Плотин. - Третья эннеада. - 2004
.pdf410 Плотин. Эннеады. Трактат III. 7
τις ειποι χρόνον. Γίοτερας δή αυτών το διάατημα χρό νος, μάλλον δε τίνος αυτών απείρων ούσών; Ε/ δε της τετα/γμΑνης, ου πάστης μλν ούδε της τοιαύτηςπολλοί γαρ αύται* ώστε και πολλοί χρόνοι αμα έσονται. Ε/ δε της του παντός διάστημα, ει μεν το εν αυτή τή κινήσει διάστημα, τι αν (ε'ίφ άλλο ή ή κίνησις [αν είτ)]; Ύοσήδε μεντοι* το δε τοσόνδε τούτο τγτοι τφ τόπφ, οτι τοσόσδε ον διεξηλ$ε, μετρτβησεται, και το διάστημα τούτο εσται* τούτο δε ου χρόνος, αλλά τόπος* ή αύτη ή κίνησις τη συνεχείφ αυτής και τω μή εύ$νς πεπαυσ$αι, αλλ* επιλαμβάνειν αεί, το διάστημα εξει. 'Αλλά τούτο то πολύ της κινήσεως αν εΥηκαι ει μλν εις αυτήν τις βλέπων άποφανειται πολλήν, ώσπερ αν ειτις πολύ το θερμον λ&γοι, ούδ* ενταύθα χρόνος φανειται ούδε προσπίπτει, άλλα κίνησις πάλιν και πάλιν, ώσπερει ύδωρ ·εον πάλιν και πάλιν, και το έπ' αύτφ διάστημα $εωρούμενον. Και το μλν πάλιν και πάλιν εσται άρ&μος, ώσπερ δυάς ή τρ/oç, το δε διάστημ/ι του όγκου. Ούτως ουν και πλήθος κινήσεως ως δεκάς, ή ως το επιφαινόμενον τφ οίον ογκφ τής κινήσεως διάστημα, ο ούκ έχει εννοιαν χρόνου, αλλ" εσται το τοσόνδε τούτο γενόμ&νον εν χρόνφ, ή ο χρόνος ούκ εσται πανταχού, αλλ" εν ύποκειμΑνφ τή κινήσει, συμβαίνει τε πάλιν αύ κίνησιν τον χρόνον λΑγειν ού γάρ εξω αυτής το διάστημα, αλλά κίνησις ούκ αθρόα* [το δε μ/η ό£ρόα εις
το α&ρόον εν χρόνφ.] Το μνη ά$ρόον τίνι διοίσει του αθρόως ή τφ εν χρόνφ; "Ωστε ή διεστώσα κίνησις και το διάστημα αύτης ούκ αυτό χρόνος, αλλ' εν χρόνφ. Ε/ δε το διάστημα της κινήσεως λίγοι τις χρόνον, ού το αυτής της κινήσεως, άλλα παρ" ο αυτή ή κίνησις την παράτασιν
ΠΕΡΙ ΑΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥ |
411 |
εχοι οίον συμπαρα&εουσα εκείνω, τι δε τοντο εστίν ουκ εϊρτ]ται. Δήλον γαρ, ότι τοΰτ εστίν ο χρόνος, εν φ γεγονεν
ηκινησις. ίουτο à ην ο ες αρχής εξητει ο λόγος, τι ων εστί χρόνοςεπεί όμοιόν τε γίνεται και ταύτον οίον ει τις ερωτηθείς τι εστί χρόνος, λίγοι κινήσεως διάστημα εν χρόνω. Τ/ ουν εστί τούτο το διάστημα, ο δη χρόνον καλείς της κινήσεως του οικείου διαστήματος εξω τ&εμενος; Και γαρ αΰ και εν αύτη ο τιθέμενος τη κινήσει το διάστημα την της ηρεμίας διάστασιν ποΐ $ησεται, άπορος εσται. "Οσον γαρ κινείται τι, τοσούτον αν στάνη και άλλο, και είποις αν τον χρόνον εκατερου τον αυτόν είναι, ως άλλον
δηλονότι άμφοίν όντα. Τ/ ουν εστί και τίνα φύσιν έχει τούτο τό διάστημα; Έπείπερ τοπικόν ούχ οίον τε9 επεί και τοΰτό γε έξωθεν εστίν.
9.Αριθμός δε κινήσεως η μετρον βελτιον γαρ ούτω συνεχούς ούσης πώς, σκεπτεον. Πρώτοι μεν ουν και ενταύθα τό πάσης ομοίως απορρέον, ωσπερ και επί του διαστήματος της κινήσεως, ει τις της πάσης είναι ελεγετο. ΐΐώς γαρ αν τις άρι^μήσειε την ατακτον και άνώμαλον;
ητις αριθμός η μετρον η κατά τι τό μετρον, Εί δε τφ αύτω έκατεραν και όλως πα/rav, ταχεϊαν, βραδείαν, εσται
οαριθμός και τό μετρον τοιούτον, οίον ει δεκάς ειη μετρούσα και Ίππους και βους, η εί τό αυτό μετρον και υγρών και ξηρών είη. Εί δη τοιούτον μετρον, τίνων μεν εστίν ό χρόνος εΊρηται, ότι κινήσεων, αυτός δε ό εστίν ουπω εϊρηται. Εί δε ωσπερ δεκάδος ληφθείσης και άνευ Ίππων εστί νοειν τον αριθμόν, και τό μετρον μετρον εστί φύσιν έχον τινά, καν μηπω μετργι, ούτω δεί εχειν και τον χρόνον μετρον όντα* ει μεν τοιούτον εστίν εφ' εαυτού οίον άρ&μός, τι αν
412 Плотин. Эннеады. Трактат III. 7
τούδε του άρ&μου του κατά την δεκάδα η άλλου οτουοΰν διαφεροι μοναδικού; Ει δε συνεχές μετρον εστί, ποσόν τι ον μετρον εσται, οίον το πηχυαΐον [μέγεθος]. Μέγεθος τοίνυν εσται, οίον γραμμή συνδέουσα δηλονότι κινήσει. 'Αλλ' αυτή συνδέουσα πώς μετρήσει το ω συν$εΐ; Ύί γαρ μάλλον όποτερονουν $άτερον; Kai βελτιον τί$εσ$αι και πι^ανώτερον ουκ επι πάσης, αλλ" η συν$εΐ. Ύοΰτο δε συνεχές δει είναι, η έφεξε« η συνδέουσα. 'Αλλ' ουκ έξωθεν δεί το μετρούν λαμβάνειν ουδέ χωρίς, αλλά όμοΰ κίνησιν μεμετρημΑνην. Kai τι το μετρούν εσται; Ή μεμετρημενη μεν η κίνησις εσται, μ^μετρηκός δ" εσται μεγε%ς. Kai ποίον αυτών ό χρόνος εσται; Ή κίνησις η μεμετρημενη, η το μΑγε^ος το μέτρησαν; 'Ή γάρ η κίνησις εσται η μεμετρημενη υπό του μεγέθους ό χρόνος, η το μέγεθος το μέτρησαν, η το τω μεγε$ει χρησάμενον, ώσπερ τω πηχει προς το μετρησαι οση η κίνησις. Αλλ' επι μεν πάντων τούτων ύπο$εσ$αι, όπερ εΥπομεν π&ανώτερον είναι, την ομαλην κίνησιν άνευ γάρ όμαλότητος και προσέτι μιας καί της του όλου άπορώτερον το του λόγου τφ $εμενω οπωσοΰν μετρον γίνεται. Ε/ δε δη μεμετρημενη κίνησις ό χρόνος καί υπό του ποσοΰμεμετρημενη, ώσπερ την κίνησιν, ει έδει μεμετρήσ$αι, ουχί υπ* αύτης έδει μεμετρησ- $αι, αλλ* ετερω, ούτως ανάγκη, είπερ μετρον εξει άλλο η κίνησις παρ* αυτήν, καί διά τούτο εδεη^ημεν του συνεχούς
μέτρου εις μετρησιν αύτης, |
τον αυτόν τρόπον δεί και |
|
τω μεγε^ει |
αύτω μέτρου, |
W [η] η κίνησις, τοσοΰδε |
γεγενημενου |
του κα&* ο μετρείται οση, μέτρηση. Kai ό |
|
αριθμός του μεγέθους εσται {του} τη κινήσει παρομαρτοΰντος εκείνος ό χρόνος, άλλ* ού το μεγε%ς το συνυεον
ΠΕΡΙ ΑΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥ |
413 |
τη κινήσει. Ούτος δε τις αν ειη ή 6 μοναδικός; "Oç όπως μετρήσει άπορεΐν ανάγκη. Έπε/, καν τις εξεύρη όπως, ου χρόνον εύρησει μετροΰντα, άλλα τον τοσόνδε χρόνον τοΰτο δε ου ταυτόν χρόνω. "Ετερον γαρ ειπείν χρόνον, έτερον δε τοσόνδε χρόνον προ γαρ του τοσόνδε δει ο τι ποτ εστίν ειπείν εκείνο, ο τοσόνδε εστίν. 'Αλλ' ό άρ&μος ο μετρησας την κίνησιν έξωθεν της κινήσεως ό χρόνος, oîov ή δεκάς επί των Ίππων ου μετά των Ίππων λαμβανόμενος. Τις ουν ούτος ό αριθμός, ουκ εΊρηται, ος προ του μετρεΐν εστίν όπερ εστίν, ωσπερ ή δεκό^ς. Ή ούτος, ος κατά το πρότερον και ύστερον της κινήσεως παραλίων εμετρησεν. 'Αλλ' ούτος ό κατά το πρότερον και ύστερον ουπω δήλος όστις εστίν. 'Αλλ' ουν κατά το πρότερον και ύστερον μέτρων είτε σημείω εϊ& οτωοΰν άλλω πάντως κατά χρόνον μετρήσει. "Εσται ουν ο χρόνος ούτος ό μέτρων την κίνη σιν τω προτερω και υστερώ εχόμενος του χρόνου και εφαπτόμενος, Ίνα μετργ). Ή γαρ το τοπικόν πρότερον και ύστερον, oîov ή αρχή του σταδίου, λαμβάνει, ή ανάγκη το χρονικόν λαμβάνειν. 'Εστί γαρ όλως το πρότερον και ύστερον το μεν χρόνος ο εις το νυν λήγων, το δε ύστερον ος άπο του νυν άρχεται. Άλλο τοίνυν άρ&μοΰ του κατά το πρότερον και ύστερον μετροΰντος την κίνησιν ου μόνον ηντινοΰν, άλλα και την τετουγμενην, ό χρόνος. "Επει τα διά τι άρι$μου μεν προσγεγενημενού είτε κατά το μεμ^τρημενον είτε κατά το μετρούν εστί γαρ [αν] τον αυτόν και μετροΰντα και μεμετρτιμενον είναι αλλ* ουν διά τι άρ&μοΰ μεν γενομένου χρόνος εσται, κινήσεως δε ούσης και τοΰ προτέρου πάντως υπάρχοντος περί αυτήν και τοΰ υστέρου ουκ εσται χρόνος; "Ωσπερ αν είτις λεγοι
414 Плотин. Эннеады. Трактат III. 7
το μΑγεθος μη είναι όσον εστίν, ει μΑ\ τις το όσον εστί τούτο λάβοι. 'Απείρου δε του χρόνου οντος και λεγομένου πώς αν περί αύτον αριθμός ε/η; Ει μη τις απολαβών μέρος τι αυτού μέτρο?, εν ω συμβαίνει είναι και πριν μετρηθηνα/. Δ/α τι δε ουκ εσται πριν και φυχην την μετρούσαν εΐναι; Ει μη τις την γενεσιν αυτού παρά φυχης λεγοι γίνεσθαι.
Έπε/ διά γε το μετρείν ουδαμώς αναηκαιον είναι* υπάρ χει γαρ όσον εστί, καν μ/η τις μετρη. То δε τω μ&γεθει χρησάμενον προς το μέτρησα/ την ψυχην αν τις λίγοιτούτο δε τι αν ενη προς εννοιαν χρόνου;
10. Το δε παρακολούθγμα λέγειν της κινήσεως, τι ποτέ τουτό εστίν ουκ εστί διδάσκοντος ούδε ε/ρηχέ τι, πριν ειπείν τι εστί τούτο το παρακολουθούν εκείνο γαρ αν Ίσως ε/η ό χρόνος. Έπισκεπτεον δε το παραχολούθημα τούτο είτε ύστερον είτε άμα είτε πρότερον, ειπερ τι εστί τοιούτον παρακολούθημα' σπως γαρ αν λετητα/, εν χρόνω λέγεται. Ει τούτο, εσται ό χρόνος παρακολούθημα κινήσεως εν χρόνφ.
'Αλλ' επειδή ου τι μΑ\ εστί ζητοΰμεν αλλά τι εστίν, ε/ρητα/ τε πολλά πολλοίς τοις προ ημών καθ" εκάστην θεσιν, α ει τις διεξίοι, /στορ/αν μάλλον αν ποιοΐτο, όσον τε εξ επιδρομής ε/ρητα/ τι περί αυτών, εστί δε και προς τον λέγοντα μετρον κινήσεως του παντός εκ τών ήδη ε/ρημενων άντιλεγειν τα τε άλλα οσα νυν περί μέτρου κινήσεως ε/ρητα/ χωρίς γαρ της ανωμαλίας πάντα τα άλλα, α και προς αυτούς, άρμώσει ε/η αν άκόλουθον ει πείν, τι ποτέ δείνομίζειν τον χρόνον είναι.
11. ΔεΓδτ? άναγαγεΊν "ημάς αυτούς πάλιν εις εκείνην την διάάεσιν ην επί του αιώνος ελεγομεν είναι, την άτρεμ/η
ΠΕΡΙ ΑΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥ |
415 |
εκείνην και ομού πασαν και άπειρον ή'δη ζατην και άκλινη πάντη και εν εν/ και προς εν εστώσαν. Χρόνος δε ουπω ην, η εκείνοις γε ουκ ην, γεννησομ&ν δε χρόνον λόγφ και φύσει του ύστερου. Τούτων δη οΰν ησυχίαν αγόντων εν αύτοίς, όπως δη πρώτον εξέπεσε χρόνος, τάς μεν Μούσας ουπω τότε ούσας ούκ αν τις Ίσως καλοί*ειπείν τούτο' αλλ' Ίσως, είπερ *ησαν και ai Μοΰσαι τότε, αυτόν δ4 αν τις τάχα τον γενόμενον χρόνον, όπως εστίν εκφανεϊς και γενόμενος. Αεγοι δ' αν περί αύτοΰ ώδε πως* ως πρότερον, πριν το πρότερον δη τούτο γεννησαι και του ύστερου δεηθηνα/, συν αύτώ εν τφ οντι άνεπαύετο χρόνος ούκ ων, αλλ4 εν εκείνφ και αυτός ήσυχίαν ηγε. Φύσεως δε πολυπράγμονος και άρχειν αύτης βουλομενης και είναι αύτης και το πλέον του παρόντος ζητείν έλομενης έκ/νη9η μεν αύτη, έκ/νη$η δε και αυτός, και εις το έπειτα άει και το ύστερον και ού ταύτόν, αλλ* έτερον ε/У έτερον κινούμενοι, μήκος τι της
πορείας πονησάμ&νοι αιώνος εικόνα τον χρόνον είργάσμε^α. Έπε/ γαρ φυχής ην τις δύναμ/ç ούχ ήσυχος, το δ4 εκεί όρώμενον άει μεταφερειν εις άλλο βουλομενης, το μεν ά$ρόον αύτγ) παν παρεΐναι ούκ η3-ελεν ώσπερ δ' εκ σπέρματος ησύχου έξελ/ττων αυτόν ο λόγος δ/έξοδον εις πολύ, ως οΊεται, ποιεί, άφανίζων το πολύ τφ μερισμώ, και άν3-' ενός εν αύτώ ούκ εν αύτώ το εν δαπανών εις μήκος άσδενεστερον πρόεισιν, ούτω δη και αύτη κόσμων ποιούσα α/σθητον μιμιψει εκείνου κινούμενον κίνησιν ού την εκεί, όμοιαν δε τη εκεί και ε^ελουσαν εικόνα εκείνης είναι, πρώτον μεν εαυτην εχρόνωσεν άντ/ του αιώνος τούτον ποι*ησασα% έπειτα δε και τφ γενομλνφ έδωκε δουλεύειν χρόνφ, ενχρόνφ αυτόν πάντα ποι*ησασα είναι, τάς τούτου
416 Плотин. Эннеады. Трактат III. 7
διεξόδους απασας εν αύτφ περιλαβουσα' εν εκείνη γαρ κινούμενος ου γαρ τις αύτοΰ [τούδε του παντός] τόπος ή ψυχή και εν τω εκείνης αΰ εκινειτο χρόνφ. Την γαρ ενεργειαν αυτής παρεχομένη αλλην μετ* αΚλην, е/У ετεραν πάλιν εφεξής, εγεννα τε μετά της ενεργείας το εφεξής και συμπροήει μετά διανοίας ετέρας μετ εκείνην το μιη πρότερον όν, ότι ούΰ ή διάνοια ενεργηθεισα ην ούδ* ή νυν ζωή όμοια τή προ αυτής. "Αμα οΰν ζωή άλλη *α / τ° «άλλη» χρόνον ειχεν άλλον. Αιάστασις ουν ζωής χρόνον είχε και το πρόσω αει τής ζωής χρόνον έχει αεί και ή παρελθούσα ζωή χρόνον έχει πουρεληλυθότα. Ε/ ουν χρόνον τις λίγοι ψυχής εν κινήσει μεταβατική έξαλλου εις άλλον βίον ζωήν είναιу αρ αν δοκοί τι λέγειν; Ε/ γαρ αιών εστί ζωή εν στασει και τω αύτφ και ωσαύτως και ό,πειρος ήδη, εικόνα δε δείτοΰ αιώνος τον χρόνον είναι, ώσπερ και τόδε το παν έχει προς εκείνο, αντί μεν ζοτης τής εκεί αλλην δεΐ ζωήν τήν τήσδε τής δυνάμεως τής ψυχής ώσπερ όμώνυμον λέγειν είναι και αντί κινήσεως νοερός ψυχής τίνος μέρους κίνησιν, αντί δε ταυτότητος και του ωσαύτως και μένοντος το μ/η μενον εν τω αύτφ, άλλο δε και άλλο ενεργούν, αντί δε άδιουστάτου και ενός εϊδωλον του ενός το εν συνεχείφ εν, αντί δε απείρου ήδη και όλου το εις άπειρον προς το εφεξής αεί, αντί δε αθρόου όλου [το κατά μέρος εσόμενον] και αεί (το κατά μέρος} εσόμενον όλον. Ούτω γαρ μιμτησεται το ήδη όλον και άθρόον και άπειρον ήδη, ει εθελήσει αει προσκτώμενον είναι εν τω είναι9 και γαρ το είναι ούτω το εκείνου μιμ/ησεται. ΔεΓ δε ούκ έξωθεν τής ψυχής λαμβάνειν τον χρόνον, ώσπερ ούδε τον α/'ώ^α εκεί εξω του όντος, ούδ" αΰ παρακολούθημα ούδ* ύστερον,
ΠΕΡΙ ΑΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥ |
417 |
ώσπερ ούδ* εκεί, αλλ" ενορώμενον και ενόντα καΐ συνόντα, ώσπερ κάκεΐό αιών.
12. Νοησαι δε δεί και εντεύθεν, ώς η φύσις αυτή χρόνος, το τοιούτου μ/ηκος βίου εν μεταβολαις προϊόν όμαλαΐς τε και όμοίαις άφοφητι προιούσαις, συνεχές το της ενεργείας έχον. Ε/ δη πάλιν τφ λόγφ άναστρεψαι ποιησαιμεν την δύναμιν ταύτην και παύσαιμεν τούδε του βίου, ον νυν έχει άπαυστον οντά και ουποτε ληξοντα, οτι ψυχής τίνος αεί ούσης εστίν ενέργεια, ου προς αύτην ούδ* εν αύτη, άλλ* & ποιήσει και γενέσει ει ούν ύπο%ίμε$α μηκετι ενεργούσαν, αλλά παυσαμενην ταύτην την ενεργειαν και επιστραφεν και τούτο το μέρος της ψυχής προς το εκεί και τον αιώνα και εν ησυχίφ μενον, τι αν ετι μετά αιώνα ειη; Τ/ fî αν άλλο και άλλο πάντων εν ενί μειναντων; Ι/ ο αν ετι προτερον, 1/ à αν ύστερον [η μάλλον]', Υ\ου δ" αν ετι ψυχή επιβαλλοι εις άλλο η εν ω εστί; <'Ή> μάλλον δε ούδε τούτψάφεστηκοι γαρ αν προτερον, Ίνα επιβολή. Έπει ούδ" αν η σφαίρα αύτη είη, η ού πρώτως υπάρχει- [χρόνος] εν χρόνφ γαρ και αυτή και εστί και κινείται, καν στη, εκείνης ενεργούσης, οση η στα/τις αύτης, μετρτησομεν, εως εκείνη του αιώνος εστίν εξω. Εί ούν απόστασης εκείνης και ενω&είσης άνηρηται χρόνος, δηλον οτι η ταύτης άρχη προς ταύτα κινήσεως και ούτος ο βίος τον χρόνον γεννφ. Διο και εΥρηται άμα τφδε τφ παντί γεγονεναι, οτι ψυ%η αυτόν μετά τούδε του παντός εγεννησεν. Έν γάρ τη τοιαύτη ενεργείς και τόδε γεγενηται το παν και η μεν χρόνος, ό δε εν χρόνφ. Εί δε τις λεγοι χρόνους λεγεσΰαι αύτφ και τάς τών άστρων φοράς, άναμνησΒητω, οτι ταΰτά φησι γεγονεναι προς
418 Плотин, Эннеады. Трактат III. 7
δηλωσιν και διορισμόν χρόνου και το Ίνα η μετρον εναργές. Έπεί γαρ ουκ ην τον χρονον αυτόν τη φυχη όρισαι ούδε μετρείν παρ4 αύτοίς εκαστον αυτού μέρος οωρατου οντος και ου λητττοΰ και μάλιστα αρι^μείν ουκ είδόσιν, ημεραν και νύκτα ποιεί, δι ων ην δύο τη ετερότητι λαβείν, άφ4 ου έννοια, φησιν, όίριδμου. EÎ& όσον το απ" ανατολής εις το πάλιν λαμβάνουσιν ην όσον χρόνου διάστημα, ομαλού οντος του της κινήσεως ε'ίδους οτφ επερειδόμε$α, εχειν και οίον μετρφ χρώμε$α τφ τοιούτφμετρφ δε του χρόνου' ου γαρ ο χρόνος αυτός μΑτρον. Πώς γαρ αν και μετροίκαι τι αν λίγοι μέτρων; Τοσούτον είναι, όσον εγώ τοσόνδε; Ύίς ουν ο εγώ; 'Ή κα$* ον η μετρησις. Ούκοΰν ων, Ίνα μετρη, και μ/rç μετρον; Ή ουν κίνησις η του παντός μετρούμενη κατά χρονον εσται, και ό χρόνος ου μετρον εσται κινήσεως κατά το τι εστίν, αλλά κατά συμβεβηκός ων άλλο τι πρότερον παρεξει δηλωσιν του όπόση η κίνησις. Και η κίνησις δε ληφθείσα η μία εν τοσφδε χρόνψ πολλό,κις αρ&μουμενη εις εννοιαν αξει του όπόσος παρεληλυ$εν ώστε την κίνησιν και την περιφοραν είτις λίγοι τρόπον τινά μετρείν τον χρονον, όσον οϊόν τε, ώς δηλοΰσαν εν τφ αύτης τοσφδε το τοσόνδε του χρόνου, ουκ ον λαβείν ούδε συνεΐναι άλλως, ουκ άτοπος της δηλώσεως. Το ουν μετρούμενον υπό της περιφοράς τούτο δε εστί το δηλούμενον ό χρόνος εσται, ου γεννηθείς υπό της περιφοράς, άλλα δηλωθείς' και ούτω το μΑτρον της κινήσεως, το μετρηδεν υπό κινήσεως ώρισμενης και μετρούμενον υπό ταύτης, άλλο ον αύτης- έπε/ και ει μετρούν άλλο ην, και η μετρούμενον έτερον, μετρούμενον δε κατά συμβεβηκός. Και ούτως αν ελεγετο, ώς ει το μετρούμενον υπό πηχεως
ΠΕΡΙ ΑΙΩΝΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥ |
419 |
λεγοι τις το μέγεθος είναι ο τι -ποτ εστίν εκείνο μ/η λέγων, μέγεθος οριζόμενος, και οίον ει τις την κινησιν αυτήν ου δυνάμενος τφ αόριστον είναι δηλώσαι λεγοι το μετρούμενον υπό τόπου* λαβών γαρ τόπον τις, ον επεξηλ$εν η κίνησις, τοσαύτην αν είπεν είναι, όσος ό τόπος.
13. Χρόνον ουν η περιφορά δηλοί, εν φ αύτη. Αεί δε αυτόν τον χρόνον μ/ηκετι το εν φ εχειν, αλλά πρώτον αυτόν είναι ος εστίν, εν φ τα άλλα κινείται και εστηκεν όμαλως και τετουγμενως, και παρά μεν τίνος τεταγμένου εμφαί νεσαι και προφαίνεσ^αι εις εννοιαν, ου μεντοι γίνεσ^αι, είτε εστώτος είτε κινουμένου, μάλλον μεντοι κινουμένου* μάλλον γαρ κινείεις γνώρισιν και μετάβασιν επί τονχρόνον 7) κίνησις ηπερ η στάσις και γνωριμώτερον το όπόσον κεκίνηταί τι η όσον εστηκε. Δίο και κινήσεως ηνεχΒησαν εις το ειπείν μετρον αντί του ειπείν κινήσει μετρούμε νον, είτα προσ^εΊναι τι ον κινήσει μετρείται και щ κατά συμβεβηκός γινόμενον περί τι αυτού ειπείν και ταί/τα ενηΚλχνγμενως. 'Αλλ' Ίσως εκείνοι ουκ ενηλλα/γμενως, ημείς δε ου συνίεμεν, αλλά σαφώς λεγόντων μετρον κατά το μετρούμενον ουκ ετυγχάνομεν της εκείνων γνώμης. Αϊίτιον δε του μ/rç συνιεναι ημάς, οτι τι ον είτε μετρούν είτε μετρούμενον ουκ εδηλουν δια τών συγγραμμάτων ώς είδόσι και ηκροαμενοις αυτών γράφοντες. Ό μεντοι Πλάτων ούτε μετρούν είρηκεν ούτε μετρούμενον υπό τίνος την ούσίαν αύτοΰ είναι, άλλα εις δηλωσιν αύτοΰ την περιφοράν ελάχιστον τι εϊληφ^αι προς ελάχιστον αύτοΰ μέρος, ώς εντεύθεν γινώσκειν δύνασ$αι, οίον και όσον ο χρόνος. Την μεντοι ούσίαν αύτοΰ δηλώσαι $ελων αμα ούρανώ ψησι γεγονεναι κατά παράδειγμα αίώνος και εικόνα κινητην,
