Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

альтернативный учебник по польскому

.pdf
Скачиваний:
60
Добавлен:
10.02.2015
Размер:
1.42 Mб
Скачать

венных, именах родства, а также в названиях должности, звания, национальности:

Moniuszko - Moniuszkowie, Fin - Finowie, starosta - starostowie, pan - panowie, ojеiec - ojcowie, wuj - wujowie, uczeń - uczniowie.

Существительные на - anin имеют в ед.ч. суффикс - anin, а во мн.ч сокращенную основу на - an. Окончания их не отличаются от твердой разновидности, за исключением двух форм:

Им. п. мн.ч. — Rosjanie Род.п. мн.ч. — Rosjan□

Склонение имён прилагательных, местоименных прилагатетельных и порядковых числительных.

Odmiana przуmiotników, ziamków przymiotnych oraz liczebników porządkowych.

В польском языке, как и в русском, части речи, отвечающие на вопросы “какой?”, “который?”, “чей?” имеют одинаковые падежные оконча-

ния. В единственном

числе формы женского рода противопоставлены

формам мужского и среднего рода.

 

 

 

 

Образец склонения единственного числа.

 

M = W

łatwy

Мужской род

 

 

wysoki

mój

nasz

piąty

D

łatwego

wysokiego mojego naszego

piątego

C

łatwemu

wysokiemu mojemu naszemu

piątemu

B

Как D. или M.(в зависимости от одушевленности)

N

łatwym

wysokim

moim

naszym

pątym

Msc (o)

łatwym

wysokim

moim

naszym

pątym

M = W

łatwa

Женский род

 

 

wysoka

moja

jaka

piąta

D

łatwej

wysokiej

mojej

jakiej

piątej

C

łatwej

wysokiej

mojej

jakiej

piątej

B

łatwą

wysoką

moją

jaką

piątą

N

łatwą

wysoką

moją

jaką

piątą

Msc (o)

łatwej

wysokiej

mojej

jakiej

piątej

M = W

łatwe

Средний род

 

 

wysokie

moje

jakie

piąte

D

łatwego

wysokiego mojego jakiego

piątego

C

łatwemu

wysokiemu mojemu jakiemu

piątemu

B

łatwe

wysokie

moje

jakie

piąte

N

łatwym

wysokim

moim

jakim

pątym

Msc (o)

łatwym

wysokim

moim

jakim

pątym

Прилагательные (и т.п.) с основами на мягкий и на твердый согласный имеют одинаковые окончания. Окончания мужского и среднего родов различаются между собой только в формах им.п. и вин.п.

21

Слова женского рода в косвенных падежах имеют всего 2 окончания:

-ej в род. дат.и пр. падежах и -ą в вин. и тв. падежах.

 

 

 

Образец склонения множественного числа.

 

 

Forma męskoosobowa

 

Forma niemęskoosobowa

M = W

wysocy

moi

jacy

wysokie

moje

jakie

D

wysokich

moich

jakich

wysokich

moich

jakich

C

wysokim

moim

jakim

wysokim

moim

jakim

B

wysokich

moich

jakich

wysokie

moje

jakie

N

wysokimi

moimi

jakimi

wysokimi

moimi

jakimi

Msc (o)

wysokich

moich

jakich

wysokich

moich

jakich

Во мн.ч., в отличие от русского языка, прилагательные, местоименные прилагательные и порядковые числительные имеют две формы: личномужскую, если прилагательное (и т.п.) согласуется с существительным (местоимением), обозначающим мужчину, и неличномужскую — во всех остальных случаях. Эти формы различаются между собой только в им.п. и вин.п. мн.ч. В им.п. прилагательные (и т.п.) имеют в личномужской форме окончание -i (-y после отвердевших) с предшествующим чередованием согласных: g/dz, k/c, r/rz, d/dź, ch/ś, sz/ś, s/ś, ż/ź, ł/l, t/ć, st/ść, sł/śl, zł/źl. При-

лагательные в неличномужской форме имеют окончание -е в им.п. мн.ч. В вин.п. мн.ч. личномужская форма совпадает с род.п., а неличномужская — с им.п.

Им.п. ед.ч. — młody żołnierz, młoda kobieta, młode drzewo; wysoki pan, wysoki gmach; jaki student, jaki pies; nasz kolega, nasz dom.

Им.п. мн.ч. — młodzi żołnierze, młode kobiety, młode drzewa; wysocy panowie, wysokie gmachy; jacy studenci, jakie psy; nasi koledzy, nasze domy.

Вин.п. мн.ч. — młodych żołnierzy, młode kobiety, młode drzewa; wysokich panów, wysokie gmachy; jakich studentów, jakie psy; naszych kolegów, nasze domy.

Упражнения

1) Ответьте на вопросы:

1. Czy wyjeżdżasz dziś? 2. Czy Anna i Zofia słuchają lektora? 3. Kto im pomaga? 4. Czy pomagacie kolegom? 5. Kto czyta tekst pierwszy? 6. Czy zawsze czytasz tak długo? 7. Czy odpowiadasz na pytanie po polsku? 8. Kto pyta o nowy wyraz? 9. Czy studentki odpowiadają dobrze po rosyjsku? 10. Czy rozumiecie po polsku dobrze?

2) Определите спряжение глaголов и поставьте их в нужной форме: 1. Ta studentka (odpowiadać) dobrze. 2. Andrzej i Michał (rozmawiać) po

polsku. 3. Maria (prosić) o ołówek. 4. Na lektoracie (tłumaczyć ) nowy tekst. 5. Matka (szyć) nową suknię. 6. Michał z siostrą (móc) rozmawiać po niemiecku. 7. Moje koleżanki (spacerować) razem. 8. Ja jeszcze (uczyć się), a ty już (pracować).

3) Закончите предложения:

22

1.Przychodzę do audytorium, witam się i oddaję zeszyt, one też… . 2. Na lektoracie piszesz, czytasz i tłumaczysz, ja też… . 3. Wieczorem lubimy pogadać. Czy wy też wieczorem…? 4. Nina daje matce chleb, a Tadek daje matce mleko. Co oni…? 5. Wiktor i Michał razem uczą się. Czy ty też z nimi…?

4)Поставьте существительные, данные в скобках, в соответствущем

падеже:

1.Mój dom stoi w (pole). 2. W (niebo) są gwiazdy. 3. Na (biurko) leżą zeszyty. 4. Tu jest chleb z (masło). 5. Moja siostra pojechała do innego (miasto).

6.Kto wczoraj był w (kino)? 7. Andrzej siada w (auto). 8. Mój dziadunio mieszka za (miasto).

5)Поставьте словосочетания, данные в скобках, в нужной форме, определите склонениe существительного:

1.Tu jest dużo (młode dziewczyny). 2. Idziemy do kina z (moja siostra).

3.Bardzo lubię (ciekawe powieści). 4. W czytelni zawsze są (świeże czasopisma). 5. Dziś wyjeżdżamy do (mała wieś) . 6. Na oknie siedzi kot z (małe kocię). 7. Ile (trudne ćwiczenia) jest w tym podręczniku?

6)Поставьте словосочетания во мн.ч.:

trudny lektorat, stary kot, stary wuj, latwy tekst, młody sad, młody student, dobry lekarz, dobry ptak, nasz ojciec, nasz ołówek, jaki wysoki chłop, jaki długi pociąg.

7) Замените единственное число на множественное:

A.1. Nie lubię trudnego tlumaczenia. 2. Rozmawiam z tworcą tej książki.

3.Tam jest długi korytarz. 4. Dziś jest juź długa noc. 5. Ta postać w powieści podoba mi (мне) się bardzo. 6. W tym domie mieszka duży pies.

B.1. Bardzo lubię koleżankę i kolegę mojej córki. 2. Widzę za oknem wysokie drzewo. 3. Do pokoju wchodzi wysoki chłopiec. 4. To biuro znajduje się w nowym gmachu. 5. Rozmawiam z koleżanką o wielkim pisarzu. 6. Mój wuj jest jeszcze młody. 7. Czy pan profesor idzie do mojego kolegi?

23

 

Słownik

 

biuro

учреждение, бюро

piąty

пятый

brew

бровь

pisarz

писатель

chłop

крестьянин

pisklę

цыплёнок

chłopiec

парень, мальчик-подросток

plemię

племя

cielę

теленок

pociąg

поезд

córka

дочь

podobać się

нравиться

długi

длинный, долгий

pogadać

поболтать

dziadunio

дедуля, дедуня

po niemecku

по-немецки

dziewczę

девушка-подросток

po polsku

по-польски

dziewczyna

девушка

po rosyjsku

по-русски

drzewo

дерево

postać

образ

gmach

здание

powieść

роман

gospodyni

хозяйка

ptak

птица

gwiazda

звезда

razem

вместе

ile

сколько

rzecz

вещь, дело

imię

имя

ser

сыр

jaki

какой

słoń

слон

Józio

уменьшительное имя от

stremię

стремя

 

“Józef”

 

 

Kazio

уменьшительное имя от

suknia, sukienka

платье

 

“Kazimierz”

 

 

kobieta

женщина

sztuka

искусство

kocię

котенок

talerz

тарелка

korytarz

коридор

tatulo

папочка, па-

 

 

 

пуля

krew

кровь

tworca

создатель,

ksiądz

ксёндз, польский католиче-

 

творец

uczelnia

учебное заве-

 

ский священник

 

дение

lektorat

занятие по иностранному

uczeń

ученик

 

языку

 

 

łatwy

легкий, нетрудный

wiesczorem

вечером

mazurek

мазурка

wieś

село, деревня

mieszkać

жить, проживать

wuj

дядя

miejsce

место

wujcio

дядюшка

noc

ночь

wyjeżdżać

выезжать

oddawać

отдавать

znajdować się

находиться

odpowiadać

отвечать

żołnierz

солдат

opowiadać

рассказывать

 

 

24