp jıynala basladı. Haqıyqatında ishinen hesh ketkisi kelmes edi. Al, princessa bolsa, onı hasla jibergisi kelmey ákesine kelip sırın ayttı – ol

jigitti jaqsı kórip qalǵan edi. Sonıń ushın princessa ákesinen qonaqtı múmkin bolǵanınsha irke turıwdı soradı. Irjik koroldiń iltiması menen jáne birneshe kún usı jerde miyman bolatuǵın boldı. Bir kúni Irjik penen princessa baǵda sayran etip júrgeninde, Irjik batılı jetip, princessanıń aldında diz shógip, onı jaqsı kórip qalǵanın ayttı. Princessa óziniń de onı jaqsı kórip qalǵanın ayttı. Jigit koroldiń aldına princessanıń oǵan turmısqa shıǵıwına razılıǵın sorap bardı. Jigit koroldiń aldında óziniń bir knyazdiń genje ulı ekenin, sonlıqtan

73

onıń miyrası joqlıǵın ayttı. Biraq onıń jeterli aqshası bar, qálegen zattı satıp alıwǵa qúdireti keledi. Ǵarrı korol olardıń turmıs qurıwına ruxsat berdi. Tez arada toy bolıp ótti hám Irjik ózin dúnyadaǵı eń baxıtlı adam sezdi. Qaynatası Irjikti ózine taxt sherigi etip qoydı. Ǵarrı korol dúnyadan ótkennnen soń elde Irjik korol bolıp qaldı.

Puqaraları Irjikti jaqsı kórdi: sebebi ol mámleketti ádillik hám hadallıq penen basqardı. Irjik penen princesssa eki ul hám bir qız kórdi.

Irjik geyde túnlerde jatıp, bayaǵı shaytan menen shártleskenin yadına alar edi, biraq ele shártimizdiń aqırǵı múddetine deyin waqıt bar ǵoy, dep,

ózin jubatar edi.

Biraq waqıt tez ótti, ul-qızları erjetti, shaytan menen shártiniń aqırǵı múddetine bir jıl qaldı. Sonnan baslap Irjik túnleri uyqılay almay shıǵatuǵın boldı. Kúndiz qorǵannıń ishinde gezip júrip, balalarına, hayalına ser salıp, jaqın arada olar menen ayra túserin oylap júregi eziler edi. Eriniń birtúrli bolıp júrgenin hayalı sezdi hám ne bolǵanın soray basladı. Biraq Irjik oǵan sırın ashıwdı qálemedi. Sonıń menen kózdi ashıp-jumǵansha jıl ótip ótip ketti. Mine, múddetke bir kún qaldı.

Usı kúni Irjik ózinniń bólmesinde qamalıp otırdı. Nár tatpadı. Heshkim menen sóylespedi. Keshte esikler ózinen-ózi ashılıp, ol otırǵan bólmege jasılkiyimli adam kirip keldi.

– Al, Irjik, – dedi ol korolǵa, – sen umıtpadıń ba, wádemizge jigirma jıl toldı, sen búgin meniń menen keteseń.

–Umıtpadım, – dedi Irjik. – Biraq meniń pitpey turǵan sharwalarım bar edi, hayalım menen de xoshlasıp alıwım kerek, sen maǵan jáne úsh kún máwlet ber, – dedi.

–Máyli, men saǵan máwlet beremen. Biraq sonday shárt boladı: sen hár kúni meniń orınlawım ushın bir tilek tileyseń. Qálegen tilegińdi tilewińe boladı. Eger men seniń tilegińdi orınlay almasam, seni iyelewge huqıqımdı joytaman: men saǵan tilxatıńdı qaytıp beremen.

Irjik shaytanǵa minnetdarshılıq bildirdi hám ishinen qattı quwandı: onda shaytandı qalay da aldarman degen úmit bar edi. Sonnan ol qaytadan túnergen júzi ashılıp, bólmesinen shıqtı hám hayalına bardı. Kúyewiniń

74

quwanıshlı ekenin kórip hayalı da shadlandı. Olar ekewi baǵqa seyilge shıqtı.

–Shabazım, sen seni ne menen quwandıra alaman? Qanday tilegiń bar? – dep soradı Irjik. Sebebi ol shaytandı shalqasınan túsiretuǵın heshbir jumıstı oylap tabalmay kiyatır edi, sonlıqtan hayalım bir qıyamet nárse oylap tabar, dep úmitlendi.

–Mende kewlim ne kúsese, barlıǵı bar. Men tek bir nárseni – seniń bárqulla kúlip júrgenińdi kóriwdi qáler edim.

–Jaqsı. Onda sen ayt: qorǵanımızdıń bunnan da sulıw bolıwı ushın ne islew kerek?

–Biziń qorǵan aldıńǵı tárepinen sulıw kórinedi. Biraq qorǵannıń arqasın jartas jawıp tur hám átirapımız tolıq kórinbeydi. Usı jartas bolmasa, bizler tórt tárepimizdi alaqandaǵıday kórip otırar edik.

–Bul aytqanıń durıs, – dedi Irjik hám bul jumıstı shaytanǵa tapsırıwdı oylap qoydı.

Keshte Irjik ońasha qalǵanda onıń qasında shaytan payda boldı. Shaytan Irjikten ne tilegi barlıǵın soradı.

– Meniń tilegim, sen azanǵa deyin qorǵannıń artın tosıp turǵan jartastı tegislep berseń edi.

– Qup boladı, – dedi shaytan. – Aytqanıńday etip islep beremen.

Knyaz shaytannıń bul tawdıń bir bólegin ornınan qozǵawı ushın kóp waqıt ketedi, men waqıttan utaman, dep oyladı. Biraq ol azanda oyanıp, aynadan qarap edi – jartastıń ornında jazıq dalalıqtı kórdi. Knyaz qorqıp ketti hám ózin qoyarǵa jer tabalmay, tıpırshılap, abırjıp, hayalına bardı.

–Quda qayırıńdı bersin, shabazım! – dedi hayalı. – Sen ya shaytan menen qol beristiń ya sıyqırshısań! – dedi hayalı jartastıń bir aqshamda ornında joq bolıp shıqqanın aynadan kórip.

–Men kóp waqıttan beri seni bir quwandırǵım kelip júr edi. Qalay bul

ámelge astı – men bilmeymen. Bálkim, bizlerdiń sóyleskenimizdi jin-ájiyne esitip turǵan shıǵar? Qáne jáne sınap kóreyik: sen bir tilekti ayt, kóremiz ol tilek orınlanar ma eken?

75

Knyaginya júdá aqıllı hayal edi hám bul jerde shaytannıń qolı joq emesligin hám kúyewi bir nárseni onnan qıpsalap turǵanın sezdi. Sonlıqtan ol bılay dedi:

– Qáne, mına dalańlıqtıń ornında jer júziniń barlıq aǵashları, shópleri hám gúlleri jıynalǵan baǵ bolsın hám ol baǵ gúllep tursın! – dedi.

Knyaginya usı tilekti aytıp bolıp ishinen oyladı: eger erteń azanda usı tilegim orınlansa, demek, Irjik shaytan menen awız biriktirgen boladı, men oǵan haqıyqattı ayttıraman, dep oyladı.

Keshte Irjik shaytanǵa usı tapsırmanı berdi. Erteńine olar azanda turǵan waqıtta, keshegi dalalıqtıń ornında jer júziniń barlıq ósimlikleri jıynalǵan baǵdıń gúllep turǵanın kórdi.

Knyaginya bunı kórip tınıshınan ayrıldı. Ol bul gúllep turǵan baǵdı kórip qorqqanı sonshelli, júregi toqtap qalıwǵa sál qaldı. Sebebi bunday nárseniń ózinen-ózi bolmaslıǵı ayqqın edi. Ol tez Irjikke burılıp, onıń qolınan uslap, ayttı:

–Shabazım, sen endi mennen haqıyqattı jasıraman, dep oylama. Men bul jerde bir sır barın bilip turman. Seniń shaytan menen qol beriskeniń anıq, sen maǵan ashıǵın ayt, shaytan menen shártińizdiń sońǵı múddeti qashan, men saǵan birer másláhát bere alarman, – dedi.

–Endi hesh nárseni ózgerte almaymız, búgin shaytan meni alıp ketiwge keledi. Men oǵan jáne bir tilek aytıwım kerek, eger ol sonı da orınlay alsa, onnan soń men baspúkil onıń ıqtıyarında bolaman.

Sonnan Irjik bul shaytan menen shártlesken waqıyasın basınan baslap aytıp berdi.

Knyaginya Irdjikti ayıplamadı – sebebi ol ózine degen úmitsiz muhabbat sebepli onıń bul iske qol urǵanın túsine edi.

– Qapa bolma hám uwayımlama. Sır bermeyik, basımızdaǵı sawdanı basqalarǵa bildirmeyik. Al, keshte shaytan kelgen waqıtta, sen onı maǵan jiber, men oǵan deyin oǵan bir nárse oylap tawıp qoyaman.

Irjik iyninen bir úlken júk túskendey, anasınan qayta tuwılǵanday bolıp quwandı hám jeńillendi.

76

Olar kúni boyı balaları menen baǵda oynadı, waq-shaq bolıstı. Keshte kúndegi waqtında shaytan keldi.

–Al búgin ne oylap taptıń? – dep soradı ol knyazdan.

–Sen meniń hayalıma bar, ol saǵan óziniń tilegin aytadı, meniń tileklerim tawsıldı, – dedi.

Shaytan knyaginyanıń bólmesine kirdi.

– Sen meniń kúyewimdi alıp ketiwge kelgen shaytansań ba? – dep soradı knyaginya.

–Awa.

–Men onıń ornına ózimniń tilegimdi aytsam bola ma?

–Boladı.

–Eger sen onı orınlay almasań, seniń meniń erime huqıqıń biykar bola ma?

–Awa, soǵan wáde bergenmen.

–Máyli onda. Sen meniń qasıma kelip, meniń úsh tal shashımdı julıp al, artıq ta julma, kem de julma, jáne-taǵı men hesh awırıw sezbeytuǵın bolayın.

Shaytan knyaginyanıń qasına keldi, úsh tal shashın uslap, birden julıp aldı – sol waqıtta knyaginya qıshqırıp jiberdi.

– Mine, sen bir qáte jiberdiń. Sen shashımdı awırtpay julıwıń kerek edi – sen awırtıp juldıń. Endi sen usı shashlardıń uzınlıǵın ólshe. – Shaytan shashlardı ólshep shıqtı.

Knyaginya oǵan ayttı:

– Endi sen usı shashlardı eki gez uzaytasań – sen olarǵa basqa shash jalǵayman, dep júrme, tek usı shashlardıń ózin uzaytasań – hárbir shash házirgisinen eki gez uzın bolsın.

Shaytan hayran bolıp knyaginyaǵa qarap turdı hám bir zamannan soń ózine kelip: – Men bul shashlardı jáhánnemge alıp barıp, joldaslarım menen oylasıwım kerek, – dep ruxsat soradı. Knyaginya ruxsat berdi. Shaytan shashlardı alıp, kózden ǵayıp boldı.

77

Shaytan jáhánnemge kelip, shaytanlardıń patshası Lyuciferdiń aldına shashlardı qoyıp, knyaginyanıń oǵan aytqan tilegin bayanlap berdi.

–Sen utıldıń, shaytan, – dedi Lyucifer. – Sen qattı danıshpan hayalǵa tap bolıpsań. Bul shashlardı uzartıwdıń hesh jolı joq. Sen olardı sozsań – úzilip ketedi, eger tóstiń ústine qoyıp, shókkishtiń astına alsań – ezilip qaladı. Otqa salsań – janıp ketedi. Kórip tursań – hayaldıń bul tilegin orınlawdıń hesh jolı joq. Demek, saǵan shashlardıń ornına onıń eri bergen tilxattı qaytıp beriwińe tuwra keledi.

–Way, men qaytıp ol nashardıń aldına barmayman – ol maǵan birnárse qılıp júriwi múmkin!

–Endigi saparı aqıllıraq bolasań. Sen házir barıp, uttırǵan nárseńdi qaytarıp aparıp ber.

Shaytan bayaǵı Irjikten alǵan tilxatın alıp, qorǵanǵa keldi – biraq ishke kiriwge qorqtı. Sonnan ol knyazdiń ashıq aynasınan tilxattı taslap, ózi artına qaramay zıp berdi.

Irjik aynadan kelip túsken xattı alıp, bul bayaǵı ózi shaytanǵa bergen tilxatı ekenin kórdi. Sonnan ol quwanıp xattı hayalına aparıp kórsetti. Olar bul tilxattı otqa taslap jiberdi. Áne, bunnan keyin Irjik óziniń knyaginyası hám ul-qızları menen shadlı ómir súrdi.

PRINC BAYAYA

Bir saparı bir eldiń jas koroli urısqa ketipti. Úyinde ekiqabat hayalı qalǵan edi. Aradan kóp waqıt ótpey, koroleva eki ul tuwdı. Urısta júrgen korolge shabarmanlar bul jaqsı xabardı jetkeriwge jollandı. Balaları deni saw bolıp tuwıldı hám jas emenlerdey bolıp tez óse basladı. Birneshe minut aldınıraq tuwılǵan bala sońıraq tuwılǵanına qaraǵanda tirisherek hám shaqqanıraq edi. Úlken ul háwlide tınımsız juwırıp, ózi menen jas tayın shawıp júrer edi. Al genje ulı anasınıń qasınan shıqpas edi, jumsaq gilemlerdiń ústinde oynar, saraydan sırtqa shıǵıwdı xosh kórmes edi. Koroleva úyde turmaytuǵın úlken ulına qaraǵanda óziniń qasınan bir eli jıljımaytuǵın kishkene ulın táwirlew kóre basladı. Balalar jeti jasqa tolǵanda, korol urıstan qaytıp keldi hám ulların bawırına bastı.

– Qaysısı úlken, qaysısı kishkene? – dep soradı korol hayalınan.

78

Hayalı korol úlken ulın taxt miyrasxorı etip aytadı, dep oylap, ózine bawırman kishkenesin burın tuwıldı, dep ayttı. Sonıń menen korol úlken ulın kishi, kishi ulın úlken dep sanadı. Biraq, korol eki ulın da teńdey jaqsı kórdi. Aradan jıllar ótip, balalar erjetti. Bir kúnleri úlken ulı inisiniń taxt miyrasxorı etip belgilengenin esitti.

Úlken ul bul xabarǵa qattı qapa boldı hám saraydan shıǵıp ketiwdi sheshti. Ol óziniń bul oyın ayrılmas isenimli joldası atına kelip ayttı. Atı oǵan adamnıń dawısı menen bılay dep juwap berdi:

– Eger sarayda turǵıń kelmese, dúnyanı sayaxat etiwge shıq. Biraq bir másláhátim, aldın atańnıń ruxsatın al, óziń menen birge heshkimdi alma, meni ertlep alıp jolǵa shıq, basqa atqa miniwshi bolma, – dedi.

Princ attıń adamnıń dawısı menen sóylegenine hayran bolıp: – Sen meni qayda alıp barasań? ol jaqlarda ne boladı? – dep soray basladı.

At ayttı: – Aldınala men saǵan heshnárseni ayta almayman. Biraq eger sen meniń aytqanımnan shıqpasań, men seniń isenimli qáwenderiń hám másláhátgóyiń bolaman, – dedi.

Princ atına wáde berdi.

Sonnan ol atasınıń aldına barıp, sayaxatqa shıǵıwǵa ruxsat soradı. Ákesi onı bul niyetinen qaytarıwǵa urındı, biraq anası birden razılıq berdi.

Sonnan ákesi ózi kishkene ulı dep oylaytuǵın úlken ulın saparǵa tayarlawǵa hámir etti. Ákesi ulına qosıp bir qora xızmetkerlerdi azıq-túlik tiyelgen arbaları menen jiberejaq edi.

Ketermen bolǵan shahzada ayttı:

– Maǵan bunday úlken shan-sháwkettiń keregi joq. Men ózimniń atımdı minip bir ózim ketemen. Tek azıraq azıq penen shamalı pul alaman, – dedi.

Ákesi buǵan qayılshılıq berejaq emes edi, biraq shahzada kóp jalınıp, aqırı jalǵız ózi saparǵa shıǵıwǵa ruxsat aldı.

Princ barlıq tuwǵan-tuwısqanları hám saray mulazimleri menen xoshlastı. Hátte miyrimsiz anası da bir jıldan soń qaytıp keliwdi yaki amanlıǵın aytıp xabar jiberiwdi tapsırdı.

79

Princ paytaxttan tez uzap ketti. Sebebi onıń atı ápiwayı jılqı emes, al sıyqırlı at edi – kózdi ashıp-jumǵansha bir kúnlik joldı ótetuǵın edi.

Bir waqıtları olardıń aldınan minarları kúnge shaǵılısqan ullı sháhár kórindi. At onı kórip dárriw joldan shetke shıǵıp, keń dalalıqtı kesip ótip, toǵaydıń shetinde turǵan jartasqa barıp toqtadı. At jartastı tuyaǵı menen bir urıp edi – jartastan sańlaq ashıldı hám shahzada atı menen sol úńgirge kirdi.

– Endi sen meni usı jerde qaldır, – dedi atı jáne tilge kirip, – al óziń sháhárge kirip, patshanıń sarayına bar. Sen ózińdi gúńelek etip kórsetip, ım menen túsindirip jumıs sora. Korol seni jumısqa aladı. Biraq, abaylı bol, sóylep qoyma. Eger meniń járdemim kerek bolsa, usı jerge kelip, jartastı úsh márte ursań, úńgir ashıladı.

Princ atınıń aytqanı boyınsha onı sol úńgirde qaldırıp, ózi jayawlap qalaǵa ketti. Koroldiń sarayına barıp, onnan ım menen túsindirip jumıs soradı. Korol biyshara gúń jigitti ayap, saray xızmetine aldı. Korol jas jigittiń jumıs islewin baqlap, onı óz isine puqta, tıńǵılıqlı, qolı taza jigit ekenin kórdi. Ol barlıq sorawlarǵa «bayaya-bayaya» dep juwap beretuǵın edi. Sonlıqtan onıń atı Bayaya bolıp ketti.

Koroldiń biri-birinen gózzal úsh qızı bar edi. Úlken qızınıń atı

Zdobena, ortanshı qızınıń atı Budinka, kishkene qızınıń atı Slavena edi.

Qızlar kúni boyı Bayaya menen birge waqıt ótkergendi jaqsı kórer edi. Bayaya qaramaǵız, bir kózin oramal menen tańıp qoyǵan gúń bozbala edi, sonlıqtan korol qızlarımnıń birewi onı jaqsı kórip qaladı dep hesh gúmanlanbas edi. Al princessalar gúń jigitti jaqsı kórip qaldı hám barlıq oyınlarında birge alıp júrer edi. Bayaya daladan sulıw gúllerdi terip, olarǵa gúlsheńberlerin jasap berer edi. Olar ushın altın sabaqlar iyirip, olardıń toqımaları ushın ájayıp naǵıslar salar edi. Ásirese Bayaya menen kishkene princessanıń múnásibeti júdá jaqın edi – apaları olardı erteńgi kúyewkelinshek, dep kúler edi. Slavena apalarınıń házil-dálkegine renjimes edi – ol júdá kórgenli, haqkewilli qız edi.

Bir saparı Bayaya koroldiń bólmesine kirip qalıp, onıń qapa bolıp otırǵanın kórdi. Bayaya ımlap onnan ne ústinde awır oylanıp otırǵanın soradı.

Korol oǵan muńlı názer taslap: – Qonaq bala, sen bizlerdiń basımızǵa qanday awır sawda túsip turǵanın bilmeyseń be? – dep soradı.

80