Chex ertekleri. Gúlnara Ibragimova awdarması

CHEX ERTEKLERI

Gúlnara Ibragimova awdarması

Annotaciya

Chex xalqı folklorlıq shıǵarmalarǵa bay xalıqlardıń biri. Chex ertekleri óziniń mazmunı jaǵınan baylıǵı hám gumanistlik ideyalarǵa suwǵarılıwı menen ajıralıp turadı.

Belgili balalar jazıwshısı Gúlnara Ibragimova chex xalqınıń bir qatar ájayıp erteklerin awdarıp, qaraqalpaq jas oqıwshılarına usınıp otır.

Bul erteklerdiń sizlerdiń kewlińizden orın alarına isenemiz.

CHEX XALÍQ ERTEKLERI

1

NÁTIYJELI TÚS

Bir soldat Praganıń Karl kópirinde qarawılda tur edi. Ol bir qorenish kiyingen diyqannıń kópirdiń arǵı basına bir shıǵıp, bergi basına bir shıǵıp, aldınan shıqqan adamlardıń betine úńilip júrgenin bayqap qaldı.

Soldat ol adamdı toqtatıp: – Jasıullı, sen birewdi izlep júrseń be? – dep soradı.

Diyqan oǵan muńlı dawıs penen bılay dedi:

– Soldat inim, men búgin bir ájeptáwir tús kórdim. Túsimde aspannan bir saza kelip, maǵan usı kópirdiń ústinde qashan ózimniń baxıtımdı ushıratpaǵanımsha júriwdi buyırdı. Men tań atqanda kelip edim. Sonnan beri usı jerde júrmen, biraq ele baxıtımdı ushıratpadım, – dedi.

Soldat oǵan mıyıq tartıp: – Túske iseniwge bola ma – tús degen tańǵı dumanday nárse ǵoy, – dedi. – Men de aqsham ájeptáwir tús kórdim: bir góne jayǵa barıppan, jaydıń qasında kishkene háwlisi bar eken – háwlide bir qáreli ósip turıptı. Jaydan xojeyin shıǵıp, meniń qolıma jarǵı berip, «mına qárelini kesip tasla – astınan ǵáziyne tabasań», dedi.

Diyqan onıń túsin tıńlap, soldat túsinde óziniń jayın, háwlisin hám onda ósip turǵan bir túp qáreli aǵashın kórgenin túsindi. Sol waqıtta diyqan soldatqa heshteńe demey, awılına qayttı hám úyine kelip, hayalına soldattan esitkenin ayttı. Dárriw hayalı ekewi jarǵını alıp, qárelini túbinen kesti. Kesilgen aǵash qulaǵan waqıtta onıń túbinen oyıq ashıldı – ol jerde bir qobdıy altın teńgeler jatırǵan eken.

Jarlı diyqan tapqan ǵáziynesine úlken sawlatlı jay saldı hám jaydıń diywallarına ǵáziynege baylanıslı waqıyanı táswirlegen súwretlerdi saldırdı. Sońınan bayaǵı Pragadaǵı Karl kópirindegi soldattı tawıp alıp, oǵan jalǵız qızın berip, kúyew bala etip qolına kirgizip aldı.

2

ALTÍNSHASH

Bir eldiń patshası – men onıń atın umıttım – zalım hám jánjelpaz korol bolıptı. Bir saparı onıń sarayına sawdager hayal sebette jańa awlanǵan balıqtı alıp kelip, korolǵa:

– Mına balıqtı satıp al, húkimdar. Bul balıqtı satıp alǵanıńa ókinbeyseń, – depti.

Korol balıqqa kóziniń qıyıǵın salıp:

–Men ózimniń patshalıǵımda bunday balıqtı kórmep edim. Uwlı balıq emes pe? – dep soraptı.

–Bul qásiyetli balıq, – depti sawdager hayal. – Bul balıqtı quwırıp jeseń, dúnyadaǵı barlıq haywanlardıń, quslardıń hám balıqlardıń tilin túsinetuǵın bolasań. Hátte ayaǵıńnıń astındaǵı kirttay qońızdıń ne sorap atırǵanın bileseń. Sonda sen dúnyadaǵı eń aqıllı patsha bolasań.

Korolǵa sawdager hayaldıń aytqanı maqul túsipti. Ádette ashkóz hám sıqmar adam, bul ret sawdalasıp otırmay, hayaldıń soraǵan pulın berip, balıqtı satıp aldı. Endi men dúnyadaǵı eń aqıllı húkimdar bolaman, dep oylaptı ǵarrı korol, quwsúyek qolların bir-birine uwqalap otırıp. Endi men pútkil dúnyanı jawlap alaman! Buǵan sóz joq! Endi meniń dushpanlarımnıń kúni qárep boladı!

Korol óziniń jas xızmetkeri Irjikti shaqırıp alıp, balıqtı tez quwırıp beriwdi tapsırıptı.

– Biraq meni aldawshı bolma! – dep qorqıtıptı korol Irjikti. – Eger sen mına balıqtıń bir túyirin jeseń bar ma, tap seniń basıńdı shawıp alaman!

Irjik balıqtı asxanaǵa alıp keldi, onı balıq tazalaytuǵın taqtasınıń ústine qoyıp hayran boldı – ol bunday balıqtı hesh kórmegen edi. Balıqtıń qabırshaqları kempirkosaq hám ayqulaqtay bolıp sáwle shashıp, dónip, tawlanıp turar edi. Bunday balıqtıń qabırshaǵın julıw hám onı may qaynap turǵan tabaǵa taslaw ayanıshlı edi. Biraq koroldiń hámirin eki ete almaysań. Irjik balıqtı quwırıp basladı, biraq onıń piskenin biliw múshkil edi – balıq qaynap turǵan mayda qızarmadı, al, qaytama tınıqlasıp baratır edi.

Korolǵa shiyki balıqtı aparsam, kóresimdi kóremen, endi qalay bunıń pisken-pispegenin biliwge boladı, dep Irjiktiń bası qattı. Sóytip ol kirttay

3

jep kóreyin, dep sheshti, balıqtıń elespesizlew jerinen bir túyirin kesip alıp, awzına saldı. Sol waqıtta onıń qulaǵına «bizlerge de kirttay balıq ber, bizlerge de ber, quwırǵan balıǵıńnan dám tattır» degen jińishke dawıslar esitile basladı. Irjik ján-jaǵına qaradı – heshkim joq.Tek balıq quwırılıp atırǵan tabanıń ústinde bir topar shıbınlar ushıp júr edi. «Áneqalas! – dedi Irjik. – Bul áneyi balıq emes eken!»

Irjik balıq quwırılǵan tabanı alıp, onı suwıtıw ushın ashıq aynanıń aldına qoydı. Aynanıń aldında háwlide ǵazlar jayılıp basıp júr edi. Sonda Irjik bir ǵazdıń ekinshi ǵazǵa aytıp atırǵanın esitip qaldı:

– Qayda baramız? Q ayda baramız?

Ekinshi ǵaz oǵan: – Qarazshınıń arpa atızına baramız! Qarazshınıń arpa atızına baramız! – dep atır edi.

– Mássaǵan! – dedi Irjik ózinshe quwanıp kúlip. – Bul balıqtıń qásiyeti bar eken. Bunnan bir túyir jegenim azlıq eter!

Irjik balıqtıń jáne bir bólegin kesip alıp jedi hám balıqtı gúmis badıyaǵa salıp, ústine petrushka hám ukrop sewip, koroldıń aldına alıp bardı.

Mine, sonnan baslap Irik átirapındaǵı janzatlardıń ne sóylesip atırǵanların túsinetuǵın boldı.

Ol janzatlardıń turmısı adamlardikinen ańsat hám biyǵam emesligin kórdi – olardıń da ózlerine jarasa uwayımları hám táshwishleri bar eken. Sonnan baslap Irjik haywanlardı ayap basladı hám hárbir qıyınshılıqqa ushıraǵan jániwarǵa járdem beriwge umtılar edi.

Tústen soń korol eki attı ertlewdi buyırdı hám Irjik penen sayranlawǵa shıqtı. Korol aldında, al Irjik izinde baratır edi.

Koroldıń astındaǵı at juwas, al Irjiktiń mingen atı asawlaw edi. Irjiktiń atı koroldiń aldına shıǵıwǵa umtıla berdi, Irjik onı zorǵa uslap kiyatır edi. Bir waqıtları Irjiktiń atı oqırandı hám Irjik onıń sózin túsindi.

– Háy jora, qáne shabayıq, ana tóbeni bir sekirgende atlap ótemiz, – dedi Irjiktiń atı koroldiń atına.

4

–Shabar edim, biraq meniń ústimde mına ǵarrı otırıptı, jıǵılıp qalıp, moynın sındırıp alar. Bunı mayıp qılıp alsaq qalay boladı, ne degen menen korol degen atı bar?!

–Sındırsın moynın! – dedi Irjiktiń atı. – Sonda sen bul ólekseni emes, jas koroldi mindirip alıp júretuǵın bolasań.

Irjik olardıń gáplerin tıńlap, ishinen mırsıldap, dawısın shıǵarmay kúlip kiyatır edi. Biraq korol da atlardıń gáplerin túsindi hám Irjikke názer salıp, etigi menen onıń mingen atınıń sawırın túrtip, Irjikten: – Sen nege kúlip kiyatırsań, ońbaǵan? – dep soradı.

–Ullı dárejelim, búgin asxanada eki xızmetshiniń tóbelesip, bir biriniń shashların tartısqanı yadıma túsip, kúlip kiyatırman, – dep juwap berdi Irjik.

– Men saǵan kúlgendi kórsetemen! – dep abay etti korol.

Álbette, korol Irjikke isenbedi hám atın izine burıp, sarayǵa qaray shawıp ketti. Sarayǵa kelgennen soń ol Irjikke sharap ákeliwdi buyırdı.

– Eger bir tamshı kem quysań ya bir tamshı artıq quyıp tógip alsań, seniń basıńdı shawıp alıwǵa buyrıq beremen, – dedi korol.

Irjik abaylap sharap tolı gúzeni qolına alıp, qadaqqa quyıp basladı. Usı waqıtta ashıq aynadaen eki shımshıq ushıp kirdi hám bólmeniń ishinde ushıp júrip, biri biri menen urısa basladı. Bir shımshıq tumsıǵında úsh tal altın shashtı alıp ushıp júr edi, ekinshisi onnan bul shashlardı tartıp alajaq edi.

–Ber maǵan! Olar meniki! Sen urısań!

–Bermeymen! Men sulıw qız altın burımın tarap atırǵanda alıp qashtım. Dúnyada heshkimde bunday altın shashlar joq! Usı sulıw qız kimge turmısqa shıqsa, sol jigit baxıtlı boladı!

Shımshıqlar birin biri shoqısıwı menen aynadan ushıp shıǵıp ketti. Biraq olar shoqısıp júrgende bir altın shash jerge túsip qaldı – mármer edenge túsken shash qońırawday sıńǵırlap ses berdi. Irjik erksiz bul dawısqa burılıp qarap, sol waqıtta bir tamshı sharaptı tógip aldı.

– Áne saǵan! – dedi korol. – Endi ómiriń menen xoshlasa ber, Irjik!

5

Korol Irjiktiń sharaptı tógip alǵanına hám endi onı quwıp jiberiwge bolatuǵınına quwandı. Sebebi korol tek ózi dúnyada aqıllı bolǵısı keler edi.

Bálkim, kim biledi, mına jalatay xızmetshi káramatlı balıqtıń bir bólegin jep úlgergen shıǵar. Ol waqıtta ol koroldiń qáwipli baqtalası boladı. Usı waqıtta koroldiń basına aqıllı oy keldi. Ol edennen altın shashtı alıp, onı Irjiktiń qolına uslattı.

– Máyli, men saǵan jaman qılmay-aq qoyayın. Eger sen usı shashtıń iyesin tawıp, maǵan hayallıqqa alıp kelseń men seni ápiw etemen. Mına shashtı alıp, iyesin izlewge atlan! – dedi. – Jer-jáhánniń bir de bir mushın qoymay izle, usı qızdı tap, eger tappasań – kelme! – dedi.

Irjiktiń ne ilajı bar edi?! On altın shashtı alıp qoynına salıp, atın minip, sháhárden shıǵıp ketti.

Altınshashlı qızdı tabıw ushın qay tárepke qaray júriw kerek – bilmeydi. Atını dizginin bos jiberip qoydı – atı hesh adam júrmegen, shóp basıp atırǵan eski súrdewge tústi. Bir waqıtları jol qalıń toǵaylıqqa keldi. Irjik qarasa, toǵaydıń erneginde ot janıp turıptı. Shaması, usı jerde mal baǵıp júrgen padashılar ot jaqqan, biraq ottı óshirmey ketken, sonnan bir qurǵaq putalıq alısıp atır edi. Al putanıń astında qumırısqanıń inlewi bar eken – úyin ot alıp atırǵan qumırısqalar ózleriniń nárse-qaraların – máyeklerin, keptirilgen qońızlardı, quwırshaqların, jıynaǵan dánlerin – inlewden shıǵarıp, qáwipsiz jerge tasıp, qumbıl bolıp atır edi. Olar Irjikt kórip: «Irjik, biziń úyge ot tiydi! Bizlerge járdemles!» – dep ıshqındı.

Irjik attan sekirip túsip, janıp atırǵan putanı shawıp taslap, ottı óshirdi. Qumırısqalar onı qorshap alıp, murtların qıymıldatıp, rahmetlerin ayttı:

– Saǵan minnetdarmız, Irjik. Seniń jaqsılıǵıńdı óle-ólgenshe umıtpaymız! Eger saǵan járdem kerek bolsa, bizlerdi shaqıra ber. Bizler jaqsılıqqa jaqsılıq penen juwap qaytara alamız! – desti.

Irjik qalıń toǵaylıqqa kirdi.

Atınıń ayaǵınıń astında bir jalınıshlı sesti esitip, tómenge serleńkirep qaradı. Biyik shırsha aǵashınıń túbinde uyadan túsip ketken ǵarǵanıń eki palapanı shúykildep jatırǵan eken.

6

– Irjik, járdem ber! Bizler uyadan túsip kettik! Ashtan óleyin, dep atırmız! Áke-sheshemiz jemtik izlewge ketip edi, ele qaytpadı. Al bizler ele ushıp bilmeymiz!

Korol Irjikke bir kóterem attı bergizip edi. Usı jerge kelgenshe attıń dińkesi qurıdı, ayaqları qaltırap zorǵa tur edi. Eger Irjik onı jáne minse, silesi qatıp, ólip qaları anıq edi. Sonlıqtan Irjik atınan túsip, onı bawızlap ǵarǵanıń palapanlarına awqatqa qaldırdı.

– Raxmet, Irjik! – desti palapanlar. – Bizler seniń jaqsılıǵıńdı umıtpaymız. Eger basıńa is tússe, bizlerdi shaqır, járdemge baramız.

Irjik bunnan arı jayaw ketti. Toǵaydıń biyikligi hám qalıńlıǵı sonday edi, aspannıń alaqanday jeri de kórinbes edi. Bálent aǵashlar samalǵa shayqalıp, terbelisip, sıqırlap ses berer edi. Bir waqıtları toǵay tawsılıp, aldınan teńiz ashıldı.

Teńizdiń jaǵasında eki balıqshı tarısıp atır edi. Irjik olardıń qasına barıp, dawdıń sebebin soradı. Olar birge aw salıptı, awǵa altın balıq túsipti. Endi olar sol bir balıqtı qalay ekige bólemiz, dep dawlasıp atırǵan eken.

–Aw meniki, sonıń ushın balıq ta meniki bolıwı kerek, – der edi

birewi.

–Qayıq meniki, sonıń ushın balıqtı men alaman, – der edi ekinshisi.

–Bos shawqımdı qoyıń, – dedi Irjik balıqshılarǵa. – Men sizlerge balıqtıń bahasın beremen, sizler sol puldı teń bólisip alasızlar. Sonda ádillik boladı. Sóytip Irjik korol oǵan jolda qárejet qılarsań, dep bergen bir hámiyan aqshanı balıqshılarǵa berip, altın balıqtı teńizge bosatıp jiberdi.

Suwǵa túsken balıq, suwdan basın shıǵarıp, Irjikke ayttı:

– Seniń jaqsılıǵıńa jaqsılıq etiw – meniń moynımda. Meniń járdemim kerek waqıtta meni shaqır, men xızmetińe tayın bolaman, – dedi.

Irjik teńizdiń jaǵasında dem alıwǵa otırdı. Balıqshılar onnan: – Jas jigit, qayda baratırsań? – dep soradı.

– Men elimizdiń ǵarrı patshasına jas qız itzlep baratırman. Korol maǵan altınshashlı qızdı tawıp ákeliwdi buyırdı. Biraq, men onı qaydan izlewdi bilmeymen, – dedi.

7

Balıqshılar biri birine qarasıp, olar da Irjiktiń qasına otırdı.

–Sen bizler bir-birimizdi óltireyin, dep turǵan jerimizde bizlerdi ayırıp, dawımızdı sheship, bizlerdi jarastırdıń Sonıń ushın bizler saǵan járdem beremiz, – dedi. – Altınshashlı qız jerdiń júzinde birew, ol da bolsa biziń patshamızdıń qızı. Anaw jerde teńizdiń ortasında atawdı kórip tursań ba, atawda xrustal saray kórinip tur – koroldiń qızı sol sarayda jasaydı. Qız hár kúni azanda altın shashların taraydı – sol waqıtta hámme jaq jap-jaqtı bolıp ketedi hám bizler balıq awlawǵa shıǵatuǵın waqtımız bolǵanın bilemiz. Bizler seni atawǵa alıp baarmız. Biraq ol qızdı tanıw qıyın

–Qalay onı tanıp bolmaydı? – dep soradı Irjik.

–Sebebi koroldiń on eki qızı bar – solardıń birewi ǵana altın shashlı. On eki qız birdey bolıp kiyinedi. Baslarına birdey oramal tartadı. Oramaldıń astınan shashları kórineydi. Mine, sonlıqtan seniń olardıń arasınan altın shashlısın tanıwıń qıyın boladı.

Balıqshılar qayıǵında Irjikti atawǵa alıp bardı.

Irjik tuwrı koroldiń sarayına kirip, oǵan tájim berip, kelgen jumısın

ayttı.

–Máyli, – dedi korol. – Men qıńır adam emespen. Qızımdı seniń patshańa beriwge razıman. Biraq bunıń ushın sen úsh kúnniń ishinde meniń úsh shártimdi orınlawıń kerek. Qayılsań ba?

–Qayılman, – dep kelisti Irjik.

–Yaqshı, onda sen búgin barıp demińdi al. Erteń taza bas penen meniń shártlerimdi bejeriwge kiriseseń.

Irjikke korol sarayınıń bir ójiresin berdi. Bul jerde Irjik ház etip uyqıladı – bir jaqtan toǵaydıń shırsha hawası, ekinshi jaqtan teńizdiń hawası hám tolqınlardıń jaǵaǵa urǵan sesti janǵa málham edi.

Azanda tıń bolıp oyanǵan Irjik koroldiń aldına keldi.

– Mine, saǵan birinshi wazıypa, – dedi korol. – Meniń altın shashlı qızımnıń moynında hinji monshaǵı bar edi. Monshaqtıń jibi úzilip, hinjileri qalıń kógallıqta shashılıp qaldı. Sol hinjilerdiń birewin qaldırmay jıynap bereseń.

8

Irjik princessa hinji monshaǵın shashıp alǵan kógalǵa bardı. Bul jerde belbuwardan keletuǵın qalıń shópler ósip tur edi – olardıń astında qara jer kórinbeydi. «Qáne edi, usı jerde meniń dos qumırısqalarım bolǵanda edi!» – dep gúrsindi Irjik.

Sol waqıtta shópler tısırlasıp, ayaǵınıń astı qumırısqalarǵa tolıp ketti.

«Irjik, bizler járdemge keldik, ne islew kerek?» – der edi olar.

– Altınshashlı princessa usı jerde monshaǵın shashıp alǵan, solardı jıynaw kerek, – dedi Irjik.

Qumırısqalar «maqul» desip, barlıǵı shóplerdiń arasına sińip, ján jaqqa tarap ketti. Birazdan soń olar birim-birim tabılǵan hinjilerdi tawıp alıp kele basladı. Irik sol jerde otırıp, olardı jipke dize berdi. Qumırısqalar endi bul jerde bir de hinji qalmadı, degen waqıtta jıynastırıp, halqanı korolge aparıp berdi. Korol hinji sanap, tolıq ekenin kórdi.

– Durıs. Sen bul shártimdi orınladıń. Endi búgin dem al, erteń jáne wazıypa boladı, – dedi.

Irji erteńine jáne patshanıń aldına bardı.

– Meniń altın shashlı qızım teńizde shomılıp júrip altın júzigin suwǵa túsirip alıptı. Bugin keshke deyin sonı tawıp keleseń, – dedi korol júzinde hiylekerligi kórinip turıp.

Irjik teńizdiń boyına kelip, muńayıp otırdı. Onıń aldında jatırǵan teńiz sonday sheksiz hám sonday tereń edi, onda júzikti izlew hesh aqılǵa sıymas edi. «Qáne edi bayaǵı altın balıq bolǵanda, – dep oyladı Irjik, – ol maǵan júzikti tawıp bergen bolar edi».

Birden sol waqıtta Irjiktiń aldındaǵı suwda bir sáwle jalt ete qaldı. Bayaǵı altın balıq suwdan basıp shıǵarıp: «Qapa bolma, – dedi, – men jańa ǵana bir shortannıń qalashında altın júzik kórdim, men saǵan onı alıp kelemen».

Bir zamannan soń altın balıq qızdıń joytıp alǵan altın júzigin tislep, Irjiktiń aldına keldi. Irjik altın júzikti alıp, balıqqa raxmetin aytıp, sarayǵa bardı. Korol júzikti alıp:

9

– Máyli. Sen bul shártimdi orınladıń. Erteń sońǵı wazıypa boladı, –

dedi.

Eteńine korol Irjikke júdá awır wazıypa ayttı: ol tiriltetuǵın hám óltiretuǵın suwdı tawıp keliwi kerek edi.

Irjik bunday suwlardı qáyerden izlew kerekligin bilmes edi. Sonlıqtan ol bası awǵan jaqqa qarap kete berdi hám jol bir toǵaylıqqa kelip tireldi.

Sonda ol bayaǵı ózi ólimnen aman alıp qalǵan ǵarǵanıń palapanların esledi. Olar házir úlkeyip qalǵan shıǵar. Olar maǵan járdem bere alar edi.

Óytkeni ǵarǵalardı úsh júz jıl jasaydı, dep aytadı, olardıń kórgen-bilgenleri kóp boladı.

Ol usını oyınan keshirgen waqıtta tóbesinde qanatlardıń suwsıldaǵan sesleri esitildi hám bayaǵı ǵarǵanıń palaplanları kelip aldına qondı. Irjik olarǵa óziniń sharwasın ayttı. Palapanlar «bizler ǵoy tirilik suwı menen ólilik suwı qáyerde bolatuǵının bilmeymiz, biraq bizlerdiń ata-analarımız hám ata-ájelerimiz bar, solardan sorap kóremiz, solar biler» dep jáne ushıp ketti.

Tús awa palapanlar tumsıqlarında balıqtıń eki torsıldaǵında suw alıp keldi, Olardıń birewinde tiriltetuǵın, ekinshsinde óltiretuǵın suw bar edi.

Irjik suwlardı alıp jolǵa ráwana boldı. Toǵaydan shıqqan jerinde eki terektiń ortasında órmekshi aw qurıp, oǵan bir shıbın túsken eken, órmekshi sonıń qanın sorıp otır edi. Irjik órmekshige óli suwdı tamızıp edi, ol jansız qaldı. Shıbınǵa tiri suwdı tamızıp edi, ol tirilip ketti. Shıbın ayaqların qozǵap, awdan bosanıp, qanatların qaǵıp ushıp ketti. Ushıp baratırıp shıbın Irjikke: «Seniń men tiriltkeniń aldıńnan shıǵadı – men saǵan Altınshashlı qızdı tanıwǵa járdem beremen», – dedi.

Qullası kálam, Irjik korolge tiriltetuǵın hám óltiretuǵın suwlardı alıp keldi. Korol tekserip kóriw ushın óli tıshqanǵa tirilik suwın tamızıp kórdi, tıshqan tirilip, juwırıp inine kirip ketti. Sol waqta pıshıǵı basqa tiri tıshqandı uslap, awzına tislep ákelip edi – soǵan tamızıp kórdi, tıshqan ólip qaldı.

Korol Irjiktiń qolınan uslap, altın pátikli mármer zalǵa alıp kirdi. Zaldıń ortasıenda úlken xrustal stol tur edi, onı jaǵalap xrustal gúrsilerde biri birinen aynımay qalǵan en eki qız otır edi. Barlıǵınıń boyları birdey, bet

10