2.3 Қандай жарық көзін қолдану қажет

Жарық көзі ретінде лазер мен жарық шығарғыш диод қатар тұрады. Олардың ешқайсысы үшін шешуші артықшылықшылықтарды атап айтуға болмайды. Олардың қайсысы дұрыс, қайсысы бұрыс екенін айту мүмкін емес. Әрбір жағдайда қолданылу аясына байланысты.

Олар үшін баға маңызды фактор болып табылады. Бұл аталған екі жарық көздері үшін, бағасы төмендей бастайды. Бұл ара қатынаста жарық бергіш диодтың артықшылығы зор. Ол байланыс техникасы үшін өте қажет, жоғары сапалы жұмыс жасаған кезде параметрлерін салыстырғанда лазерге қарағанда бағасы арзан. Сондықтан жергілікті байланыс желілері үшін, 2 Мбит/с және одан да төмен жылдамдық беруді талап етеді. Олар үшін әрқашан жарық бергіш диодтар қолданылады. Көбінесе жарық бергіш диодтармен бірге жоғары апертура (мысалы, пластмассалық қабаттағы кварц талшықтары. Осылайша, жарық бергіштің көптеген бөлігін талшыққа енгізуге болады.

Жарық көздерінің шалаөткізгіштерінің типті параметрлері.

Жарық өткізгіштің маңызды екінші параметрі: модуляция сызығының ені. Жарық өткізгіш диодтар лазерлерге қарағанда баяу қозғалады. Бүгінгі таңда қолданыста бар жарық өткізгіштің конструкциясына байланысты 30-50 Мгц жиілікте жұмыс жасайтындай болып жасалуы мүмкін. Екілік сигналдарды беру үшін жылдамдығы 30 Мбит/с-тан жоғары болуы қажет, алайда барлық уақытта жарық қуаты жоғары болғандықтан лазер қолданылады. Олар үшін модуляция шекарасы бірнеше жүздеген мегагерц аралығында болады, ал кейбір жағдайларды 1 ГГц-тен жоғары. Жарық бергіш диод өзінің мүмкіндігінің шекарасына жетпеді (қазіргі кезде 150 Мбит/с модуляцияланған жылдамдығы бар диодтардың көптеген түрлері белгілі, кейбір кездерде 1 Гбит/с-қа дейін). Лазердің шығыстық қуатының артықшылығы зор.

Берілетін сызықтың жиілігі жарық бергіш диодтың тез әсер етуімен шектелмейтіндігін басты назарға алу қажет. Бұл кезде жарық бергіштің дисперсиялық қасиеттері маңызды фактор болып табылады. Бұдан басқа жарық бергіш диодтың тағы бір қасиетіне назар аудару қажет. Жарық өткізгішпен байланыстырғанда жарықтағыш диод спектрінің үлкен ені жиілігінің шектелуіне әкелуі мүмкін. Жарық бергіштің жоғары өткізгіштік қабілетін максималды қолдану үшін бұл қасиеттер маңызды роль атқаруы мүмкін. Материал дисперсиясы барысында импульсі кеңейту минималды шектерде орындалады.

Қазіргі кезде оптикалық таратқыштардың төртінші бөлімі пайда болды. Бұл когерентті байланыс желілерінің бастауы, яғни, жарықтандыру фазасы немесе жиілік модуляциясы арқылы берілетін ақпараттардың қайнар көзі болып табылады. Бұл байланыс желілері оптикалық талшық бойымен өтетін сигналдарды таратудың үлкен ұзақтығын қамтамасыз етеді. NTT фирмасында қызмет ететін мамандар байланыстырғыш жылдамдығы 2.48832 Гбит/с, 300 км ұзындықта жұмыс жасайтын регенераторсыз когерентті ВОЛС STM-16 жасап шығарды, ал 1990 жылдардың басында ғалымдар NTT зертханасында алғаш рет оптикалық күшейткіштерды қолдана отырып, 2,5 Гбит/с жылдамдықта жұмыс жасайтын, 2223 км ара қашықтыққа арналған байланыс жүйелерін ойлап шығарды.

Эрбиймен легирленген жарық жетекшілерін негізге ала отырып, оптикалық күшейткіштердің пайда болуы оптикалық байланыс жүйелерінің бесінші бөліміне бастау берді. Олар жарық бергіш сигналын 30 dB-ге дейін күшейтуге мүмкіндік береді. Қазіргі кезде бірнеше мыңдаған километрге созылып жатырған оптикалық байланыс жүйелері қарқынды дамып келе жатыр. АҚШ-Европа ТАТ-8 және ТАТ-9, Тынық мұхит сызығы АҚШ-Гавай аралдары-Жапония ТРС-3 транс Атлантикалық байланыс желілері ойдағыдай эксплуатация жасалынып келеді. Жапония-Сингапур-Үндістан-Сауд Арабиясы-Египет-Италия оптикалық байланыс сақинасы құрылыс жұмысын аяқтау бойынша жұмыстар жүргізілуде.